Galopperende inflatie zonder indexering: dalende lonen, stijgende armoede

Door de groep Werknemers van het EESC

Er moeten maatregelen worden getroffen zodat werknemers en gezinnen die het nu al moeilijk hebben om rond te komen, niet in complete armoede belanden doordat de inflatie hun inkomsten elke maand in waarde laat dalen.

Inflatie is een complex proces met verschillende oorzaken, maar de gevolgen ervan zijn direct voelbaar: werknemers en gezinnen in heel Europa zien hun inkomsten en spaargeld voor hun ogen verschrompelen. Zoals meestal worden de kwetsbaarsten het hardst getroffen omdat hun reserves, als ze die al hadden, beperkt zijn. Daarnaast laten de huidige prijsstijgingen zich vooral voelen in basisgoederen, zoals voeding, elektriciteit, verwarming en brandstof. 

Uit gegevens van de ECB blijkt dat in 2008 in een aantal landen (België, Spanje, Frankrijk, Cyprus, Luxemburg, Malta en Slovenië) de lonen nog op enige manier automatisch geïndexeerd werden als de kosten van levensonderhoud stegen. In andere lidstaten (Griekenland, Italië en Finland) gebeurde dat niet automatisch, maar waren er wel enkele richtsnoeren. Na de bezuinigingsmaatregelen als gevolg van de crisis van 2008 hebben echter alleen België en Luxemburg nog automatische indexering. Italië, Cyprus en Malta kennen dan weer een vorm van niet-automatische indexering (ECB). Beide soorten indexeringsregelingen gaan gewoonlijk uit van de algemene kosten van levensonderhoud. Op zich helpen deze regelingen wel, maar de zware prijsstijgingen in de hierboven genoemde basisgoederen kunnen ze amper opvangen. In de meeste EU-lidstaten bestaat er echter helemaal geen indexering. Daarom is het des te belangrijker om de kwetsbaarsten extra te ondersteunen en de oorzaken van de prijsstijgingen zo goed mogelijk aan te pakken. Sommige daarvan zijn op korte termijn niet beheersbaar, met name de Russische invasie van Oekraïne. In deze situatie van groeiende onzekerheid moeten daarnaast de structurele belemmeringen in de mondiale toeleveringsketens ten gevolge van de pandemie worden aangepakt. Dit vraagt om langetermijnoplossingen. In de tussentijd moeten er maatregelen worden getroffen zodat werknemers en gezinnen die het nu al moeilijk hebben om rond te komen, niet in complete armoede belanden doordat de waarde van hun inkomsten elke maand slinkt. (prp)