De door staten georganiseerde instrumentalisering van migranten, bedoeld om de EU te destabiliseren, en de ongekende toestroom van vluchtelingen als gevolg van de oorlog in Oekraïne vragen om een herziening van het Europese migratiebeleid. Het EESC benadrukt dat de vluchtelingencrisis vraagt om een gemeenschappelijke respons, gebaseerd op solidariteit en verdeling van de lasten tussen de lidstaten. Tegelijkertijd wijst het erop dat de veiligheid en de mensenrechten van migranten moeten worden gewaarborgd. 

In het tijdens de zitting van juni goedgekeurde EESC-advies over de Instrumentalisering van migranten wordt benadrukt dat de respons van de EU deel moet uitmaken van een gemeenschappelijk, gedeeld en samenhangend migratiebeleid. 

De komende en langverwachte specifieke verordening op dit gebied moet voorzien in op solidariteit gebaseerde mechanismen voor het delen van de verantwoordelijkheid tussen de lidstaten. 

Vooral nu, met de oorlog in Oekraïne en de massale vluchtelingenstromen, is duidelijk geworden dat migratie gevolgen heeft voor alle lidstaten. Daarom moet het nieuwe migratie- en asielpact worden herzien om de systeemverandering teweeg te brengen die nodig is om een rationeel, op rechten gebaseerd asiel- en migratiebeleid te ontwikkelen. 

Rapporteur Stefano Palmieri: “We moeten blijven werken aan het consolideren van de reputatie van Europa als plaats waar humanitaire hulp wordt verleend en de eerbiediging van de mensenrechten wordt gewaarborgd.”

Met betrekking tot de “hybride dreigingen” waarvan derde landen zich bedienen om de eenheid van de EU op de proef te stellen, benadrukt corapporteur Pietro Vittorio Barbieri dat mensen niet de bedreiging vormen maar slachtoffer zijn van dergelijke tactieken. 

De betrokken migranten zijn zeer kwetsbaar en hebben bescherming nodig. De humanitaire bijstand moet voldoen aan de normen van de EU-wetgeving en aan de gevestigde praktijk inzake steun aan kwetsbare personen. Het EESC pleit voor een eerlijke, volledige en onmiddellijke erkenning van de rechten van geïnstrumentaliseerde migranten, waardoor grijze gebieden en situaties van administratieve onzekerheid worden vermeden. (at)