In een debat met Michael McGrath, commissaris voor Democratie, Justitie, Rechtsstaat en Consumentenbescherming, waarschuwde het EESC voor de aanhoudende inspanningen om degenen die opkomen voor democratie, sociale rechtvaardigheid en grondrechten het zwijgen op te leggen, in diskrediet te brengen en te verzwakken, en verklaarde het zich bereid de krachten met de Commissie te bundelen om het maatschappelijk middenveld in Europa te beschermen en polarisatie te bestrijden.

Het Europees Economisch en Sociaal Comité (EESC) zou graag een concrete rol spelen in de toekomstige strategie van de Europese Commissie voor het maatschappelijk middenveld, die wordt opgesteld om de democratie en de ruimte voor het maatschappelijk middenveld te versterken en in de hele EU verdeelde gemeenschappen nader tot elkaar te brengen. Met de toenemende aanvallen op maatschappelijke organisaties en onafhankelijke media doet het EESC er alles aan om tegenwicht te bieden en de fundamenten van een vrije en open samenleving te helpen beschermen.

“Het EESC blijft vastbesloten om het maatschappelijk middenveld te verdedigen, te beschermen en mondiger te maken. Als huis van het Europees maatschappelijk middenveld gaan we niet lijdzaam toekijken. Wij zullen actief tegenwicht bieden aan de pogingen om de ruimte voor het maatschappelijk middenveld te verzwakken. Wij zullen ons sterk maken voor meer steun voor en betere bescherming en meer erkenning van de bijdrage van het maatschappelijk middenveld aan de versterking van onze democratieën”, benadrukte EESC-voorzitter Oliver Röpke tijdens de EESC-zitting van 27 maart.

Tijdens de zitting werd met Michael McGrath, Europees commissaris voor Democratie, Justitie, Rechtsstaat en Consumentenbescherming, een debat op hoog niveau gehouden over het depolariseren van samenlevingen.

De heer Röpke wees erop dat ngo’s en basisbewegingen steeds meer worstelen met democratische achteruitgang, restrictieve wetgeving, lastercampagnes en strategische rechtszaken die bedoeld zijn om afwijkende meningen te smoren en die deel uitmaken van meer algemene pogingen om degenen die opkomen voor democratie, sociale rechtvaardigheid en grondrechten in diskrediet te brengen en te verzwakken.

Onder verwijzing naar de recente beschuldigingen tegen milieu-ngo's door sommige leden van het Europees Parlement noemde de heer Röpke het bijzonder alarmerend dat de aanvallen niet alleen van buiten onze instellingen komen, maar in sommige gevallen ook van binnenuit.

Commissaris McGrath zei dat het EESC bij uitstek in staat is om een zeer waardevolle bijdrage te leveren aan de inspanningen van de Commissie om de democratie te versterken en verdeeldheid in de samenleving aan te pakken. Polarisatie kan volgens hem het beste worden bestreden door Europeanen mondiger te maken en hun het gevoel te geven dat hun belangen behartigd worden: "Als we daarin slagen, lukt het ons ook om onze gemeenschappen, samenlevingen en de EU dichter bij elkaar te brengen. Wat we ook gaan doen, we weten dat de inbreng van maatschappelijke organisaties van cruciaal belang zal blijven.”

De nieuwe EU-strategie voor het maatschappelijk middenveld, die is aangekondigd in het werkprogramma van de Commissie voor 2025, zal maatschappelijke organisaties en mensenrechtenverdedigers steun en bescherming bieden en een sterkere positie geven.

Tijdens het debat ging de aandacht ook uit naar de belangrijkste bevindingen van de EESC-week van het maatschappelijk middenveld 2025, die plaatsvond onder het motto “Versterking van de cohesie en participatie in gepolariseerde samenlevingen”. Sprekers waren onder meer Brikena Xhomaqi, covoorzitter van de verbindingsgroep, die melding maakte van de belangrijkste eisen die deze week had opgeleverd, Richard Vaško van de Slowaakse Debatbond, winnaar van de prijs voor het maatschappelijk middenveld, en jongerenactivist Kristýna Bulvasová, die de belangrijkste aanbevelingen presenteerde van het jaarlijkse jongerenevenement van het EESC: Jouw Europa, jouw mening! (YEYS).(lm)