Σε νέα έκθεση της ομάδας «Θεμελιώδη δικαιώματα και κράτος δικαίου» της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής (ΕΟΚΕ) επισημαίνονται οι αυξανόμενες προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών στην Ευρώπη. Η έκθεση παρουσιάστηκε στις 7 Νοεμβρίου, κατά τη διάσκεψη της εν λόγω ομάδας με θέμα την τρέχουσα κατάσταση του κράτους δικαίου και την επίδρασή της στον χώρο της κοινωνίας των πολιτών.

Κατά την τέταρτη ετήσια διάσκεψη της ΕΟΚΕ με θέμα τα θεμελιώδη δικαιώματα και το κράτος δικαίου εξετάστηκαν οι αναδυόμενες τάσεις και προκλήσεις, καθώς και ο απολύτως αναγκαίος ρόλος της κοινωνίας των πολιτών στην εποπτεία και την προάσπιση του κράτους δικαίου, με βάση την έκθεση της ομάδας «Θεμελιώδη δικαιώματα και κράτος δικαίου» και την έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής του 2023 για το κράτος δικαίου.

Ο Πρόεδρος Oliver Röpke τόνισε τον κεντρικό χαρακτήρα της προάσπισης της ελευθερίας, της δημοκρατίας και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και πρότεινε τη δημιουργία ενός φόρουμ της κοινωνίας των πολιτών για τα θεμελιώδη δικαιώματα και το κράτος δικαίου. Ο Ευρωπαίος Επίτροπος Δικαιοσύνης Didier Reynders αναφέρθηκε στον ζωτικό ρόλο της κοινωνίας των πολιτών στη διαφύλαξη του κράτους δικαίου και ζήτησε την προστασία, την υποστήριξη και την ενδυνάμωσή της.

Η τέταρτη έκδοση της έκθεσης της Επιτροπής για το κράτος δικαίου εγκρίθηκε τον Ιούλιο του 2023. Ακριβώς όπως και η έκδοσή της του 2022, η έκθεση περιλαμβάνει ειδικές ανά χώρα συστάσεις για κάθε κράτος μέλος. Στη φετινή έκθεση αξιολογείται επίσης η πρόοδος που σημειώθηκε σχετικά με την εφαρμογή των συστάσεων του προηγούμενου έτους, εκ των οποίων περίπου τα δύο τρίτα έτυχαν πλήρους ή μερικής αντιμετώπισης, σύμφωνα με την Επιτροπή.

Κατά τη διάρκεια της διάσκεψης, η ομάδα «Θεμελιώδη δικαιώματα και κράτος δικαίου» της ΕΟΚΕ δημοσιοποίησε την έκθεσή της που βασίστηκε στην πραγματοποίηση επισκέψεων στην Ελλάδα, τη Φινλανδία, την Πορτογαλία, τη Σλοβακία, τη Σλοβενία και τη Σουηδία το 2022. Στην έκθεση επισημαίνεται ότι δεν υπάρχει κανένα κράτος μέλος άνευ προκλήσεων και εντοπίζονται διάφορες τάσεις και πιεστικές απειλές όσον αφορά τα θεμελιώδη δικαιώματα και το κράτος δικαίου στην Ευρώπη. Στις προκλήσεις αυτές περιλαμβάνονται τα εμπόδια που αντιμετωπίζουν οι οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών για την εξασφάλιση χρηματοδότησης, οι συντελούμενες κοινωνικοοικονομικές αλλαγές στον τομέα των μέσων ενημέρωσης και τα χρονίζοντα ζητήματα που σχετίζονται με την ταχύτητα της απονομής δικαιοσύνης, προκλήσεις που γίνονται όλες τους αισθητές σε διάφορες ευρωπαϊκές χώρες.

Ο πρόεδρος της Ομάδας «Θεμελιώδη δικαιώματα και κράτος δικαίου» Paul Soete ζητεί ισχυρότερη στήριξη σε εθνικό και ενωσιακό επίπεδο για τη διαφύλαξη του χώρου της κοινωνίας των πολιτών και της δημοκρατίας στο σύνολό της. (gb)