European Economic
and Social Committee
Ponosimy zbyt wysokie koszty wadliwego jednolitego rynku
Emilie Prouzet
Dysfunkcje jednolitego rynku wywierają bezpośredni wpływ na koszty utrzymania. EKES ubolewa, że sytuacja się pogarsza. Koszty utrzymania są w stopniu większym niż kiedykolwiek wcześniej główną bolączką naszych współobywateli, zwłaszcza młodych ludzi. Najbardziej dotykają one 94,6 mln Europejek i Europejczyków zagrożonych ubóstwem lub wykluczeniem społecznym.
MFW szacuje, że w przypadku towarów bariery pozataryfowe w UE odpowiadają należnościom celnym wynoszącym około 44%. Posługując się popularnym obecnie porównaniem – trzykrotnie przewyższają one bariery występujące między stanami USA. W przypadku rynku usług liczba ta wynosi 110%!
Rzutuje to na wiele sektorów: żywność, mieszkalnictwo, energetykę, opiekę zdrowotną i kształcenie. Istnieją też inicjatywy europejskie. Wszyscy musimy stanąć na wysokości zadania: państwa członkowskie, podmioty prywatne i Komisja Europejska jako strażniczka traktatów. Przytoczę trzy z głównych zaleceń przedstawionych w naszym sprawozdaniu.
Po pierwsze, musimy pilnie zająć się terytorialnymi ograniczeniami dostaw i segmentacją krajową przez podmioty prywatne, gdyż zjawiska te ograniczają konkurencję i prowadzą do wyższych cen dla konsumentów. Zgodnie z badaniem JRC z 2020 r. konsumenci ponoszą co roku dodatkowe koszty w wysokości 14 mld USD. Biorąc pod uwagę inflację, logiczne jest, że głównym celem jest teraz poprawa jednolitego rynku. Komisja – przede wszystkim za pośrednictwem SMET – pracuje nad tym zagadnieniem. Przedstawiono pewne propozycje, choć jest to zawiły problem. Oceńmy ich wpływ i poczyńmy szybkie postępy w tej dziedzinie.
Proponujemy również przyspieszenie postępowań przeciwko przepisom krajowym, które naruszają prawo UE. Powinniśmy zbadać możliwość wydawania nakazów tymczasowych w przypadku rażącego naruszenia przepisów UE. Nie możemy dopuścić do tworzenia barier. Protekcjonizm niektórych państw członkowskich ma bezpośrednie konsekwencje. Co powiedzieć na to, że data ważności leków może minąć, zanim będą mogły zostać przekierowane do miejsca, w którym są potrzebne?
By wspierać sprawiedliwy i konkurencyjny jednolity rynek, musimy też znaleźć równowagę między zapobieganiem erozji wysokich standardów zrównoważonego rozwoju, dobrostanu i ochrony pracowników, zmniejszaniem zbędnych obciążeń administracyjnych oraz ułatwianiem handlu transgranicznego.