De afdeling Externe Betrekkingen (REX) van het EESC heeft twee vergaderingen gehouden met zijn Servische en Montenegrijnse gesprekspartners in het kader van de desbetreffende gemengde raadgevende comités (GRC’s). Deze gezamenlijke organen stellen maatschappelijke organisaties aan beide zijden in staat om toe te zien op de toetredingsonderhandelingen van het land, kwesties van gemeenschappelijk belang te bespreken en punten van zorg aan te kaarten die op weg naar de Europese Unie moeten worden aangepakt.

Op 5 april 2024 ontving het EESC de Servische leden van het gemengd raadgevend comité in Brussel om de betrekkingen tussen de EU en Servië en het toetredingsproces te bespreken. Andere onderwerpen die ter sprake kwamen, waren de kansen die het nieuwe groeiplan en de hervormings- en groeifaciliteit voor de Westelijke Balkan bieden voor Servië, de situatie na de verkiezingen in het land en een overzicht van de stand van de democratie en de rechtsstaat.

Aan het evenement werd deelgenomen door het onlangs benoemde hoofd van de missie van de Republiek Servië bij de EU, Danijel Apostolović, die stilstond bij het gemeenschappelijk standpunt van de EU en Servië als het gaat om nauwere samenwerking met betrekking tot alle kwesties die relevant zijn voor de toetredingsonderhandelingen met Servië.

Laurentiu Plosceanu, vicevoorzitter van het EESC en belast met communicatie, benadrukte het belang van deze vergaderingen, aangezien zij de aanwezigheid van vertegenwoordigers van het maatschappelijk middenveld waarborgen en ervoor zorgen dat de toetreding van Servië tot de EU meer aandacht krijgt in het land zelf. 

De vergadering werd afgesloten met de goedkeuring van een gezamenlijke verklaring, die zal worden toegezonden aan de EU-instellingen en aan lokale autoriteiten en de regering in Servië.

U kunt hier een videoverslag van de vergadering bekijken.

Op 13 mei werd Nataša Vučković, lid van het GRC EU-Servië, verkozen tot nieuwe voorzitter van de Europese vereniging voor lokale democratie (ALDA). Het EESC werd tijdens de Algemene Vergadering van de ALDA in Barcelona vertegenwoordigd door de heer Plosceanu, die mevrouw Vučković feliciteerde met haar benoeming. 

******

De 18e vergadering van het gemengd raadgevend comité (GRC) EU-Montenegro vond op 16 april plaats in Podgorica en gaf een duidelijke boodschap af aan de EU-instellingen, namelijk dat Montenegro goed op weg is om tegen 2028 de 28e lidstaat te worden.

De leden van het GRC moedigden hun organisaties, de nationale autoriteiten en de EU-instellingen aan alles in het werk te stellen om de tussentijdse ijkpunten voor de rechtsstaat te halen. Het tussentijds ijkpuntbeoordelingsverslag (Interim Benchmark Assessment Report, IBAR) voor de rechtsstaat, dat tegen juni wordt verwacht, zal een keerpunt zijn in het toetredingsproces tot de EU, waarna andere hoofdstukken voorlopig kunnen worden afgesloten.

Covoorzitter en EESC-lid Decebal-Ștefăniță Padure zei: “De Montenegrijnse autoriteiten moeten hun ambitieuze doelstellingen verwezenlijken en de organisaties van het maatschappelijk middenveld moeten bij elke stap van de toetredingsonderhandelingen worden betrokken”. De covoorzitter namens Montenegro, Gordana Đurović, riep alle belanghebbenden op steun te verlenen aan de inspanningen om uiterlijk in juni een positieve beoordeling van de Commissie te verkrijgen.

De hoofdonderhandelaar, dr. Predrag Zenović, wees op de belangrijke rol en concrete hulp van het maatschappelijk middenveld bij het onderhandelingsproces en benadrukte dat de publieke steun voor het EU-lidmaatschap van Montenegro 80 % bedraagt.

De EU-ambassadeur in Montenegro, Oana Cristina Popa, merkte op dat Montenegro eindelijk de nodige stabiliteit lijkt te hebben gevonden om zich te focussen op de toetreding tot de EU en hier de belangrijkste strategische prioriteit van te maken. “Wij zullen alles in het werk stellen om ervoor te zorgen dat deze kans niet wordt gemist”, zo voegde zij hieraan toe.

Aan het einde van de vergadering is een gezamenlijke verklaring aangenomen, die zal worden voorgelegd aan het Stabilisatie- en Associatiecomité, het Parlementair Stabilisatie- en Associatiecomité, de Europese Dienst voor extern optreden, de Europese Commissie en de regering van Montenegro. (at)