του Séamus Boland, προέδρου της Ομάδας των Οργανώσεων της Κοινωνίας των Πολιτών

Παρά το γεγονός ότι η ΕΕ είναι πλουσιότερη από τις περισσότερες περιοχές του κόσμου, εκατομμύρια παιδιά εξακολουθούν να βασίζονται στο σχολείο τους για να εξασφαλίσουν το καθημερινό φαγητό τους. Μάλιστα, ο αριθμός των κρατών μελών που προμηθεύουν γεύματα σε παιδιά κατά τη διάρκεια των σχολικών διακοπών αυξάνεται σταθερά. Το γεγονός αυτό και μόνο αποδεικνύει ότι η φτώχεια, στη βασικότερη έκφρασή της, είναι υπαρκτή, βρίσκεται σε άνοδο και πρέπει να αντιμετωπιστεί δυναμικά και αποφασιστικά από τη νέα Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

Οι ευρωπαϊκές στατιστικές για τη φτώχεια προκαλούν θλίψη. Περίπου το 21 % του πληθυσμού της ΕΕ διατρέχει κίνδυνο φτώχειας και κοινωνικού αποκλεισμού (στοιχεία της Eurostat για το 2023) και σχεδόν το 25 % των παιδιών κινδυνεύουν να εγκλωβιστούν στον φαύλο κύκλο της φτώχειας (στοιχεία της Eurostat για το 2023). Το πρόβλημα θα ήταν ενδεχομένως εντονότερο χωρίς τις υφιστάμενες πρωτοβουλίες της ΕΕ για την αλλαγή αυτής της κατάστασης, οι οποίες, ομολογουμένως όμως, δεν επαρκούν. Για τον λόγο αυτό, η Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή (ΕΟΚΕ) και η Ομάδα των Οργανώσεων της Κοινωνίας των Πολιτών της χαιρετίζουν την εξαγγελία της προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ursula von der Leyen ότι, κατά τη διάρκεια της θητείας 2024-2029, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα εκπονήσει στρατηγική της ΕΕ για την καταπολέμηση της φτώχειας και την αντιμετώπιση των βαθύτερων αιτίων της. Η ΕΟΚΕ, και ειδικότερα η Ομάδα μου, ζητούν εδώ και πολύ καιρό την εκπόνηση μιας τέτοιας στρατηγικής.

Δυστυχώς, η φτώχεια δεν συνιστά απλώς «έλλειψη» των βασικών πόρων που χρειάζονται οι οικογένειες σε καθημερινή βάση. Είναι το αποτέλεσμα μιας σειράς μακροχρόνιων περιστάσεων που συμβαδίζουν με τη μακροχρόνια στέρηση. Η στέρηση αυτή συνδέεται με τα πολιτικά συστήματα, τα οποία, στην καλύτερη περίπτωση, παραβλέπουν ορισμένα δημογραφικά στοιχεία και, στη χειρότερη, εισάγουν διακρίσεις.

Για να βρεθούν λύσεις, θα πρέπει να αξιολογηθούν τα βαθύτερα ιστορικά αίτια της φτώχειας και, συγκεκριμένα, να εξεταστεί κάθε στάδιο της ζωής των ανθρώπων, από τη γέννηση έως τον θάνατό τους. Το ίδιο ισχύει και για την παροχή στέγης, η οποία εξελίσσεται σε ένα από τα σοβαρότερα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι ευρωπαϊκές κοινωνίες. Για τον λόγο αυτό, κατόπιν αιτήματος της Ομάδας μου, η ΕΟΚΕ ανέθεσε την εκπόνηση μελέτης σχετικά με την οικονομικά προσιτή και βιώσιμη στέγαση στην ΕΕ. Η μελέτη παρουσιάστηκε στη διάσκεψή μας της 21ης Νοεμβρίου που είχε ως θέμα την προστασία των πλέον ευάλωτων ατόμων στην Ευρώπη μέσω της παροχής βιώσιμης και οικονομικά προσιτής στέγης. Με τη διάσκεψη αυτή, αποδείξαμε ότι η οικονομικά προσιτή στέγαση αποτελεί ένα από τα βασικά μέσα για την καταπολέμηση της φτώχειας.

Εκφράζουμε την ικανοποίησή μας για το γεγονός ότι η νέα Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα διαθέτει επίτροπο αρμόδιο για θέματα ενέργειας και στέγασης, συμβάλλοντας έτσι στην εξάλειψη της φτώχειας. Ωστόσο, είναι ανησυχητικό ότι οι περισσότεροι πολιτικοί εξακολουθούν να προσεγγίζουν την εξάλειψη της φτώχειας ως πρόβλημα που επιλύεται με μεγάλους προϋπολογισμούς υπό γραφειοκρατική διαχείριση. Οι πόροι θα φτάσουν σε όσους πλήττονται από τη φτώχεια μόνο εάν αλλάξει αυτή η νοοτροπία. Η φτώχεια αποτελεί οριζόντιο πρόβλημα και οι νέοι Ευρωπαίοι επίτροποι που θα είναι αρμόδιοι για θέματα ενέργειας και στέγασης, ισότητας, συνοχής και μεταρρυθμίσεων, καθώς και για θέματα δίκαιης μετάβασης, πρέπει να αναλάβουν την ευθύνη να αλλάξουν επειγόντως την κατάσταση αυτή.