Odbudowa po pandemii musi być szansą na odbudowę Europy w oparciu o nowe podstawy demokratycznego uczestnictwa. Podczas Dni Społeczeństwa Obywatelskiego w 2021 r. stwierdzono, że dużym błędem byłoby powierzenie losu i przyszłości tak wielu ludzi tak nielicznym.

Dni Społeczeństwa Obywatelskiego w EKES-ie, zorganizowane pod hasłem „Zrównoważona odbudowa dla przyszłości obywateli europejskich”, trwały od 1 do 5 marca. Obejmowały pięć dni interaktywnych debat online, w których wzięło udział ponad 1400 osób łączących się za pośrednictwem internetu nawet z miejsc tak odległych jak Afryka, Azja oraz Ameryka Północna i Południowa.

Prelegenci dostrzegli w pandemii pozytywny aspekt. Mimo że z jej powodu została przesunięta w czasie konferencja w sprawie przyszłości Europy, uwypukliła ona znaczenie organizacji społeczeństwa obywatelskiego jako punktu oparcia dla rządów, które zmagają się z ogromnym kryzysem. Jaki może być lepszy dowód na to, że społeczeństwo obywatelskie zasługuje na miejsce przy stole, przy którym będzie się decydować przyszłość Europy?

Cieszę się, że Komisja przywiązuje taką wagę do zaangażowania obywateli w konferencję w sprawie przyszłości Europy – stwierdziła przewodnicząca EKES-u Christa Schweng. Możecie liczyć na to, że Komitet wniesie znaczący wkład w debaty, angażując pracowników, pracodawców i zorganizowane społeczeństwo obywatelskie, oraz pełniąc rolę ambasadorów i realizując efekt mnożnikowy, jak również przenosząc debatę do organizacji członków.

Brikena Xhomaqi, współprzewodnicząca grupy łącznikowej, która współorganizowała to wydarzenie, zakończyła je słowami Zapraszam wszystkich do tego, by uczynić solidarność międzypokoleniową osią zrównoważonej odbudowy na rzecz przyszłości Europy. Fakt ten odzwierciedla wiodącą rolę organizacji młodzieżowych w warsztatach.

Konkluzje z ośmiu warsztatów nakreślają drogę ku lepszej przyszłości dla obywateli europejskich i podkreślają m.in. następujące potrzeby:

  • wzmocnienia organizacji pośredniczących (organizacji społeczeństwa obywatelskiego, partii, związków zawodowych itd.), ulepszenia edukacji obywatelskiej i cyfrowej i utworzenia zgromadzeń obywatelskich z uprawnieniami decyzyjnymi;
  • podnoszenia świadomości na temat gospodarki społecznej jako rentownego modelu biznesowego, działającego na rzecz zrównoważonej odbudowy wykraczającej poza zyski i przyczyniającego się do zwalczania nierówności i przeciwdziałania zmianie klimatu, z udziałem funduszy wydzielonych w ramach planu odbudowy instrumentu NextGenerationEU;
  • inwestowania w kulturę i edukację w celu budowania bardziej odpornej i zrównoważonej przyszłości dla Europy. Inwestycje w infrastrukturę materialną to za mało. W centrum odbudowy muszą znaleźć się ludzie.
  • odłączenia od polityki i lepszego rozważenia koncepcji powszechnego dochodu podstawowego oraz programów gwarancji zatrudnienia jako realistycznych rozwiązań, które przyniosłyby korzyści ludziom i naszej planecie; 
  • umożliwienia młodym ludziom znaczącego udziału i zaangażowania w całej Europie, oraz na to, by ich głos był słyszalny nie tylko w kwestiach związanych z młodzieżą, lecz w rozmaitych obszarach polityki;
  • zapewnienia, że Europejski Zielony Ład przyczynia się skuteczniej do wyeliminowania ubóstwa, niesprawiedliwości i nierówności ze względu na płeć.
  • przyspieszenia renowacji budynków w Europie poprzez podniesienie świadomości na temat wyzwań i możliwości, jakie ta inicjatywa ze sobą niesie, oraz zmobilizowania grup społeczeństwa obywatelskiego takich jak przedstawiciele właścicieli budynków i architektów w celu osiągnięcia celów fali renowacji w Europie.
  • ścisłego zaangażowania organizacji społeczeństwa obywatelskiego we wdrażanie krajowych planów odbudowy, co odwróciłoby tendencję dostrzegalną na etapie przygotowawczym, kiedy to ich udział był ograniczony. Decydenci polityczni muszą zrozumieć wartość wolontariatu nie tylko w kategoriach poświęconych godzin pracy, lecz raczej jako wyraz wartości europejskich i przykład wprowadzania zmian dla innych w oparciu o solidarność, inkluzywność i zasady demokratyczne, które – jak byśmy tego pragnęli – mają leżeć u podstaw Europy.

Pełne konkluzje z Dni Społeczeństwa Obywatelskiego zostaną wkrótce opublikowane na stronie internetowej EKES-u. (dm)