Het Europees Economisch en Sociaal Comité heeft bevestigd met de Europese Commissie en andere EU-instellingen te zullen blijven samenwerken om de kernwaarden van de EU, in het bijzonder de rechtsstaat, de grondrechten en de democratie, in stand te houden en uit te voeren.

Tijdens een debat over Europese waarden met Europees commissaris voor Justitie Didier Reynders gedurende de zitting van 10 juni heeft het EESC ervoor gepleit de democratische betrokkenheid van maatschappelijke organisaties en burgers op EU-niveau te versterken. Dit moet hun deelname buiten de verkiezingen om versterken en een zinvolle dialoog met het maatschappelijk middenveld helpen tot stand brengen. EESC-leden hebben ook bijzondere nadruk gelegd op de erkenning van sociale en economische rechten als grondrechten in de EU.

Tijdens de zitting heeft het EESC zijn adviezen over het Actieplan voor Europese democratie en de Nieuwe strategie voor de tenuitvoerlegging van het Handvest van de grondrechten gepresenteerd en goedgekeurd, waarin het zich schaart achter de recente initiatieven van de Commissie om de democratische waarden en rechten van burgers in de EU te beschermen.

EESC-voorzitter Christa Schweng: “De waarden van de EU staan overal onder druk. Zij mogen niet als vanzelfsprekend worden beschouwd, zelfs niet in landen met een lange democratische traditie. Het maatschappelijk middenveld heeft hoge verwachtingen voor de EU-respons en wil actief kunnen deelnemen aan nationale en Europese discussies over het verdedigen van deze waarden.”

De heer Reynders: “Voor veel problemen is een samenlevingsbrede aanpak en internationale samenwerking nodig, met gecoördineerde inspanningen van overheden, maatschappelijke organisaties, onderzoekers en factcheckers, de particuliere sector, media en burgers. Ik ben ingenomen met de vruchtbare samenwerking met het EESC in dit verband.”

In het advies over de strategie voor het handvest heeft het EESC gepleit voor maatregelen om maatschappelijke organisaties te beschermen en te ondersteunen, waaronder een waarschuwingsmechanisme voor het identificeren en rapporteren van intimidatie. Voorts heeft het EESC gevraagd de rol van sociale partners bij het bevorderen en uitvoeren van de in het handvest erkende rechten te versterken.

In zijn advies over het Actieplan voor Europese democratie heeft de EESC de Commissie aanbevolen een aparte pijler op te nemen voor de betrokkenheid van het maatschappelijk middenveld en de sociale partners, en voor de bevordering van de arbeidsdemocratie. Het EESC stelde dat het betreurt dat het actieplan voorbijgaat aan het belang van een sociale dialoog en collectieve onderhandelingen om ongelijkheden te verminderen en Europese burgers ertoe aan te moedigen democratische idealen te omarmen. (ll)