European Economic
and Social Committee
Παράνομα περιουσιακά στοιχεία: μια νέα οδηγία της ΕΕ θα βοηθήσει στην καταπολέμηση του οργανωμένου εγκλήματος
Στη σύνοδο ολομέλειας του Δεκεμβρίου, η ΕΟΚΕ εξέφρασε την ικανοποίησή της σχετικά με την πρόταση οδηγίας της Επιτροπής για την ανάκτηση και τη δήμευση περιουσιακών στοιχείων ως σημαντικό βήμα προόδου για την καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες και της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας στην ΕΕ. Παρά τη γενική βελτίωση σε ορισμένα κράτη μέλη, το ποσοστό των περιουσιακών στοιχείων εγκληματικής προέλευσης που δεσμεύονται ή δημεύονται παραμένει εξαιρετικά χαμηλό στην ΕΕ.
Η νέα οδηγία βελτιώνει τη διασυνοριακή συνεργασία μεταξύ όλων των αρχών που συμμετέχουν στην ανάκτηση περιουσιακών στοιχείων, ενθαρρύνει τις χώρες της ΕΕ να αναπτύξουν εθνικές στρατηγικές και τις υποχρεώνει να ιδρύσουν τουλάχιστον μία υπηρεσία ανάκτησης περιουσιακών στοιχείων, ένα ειδικευμένο όργανο αρμόδιο για την ανίχνευση και τον εντοπισμό προϊόντων εγκλήματος και άλλων περιουσιακών στοιχείων που σχετίζονται με το έγκλημα, δήλωσε η ΕΟΚΕ στη γνωμοδότηση με θέμα «Ανάκτηση και δήμευση περιουσιακών στοιχείων», η οποία εγκρίθηκε κατά τη σύνοδο ολομέλειάς της τον Δεκέμβριο.
«Πιστεύουμε ότι η πρόταση της Επιτροπής είναι πολύ καλή, καθότι ανταποκρίνεται ορθά στην ανάγκη διεύρυνσης του πεδίου εφαρμογής των μηχανισμών δήμευσης. Θεσπίζει επίσης μηχανισμούς διασυνοριακής συνεργασίας για την αύξηση του ποσοστού ανάκτησης περιουσιακών στοιχείων. Αυτή τη στιγμή, τα ποσοστά είναι πολύ χαμηλά, καθότι μόνο 2% των περιουσιακών στοιχείων εγκληματικής προέλευσης δεσμεύονται και μόνο 1% δημεύονται», δήλωσε ο εισηγητής της γνωμοδότησης Ionuţ Sibian.
Στα αδικήματα που περιλαμβάνονται στην οδηγία του 2014 για τη δήμευση, η νέα οδηγία προσθέτει επίσης έναν σημαντικό κατάλογο εγκλημάτων, συμπεριλαμβανομένων της εμπορίας οργάνων, της απαγωγής, των περιβαλλοντικών αδικημάτων και της εμπορίας κλεμμένων οχημάτων, μεταξύ άλλων.
Ωστόσο, η ΕΟΚΕ επισήμανε ότι η οδηγία δεν περιλαμβάνει ρητά στο πεδίο εφαρμογής της την παράνομη διακίνηση μεταναστών και το παράνομο εμπόριο καπνού, παρά τα σημαντικά ετήσια έσοδα αυτών των παράνομων αγορών —η αξία των οποίων εκτιμάται σε 289,4 εκατ. ευρώ και 8 309,3 εκατ. ευρώ αντίστοιχα—, και παρότρυνε την Επιτροπή να προσθέσει στον κατάλογο αυτά τα αδικήματα.
Η ΕΟΚΕ ζήτησε επίσης από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να επιδείξει μεγαλύτερη φιλοδοξία όσον αφορά την επαναχρησιμοποίηση των δημευμένων περιουσιακών στοιχείων για κοινωνικούς σκοπούς και να ορίσει ένα ελάχιστο ποσοστό κοινωνικής επαναχρησιμοποίησης για τα κράτη μέλη.
«Είναι πολύ σημαντικό οι πληγείσες κοινότητες να λαμβάνουν απευθείας αποζημίωση αποκατάστασης των ζημιών και να επωφελούνται από τις αποδόσεις που αποφέρουν αυτές οι αποζημιώσεις. Πρόκειται για έναν τομέα στον οποίο αναμέναμε εξελίξεις, αλλά διαπιστώνεται στασιμότητα. Η κοινωνία των πολιτών πρέπει να συμμετέχει στη διαχείριση και τη διάθεση των δημευμένων περιουσιακών στοιχείων», δήλωσε ο κ. Sibian.
Επιπλέον, η ΕΟΚΕ ζήτησε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να είναι ακριβέστερη όσον αφορά τον καθορισμό των δικαιωμάτων αποζημίωσης των θυμάτων. Η ΕΟΚΕ κατέληξε στο συμπέρασμα ότι, σε ό,τι αφορά την κατάταξη των πιστωτών, θα πρέπει να αποδίδεται προτεραιότητα στα θύματα. (ll)