Grupa Pracowników w EKES-ie

Zdecydowanie popieramy postępy Komisji w zakresie godnej pracy, ale obawiamy się, że luki w obecnych wnioskach mogą prowadzić do nieoptymalnego wdrożenia.

Praca przymusowa może wydawać się odległym problemem dla wielu Europejczyków, ale w rzeczywistości kwestia ta jest znacznie bardziej aktualna. Stwierdzono, że wiele towarów codziennego użytku – od odzieży po smartfony – zawiera materiały wytwarzane z wykorzystaniem pracy przymusowej.
Wysiłki na rzecz ograniczenia współczesnego niewolnictwa i zapobiegania mu doprowadziły do stałego spadku liczby osób uwięzionych w pracy przymusowej. W 2016 r. tendencja ta została jednak odwrócona.

Międzynarodowa Organizacja Pracy (MOP) szacuje, że w 2021 r. liczba osób pracujących przymusowo wynosiła 28 mln, o 10 mln więcej niż w 2016 r.  Liczba pracujących dzieci w wieku od 5 do 17 lat wzrosła w tym samym okresie o ponad 8 mln do całkowitej liczby 160 mln.

Unia Europejska starała się wykorzystać politykę handlową do zwalczania współczesnego niewolnictwa za granicą. Wysiłki te przyniosły pewne sukcesy. Na początku tego roku MOP uznała Uzbekistan za kraj wolny od pracy dzieci i pracy przymusowej w następstwie prac podjętych wspólnie przez UE, USA, Niemcy, Szwajcarię i MOP.

Niedawno UE starała się wzmocnić narzędzia, które wykorzystuje do zwalczania nadużyć w pracy za granicą. W lutym Komisja wydała komunikat w sprawie godnej pracy na całym świecie, w którym potwierdziła zaangażowanie Europy na rzecz propagowania godnej pracy w kraju i za granicą. W komunikacie przedstawiono również obszary, na których Komisja zamierza się skupić, wzmacniając przyszłe i istniejące narzędzia. Proponowana dyrektywa w sprawie należytej staranności przedsiębiorstw w zakresie zrównoważonego rozwoju nakładałaby na dużych pracodawców obowiązek przeciwdziałania negatywnym skutkom dla środowiska i praw człowieka w ich łańcuchu dostaw. Ponadto w swoim orędziu o stanie Unii przewodnicząca Ursula von der Leyen ogłosiła wniosek dotyczący zakazu wprowadzania na rynek UE towarów wytwarzanych z wykorzystaniem pracy przymusowej.

Zdecydowanie popieramy nadal postępy Komisji w zakresie godnej pracy, lecz obawiamy się, że luki w obecnych wnioskach mogą prowadzić do nieoptymalnego wdrożenia. Wiele MŚP nie osiągnie progu związanego z zatrudnieniem lub obrotem netto, co sprawiłoby, że weszłyby one w zakres prawodawstwa. Stosowanie niejasnej terminologii w dyrektywie zagraża jej skuteczności i wymaga dalszych wyjaśnień. Brak kodyfikacji struktur dialogu społecznego grozi wykluczeniem pracowników odgrywających rolę skutecznego narzędzia nadzoru. Wysiłki Europy na rzecz poprawy norm pracy na całym świecie są oczywiście szlachetne, ale nadal nie wiadomo, czy jej propozycje będą odpowiednio realizowane. (lc)