Verklaring van het EESC – Het EESC staat achter de Wit-Russen in hun moedige strijd voor democratie, de rechtsstaat en de grondrechten

Het EESC veroordeelt met klem de voortdurende schendingen van de mensenrechten en de rechtsstaat die in Wit-Rusland sinds de presidentsverkiezingen, die vrij noch eerlijk waren, hebben plaatsgevonden. Het ongekend wrede en gewelddadige optreden tegen vreedzame demonstranten, vooral vrouwen en jongeren, en de onverminderd willekeurige arrestaties en opsluitingen zonder reden mogen niet ongestraft blijven.

De mensen in Wit-Rusland zetten hun vreedzame strijd voor vrijheid en democratie onvermoeibaar en moedig voort. Toch gaat de brute repressie door. In de afgelopen vijf weken zijn meer dan 7 500 vreedzame demonstranten gevangen genomen. Er zijn minstens 500 gevallen van marteling geregistreerd en gedocumenteerd.

De EU mag niet met de armen over elkaar blijven zitten; integendeel, zij moet sterke politieke druk blijven uitoefenen en blijven hameren op nieuwe verkiezingen, onder het toeziend oog van de OVSE. Als Europa zijn geloofwaardigheid wil behouden, dan moeten de beloofde sancties tegen een aanzienlijk aantal van de verantwoordelijken voor geweld, onderdrukking en vervalsing van de verkiezingsuitslag worden aangenomen voordat de Europese Raad op 24 en 25 september bijeenkomt.

Als vertegenwoordiger van het maatschappelijk middenveld in de EU staat het EESC vierkant achter de burgers van Wit-Rusland die vastberaden zijn om de toekomst van hun land vorm te geven volgens de beginselen van democratie, rechtsstaat en mensenrechten. Wij zijn volledig solidair met de organisaties van het maatschappelijk middenveld en iedereen die betrokken is bij de discussies over de toekomst van Wit-Rusland, onder wie leden van de Coördinatieraad, die moeten worden beschermd tegen intimidatie, gedwongen ballingschap, willekeurige arrestatie en geweld.

Het EESC dringt er daarom bij de Wit-Russische autoriteiten op aan om de situatie niet verder op de spits te drijven en af te zien van het gebruik van geweld tegen mensen die vreedzaam samenkomen. Alle onwettig vastgehouden personen moeten onmiddellijk worden vrijgelaten, met inbegrip van politieke gevangenen, en klachten over foltering en andere vormen van mishandeling van gevangenen moeten tot op het bot worden onderzocht. De Wit-Russische autoriteiten moeten de onafhankelijkheid van justitie en de bescherming van advocaten van gevangenen garanderen.

De huidige crisis kan alleen worden bezworen door middel van een brede, verregaande dialoog zonder inmenging van buitenaf, hervormingen en het afleggen van verantwoording voor ernstige schendingen van de mensenrechten. In het belang van de democratie en de geopolitieke stabiliteit zou hier onmiddellijk een begin mee moeten worden gemaakt. Er kan geen gerechtigheid zijn zonder de ondubbelzinnige toezegging van de staat om verantwoording af te leggen en compensatie te bieden voor schendingen van de mensenrechten. Het Comité is van mening dat verder onderzoek moet worden gedaan naar samenwerking tussen de EU en Wit-Rusland op bepaalde gebieden, waarbij de nadruk moet liggen op persoonlijke contacten en steun aan het maatschappelijk middenveld. Dit is ook te berde gebracht in onze recente ontmoetingen met vertegenwoordigers van het maatschappelijk middenveld in Wit-Rusland, die een beroep doen op hulp van de EU om “deze pas tot leven gewekte, sterke en gemobiliseerde civiele samenleving op verschillende gebieden bij te staan, teneinde haar burgerlijke en politieke betrokkenheid en empowerment zichtbaarder te maken”.

Alleen een vreedzame en inclusieve dialoog, die wordt gevoed door onafhankelijke media en een sterk maatschappelijk middenveld, zal het pad effenen naar duurzame en constructieve oplossingen voor Wit-Rusland.