Η ΕΟΚΕ επικροτεί τις πρωτοβουλίες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την ελευθερία των μέσων ενημέρωσης, αλλά προειδοποιεί ότι δεν αρκούν οι απλές συστάσεις και μια προσέγγιση μη δεσμευτικού δικαίου για να διασφαλιστεί ότι τα μέσα ενημέρωσης στην Ευρώπη θα συνεχίσουν να είναι ελεύθερα και ανεξάρτητα από πολιτικές και εμπορικές παρεμβάσεις, καθώς και από άλλες μορφές παρέμβασης.

Στη γνωμοδότησή της με θέμα την Ευρωπαϊκή πράξη για την ελευθερία των μέσων ενημέρωσης (πρόταση κανονισμού και σύσταση), η ΕΟΚΕ επεσήμανε ότι η ελευθερία και η πολυφωνία των μέσων ενημέρωσης είναι θεμελιώδους σημασίας για το κράτος δικαίου και τη φιλελεύθερη δημοκρατία.

«Η ελευθερία των μέσων ενημέρωσης κινδυνεύει. Ο απολυταρχισμός βρίσκεται σε άνοδο και στην Ευρώπη. Η τέταρτη εξουσία αποτελεί τείχος προστασίας κατά της επέλασης αυτού του φαινομένου της ανελευθερίας. Ως εκ τούτου, η ενίσχυση της ελευθερίας των μέσων ενημέρωσης είναι υψίστης σημασίας και η ευρωπαϊκή πράξη για την ελευθερία των μέσων ενημέρωσης αποτελεί σημαντική και άκρως έγκαιρη πρωτοβουλία», δήλωσε ο εισηγητής της γνωμοδότησης Christian Moos.

«Παρατηρούμε ολοένα και συχνότερα πολιτικές και οικονομικές παρεμβάσεις σε αρκετές χώρες της ΕΕ τόσο στα δημόσια όσο και στα ιδιωτικά μέσα ενημέρωσης που έχουν στενούς δεσμούς με την εξουσία, οι οποίες δεν συνάδουν με τον ρόλο που διαδραματίζουν τα μέσα ενημέρωσης ως τέταρτη εξουσία», δήλωσε ο συνεισηγητής Tomasz Andrzej Wróblewski.

Η ΕΟΚΕ υποστήριξε πλήρως τις προτάσεις που ενισχύουν και προασπίζουν τη συντακτική ανεξαρτησία των δημοσιογράφων και των εκδοτών. Έδωσε επίσης ιδιαίτερη έμφαση στην ανεξαρτησία και την αμεροληψία των δημόσιων μέσων ενημέρωσης, επισημαίνοντας ότι απαιτούνται επαρκείς και σταθεροί χρηματοδοτικοί πόροι για την επίτευξη αυτών των στόχων.

Η γνωμοδότηση προσδιόρισε ένα περαιτέρω ανησυχητικό πρόβλημα που είναι η απειλή που συνιστά η συγκέντρωση στην αγορά για την πολυφωνία των μέσων ενημέρωσης. Τα μονοπώλια πληροφόρησης συνιστούν ασφαλώς απειλή και απαιτείται η ανάληψη δράσης κατά της άσκησης πίεσης στα μέσα ενημέρωσης από μεγιστάνες και ολιγάρχες του κλάδου.

Το ιδιοκτησιακό καθεστώς των μέσων ενημέρωσης θα πρέπει να διέπεται από διαφάνεια, ενώ οι απαιτήσεις διαφάνειας θα πρέπει να είναι δεσμευτικές, χωρίς όμως να δημιουργούν υπερβολικό διοικητικό φόρτο για τα μικρού μεγέθους μέσα ενημέρωσης. Η έλλειψη ανεξαρτησίας ορισμένων εθνικών ρυθμιστικών φορέων δημιουργεί επίσης ανησυχία. Εάν οι εν λόγω φορείς δεν είναι πλήρως ανεξάρτητοι, δεν θα πρέπει να συμμετέχουν στο ευρωπαϊκό συμβούλιο για της υπηρεσίες μέσων ενημέρωσης που έχει προταθεί.

Η ΕΟΚΕ επεσήμανε ότι η ευρωπαϊκή πράξη για την ελευθερία των μέσων ενημέρωσης, ως κανονισμός, θα έχει άμεση εφαρμογή, αλλά ταυτόχρονα αμφισβήτησε το κατά πόσον η προσέγγιση μη δεσμευτικού χαρακτήρα της σύστασης είναι αποτελεσματικός τρόπος για την επίτευξη των στόχων αυτής της πράξης.

«Οι απλές συστάσεις δεν αρκούν προκειμένου να διασφαλιστούν η ελευθερία και η πολυφωνία των μέσων ενημέρωσης στα κράτη μέλη. Τα ελεύθερα και ανεξάρτητα μέσα ενημέρωσης πρέπει να αποτελούν δεσμευτικό κριτήριο για την έκθεση για το κράτος δικαίου, καθώς και για την ενεργοποίηση του μηχανισμού στα κράτη μέλη όπου οι κυβερνήσεις παραβιάζουν τις ελευθερίες και την ανεξαρτησία των μέσων ενημέρωσης», κατέληξε ο κ. Moos. (ll)