Europejski Komitet Ekonomiczno-Społeczny wezwał UE i państwa członkowskie do jasnego określenia warunków zatrudnienia w gospodarce platform, ponieważ brak ujednoliconych definicji statusu pracowników i pracodawców może komplikować stosowanie prawa pracy i wielu praw chroniących pracowników.

Najważniejsza kwestia wymagająca wyjaśnienia dotyczy platformy jako „pośrednika między podażą a popytem”, a nie jako „pracodawcy”. Powoduje to, że pracownicy traktowani są jako osoby samozatrudnione, a nie jako pracownicy najemni, co często pozbawia ich ochrony prawnej i socjalnej, w tym ochrony zarówno zdrowia i bezpieczeństwa w miejscu pracy, jak i zatrudnienia; stało się to szczególnie widoczne w czasie trwającej obecnie pandemii.

EKES zasugerował UE i państwom członkowskim, by jako wyznacznik tego, czy pracownik jest samozatrudniony, czy nie, przyjąć sytuację zależności ekonomicznej i podporządkowania. Stwierdził również, że UE i państwa członkowskie powinny wnikliwie rozważyć przyjęcie zasady, zgodnie z którą pracownik jest uważany za pracownika najemnego, gdy nie istnieją dowody wskazujące inaczej. Jednak osoby faktycznie samozatrudnione powinny mieć możliwość zachowania tego statusu na własne życzenie.

EKES zauważył korzyści płynące z gospodarki platform, takie jak elastyczność pracy i niezależność, dodatkowy dochód dla pracowników i łatwiejszy dostęp do zatrudnienia dla osób znajdujących się w trudnej sytuacji. Zwrócił jednak także uwagę na zagrożenia, których nie należy lekceważyć.

Oprócz tego, że pracownikom grozi utrata podstawowych praw, w tym prawa do zrzeszania się i do negocjacji zbiorowych, istnieje również ryzyko dla całego społeczeństwa polegające na wzroście konkurencji opartej na ograniczaniu standardów socjalnych. Ma to także szkodliwe skutki zarówno dla pracodawców podlegających nadmiernej presji konkurencyjnej, jak i dla państw członkowskich, które tracą dochody podatkowe i nie otrzymują składek na ubezpieczenia społeczne.

EKES przedstawił swe argumenty w opinii Godna praca w gospodarce platform opracowanej na wniosek niemieckiej prezydencji UE i przyjętej na wrześniowej sesji plenarnej. Sprawozdawcą był portugalski członek EKES-u Carlos Manuel Trindade. (ll)