Στη γνωμοδότησή της με θέμα «Βελτίωση της προστασίας του περιβάλλοντος μέσω του ποινικού δικαίου», η οποία εγκρίθηκε κατά τη σύνοδο ολομέλειάς της του Μαρτίου, η ΕΟΚΕ προτείνει την επιβολή ποινικών κυρώσεων για όσο το δυνατόν περισσότερα περιβαλλοντικά αδικήματα.

Η έκθεση εξέτασε την προτεινόμενη νέα ευρωπαϊκή οδηγία για το περιβαλλοντικό έγκλημα και πρότεινε πρακτικούς τρόπους για να καταστεί πραγματικά αποτελεσματική, αναλογική και αποτρεπτική.

Η ΕΟΚΕ εξέφρασε την ικανοποίησή της για την επέκταση του καταλόγου των περιβαλλοντικών ποινικών αδικημάτων από εννέα σε δεκαοκτώ, αλλά πιστεύει ότι η οδηγία θα πρέπει να καλύπτει όσο το δυνατόν περισσότερα είδη περιβαλλοντικών αδικημάτων. Θεωρεί επίσης ότι το ανώτατο όριο κυρώσεων θα πρέπει να είναι σημαντικά υψηλότερο, προκειμένου οι κυρώσεις αυτές να είναι αποτελεσματικές, αναλογικές και αποτρεπτικές.

Μια περαιτέρω πρόταση που διατυπώνεται στην έκθεση είναι τα περιβαλλοντικά εγκλήματα να υπάγονται στη δικαιοδοσία της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας, δεδομένου ότι πολλά από αυτά είναι γνωστό ότι συνδέονται με το οργανωμένο έγκλημα.

Η ΕΟΚΕ ζητεί επίσης να συμπεριληφθεί στην οδηγία το έγκλημα της οικοκτονίας και να οριστεί ως «παράνομη ή αυθαίρετη πράξη που διαπράττεται έχοντας πλήρη επίγνωση ότι υφίσταται σημαντική πιθανότητα να προκληθεί σοβαρή ―είτε εκτεταμένη είτε μακροπρόθεσμη― ζημία στο περιβάλλον». Η ΕΟΚΕ επισημαίνει ότι οι ένοπλες συγκρούσεις είναι σχεδόν πάντα, εξ ορισμού, οικοκτονίες. 

Το περιβαλλοντικό έγκλημα είναι η τέταρτη πιο προσοδοφόρα κατηγορία εγκλήματος παγκοσμίως και σημειώνει αύξηση στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Ενώ οι διασυνοριακές καταδίκες δεν έχουν αυξηθεί σημαντικά, το ποσοστό περιβαλλοντικών εγκλημάτων που διαπράττονται στην Ευρώπη σημείωσε αύξηση.
Ωστόσο, η ΕΟΚΕ τονίζει ότι δεν επαρκεί μια αναθεώρηση της οδηγίας. Μια από τις αδυναμίες που επισημαίνονται στις αξιολογήσεις της ισχύουσας οδηγίας είναι η εφαρμογή της στα κράτη μέλη. Η ΕΟΚΕ επισημαίνει, ως εκ τούτου, την ανάγκη ενίσχυσης της αλυσίδας επιβολής και προτείνει στα κράτη μέλη της ΕΕ να συγκροτήσουν εξειδικευμένες αστυνομικές δυνάμεις, εισαγγελείς, δικαστές και δικαστήρια στον τομέα του περιβαλλοντικού εγκλήματος.

Η οδηγία για το περιβαλλοντικό έγκλημα του 2008 αποτελεί βασικό δεσμευτικό εργαλείο στην ΕΕ για την καταπολέμηση του περιβαλλοντικού εγκλήματος. Από αξιολόγηση που διενεργήθηκε το 2019 και το 2020 προέκυψε ότι δεν είχε σημαντικό αντίκτυπο στην πράξη. Κατά την τελευταία δεκαετία, ο αριθμός των υποθέσεων περιβαλλοντικών εγκλημάτων που διερευνήθηκαν και καταδικάστηκαν επιτυχώς παρέμεινε χαμηλός. Οι κυρώσεις που επιβλήθηκαν δεν ήταν επαρκώς αποτρεπτικές και δεν υπήρξε συστηματική διασυνοριακή συνεργασία. Σε συνέχεια της εν λόγω αξιολόγησης, η Επιτροπή αποφάσισε να αντικαταστήσει την υφιστάμενη οδηγία με μία νέα οδηγία της ΕΕ. (mr)