De aanhoudende COVID-19-crisis heeft de kwetsbaarheid van mondiale toeleveringsketens blootgelegd. Ook is duidelijk geworden hoe kwetsbaar werknemers zijn en welke nadelige gevolgen de bedrijfsactiviteiten in de huidige toeleveringsketens hebben op sociaal, gezondheids- en veiligheidsgebied. Op een cruciaal moment voor concrete beleidsmaatregelen en besluitvorming hebben het Duitse EU-voorzitterschap en het Europees Parlement het EESC om aanbevelingen verzocht. In twee adviezen die het tijdens zijn zitting van september heeft uitgebracht, verzoekt het Comité de Europese Commissie om een Europees actieplan op te stellen en bindende zorgvuldigheidsverplichtingen vast te stellen voor mondiale toeleveringsketens.

In een verkennend advies dringt het EESC aan op een Europees actieplan inzake mensenrechten, fatsoenlijk werk en duurzaamheid in de mondiale toeleveringsketens, met bindende sectoroverschrijdende Europese regels voor zorgvuldigheidseisen ten aanzien van de mensenrechten en verantwoord ondernemerschap als uitgangspunt. Daarbij moet een ruime definitie van mensenrechten worden gehanteerd, waaronder ook de rechten van werknemers en vakbonden worden begrepen, en moet worden voortgebouwd op een reeks internationale instrumenten.

Naast zijn werkzaamheden met betrekking tot het actieplan heeft het EESC ook het Europees Parlement geadviseerd over een Europees wetgevingsinitiatief waarin bindende zorgvuldigheidseisen worden gesteld ten aanzien van de mensenrechten en de milieugevolgen van bedrijfspraktijken. Het initiatief, dat in april 2020 door Europees commissaris Didier Reynders werd aangekondigd en in 2021 wordt verwacht, zal het voor bedrijven die in de EU actief zijn, wettelijk bindend maken om de negatieve effecten van hun activiteiten op de mensen- en werknemersrechten en op het milieu vast te stellen, te voorkomen, te verzachten en te verantwoorden. (dgf)