Sekcja Stosunków Zewnętrznych (REX) EKES-u odbyła dwa posiedzenia ze swoimi serbskimi i czarnogórskimi odpowiednikami w ramach odpowiednich wspólnych komitetów konsultacyjnych (WKK). Ta wspólna instytucja umożliwia organizacjom społeczeństwa obywatelskiego obu stron monitorowanie negocjacji akcesyjnych, omawianie kwestii będących przedmiotem wspólnego zainteresowania oraz zwracanie uwagi na obawy, które należy rozwiać na drodze do przystąpienia do Unii Europejskiej.

5 kwietnia 2024 r. EKES powitał serbskich członków Wspólnego Komitetu Konsultacyjnego w Brukseli, aby omówić obecny stan stosunków UE-Serbia i negocjacje z UE w sprawie procesu akcesyjnego. Inne poruszone kwestie obejmowały możliwości, jakie stwarza dla Serbii nowy plan wzrostu gospodarczego oraz Instrument Wsparcia Reform i Wzrostu Gospodarczego na Bałkanach Zachodnich, sytuację powyborczą w tym kraju oraz przegląd stanu demokracji i praworządności.

W wydarzeniu uczestniczył nowo mianowany szef misji Republiki Serbii przy UE Danijel Apostolović, który podkreślił wspólne stanowisko Unii Europejskiej i Serbii w sprawie ściślejszej współpracy we wszystkich kwestiach istotnych dla negocjacji akcesyjnych Serbii.

Wiceprzewodniczący EKES-u ds. komunikacji Laurentiu Plosceanu podkreślił znaczenie tych spotkań, ponieważ gwarantują one obecność przedstawicieli społeczeństwa obywatelskiego, co wzmacnia narrację o przystąpieniu do UE w Serbii. 

Posiedzenie zakończyło się przyjęciem wspólnej deklaracji, która zostanie przekazana instytucjom UE oraz władzom lokalnym i rządowi Serbii.

Nagranie wideo z posiedzenia można obejrzeć tutaj.

13 maja br. członkini WKK UE-Serbia Nataša Vučković została wybrana na nową przewodniczącą Europejskiego Stowarzyszenia na rzecz Demokracji Lokalnej (ALDA). Na Zgromadzeniu Ogólnym ALDA w Barcelonie EKES reprezentował Laurentiu Plosceanu, który pogratulował nowej przewodniczącej. 

******

16 kwietnia br. w Podgoricy odbyło się 18. posiedzenie Wspólnego Komitetu Konsultacyjnego (WKK) UE-Czarnogóra. Spotkanie stanowiło jasny sygnał dla instytucji unijnych, że Czarnogóra jest zdecydowana stać się 28. państwem członkowskim UE do 2028 r.

Członkinie i członkowie WKK zachęcili swoje organizacje, władze krajowe i instytucje UE, by nie szczędziły wysiłków na rzecz spełnienia kryteriów pośrednich w zakresie praworządności. Uzyskanie do czerwca tymczasowego sprawozdania z oceny spełnienia kryteriów (IBAR) w zakresie praworządności będzie punktem zwrotnym w procesie przystąpienia do UE, co umożliwi tymczasowe zamknięcie innych rozdziałów.

Współprzewodniczący i członek EKES-u Decebal-Ștefăniță Padure stwierdził, że „czarnogórskie władze powinny realizować swoje ambitne cele, a zorganizowane społeczeństwo obywatelskie należy angażować na wszystkich etapach negocjacji akcesyjnych”. Współprzewodnicząca ze strony Czarnogóry Gordana Đurović wezwała wszystkie zainteresowane strony do wspierania wysiłków na rzecz otrzymania w czerwcu pozytywnego sprawozdania ze strony Komisji.

Główny negocjator dr Predrag Zenović zwrócił uwagę na ważną rolę i konkretną pomoc społeczeństwa obywatelskiego w procesie negocjacji, przy czym poparcie społeczne dla członkostwa Czarnogóry w UE wynosi 80%.

Ambasadorka UE w Czarnogórze Oana Cristina Popa zauważyła, iż wydaje się, że Czarnogóra nareszcie osiągnęła niezbędną stabilność umożliwiającą jej uznanie przystąpienia do UE za główny priorytet strategiczny, a także dodała: „Wszyscy dołożymy wszelkich starań, aby nie zaprzepaścić tej szansy”.

Na zakończenie posiedzenia przyjęto wspólną deklarację, która zostanie przedstawiona Komitetowi Stabilizacji i Stowarzyszenia, Parlamentarnemu Komitetowi Stabilizacji i Stowarzyszenia, Europejskiej Służbie Działań Zewnętrznych, Komisji Europejskiej i rządowi Czarnogóry. (at)