Η Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή παρότρυνε την ΕΕ και τα κράτη μέλη να καταβάλουν προσπάθειες για την αποσαφήνιση των όρων απασχόλησης στην οικονομία των πλατφορμών, καθώς η έλλειψη τυποποιημένων ορισμών για το καθεστώς τόσο των εργαζομένων όσο και των εργοδοτών μπορεί να περιπλέξει την εφαρμογή του εργατικού δικαίου και πολλών δικαιωμάτων για την προστασία της εργασίας.

Οι βασικές έννοιες που χρειάζονται αποσαφήνιση είναι εκείνες που ορίζουν τις πλατφόρμες ως «μεσάζοντες μεταξύ προσφοράς και ζήτησης» και όχι ως «εργοδότες», με αποτέλεσμα να θεωρούνται οι εργαζόμενοι «αυτοαπασχολούμενοι» και όχι «μισθωτοί» και να στερούνται έτσι συχνά τη δέουσα νομική και κοινωνική προστασία, συμπεριλαμβανομένης της υγείας και της ασφάλειας στην εργασία ή της προστασίας της απασχόλησης, η σημασία των οποίων βρέθηκε στο προσκήνιο ιδίως κατά τη διάρκεια της τρέχουσας πανδημίας.

Ως κριτήριο για τον χαρακτηρισμό ενός εργαζόμενου ως «απασχολούμενου» ή ως «αυτοαπασχολούμενου», η ΕΟΚΕ πρότεινε να επικεντρωθούν η ΕΕ και τα κράτη μέλη της στην έννοια της οικονομικής εξάρτησης και της υπαλληλικής σχέσης. Συνέστησε επίσης στην ΕΕ και στα κράτη μέλη να εξετάσουν προσεκτικά τη δυνητική υιοθέτηση της αρχής σύμφωνα με την οποία ένας εργαζόμενος θεωρείται μισθωτός ελλείψει αποδείξεων περί του αντιθέτου. Ωστόσο, οι πραγματικά αυτοαπασχολούμενοι εργαζόμενοι θα πρέπει να διαθέτουν δυνατότητα διατήρησης αυτού του καθεστώτος, εφόσον το επιθυμούν.

Η ΕΟΚΕ υπέδειξε την ευέλικτη και την αυτόνομη εργασία, το συμπληρωματικό εισόδημα των εργαζομένων και την ευκολότερη πρόσβαση των ευάλωτων ατόμων στην απασχόληση ως κάποια από τα πλεονεκτήματα που παρέχει η οικονομία των πλατφορμών, αλλά προειδοποίησε ταυτόχρονα για την ύπαρξη κινδύνων που δεν πρέπει να υποτιμούνται.

Εκτός από τον κίνδυνο στέρησης των βασικών δικαιωμάτων των εργαζομένων, συμπεριλαμβανομένων των δικαιωμάτων τους να οργανώνονται και να πραγματοποιούν συλλογικές διαπραγματεύσεις, ελλοχεύουν επίσης κίνδυνοι για την κοινωνία στο σύνολό της λόγω του αυξημένου κινδύνου ανταγωνισμού που βασίζεται στην υπονόμευση των κοινωνικών προτύπων. Αυτά έχουν επίσης επιζήμιες συνέπειες τόσο για τους εργοδότες, οι οποίοι υφίστανται μη βιώσιμη ανταγωνιστική πίεση, όσο και για τα κράτη μέλη, τα οποία χάνουν φορολογικά έσοδα και εισφορές κοινωνικής ασφάλισης.

Η ΕΟΚΕ παρέθεσε τα επιχειρήματά της στη γνωμοδότηση με τίτλο «Αξιοπρεπής εργασία στην οικονομία των πλατφορμών», η οποία εγκρίθηκε κατά τη σύνοδο ολομέλειας του Σεπτεμβρίου και καταρτίστηκε κατόπιν αιτήματος της γερμανικής Προεδρίας της ΕΕ. Εισηγητής της γνωμοδότησης ήταν ο Carlos Manuel Trindade, μέλος της ΕΟΚΕ από την Πορτογαλία. (ll)