W obliczu prawdopodobnego wzrostu liczby gospodarstw domowych w UE, które nie są w stanie ogrzać swoich domów, oraz wzrostu kosztów energii o ponad 40% w skali roku, EKES wzywa w wydanej niedawno opinii UE i państwa członkowskie do wdrożenia pilnych środków mających na celu zapobieganie ubóstwu energetycznemu i walkę z nim.
EKES wzywa Unię Europejską i państwa członkowskie do nadania absolutnego priorytetu równemu dostępowi do energii oraz bezpieczeństwu dostaw energii po przystępnej cenie.
W opinii w sprawie „Przeciwdziałanie ubóstwu energetycznemu a odporność UE”, przyjętej na sesji plenarnej we wrześniu, EKES uznał znaczenie, jakie przypisuje się energii w ostatnich inicjatywach Komisji Europejskiej, takich jak pakiet „Gotowi na 55”, wdrażanie Europejskiego Zielonego Ładu i fala renowacji. Komitet ostrzegł jednak, że bez szybkiego wdrożenia, zdecydowanych zobowiązań i konkretnych działań ze strony państw członkowskich, inicjatywy te nie wystarczą do rozwiązania obecnego kryzysu.
Należy przyjąć wspólne podejście do zrozumienia ubóstwa energetycznego i zajęcia się nim na szczeblu UE – powiedział Ioannis Vardakastanis, sprawozdawca opinii. I to podejście może prowadzić do wypracowania wspólnej definicji. Jednocześnie powinniśmy pozostawić każdemu państwu członkowskiemu możliwość znalezienia rozwiązań dostosowanych do jego potrzeb. Muszą one zagwarantować, że znajdujący się w najtrudniejszej sytuacji nie zostaną pozostawieni bez wsparcia.
Krajowe środki mające na celu złagodzenie negatywnych skutków wzrostu cen dla osób znajdujących się w najtrudniejszej sytuacji powinny obejmować bezpośrednie wsparcie finansowe i politykę społeczną lub zachęty i wsparcie w celu zmniejszenia zużycia energii, w zależności od konkretnych warunków krajowych i lokalnych.
Aby zapewnić prawdziwie kompleksowe podejście, EKES wezwał do utworzenia szerokiej i ambitnej koalicji politycznej na rzecz rozwiązania problemu ubóstwa energetycznego, której działania zostałyby rozwinięte w strategii UE. Jej celem byłoby zmniejszenie ubóstwa energetycznego do minimalnego poziomu do 2030 r., a w perspektywie długoterminowej całkowite jego wyeliminowanie.
Obok instytucji UE w koalicji tej uczestniczyłyby organizacje społeczeństwa obywatelskiego, w tym organizacje reprezentujące ludność najbardziej zagrożoną ubóstwem energetycznym. Powinny w to również zostać zaangażowane władze lokalne i gminne.
EKES podkreślił także znaczenie inwestowania w energię ze źródeł odnawialnych i efektywność energetyczną, a także w renowację budynków na dużą skalę. Państwa członkowskie, we współpracy z władzami lokalnymi i regionalnymi, powinny priorytetowo traktować gruntowną renowację, która doprowadziłaby do ponad 60% oszczędności energii. Aby było to wykonalne, potrzebne są oczywiście duże inwestycje prywatne. (ll)