Komentarze sekcji w związku z sytuacją w Ukrainie

Sekcja ECO ostrzega, że skutki dla państw członkowskich UE będą asymetryczne, i w związku z tym wzywa do solidarności i wspólnej europejskiej reakcji w celu złagodzenia trudności gospodarczych i społecznych oraz zapewnienia sprawiedliwości europejskim obywatelom i przedsiębiorstwom.
Chociaż trudno jest oszacować pełny zakres skutków wojny na Ukrainie i sankcji wprowadzonych w odpowiedzi na rosyjską agresję, europejski system gospodarczy i finansowy na pewno ucierpi na skutek tych wydarzeń. Ponadto, ponieważ skutki dla państw członkowskich UE będą asymetryczne, kluczowe znaczenie będzie miała solidarność i wspólna europejska reakcja mająca na celu złagodzenie trudności gospodarczych i społecznych. Wprowadzenie gospodarki europejskiej na ścieżkę wzrostu gospodarczego, zatrudnienia, spójności i trwałej konwergencji oraz zapewnienie dobrobytu i sprawiedliwości europejskim obywatelom i przedsiębiorstwom powinno pozostać najwyższym priorytetem polityki gospodarczej UE w ciągu najbliższych kilku lat.

Zdaniem Sekcji INT kryzys ukraiński wyraźnie pokazuje, że trzeba pokonać pewne przeszkody i wzmocnić rynek wewnętrzny i jego funkcjonowanie.

Zdaniem Sekcji INT kryzys ukraiński wyraźnie pokazuje, że trzeba pokonać pewne przeszkody i wzmocnić rynek wewnętrzny i jego funkcjonowanie. Musimy przyspieszyć rozwój strategicznej autonomii Europy. Europa musi dowieść swej jedności i determinacji oraz stać się bardziej niezależną i suwerenną potęgą gospodarczą i energetyczną. Powinniśmy szukać nowych rynków dostaw, aby uniezależnić się od Rosji, Chin i Stanów Zjednoczonych. Musimy również zdywersyfikować źródła energii wykorzystywane przez państwa członkowskie.

Sekcja INT podkreśla, że należy zrekompensować straty poniesione przez przedsiębiorstwa europejskie dotknięte sankcjami. Musimy chronić nasze przedsiębiorstwa. Większość z nich ucierpiała z powodu pandemii, zmalały ich obroty, zmniejszyły się przepływy pieniężne, wzrosło zadłużenie, a obecnie firmy borykają się jeszcze z problemami z dostawami z powodu wojny i sankcji.

Musimy również utrzymać miejsca pracy i ułatwić uchodźcom integrację na rynku pracy. Pod tym względem gospodarka społeczna ma ogromny potencjał i może pomóc w integracji uchodźców, ponieważ ten model gospodarczy okazał się bardzo odporny w czasach kryzysu i jest znany z tworzenia wysokiej jakości miejsc pracy, tak aby nikt nie pozostał w tyle.

Sekcja TEN wzywa do podjęcia wszelkich działań dyplomatycznych i humanitarnych, które mogą pomóc społeczeństwu ukraińskiemu utrzymać dostęp do podstawowych usług, w tym do wody i elektryczności. Wyraża zaniepokojenie bezpieczeństwem jądrowym, zwraca uwagę na nadzwyczajną sytuację w znacznej części sektora transportu i wzywa do opracowania realnego planu dywersyfikacji źródeł energii oraz zapewnienia bezpieczeństwa i trwałości dostaw energii w UE.

Dnia 10 marca 2022 r. Sekcja TEN przeprowadziła debatę na temat wojny w Ukrainie i tego, jak wpłynie to na kształt dalszych prac Sekcji TEN. W debacie udział wzięło dwóch prelegentów:

•    dr Zsolt Hetesi, starszy pracownik naukowy z węgierskiego Państwowego Uniwersytetu Administracji Publicznej i ekspert w dziedzinie energii, przedstawił prezentację na temat skutków wojny w Ukrainie w dziedzinie bezpieczeństwa energetycznego i cen energii;
•    Serhij Prokopienko, specjalista ds. innowacji i przedsiębiorczości w Ukrainie, konsultant, badacz ds. nowej gospodarki. Uczestniczył w debacie zdalnie, łącząc się z okolic Charkowa, w Ukrainie. Opisał dramatyczną sytuację, która panuje aktualnie w jego kraju, a zwłaszcza ataki na Charków, których jest naocznym świadkiem.

Podczas debaty Sekcji TEN podkreślono następujące kluczowe elementy:

Sekcja TEN wzywa do podjęcia wszelkich działań dyplomatycznych i humanitarnych, które mogą pomóc społeczeństwu ukraińskiemu utrzymać dostęp do podstawowych usług, w tym do wody i elektryczności. Należy odpowiednio wspierać uchodźców uciekających do Europy i przyjąć wszelkie niezbędne środki w celu zagwarantowania odpowiednich warunków mieszkaniowych i infrastruktury dla uchodźców w krajach przyjmujących.

Okupacja elektrowni jądrowych budzi obawy dotyczące bezpieczeństwa jądrowego lokalnej ludności i całej Europy. Sekcja TEN wzywa do pełnej współpracy ze wszystkimi zaangażowanymi podmiotami oraz z Międzynarodową Agencją Energii Atomowej w celu monitorowania sytuacji i zapobiegania wszelkiemu ewentualnemu promieniowaniu.

Sytuacja w Ukrainie dodatkowo pogłębia i tak już ostry kryzys energetyczny. Aby przezwyciężyć negatywne skutki tego kryzysu dla gospodarek państw członkowskich, konieczne jest podjęcie konkretnych kroków na rzecz osiągnięcia postępów w zakresie strategicznej autonomii zmniejszającej naszą zależność energetyczną. W związku z tym w ramach TEN wzywa się do opracowania realnego planu dywersyfikacji źródeł energii w ramach koszyka energetycznego państw członkowskich.

Bezpieczeństwo i zrównoważony charakter dostaw energii można osiągnąć w pełni w perspektywie długoterminowej jedynie poprzez zwiększenie stosowania niskoemisyjnych lub bezemisyjnych źródeł energii. Aby zapewnić odporną i zrównoważoną przyszłość systemu energetycznego UE, Sekcja TEN opowiada się za przyspieszeniem inwestycji w badania naukowe w celu opracowania nowych czystych technologii.

Sekcja TEN jest zaniepokojona dramatyczną sytuacją w znacznej części sektora transportu ze względu na niezwykle wygórowane koszty paliwa i energii elektrycznej, które były już wysokie przed rozpoczęciem wojny w Ukrainie, a od momentu wybuchu tego konfliktu osiągnęły niespotykane dotąd poziomy, co prowadzi do sytuacji, w której wielu przedsiębiorstwom grozi bankructwo.

Nalega zatem, by Komisja, opracowując tymczasowe kryzysowe ramy prawne, o których wspomina w komunikacie REPowerEU: Wspólne europejskie działania w kierunku bezpiecznej i zrównoważonej energii po przystępnej cenie, z należytą uwagą potraktowała kryzys sektora transportu

Sekcja SOC zobowiązuje się do długoterminowego i pełnego wsparcia dla uchodźców ukraińskich oraz wyraża uznanie dla solidarności i nieustannej aktywności organizacji społeczeństwa obywatelskiego od początku rosyjskiej agresji.

Podkreśla, że wszyscy uchodźcy uciekający przed tą wojną, bez względu na obywatelstwo, muszą otrzymać ochronę i dostęp do odpowiedniej infrastruktury oraz że należy odpowiednio uwzględnić potrzeby słabszych grup społecznych, zwłaszcza kobiet, dzieci, osób starszych i osób z niepełnosprawnościami. W wielu krajach społeczeństwo obywatelskie zmobilizowało się z dnia na dzień i współpracuje z władzami w celu udzielenia pomocy Ukraińcom, którzy uciekli przed wojną.

UE musi zapewnić wsparcie finansowe zarówno krajom sąsiadującym z Ukrainą, aby pomóc im w radzeniu sobie z bezprecedensowym napływem uchodźców, jak i społeczeństwu obywatelskiemu, tak aby mogło ono odgrywać kluczową rolę w zakresie pomocy humanitarnej i środków na rzecz integracji.

Komentarz Sekcji NAT na temat wojny w Ukrainie i potrzeby zapewnienia pomocy humanitarnej, gospodarczej, technicznej i środowiskowej.

Pomoc dla Ukrainy (gospodarcza, techniczna, humanitarna, energetyczna, związana z bezpieczeństwem itp.)

• Rządy muszą zrobić wszystko, co w ich mocy, aby zapewnić zaopatrzenie w żywność i bezpieczeństwo żywności w strefach objętych wojną poprzez dostarczanie jedzenia i czystej wody. Chodzi też o zwiększenie pomocy socjalnej, aby ochronić osoby znajdujące się w trudnej sytuacji przed rosnącymi cenami produktów spożywczych.
• EKES z zadowoleniem przyjmuje to, że UE uruchomiła już Unijny Mechanizm Ochrony Ludności i utworzyła centra logistyczne w krajach sąsiadujących, aby móc kierować pomoc do Ukrainy.
• Organizacje społeczeństwa obywatelskiego, w tym stowarzyszenia rolników w całej Europie, również przekazują żywność ludności ukraińskiej. W tym kontekście ważną rolę odgrywają banki żywności.

Możliwe skutki dla Unii wynikające z wojny i oraz środków nałożonych przez UE w poszczególnych dziedzinach polityki

• Agenda ONZ na rzecz zrównoważonego rozwoju 2030 to przede wszystkim program działań na rzecz pokoju i bezpieczeństwa. Przeciwdziałanie skutkom wojny nie powinno odbywać się ze szkodą dla działań w dziedzinie klimatu i zrównoważonego rozwoju. Musimy poczynić postępy na drodze do jego wdrożenia za pomocą ambitnego Europejskiego Zielonego Ładu, zwłaszcza po ostatnim sprawozdaniu IPCC zawierającym ostrzeżenia dotyczące tragicznych skutków kryzysu klimatycznego. Nie możemy odkładać w czasie działań niezbędnych do osiągnięcia zrównoważoności i neutralności klimatycznej. Wyjątkowe odstępstwa mogą być przyznane jedynie na czas określony.
• UE w dużej mierze jest zależna od importu zbóż i nawozów z obu krajów toczących obecnie wojnę. Jest też głównym eksporterem drobiu i wieprzowiny na Ukrainę, natomiast Rosja pozostaje szóstym co do wielkości partnerem handlowym UE. W związku z tym konflikt nieuchronnie pociągnie za sobą poważne konsekwencje dla unijnego sektora rolno-spożywczego. Sytuacja, która w ostatnich miesiącach już była niepokojąca dla rolników, bezpośrednio dotkniętych ogromnym wzrostem cen nawozów, energii i pasz, może się jeszcze pogorszyć i sektor ten będzie potrzebował dodatkowego wsparcia.
• EKES uważa, że chociaż kwestia bezpieczeństwa żywnościowego nie jest bezpośrednio przedmiotem zainteresowania UE, to jednak fakt, że duża część zbóż, pasz i nawozów importowanych do UE pochodzi z Ukrainy i Rosji, musi wzmocnić zobowiązanie Unii do realizacji zrównoważonych systemów żywnościowych. Jednocześnie każdemu należy zagwarantować przystępną cenowo żywność wysokiej jakości.
• Kryzys powinien stać się okazją do zmniejszenia zależności UE od paliw kopalnych, surowców i nawozów, do ochrony strategicznych zasobów żywnościowych UE oraz do zapewnienia sprawiedliwych, zdrowych, zrównoważonych i odpornych dostaw żywności. Dotychczasowe uzależnienie jest wynikiem błędów politycznych i bezczynności w ostatnich latach. UE musi teraz działać na rzecz otwartej strategicznej autonomii unijnych systemów żywnościowych, a także przyspieszyć przejście na odnawialne źródła energii i poprawę efektywności energetycznej.
• EKES uważa, że wpływ konfliktu zbrojnego na środowisko (bombardowania, zwłaszcza w kontekście wycieków ropy i gazu, incydenty w zakładach chemicznych lub elektrowniach jądrowych) jest poważnym problemem dla ludności zarówno Ukrainy, jak i UE. Unia musi pomóc w ochronie środowiska i w naprawie szkód środowiskowych poczynionych przez wojnę, a także w karaniu za przestępstwa przeciwko środowisku, jako że w sposób nieunikniony będą one miały długotrwałe konsekwencje.

Sekcja REX, której posiedzenie odbyło się 9 marca, przeznaczyła sesję popołudniową na debatę o Ukrainie. W dyskusji uczestniczyło troje ukraińskich członków Platformy Społeczeństwa Obywatelskiego UE–Ukraina:

1. Aleksander Szubin z Federacji Związków Zawodowych Ukrainy
2. Olena Pawlenko z Grupy DiXi, sygnatariusza deklaracji z Kijowa
3. Wasyl Andrejew ze Związku Pracowników Przemysłu Budownictwa i Materiałów Budowlanych Ukrainy

Wysunęli oni cztery główne postulaty:

1. stałe wsparcie i pomoc dla Ukraińców zarówno w Ukrainie, jak i poza jej granicami
2. wspieranie procesu przystąpienia Ukrainy do UE
3. trefa zakazu lotów nad Ukrainą
4. znaczne zmniejszenie zależności energetycznej UE od rosyjskiego autorytarnego reżimu

Podczas debaty członkinie i członkowie Sekcji Stosunków Zewnętrznych zgodzili się co do znaczenia konkretnych działań w następujących obszarach:

1) Solidarność i wsparcie dla Ukrainy i jej społeczeństwa

• organizowanie pomocy humanitarnej za pośrednictwem organizacji członkowskich zgodnie z najpilniejszymi potrzebami Ukraińców
• stała współpraca z ukraińskim społeczeństwem obywatelskim za pośrednictwem wypróbowanych kanałów, takich jak Platforma Społeczeństwa Obywatelskiego UE–Ukraina, oraz poprzez kontakty dwustronne, aby lepiej zaspokoić obecne potrzeby ukraińskiego społeczeństwa

2) Sankcje i dalsza izolacja Rosji

• zawieszenie współpracy z Izbą Społeczną Federacji Rosyjskiej
• działanie na rzecz zawieszenia członkostwa rosyjskich organizacji społeczeństwa obywatelskiego powiązanych z reżimem w sieciach międzynarodowych
• opracowanie propozycji globalnej inicjatywy na rzecz zwalczania dezinformacji, która ma zostać wprowadzona w celu zwalczania propagandy Kremla

3) Autonomia strategiczna i obrona

• przegląd Zielonego Ładu i dywersyfikacja źródeł energii w państwach członkowskich
• zaangażowanie na rzecz wdrożenia wspólnej i skutecznej strategii obronnej
• wzmocnienie sojuszu transatlantyckiego

Komentarz komisji CCMI na temat skutków rosyjskiej inwazji na Ukrainę dla kilku strategicznych gałęzi przemysłu, w tym dla przemysłu obronnego i produkcji mikroczipów.
Wiele sektorów przemysłu zostanie poważnie dotkniętych inwazją Rosji i sankcjami nałożonymi na Rosję i Białoruś. Rosja i Ukraina mają znaczny udział w imporcie do UE nie tylko energii, ale również metali, takich jak nikiel, miedź i żelazo, oraz podstawowych surowców, takich jak neon, pallad, tytan i platyna. Mają one kluczowe znaczenie dla kilku strategicznych gałęzi przemysłu, w tym dla przemysłu obronnego i produkcji mikroczipów.
CCMI uważa, że UE powinna kontynuować prace nad podwójnymi celami transformacji ekologicznej i cyfrowej swoich ekosystemów przemysłowych. Zmniejszy to zależność UE od importu energii i surowców, a także podatność na zagrożenia w przestrzeni cyfrowej. Ponadto CCMI uważa, że UE powinna przyspieszyć wysiłki na rzecz otwartej autonomii strategicznej. Dzięki temu UE może stać się silniejsza zarówno pod względem gospodarczym, jak i geopolitycznym.