Op 23 maart debatteerde het EESC met vicevoorzitter van de Commissie Věra Jourová over de vraag hoe de democratieën en democratische waarden in de hele Europese Unie kunnen worden versterkt en naam het een resolutie ter zake aan waarin het praktische voorstellen formuleert. Beleidsmakers, deskundigen en maatschappelijke organisaties waren het erover eens dat burgereducatie, meer middelen voor de sociale partners en aandacht voor de lokale dimensie cruciaal zijn voor de democratie in Europa.

“De Europese verkiezingen in 2024 zullen een test zijn voor de politieke betrokkenheid, en jongerenorganisaties zullen een sleutelrol spelen bij het mobiliseren van nieuwe en jonge kiezers”, aldus EESC-voorzitster Christa Schweng, “maar we moeten verder kijken dan de verkiezingen. We moeten onze jongeren beter steunen, hen opnieuw bij het democratische proces betrekken en hen in staat stellen de rol van actief burger op zich te nemen.”

Vicevoorzitter van de Commissie Věra Jourová erkende dat de maatschappelijke organisaties, die vaak in actie komen waar de staat heeft gefaald, een cruciale rol spelen bij het verdedigen en bevorderen van de democratie. “Actieve participatie is niet alleen wenselijk maar ook broodnodig”, zo zei ze. “De democratie wordt op de proef gesteld en we moeten veel meer doen om haar te beschermen en het vertrouwen van de bevolking terug te winnen.”

De deelnemers benadrukten dat maatschappelijke organisaties, waaronder jongerenorganisaties, de sociale economie en de vrijwilligerssector, vlotter toegang moeten krijgen tot financiering en een stem moeten krijgen in de toewijzing van deze middelen. Ook waren zij het erover eens dat transversale vaardigheden de eigenlijke ruggengraat vormen van de participatie- en overlegdemocratie.

Na afloop van het debat heeft het EESC de resolutie “Verenigd voor de democratie: werkgevers, werknemers en maatschappelijk middenveld voor een duurzame democratische toekomst” aangenomen, die voortborduurt op de aanbevelingen van de Dagen voor het maatschappelijk middenveld van dit jaar. De resolutie beoogt de democratie te versterken door de burgerparticipatie te vergroten en de structuren voor de participatiedemocratie te versterken. Ook wordt aangedrongen op een doeltreffende tenuitvoerlegging van artikel 11 van het Verdrag betreffende de Europese Unie, met inbegrip van een Europese strategie voor het maatschappelijk middenveld en een Europees statuut voor verenigingen. (tk)