Tomasz Wróblewski: Τι είναι μια στρατηγική αγωγή προς αποθάρρυνση της συμμετοχής του κοινού (SLAPP) και πώς μπορεί κάποιος να την αντικρούσει;

Η ελευθερία του λόγου και της συμμετοχής στον δημόσιο διάλογο αποτελούν τα θεμέλια των σύγχρονων δημοκρατιών. Η δυνατότητα μετάδοσης πληροφοριών, έκφρασης γνώμης ή παρουσίασης απόψεων είναι ζωτικής σημασίας για την ανάπτυξη μιας ενημερωμένης κοινωνίας των πολιτών. Αυτές οι βασικές αξίες διέπουν τη δράση κατά των στρατηγικών αγωγών προς αποθάρρυνση της συμμετοχής του κοινού.

Τα τελευταία χρόνια ολοένα και πληθαίνουν οι περιπτώσεις προσφυγής σε νομικά και δικαστικά θεσμικά όργανα με σκοπό την παρενόχληση και τον εκφοβισμό δημοσιογράφων, κοινωνικών ακτιβιστών, υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, πληροφοριοδοτών δημοσίου συμφέροντος ή απλών πολιτών που ασχολούνται με δημόσιες υποθέσεις. Ως εκ τούτου, η ΕΟΚΕ επικροτεί την πρωτοβουλία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να παράσχει τα κατάλληλα μέσα προστασίας από την εργαλειοποίηση της δικαιοσύνης, με την οποία περιορίζονται η ροή των πληροφοριών και η δυνατότητα εκφοράς γνώμης και άποψης.

Οι μηχανισμοί που προτείνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή είναι μεν οι πλέον κατάλληλοι, αλλά για την ολοκληρωμένη επίλυση του προβλήματος, αξίζει να εξεταστεί το ενδεχόμενο επέκτασης του καταλόγου τους. Δεδομένου ότι η προβλεπόμενη οδηγία έχει διακρατικό χαρακτήρα, διαπιστώνεται η ανάγκη ταυτόχρονης δράσης των μεμονωμένων κρατών για την επανεξέταση των υφιστάμενων νομικών μέτρων και την εφαρμογή λύσεων εθνικής εμβέλειας που θα παρέχουν επίσης επαρκή προστασία από τις στρατηγικές αγωγές προς αποθάρρυνση της συμμετοχής του κοινού.

Εξάλλου, δεν πρέπει να ξεχνάμε το εξαιρετικά σημαντικό ζήτημα της επαρκούς εκπαίδευσης. Θα πρέπει δε να ενισχυθεί η ενημέρωση τόσο των επαγγελματιών του νομικού κλάδου όσο και των συμμετεχόντων στη δημόσια συζήτηση ως προς την απειλή που συνιστούν οι εν λόγω αγωγές και τις δυνατότητες άμυνας που προσφέρουν η οδηγία και η οικεία εθνική νομοθεσία.

Ο Tomasz Wróblewski είναι μέλος της ΕΟΚΕ.