EKES info

W październiku rozpoczyna się kadencja 2020–2025 Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego. Wśród 329 członków Komitetu znajdzie się 127 osób, które zasiądą w nim po raz pierwszy.

Członkowie EKES-u rozpoczną swoją kadencję przy obostrzeniach związanych z pandemią COVID-19, gdy w Brukseli obowiązują zachowywanie dystansu społecznego i posiedzenia hybrydowe, a w całej Europie odnotowywane są rekordowe liczby zakażeń.

329 członków EKES-u jest mianowanych co pięć lat. Tym razem w składzie EKES-u znajdzie się ponad 40% nowych członków, którzy wniosą nową perspektywę, pomysły i energię do pracy wspólnie z członkami, którzy zostali mianowani ponownie.

W nowej kadencji kobiety będą stanowić 33% członków. Jest to wzrost w stosunku do poprzedniej kadencji (27,30%) i do kadencji 2010–2015 (24,70%). Krajami reprezentowanymi przez najwyższą liczbę członkiń będą Estonia (85,71%), a następnie Czechy i Chorwacja (66,67%). Na przeciwnym biegunie znajdują się Portugalia i Cypr, które w ogóle nie mają kobiet w swojej reprezentacji. Szwecja zachowuje idealną równowagę płci.

Najmłodszy członek ma 27 lat. Najstarszy, 76-letni, będzie przewodniczył sesji plenarnej, na której zostanie wybrane nowe kierownictwo EKES-u.

Członkowie są wybierani przez Radę na okres pięciu lat, w oparciu o nominacje z państw członkowskich. Pełna lista członków w nowej kadencji na lata 2020–2025 będzie wkrótce dostępna na stronie EKES-u.

329 nowych lub ponownie mianowanych członków ma spotkać się po raz pierwszy w Brukseli 27 października. 28 października wyłonią nowego przewodniczącego i dwóch wiceprzewodniczących (odpowiedzialnych za komunikację i budżet) na dwuipółletnią kadencję. 

Stanowisko przewodniczącego obsadzane jest na zasadzie rotacji pomiędzy trzema Grupami w EKES-ie (Pracodawców, Pracowników i „Różnorodność Europy”). Dwóch poprzednich przewodniczących wywodziło się z Grupy Pracowników i Grupy „Różnorodność Europy”.

Każdy członek dołączy do jednej z trzech Grup, z których każda wybierze swojego przewodniczącego na odnawialną dwuipółletnią kadencję.

Główne zadanie EKES-u polega na doradzaniu unijnym prawodawcom (Komisji Europejskiej, Parlamentowi Europejskiemu i Radzie) w sprawie projektowanego prawodawstwa i polityk poprzez prace sześciu sekcji i jednej komisji konsultacyjnej, które obejmują szeroki zakres obszarów polityki, w tym kwestie społeczne, gospodarcze, rolne, środowiskowe i transportowe. (dm)

W dniu 17 września odbyła się ceremonia zakończenia kadencji Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego (EKES-u). Miała ona miejsce na ostatniej sesji plenarnej poprzedzającej kolejną, rozpoczynającą się w październiku kadencję. Luca Jahier, przewodniczący Komitetu od kwietnia 2018 r., podziękował wszystkim członkiniom i członkom Komitetu oraz podkreślił istotny wkład organizacji społeczeństwa obywatelskiego reprezentowanych w EKES-ie w projekt europejski.

Przemawiając po raz ostatni jako przewodniczący, Luca Jahier omówił priorytety swojej kadencji, a mianowicie zrównoważony rozwój, wzmocnione stosunki UE-Afryka, rozszerzenie UE oraz kulturę jako spoiwo naszego kontynentu. Podkreślił również wkład wniesiony w ostatnich latach przez Komitet w stawianie czoła wyzwaniom, przed którymi stanęła UE – dla przykładu, EKES był pierwszą instytucją europejską, która zaproponowała utworzenie europejskiej unii zdrowia. Przewodniczący wyraził nadzieję, że Komitet będzie mógł odegrać aktywną rolę w konferencji w sprawie przyszłości Europy zaproponowanej przez Komisję Europejską i Parlament Europejski.

Przewodnicząca Komisji Europejskiej Ursula von der Leyen przesłała zebranym na sesji plenarnej nagranie wideo, w którym pogratulowała im świetnych wyników prac prowadzonych przez EKES w ostatnich pięciu latach i ważnego wkładu Komitetu w unijne procedury ustawodawcze. Również przewodniczący Parlamentu Europejskiego David Sassoli przesłał nagranie wideo, w którym wyraził gotowość do ściślejszej współpracy z EKES-em w celu nawiązania ustrukturyzowanego dialogu ze zorganizowanym społeczeństwem obywatelskim. Wiceprzewodnicząca Parlamentu Europejskiego Klára Dobrev zabrała głos na sesji plenarnej Komitetu, podkreślając, że „świat nie może się zmienić bez poparcia ludzi” i kładąc szczególny nacisk na „rolę EKES-u w kontaktach ze zorganizowanym społeczeństwem obywatelskim – z prawdziwymi ludźmi, pochodzącymi z różnych środowisk i mającymi różne potrzeby”. (dgf)

Pandemia koronawirusa pustoszy europejski sektor turystyczny. W nowej opinii Europejski Komitet Ekonomiczno-Społeczny stwierdził, że za sześć miesięcy połowa przedsiębiorstw może zniknąć, chyba że UE szybko podejmie stosowne działania.

W przyjętym we wrześniu sprawozdaniu Panagiotisa Gkofasa EKES uznał, że by w obliczu kryzysu związanego z COVID-19 uratować przedsiębiorstwa turystyczne i utrzymać miejsca pracy, potrzebne są działania UE. Nie ma czasu do stracenia: za sześć miesięcy połowa tych przedsiębiorstw może być zmuszona do zamknięcia działalności.

Na poparcie swych tez EKES zorganizował w lecie sondaż online z udziałem 175 organizacji reprezentujących tysiące przedsiębiorstw turystycznych, które zatrudniają setki tysięcy pracowników w całej UE.

Ich odpowiedzi na pytania zawarte w kwestionariuszu EKES-u wskazywały, że mają poczucie nadciągającej katastrofy.

86,2% respondentów stwierdziło, że kryzys wywołany przez COVID-19 wywarł na nich „bardzo negatywny” wpływ, 80,6% spodziewało się jeszcze poważniejszych skutków w perspektywie długoterminowej, a 45% wyraża nadzieję, że uda im się przetrwać 2021 r.

Raport został sporządzony w odpowiedzi na komunikat Komisji Europejskiej „Turystyka i transport w roku 2020 i w dalszej przyszłości”.

Szacuje się, że w wyniku pandemii COVID-19 branża turystyczna w UE traci w przybliżeniu 1 mld EUR dochodów miesięcznie i w 2020 r. może zlikwidować 6,4 mln miejsc pracy.

By ożywić tę branżę, UE musi przede wszystkim przywrócić poczucie bezpieczeństwa podczas podróży – dodał EKES.

W oczekiwaniu na szczepionkę EKES popiera pomysł ustanowienia paszportu zdrowotnego UE wraz ze zharmonizowaną kartą lokalizacji pasażera i kodami QR w połączeniu z wielojęzyczną platformą pomocy zdrowotnej.

Podróżujący mogliby używać kodu QR, aby dotrzeć do informacji, skorzystać z usług zdrowotnych w odwiedzanym kraju i uzyskać pilny dostęp do systemów opieki zdrowotnej i zabezpieczenia społecznego.

Kolejnym priorytetem jest jak najszybsze zapewnienie przedsiębiorstwom turystycznym i ich pracownikom płynności, gdyż brak przepływów pieniężnych zagraża ich przetrwaniu.

Zdaniem EKES-u pogram SURE mający na celu zmniejszenie bezrobocia powinien zapewnić pomoc dla bezrobotnych pracowników branży turystycznej i rekompensaty wynagrodzeń dla MŚP do co najmniej 30 czerwca 2021 r.

Komitet uważa również, że UE powinna ustanowić mechanizm monitorujący wdrażanie środków wsparcia. Wielu uczestników sondażu skarżyło się bowiem, że nie otrzymali żadnej pomocy, gdy UE oznajmiła udostępnienie funduszy. (dm)

Europejski Komitet Ekonomiczno-Społeczny (EKES) przyjął opinię „Godziwe płace minimalne w całej Europie”, w której wniósł wkład w toczącą się debatę na ten temat w całej Unii Europejskiej.

Opinia rozpoznawcza została przygotowana na wniosek Parlamentu Europejskiego po tym, jak Komisja ogłosiła, że rozważa przedstawienie instrumentu prawnego mającego zapewnić, że wszyscy pracownicy w UE będą mieli prawo do minimalnej płacy pozwalającej na godne życie.

W opinii EKES postuluje, że minimalna płaca mogłaby pomóc zmniejszyć ubóstwo pracujących; wraz z ukierunkowanymi na osobę, zintegrowanymi i aktywnymi strategiami na rzecz włączenia społecznego.

Niemniej podkreśla, że wszelkie inicjatywy muszą opierać się na dokładnej analizie sytuacji w państwach członkowskich, a także w pełni uwzględnić rolę i autonomię partnerów społecznych oraz różne modele stosunku pracy.

Jeśli chodzi o przyszłe działania, trzy Grupy w EKES-ie reprezentujące pracodawców, związki zawodowe i organizacje społeczeństwa obywatelskiego wyraziły różnorodne poglądy na ten temat.

W imieniu Grupy Pracodawców sprawozdawca Stefano Mallia stwierdził: „Grupa Pracodawców jest zdania, że UE nie ma kompetencji w zakresie wynagrodzeń, a zwłaszcza ich wysokości, a ustalanie płacy minimalnej leży w gestii krajowej i odbywa się zgodnie ze specyfiką systemów krajowych. Należy unikać wszelkich niewłaściwych działań ze strony UE, zwłaszcza obecnie. W przypadkach, w których partnerzy społeczni potrzebują wsparcia, powinniśmy przyjrzeć się konkretnym potrzebom dzięki wspieraniu wymiany najlepszych praktyk oraz budowania zdolności. Nie wolno nam wpaść w pułapkę uniwersalnych rozwiązań, które mogłyby mieć daleko idące konsekwencje”.

Oliver Röpke reprezentujący Grupę Pracowników powiedział: „Zagwarantowanie pracownikom w całej UE godziwej płacy minimalnej musi być zasadniczą częścią unijnej strategii odbudowy. Zdaniem Grupy Pracowników nie ulega wątpliwości, że wszyscy pracownicy powinni uzyskać ochronę w postaci godziwej płacy minimalnej umożliwiającej im godny poziom życia bez względu na miejsce pracy. Negocjacje zbiorowe pozostają najskuteczniejszym sposobem zagwarantowania sprawiedliwych wynagrodzeń i należy je wzmacniać i promować we wszystkich państwach członkowskich. Dlatego z zadowoleniem przyjmujemy fakt, że Komisja dostrzega potrzebę podjęcia działań na szczeblu UE na rzecz wzmacniania roli rokowań zbiorowych we wspieraniu adekwatności i zakresu płacy minimalnej”. (ll)

Kryzys klimatyczny, w obliczu którego stoi dziś świat, zmobilizował miliony młodych ludzi na całym świecie. Wielu z nich poważnie obawia się zagrożeń, które zmiana klimatu stwarza dla ich przyszłości. Jednocześnie to właśnie młodzież wielokrotnie wykazywała energię, kreatywność i motywację do przeciwstawienia się obecnym niezrównoważonym modelom, co skłoniło decydentów do przyjęcia ambitnych strategii politycznych. Niemniej nadal istnieje przepaść między słuchaniem apeli młodzieży a podejmowaniem niezbędnych działań.

W swojej opinii EKES dąży do zmniejszenia tej przepaści i uważa ustrukturyzowane i formalne zaangażowanie młodych ludzi za niezbędne na wszystkich etapach procesu podejmowania decyzji w UE.

„Europa – oraz świat – potrzebuje ambitnych idei, przywództwa i działań. Nasze systemy są oparte na życiu na kredyt przyszłości. Nadszedł czas, by zacząć w tę przyszłość inwestować”, podkreślił sprawozdawca opinii Cillian Lohan.

W tym kontekście EKES proponuje utworzenie Młodzieżowych Okrągłych Stołów ds. Klimatu i Zrównoważonego Rozwoju, których organizacją zająłby się wspólnie z Komisją i Parlamentem, a także włączenie przedstawicieli młodzieży do oficjalnej delegacji UE na posiedzenia UNFCCC COP.

Jest to jedyna taka okazja na pokolenie, która pozwoli zniwelować systemowe nierówności i poczynić pierwsze kroki w kierunku lepszej przyszłości. (mr)

EKES od lat odgrywa wiodącą rolę w promowaniu kompleksowej polityki żywnościowej w UE w celu zapewnienia zdrowego sposobu odżywiania w ramach zrównoważonych systemów żywnościowych oraz łańcuchów dostaw chroniących zdrowie publiczne na rzecz całego społeczeństwa europejskiego, jak też połączenia rolnictwa z żywieniem i usługami ekosystemowymi.

Zdaniem Komitetu proponowana strategia „od pola do stołu” nie odzwierciedla wystarczająco tych celów.

Kluczowym narzędziem realizacji strategii jest budżet wspólnej polityki rolnej (WPR), ponieważ stanowi on około 40% łącznych wydatków UE. Dlatego też, mając na uwadze te cele, trzeba zwiększyć budżet WPR.

Strategia pomija również kwestię zrównoważonego zagospodarowania terenu i dostępu do gruntów, które są jedną z głównych przeszkód w odmłodzeniu populacji rolników. Jednocześnie funkcja wsparcia dochodu w ramach płatności WPR wciąż jest i w kolejnych latach pozostanie istotna, nawet jeśli podejmowane są działania zmierzające do tego, by ceny żywności odzwierciedlały prawdziwe koszty produkcji.

Kolejnym poważnym powodem do zaniepokojenia dla rolników w UE jest konieczność konkurowania z produktami importowanymi, które nie są zgodne z celami zrównoważonego rozwoju. Dlatego też EKES wzywa UE do zapewnienia rzeczywistej wzajemności standardów w preferencyjnych umowach handlowych.

Przed Europą i całym światem jeszcze długa droga do osiągnięcia pełnej zrównoważoności. Europa dysponuje jednak odpowiednimi narzędziami i wiedzą fachową. Musimy dowieść, że mamy niezbędną wolę polityczną i wykazujemy zaangażowanie, a także pokazać drogę innym (mr).

Europejski Komitet Ekonomiczno-Społeczny wezwał UE i państwa członkowskie do jasnego określenia warunków zatrudnienia w gospodarce platform, ponieważ brak ujednoliconych definicji statusu pracowników i pracodawców może komplikować stosowanie prawa pracy i wielu praw chroniących pracowników.

Najważniejsza kwestia wymagająca wyjaśnienia dotyczy platformy jako „pośrednika między podażą a popytem”, a nie jako „pracodawcy”. Powoduje to, że pracownicy traktowani są jako osoby samozatrudnione, a nie jako pracownicy najemni, co często pozbawia ich ochrony prawnej i socjalnej, w tym ochrony zarówno zdrowia i bezpieczeństwa w miejscu pracy, jak i zatrudnienia; stało się to szczególnie widoczne w czasie trwającej obecnie pandemii.

EKES zasugerował UE i państwom członkowskim, by jako wyznacznik tego, czy pracownik jest samozatrudniony, czy nie, przyjąć sytuację zależności ekonomicznej i podporządkowania. Stwierdził również, że UE i państwa członkowskie powinny wnikliwie rozważyć przyjęcie zasady, zgodnie z którą pracownik jest uważany za pracownika najemnego, gdy nie istnieją dowody wskazujące inaczej. Jednak osoby faktycznie samozatrudnione powinny mieć możliwość zachowania tego statusu na własne życzenie.

EKES zauważył korzyści płynące z gospodarki platform, takie jak elastyczność pracy i niezależność, dodatkowy dochód dla pracowników i łatwiejszy dostęp do zatrudnienia dla osób znajdujących się w trudnej sytuacji. Zwrócił jednak także uwagę na zagrożenia, których nie należy lekceważyć.

Oprócz tego, że pracownikom grozi utrata podstawowych praw, w tym prawa do zrzeszania się i do negocjacji zbiorowych, istnieje również ryzyko dla całego społeczeństwa polegające na wzroście konkurencji opartej na ograniczaniu standardów socjalnych. Ma to także szkodliwe skutki zarówno dla pracodawców podlegających nadmiernej presji konkurencyjnej, jak i dla państw członkowskich, które tracą dochody podatkowe i nie otrzymują składek na ubezpieczenia społeczne.

EKES przedstawił swe argumenty w opinii Godna praca w gospodarce platform opracowanej na wniosek niemieckiej prezydencji UE i przyjętej na wrześniowej sesji plenarnej. Sprawozdawcą był portugalski członek EKES-u Carlos Manuel Trindade. (ll)

Od 1992 r. UE stara się wdrażać strategie na rzecz różnorodności biologicznej, lecz bez znaczących rezultatów. Wynika to przede wszystkim z niedostatecznego wdrażania ram prawnych na szczeblu krajowym oraz z niewystarczającego finansowania niezbędnych środków.

EKES z zadowoleniem przyjmuje ponowne zaangażowanie Komisji i wysiłki dotyczące opracowania strategii na rzecz bioróżnorodności zawierającej cele do roku 2030 r., która jest jednym z etapów drogi do realizacji Europejskiego Zielonego Ładu. 

Zdaniem sprawozdawcy Antonella Pezziniego i współsprawozdawcy Lutza Ribbego strategia ta jest sposobem na to, by różnorodność biologiczna w Europie znalazła się w centrum odbudowy gospodarczej po pandemii COVID-19 z korzyścią dla ludzi, klimatu i planety, i aby nasze życie powróciło do harmonii z naturą.

UE musi znacząco zwiększyć wysiłki na rzecz ochrony pozostałych zasobów naturalnych poprzez podnoszenie świadomości i kampanie informacyjne. EKES uważa także, że konieczne jest zwiększenie rozmiarów obszarów chronionych, zwłaszcza tych objętych ścisłą ochroną, jak również odbudowa siedlisk i przeciwdziałanie spadkowi liczebności gatunków.

Komitet podkreśla również, że nie można oczekiwać od rolników i właścicieli lasów, by ponosili koszty ochrony różnorodności biologicznej. Zapewnienie tego dobra i wartości publicznej powinno raczej stanowić dla nich interesującą możliwość zarobkową.

Przed kolejnym posiedzeniem w sprawie Konwencji o różnorodności biologicznej, które ma się odbyć w Chinach w 2021 r., należy zrobić znacznie więcej na rzecz zapewnienia globalnej różnorodności. Nadszedł czas, aby Europa przejęła rolę przewodnią i przekonała pozostałe strony, że warto stosować przyjęte strategie. (mr)

Obecna pandemia COVID-19 obnażyła słabość globalnych łańcuchów dostaw. Ujawniła również podatność pracowników na zagrożenia oraz negatywne skutki społeczne, zdrowotne i związane z bezpieczeństwem działalności gospodarczej w obecnych łańcuchach dostaw. W kluczowym momencie z punktu widzenia konkretnych działań politycznych i podejmowania decyzji niemiecka prezydencja UE i Parlament Europejski zwróciły się do EKES-u o przedstawienie zaleceń. W dwóch opiniach przyjętych na wrześniowej sesji plenarnej Komitet wzywa Komisję Europejską do opracowania europejskiego planu działania i zaproponowania obowiązku należytej staranności w globalnych łańcuchach dostaw.

W opinii rozpoznawczej EKES postuluje opracowanie europejskiego planu działania na rzecz praw człowieka, godnej pracy i zrównoważonego rozwoju w globalnych łańcuchach dostaw z naciskiem na wiążące przepisy międzysektorowe dotyczące dokładania należytej staranności w odniesieniu do praw człowieka oraz odpowiedzialnego prowadzenia działalności gospodarczej. Szeroka definicja powinna uwzględniać prawa człowieka, w tym prawa pracownicze i związkowe, oraz opierać się na szeregu międzynarodowych instrumentów.

Równolegle do prac nad planem działania EKES zajmuje się doradzaniem Parlamentowi Europejskiemu w sprawie europejskiej inicjatywy legislacyjnej, w której nakłada się obowiązek zachowania należytej staranności w odniesieniu do praw człowieka i wpływu na środowisko w ramach praktyk biznesowych. Inicjatywa ta została zapowiedziana przez komisarza europejskiego Didiera Reyndersa w kwietniu 2020 r. i oczekuje się jej finalizacji w 2021 r. Nałoży ona na przedsiębiorstwa działające w UE wymóg prawny, by rozpoznawać, łagodzić i wyjaśniać negatywny wpływ ich działalności na prawa człowieka i pracowników oraz na środowisko, a także mu zapobiegać. (dgf)

Zapewnienie zrównoważonego dostępu do surowców – w tym metali, minerałów przemysłowych i surowców budowlanych, a zwłaszcza surowców krytycznych – ma ogromne znaczenie dla gospodarki europejskiej, w której co najmniej 30 mln miejsc pracy zależnych jest od dostępności surowców. Trwająca obecnie pandemia COVID-19 unaocznia znaczenie transformacji cyfrowej. 

Na wrześniowej sesji plenarnej, w momencie kluczowym z punktu widzenia wdrażania Zielonego Ładu i planu odbudowy UE, EKES przyjął opinię z inicjatywy własnej„Cyfrowe górnictwo w Europie: nowe rozwiązania na rzecz zrównoważonej produkcji surowców”.

W opinii tej EKES zaleca cyfryzację sektora surowców UE jako wyjątkową okazję, aby zwiększyć odporność europejskich łańcuchów dostaw przemysłowych, poprawić efektywność środowiskową sektora surowców mineralnych oraz zwiększyć przejrzystość i rozwinąć dialog z obywatelami i społecznościami, którzy odczuwają skutki działalności wydobywczej.

Sprawozdawca opinii Marian Krzaklewski przyznaje: Transformacja cyfrowa w sektorze górniczym wymaga podjęcia ambitnych wysiłków na rzecz wprowadzenia zmian prawnych i regulacyjnych, które powinny być podejmowane pod egidą organizacji ponadnarodowych oraz na poziomie prawa międzynarodowego.

EKES podkreśla, że posiadanie globalnej, kompleksowej struktury sieci informacji o surowcach mineralnych ma istotne znaczenie dla wspierania transformacji cyfrowej i świadomego podejmowania decyzji na szczeblu UE. Wspólne Centrum Badawcze (JRC) rozwija i utrzymuje uznawany przez EKES europejski system informacji o surowcach.

EKES sądzi, że Unia Europejska i państwa członkowskie muszą aktywnie wspierać transformację cyfrową sektora górniczego UE. Jest to kluczowy krok w kierunku zwiększenia odporności przemysłu UE i łańcucha wartości surowców. Kopalnie wykorzystujące technologie cyfrowe, w tym zintegrowaną automatyzację, sieci kognitywne i analizę w czasie rzeczywistym, są bardziej wydajne, czystsze i bezpieczniejsze. W inteligentnych kopalniach łatwiej jest uzyskać mniejszy ślad środowiskowy i stworzyć bezpieczniejsze środowisko, co ma kluczowe znaczenie dla przyzwolenia społecznego na prowadzenie działalności w Europie. (ks)

EKES wzywa Komisję Europejską do opracowania kompleksowego planu odbudowy europejskiego lotnictwa jako całości, wraz ze specjalnymi zasobami w celu wsparcia wszystkich podsektorów i ich pracowników. W opinii przygotowanej przez Thomasa Kroppa i przyjętej na wrześniowej sesji plenarnej Komitet stwierdza potrzebę ambitnej i skoordynowanej reakcji politycznej, wprowadzając jasne rozróżnienie między początkową fazą odbudowy, w perspektywie krótkoterminowej, a koniecznością zapewnienia konkurencyjności sektora na poziomie międzynarodowym i równych warunków działania w perspektywie długoterminowej.

Przy okazji sesji plenarnej Thomas Kropp stwierdził: „Chociaż lotnictwo wcześniej borykało się z kryzysami, obecna sytuacja jest bezprecedensowa. Zgodnie ze zaktualizowanymi szacunkami sektor nie dojdzie do siebie w pełni przed 2024 r. Instytucje europejskie i inne organy międzynarodowe muszą zacząć koordynować środki regulacyjne w celu ustanowienia norm międzynarodowych. Lotnictwo nie dotyczy jedynie linii lotniczych, lecz obejmuje również inne ważne podmioty, takie jak lotniska, instytucje zapewniające służby żeglugi powietrznej, obsługa naziemna i inni usługodawcy. Wszystkie te strony należy uwzględnić podczas poszukiwania rozwiązań”.

Ogólnie rzecz biorąc, Komisja musi dążyć do odpowiedniej równowagi między środkami odbudowy a wymogami finansowymi wynikającymi z Europejskiego Zielonego Ładu, unikając tworzenia dodatkowych obciążeń regulacyjnych, zwłaszcza na etapie odbudowy, ponieważ cały sektor znajduje się w niezwykle trudnej sytuacji finansowej.

Transformacja energetyczna wymaga jasnej wizji politycznej, ponieważ jest to nie tylko kwestia technologii, lecz również wyzwanie o głęboko społecznym charakterze. W opinii autorstwa Lutza Ribbego i Thomasa Kattniga przyjętej na wrześniowej sesji plenarnej Komitetu EKES podkreśla, że przyszły system energetyczny będzie wymagać zarówno elementów scentralizowanych, jak i zdecentralizowanych, lecz że jego organizacja nie może być przypadkowa.

Podczas debaty Lutz Ribbe powiedział: „Potrzebny jest jasny ogląd tego, czy pierwszoplanowe znaczenie ma decentralizacja, czy centralizacja. Transformacja energetyczna w Europie wymaga przede wszystkim bezpieczeństwa inwestycyjnego zarówno dla sektora publicznego, jak i prywatnego, co można osiągnąć wyłącznie dzięki klarowności kluczowych decyzji”.

Zgadzając się z przedmówcą, Thomas Kattnig dodał: „W transformacji energetycznej muszą uczestniczyć pracownicy, związki zawodowe i konsumenci, zgodnie z obietnicami decydentów politycznych i zdecydowanymi apelami EKES-u. Ale również w tym przypadku Komisja i państwa członkowskie więcej kwestii pozostawiają otwartych niż dają odpowiedzi. Ponadto obecne inicjatywy w zakresie polityki energetycznej będą raczej uniemożliwiać szeroki udział społeczeństwa, a nie do niego zachęcać”.

Systemy scentralizowane i zdecentralizowane mają zalety i wady. W systemie scentralizowanym tworzenie wartości koncentruje się zazwyczaj na kilku najważniejszych podmiotach. Konsumenci mogą jednak wnosić wkład w zdecentralizowany system jako aktywni klienci, obywatelskie społeczności energetyczne, rolnicy, MŚP i przedsiębiorstwa komunalne. (mp)

Przegląd zarządzania gospodarczego w 2020 r. został dokonany przez Komisję Europejską w odpowiednim momencie. Powinien on utorować drogę do kompleksowej reformy będącej „zwrotem” ku zmienionym i zrównoważonym ramom, a nie „powrotem” do normalności. W opinii przygotowanej przez Judith Vorbach i Tommasa Di Fazio, przyjętej na wrześniowej sesji plenarnej, EKES twierdzi, że na poziomie UE potrzebna jest nowa polityka gospodarcza, która skupia się na dobrobycie, by propagować dobrostan obywateli, i na szeregu kluczowych celów politycznych, takich jak zrównoważony wzrost gospodarczy sprzyjający włączeniu społecznemu, pełne zatrudnienie i godna praca, sprawiedliwy podział dóbr materialnych, zdrowie publiczne i jakość życia, zrównoważenie środowiskowe, stabilność rynków finansowych i cen, zrównoważone stosunki handlowe, konkurencyjna społeczna gospodarka rynkowa i stabilność finansów publicznych.

Wzywając Komisję i państwa członkowskie do podjęcia, w świetle pandemii COVID-19, refleksji nad zasadami obowiązującymi w UE Judith Vorbach powiedziała: „Musimy pilnie zmienić i zmodernizować ramy zarządzania gospodarczego. Powinny one być bardziej zrównoważone i koncentrować się na dobrobycie, promując dobrostan obywateli w Europie. Nikogo nie można pominąć”. Jednym ze sposobów jest zastosowanie „złotej reguły budżetowej” w odniesieniu do inwestycji publicznych w celu zagwarantowania wydajności oraz społecznych i ekologicznych podstaw dobrobytu przyszłych pokoleń. Kolejne ważne kwestie to zapewnienie wystarczających dochodów publicznych, sprawiedliwa polityka podatkowa oraz ograniczenie wpływu wątpliwych z ekonomicznego punktu widzenia wskaźników na kształtowanie polityki. Istotne będzie także większe zaangażowanie Parlamentu Europejskiego, partnerów społecznych i całego społeczeństwa obywatelskiego”.

W podobnym duchu wypowiedział się Tommaso Di Fazio: „Kryzys związany z COVID-19 to ogromny wstrząs, który wymaga pełnej zdolności finansowej. Potrzebna jest harmonizacja celów, aby opanować gospodarcze i społeczne skutki pandemii oraz sprawiedliwie podzielić ciężar wynikających stąd szkód w państwach członkowskich i pomiędzy nimi. Wprowadzono już ważne środki krótkoterminowe, takie jak uruchomienie ogólnej klauzuli wyjścia z ram budżetowych. Jednak zamiast zbyt szybko dążyć do „powrotu do normalności”, musimy patrzeć w przyszłość i dokonać „zwrotu” w kierunku takiej wizji gospodarczej, która przyspieszy inwestycje w szkolenia, badania i rozwój oraz strategiczną działalność produkcyjną”. (mp)

Nowa zmieniona agenda miejska i terytorialna UE musi uwzględniać skutki kryzysu wywołanego pandemią COVID-19, a polityka spójności może być właściwym narzędziem sprzyjającym ożywieniu gospodarczemu w Europie. W dwóch opiniach przyjętych na wrześniowej sesji plenarnej EKES podsumowuje politykę terytorialną UE i przedstawia dalsze działania.

W pierwszej z opinii Petr Zahradník i Roman Haken skupiają się na przeglądzie Karty lipskiej na rzecz zrównoważonego rozwoju miast europejskich i popierają zawarte w nowej agendzie terytorialnej do 2030 r. wezwanie do stworzenia sprawiedliwej i ekologicznej Europy oraz do uwzględnienia silniejszego wymiaru terytorialnego we wszystkich strategiach politycznych i na wszystkich poziomach zarządzania.

Na poziomie lokalnym kluczowymi koncepcjami na przyszłość muszą być integracja oraz zrównoważony charakter i odporność miast i regionów. Zwracając się do członkiń i członków zebranych na sesji plenarnej, Petr Zahradník powiedział: „Potencjał związany z wdrażaniem zintegrowanych projektów w zakresie rozwoju terytorialnego i miejskiego jest ogromny, podobnie jak ogromne są korzyści wynikające z tego podejścia z punktu widzenia synergii wyników, zmniejszania kosztów i tworzenia funkcjonalnych połączeń”.

Roman Haken dodał: „Z uwagi na skutki zmiany klimatu nie można osobno zajmować się wykorzystaniem zasobów, potrzebą zmniejszenia ryzyka środowiskowego czy zrównoważonym charakterem i odpornością miast i regionów. Dlatego agendę miejską należy jak najściślej koordynować z polityką spójności terytorialnej”.

Spójność ma zatem decydujące znaczenie i jest również głównym tematem opinii opracowanej przez Gonçala Lobo Xaviera, w której EKES stwierdza, że polityka ta mogłaby być idealnym narzędziem do stawienia czoła licznym wyzwaniom związanym z pandemią koronawirusa, i wzywa Komisję do podjęcia działań. „Musimy pilnie działać i szybko reagować, a środki finansowe na pomoc i wsparcie dla państw członkowskich należy rozdzielać zgodnie z odpowiednimi kryteriami – ale również odważnie” – powiedział Gonçalo Lobo Xavier. „Europa bardziej niż kiedykolwiek potrzebuje zróżnicowanego podejścia do jednego problemu”. (mp)

Grupa Pracodawców w EKES-ie

Grupa Pracodawców w EKES-ie otrzymała odpowiedzi na najwyższym szczeblu na swój apel o szybkie porozumienie w sprawie ambitnego budżetu na odbudowę. W czerwcu 2020 r. Grupa Pracodawców wystosowała pismo w tej sprawie do członków Rady Europejskiej, a także do przewodniczącego Rady Europejskiej Charles’a Michela, przewodniczącej Komisji Europejskiej Ursuli von der Leyen i przewodniczącego Parlamentu Europejskiego Davida Sassolego.

Grupa Pracodawców utrzymuje z naciskiem, że kluczem do odbudowy całej gospodarki UE są dobrze prosperujące, odporne przedsiębiorstwa. W związku z tym w przygotowaniach do okresu po kryzysie należy szczególnie skupić się na warunkach prowadzenia działalności. W swojej odpowiedzi z 3 lipca Frédéric Bernard, szef gabinetu Charles’a Michela, podkreślił, że kluczowe znaczenie dla stabilnej odbudowy będą miały nadchodzące wieloletnie ramy finansowe, które będą stanowić wsparcie dla „w pełni działającego i zmodernizowanego jednolitego rynku”.

Podobnie David Sassoli w swojej odpowiedzi do Grupy Pracodawców z 17 lipca stwierdził, że „potrzebne są nadzwyczajne, niepodejmowane dotąd środki gospodarcze i prawdziwa bezwarunkowa europejska jedność”. Z zadowoleniem przyjął porozumienie z Grupą Pracodawców co do potrzeby zjednoczonej reakcji na szczeblu UE. Aby pomóc obywatelom i przedsiębiorstwom w odbudowie po kryzysie, potrzebne są ambitne wieloletnie ramy finansowe.

Ursula von der Leyen również wyraziła wdzięczność za pismo i wyrażone w nim stanowisko Business is key to the EU's recovery from the corona crisis [Przedsiębiorczość kluczem do odbudowy UE po kryzysie wywołanym przez koronawirusa]. Oba dokumenty zostały przekazane Marošowi Šefčoviciowi, wiceprzewodniczącemu Komisji do spraw stosunków międzyinstytucjonalnych i prognozowania. W imieniu prezydenta Macrona szef jego gabinetu Patrick Strzoda potwierdził znaczenie szybkiej odbudowy gospodarki. Pismo zostało również przekazane Brunonowi Le Maire, francuskiemu ministrowi gospodarki i finansów, oraz Clémentowi Beaune'owi, francuskiemu ministrowi stanu ds. europejskich.

Grupa Pracowników EKES-u

W tym roku obchody Światowego Dnia Godnej Pracy 7 października były istotniejsze niż kiedykolwiek wcześniej. Pandemia COVID-19 spotęgowała istniejące trudności w naszych społeczeństwach, zwłaszcza jeśli chodzi o godną pracę, płacę i dochody. Jednak po raz kolejny niektóre grupy, już i tak najsłabsze, ucierpiały w stopniu nieproporcjonalnym: młodzi ludzie o niepewnym zatrudnieniu, kobiety nadreprezentowane w najbardziej dotkniętych sektorach lub pozostające w domu, aby prowadzić edukację domową i opiekować się członkami rodziny, osoby pracujące na własny rachunek lub za pośrednictwem platform internetowych, nisko uposażeni pracownicy, pracownicy migrujący oraz osoby wykonujące pracę nierejestrowaną.

W Światowym Dniu Godnej Pracy Grupa Pracowników wraz z ITUC i ETUC wzywa do nowego kontraktu społecznego na rzecz odbudowy i odporności z myślą o stawieniu czoła konsekwencjom kryzysu związanego z pandemią COVID-19 w zrównoważony sposób, poprzez reagowanie na potrzeby ludzi. Prawdziwa odnowa projektu europejskiego wymaga tego, by politykom gospodarczym towarzyszyły solidne inwestycje społeczne, skupione na ochronie i tworzeniu miejsc pracy wysokiej jakości, sprawiedliwym wynagrodzeniu i likwidacji niepewnych form zatrudnienia.

Komisja musi pilnie działać na działać na rzecz wdrożenia Europejskiego filaru praw socjalnych i w szczególności inicjatyw w sprawie uczciwej płacy minimalnej, minimalnego dochodu, przejrzystości wynagrodzeń i wzmocnienia przepisów dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy. W związku z tym należy zagwarantować negocjacje zbiorowe oraz zadbać o interesy pracowników znajdujących się w niepewnym i trudnym położeniu. Kluczowe znaczenie ma również zapewnienie sprawiedliwości w sektorze platform, który generuje ogromne zyski dla przedsiębiorstw, podczas gdy ich pracownicy znajdują się w skrajnie niepewnej sytuacji pod względem praw pracowniczych, wynagrodzenia i warunków pracy.

Grupa „Różnorodność Europy” w EKES-ie

Simo Tiainen, członek Grupy „Różnorodność Europy”, przedstawiciel fińskiego Centralnego Związku Producentów Rolnych i Właścicieli Lasów (MTK).

Priorytetami polityki UE muszą pozostać lepsza równowaga gospodarcza, społeczna i regionalna w Europie oraz konkurencyjność unijnego przemysłu i przedsiębiorstw, w tym rolnictwa. Nasza konkurencyjność powinna opierać się na zrównoważonej produkcji, zatrudnieniu i wzroście gospodarczym. Tylko silna gospodarczo Europa może wykazać się przywództwem i odpowiedzialnością. W negocjacjach handlowych nigdy nie należy poświęcać zasad produkcji europejskiej żywności, takich jak jej zrównoważony charakter, wysokie standardy i bezpieczeństwo żywnościowe.

Rolnictwo ma kluczowe znaczenie w kontekście strategicznych, gospodarczych, środowiskowych i społecznych wyzwań przyszłości. Europejczycy chcą nadal jeść zrównoważoną i bezpieczną żywność. Dlatego też wspólna polityka rolna (WPR) musi gwarantować dostawy zdrowej i bezpiecznej żywności, ochronę środowiska i terenów wiejskich, dobrostan zwierząt, łagodzenie zmiany klimatu i środki dostosowawcze, utrzymanie rolników i rentowność obszarów wiejskich. UE musi bronić europejskiego modelu rolnictwa opartego na zasadach suwerenności żywnościowej i zrównoważonego rozwoju. Należy uprościć WPR; potrzeba mniej biurokracji, a więcej pomocniczości.

Polityka UE musi również sprzyjać zrównoważonej gospodarce leśnej. UE potrzebuje silnej strategii leśnej uwzględniającej wszystkie wymiary zrównoważonego rozwoju. Umożliwi ona zwiększenie ilości drewna i innych produktów w Europie i może znacząco przyczynić się do rozwoju nowego rodzaju biogospodarki, do neutralności emisyjnej oraz do tworzenia miejsc pracy i wzrostu gospodarczego. Zrównoważona gospodarka leśna, niezbędne pochłaniacze dwutlenku węgla oraz potrzeba zachowania różnorodności biologicznej to cele w pełni ze sobą zgodne.

Badanie relacji ludzkości z przyrodą za pomocą fotografii lotniczej.

EKES będzie gościł wystawę fotograficzną zatytułowaną Habitat, na której przedstawione zostaną prace Toma Hegena, wielokrotnie nagradzanego niemieckiego fotografa i projektanta z Monachium.

W swoich pracach Hegen skupia się na projektach związanych z fotografią lotniczą, ukazując wpływ działalności człowieka na naszą planetę i nieustannie podkreślając związki ludzi z przyrodą. Projekt „Habitat” zachęca widzów do odkrywania Ziemi z nowej perspektywy, do zrozumienia skali działalności człowieka na naszej planecie, a ostatecznie do przyjęcia odpowiedzialności za nasze działania. Na wystawę składa się seria 31 zdjęć przedstawiających krajobrazy przekształcone w wyniku działalności człowieka.

Będzie można ją oglądać w siedzibie EKES-u od 26 października do 30 listopada 2020 r. w ramach niemieckiej prezydencji w Radzie UE. (ck)