„Tylko zwiększenie oddziaływania EIO pozwoli odbudować więź UE z obywatelkami i obywatelami”

Dziesiąty w historii Dzień EIO, poświęcony europejskiej inicjatywie obywatelskiej, odbył się wyjątkowo w trybie zdalnym i trwał dwa dni. Przewodnicząca EKES-u Christa Schweng, wiceprzewodnicząca Komisji Europejskiej Věra Jourová i wiceprzewodniczący Parlamentu Europejskiego Pedro Silva Pereira ocenili wykorzystanie tego niepowtarzalnego instrumentu demokracji uczestniczącej.

W uwagach wstępnych Christa Schweng podkreśliła, że jednym z kluczowych elementów każdego procesu partycypacyjnego jest jego wpływ: Brak oddziaływania może wzbudzać poczucie rozczarowania, wycofania i frustracji obywateli. Dodała: Tylko zwiększenie wpływu sprawi, że EIO stanie się silnym narzędziem i odbuduje więź UE z obywatelkami i obywatelami.

Od 2012 r. zaledwie w ramach sześciu inicjatyw udało się zebrać odpowiednią liczbę podpisów, w związku z czym ich wpływ jest dość ograniczony i opóźniony. Istnieją jednak powody do optymizmu, ponieważ w 2021 r. weszły w życie dwa pierwsze akty prawne, dla których inspiracją były EIO. Jednym z nich jest dyrektywa w sprawie wody pitnej sporządzona pod wpływem inicjatywy „Right2Water”; kolejnym przykładem jest tzw. rozporządzenie w sprawie przejrzystości będące następstwem inicjatywy „Zakaz stosowania glifosatu”.

W swoim nagraniu wideo Věra Jourová zwróciła uwagę na zmiany i ulepszenia wprowadzone przez nowe rozporządzenie w sprawie EIO, które weszło w życie w styczniu 2020 r. Następnie wiceprzewodnicząca Komisji Europejskiej wyjaśniła, że prawdziwe oddziaływanie inicjatyw EIO wykracza poza legislacyjne działania następcze: Nawet te inicjatywy, które nie docierają do ostatecznego etapu formalnej procedury, mogą również wywierać wielorakie skutki. W chwili rozpoczęcia EIO do świadomości publicznej przebija się kwestia, która leży na sercu obywatelkom i obywatelom. To uwrażliwia i wywołuje skutki.

Pedro Silva Pereira stwierdził, że Parlament Europejski nadal prowadzi debatę na temat sposobów podnoszenia świadomości na temat EIO i poprawy jej funkcjonowania: Należy zadbać o to, by inicjatywa, która dotrze do ostatniego etapu, była rozważana i uwzględniana z należytą powagą. (na)