Het EESC pleit voor een reeks uniforme beginselen van openbare dienstverlening om de lidstaten te helpen de democratie en de rechtsstaat volledig in acht te nemen.
In een door de voltallige vergadering op 2 december goedgekeurd advies wijst het EESC erop dat openbare diensten, door te zorgen voor gelijke en universele toegang tot dienstverlening voor iedereen, met inbegrip van kwetsbare en kansarme groepen, bijdragen tot sociale vooruitgang en een dynamische samenleving. Openbare diensten kunnen functioneren als cruciale “automatische stabilisatoren” in tijden van crises, die de afgelopen jaren zijn toegenomen op gebieden als veiligheid, economie, asiel, milieu, klimaat en gezondheid.
EESC-rapporteur Christian Moos: “Openbaar bestuur en openbare diensten zijn de belangrijkste schakel tussen overheid en maatschappelijk middenveld. Ze zijn uiterst belangrijk voor de veerkracht van de liberale democratie in Europa. De EU heeft doeltreffende mechanismen nodig om te garanderen dat in alle lidstaten de rechtsstaat volledig wordt nageleefd en het openbaar bestuur volstrekt onpartijdig is.”
Een reeks gemeenschappelijk beginselen
Het EESC heeft de volgende gemeenschappelijke beginselen van openbaar bestuur en openbare diensten geformuleerd:
- Het recht op behoorlijk bestuur moet het maatschappelijk vertrouwen versterken. Transparante openbare diensten waarborgen een onafhankelijk toezicht en dragen bij tot de bestrijding van corruptie.
- Openbare dienstverlening moet de rechtsstaat beschermen. Personeelsleden van openbare diensten moeten worden beschermd zodat zij kunnen weigeren om onwettige dienstinstructies op te volgen.
- Openbare diensten moeten vrije toegang tot informatie waarborgen en ondanks de digitalisering moet het voor iedereen mogelijk blijven rechtstreeks contact met hen op te nemen.
Volgens het EESC zouden openbare diensten ook interoperabel moeten zijn op Europees niveau. Uitwisselingen en functieroulatie tussen openbare diensten van de lidstaten moeten mogelijk zijn. Het is van essentieel belang dat alle openbare diensten die deelnemen aan de verstrekking van EU-middelen de beginselen van openbare dienstverlening in acht nemen en uitvoeren. (na)