European Economic
and Social Committee
Ένταξη της Βόρειας Μακεδονίας στην ΕΕ: προκλήσεις, υποσχέσεις και μελλοντική πορεία
Από την Biljana Spasovska,
Δίκτυο Ανάπτυξης της Κοινωνίας των Πολιτών των Βαλκανίων (BCSDN)
Η Βόρεια Μακεδονία βρίσκεται σε κρίσιμο σταυροδρόμι στην πορεία ένταξής της στην ΕΕ, καθώς η πορεία της χώρας έχει πληγεί από οπισθοδρομήσεις και καθυστερήσεις που τροφοδοτούνται από ανεπίλυτες διμερείς διαφορές και μείωση της δημόσιας στήριξης. Παρά τα εμπόδια αυτά, η υπόσχεση για οικονομική ευημερία και περιφερειακή σταθερότητα εξακολουθεί να ωθεί την επιθυμία του έθνους για ένταξη στην ΕΕ.
Οι δημοσκοπήσεις αποκαλύπτουν μια ανησυχητική τάση, με την υποστήριξη της ένταξης στην ΕΕ να μειώνεται τα τελευταία χρόνια. Η μείωση αυτή αντικατοπτρίζει την ευρύτερη απογοήτευση όσον αφορά τον βραδύ ρυθμό προόδου και την εκλαμβανόμενη έλλειψη προσήλωσης εκ μέρους των κρατών μελών της ΕΕ.
Η πορεία της χώρας προς την ένταξη στην ΕΕ χαρακτηρίζεται από περίπλοκα ζητήματα που εκτείνονται πέραν των συνόρων της Βόρειας Μακεδονίας. Μια κρίση δημοκρατίας και πολιτικής αστάθειας εντός της περιοχής και μεταξύ των κρατών μελών της ΕΕ, σε συνδυασμό με την άνοδο του δεξιού εθνικισμού, θέτουν σημαντικές προκλήσεις για τη διαδικασία ένταξης. Ωστόσο, εν μέσω αυτών των προκλήσεων, υπάρχει περιθώριο αισιοδοξίας και ανανέωσης, καθώς πολλοί θεωρούν την ένταξη στην ΕΕ μονοπάτι προς τη μελλοντική ευημερία και τη βελτίωση του βιοτικού επιπέδου. Είναι επίσης ελπιδοφόρο το γεγονός ότι η χώρα είναι ήδη αρκετά καλά ευθυγραμμισμένη με τη νομοθεσία της ΕΕ.
Μελλοντικά, η Βόρεια Μακεδονία πρέπει να δώσει προτεραιότητα στην πρόοδο όσον αφορά τις μεταρρυθμίσεις και τα κεφάλαια των διαπραγματεύσεων σε κρίσιμους τομείς, όπως το κράτος δικαίου, η δικαιοσύνη, η δημοκρατία και η βελτίωση της δημόσιας διοίκησης. Η ορατή πρόοδος στους τομείς αυτούς με γνώμονα τη διαδικασία ένταξης στην ΕΕ θα ενισχύσει επίσης τη δημόσια στήριξη προς την ΕΕ. Η προσήλωση στις δημοκρατικές αξίες, η περιφερειακή συνεργασία και η επιδίωξη ενός κοινού ευρωπαϊκού πεπρωμένου θα είναι ζωτικής σημασίας, καθώς η χώρα αντιμετωπίζει τα σκαμπανεβάσματα της ενταξιακής πορείας της.
Αν και η χώρα θα πρέπει να επιδείξει πολιτική ωριμότητα και να υλοποιήσει τις αναγκαίες μεταρρυθμίσεις, η ΕΕ πρέπει να δείξει στον λαό της Βόρειας Μακεδονίας ότι η διαδικασία ένταξης είναι δίκαιη, αξιοκρατική και προχωρά. Πρέπει να επιδειχθεί η πολιτική βούληση για την προώθηση της προσχώρησης, όπως συμβαίνει στην περίπτωση της Ουκρανίας· πρέπει να ανταμείβεται η πρόοδος και να λαμβάνονται μέτρα για τη διασφάλιση επαρκούς ικανότητας και από τις δύο πλευρές για την προώθηση της διαδικασίας.
Τέλος, θα πρέπει να καταστεί σαφές ότι δεν υπάρχει καλύτερη εναλλακτική λύση, προς όφελος όλων, από την ένταξη της Βόρειας Μακεδονίας ή ολόκληρης της περιοχής στην ΕΕ. Σε τελική ανάλυση, η Βόρεια Μακεδονία μπορεί να είναι μικρή, αλλά η πλούσια πολιτιστική κληρονομιά της, η στρατηγική της θέση και η προσήλωσή της στις δημοκρατικές αξίες θα προσφέρουν περιφερειακή σταθερότητα και ευκαιρίες για οικονομική ανάπτυξη, ενισχύοντας την πολυμορφία και τη συνοχή της ΕΕ.