European Economic
and Social Committee
Hidrigin a leathnú, a dheimhniú agus a chistiú mar cholún de thodhchaí ghlas
Le Thomas Kattnig
Tá an hidrigin ghlas ar cheann de bhunchlocha an aistrithe fuinnimh, rud a fhágann go bhfuil sé thar a bheith tábhachtach í a leathadh amach go tapa ar mhaithe leis an gcóras fuinnimh a bheidh ann amach anseo agus le folláine eacnamaíoch agus shóisialta an Aontais.
Mar sin féin, a mhéid a bhaineann le hidrigin, is iomaí dúshlán atá ag baint leis an soláthar, an t-éileamh, an bonneagar agus an táirgeadh a chinneadh. Tá costas ard ag baint le hidrigin agus braitheann sí ar chreatchoinníollacha iomchuí. Ar thaobh amháin, ní mór díriú ar dtús ar an úsáid a bhaintear aisti in earnálacha ar deacair iad a leictriú agus mar mhodh stórála fuinnimh. Ar an taobh eile, ní mór a áirithiú go gcruthófar na dálaí is gá chun bonneagar hidrigine a leathnú go tapa agus go héifeachtúil.
I ndáil leis an méid sin, tá tábhacht ar leith ag baint le trí phointe:
- Ní mór an cistiú is gá don bhonneagar a áirithiú. Ós rud é go mbeidh costais shuntasacha i gceist le bonneagar iompair a thógáil, cuireann CESE i bhfios go láidir a thábhachtaí atá sé acmhainní a leithdháileadh ar bhealach éifeachtúil. Chuige sin, beidh gá le pleanáil chliste chomhtháite, lena n-áirítear thar theorainneacha, agus córas rialála lena gcumasófar na hinfheistíochtaí is gá sa bhonneagar agus, ag an am céanna, inbhuanaitheacht chomhshaoil an chórais fuinnimh ina iomláine a chur chun cinn agus úsáideoirí gréasáin a chosaint ar mhuirir iomarcacha ghréasáin. Ag an am céanna, is cinnte gur gá ualaí breise i bhfoirm thras-fhóirdheonú na heangaí hidrigine ag úsáideoirí eangacha gáis a sheachaint. Is tábhachtaí fós é sin ós rud é nach iad úsáideoirí reatha na heangaí gáis a bhainfidh úsáid as bonneagar na heangaí hidrigine amach anseo. Tá sé tábhachtach, dá bhrí sin, an prionsabal ‘íoc mar a úsáidtear’ a chur i bhfeidhm a mhéid is féidir agus, ar an gcaoi sin, a áirithiú gurb iad úsáideoirí an bhonneagair sin a mhaoineoidh an bonneagar hidrigine go príomha.
- Chomh maith le maoiniú, is gá a chinntiú go bhfuil an lucht saothair riachtanach ar fáil chun leathnú agus táirgeadh a chur i gcrích. Mar aon le poist nua ardcháilíochta a chruthú, tá tábhacht ar leith ag baint le hath-imlonnú na n-oibrithe atá ann cheana. Ciallaíonn sé sin nach mór oiliúint, athsciliú agus uas-sciliú cuí a chur ar oibrithe atá ann cheana, agus nach mór an lucht saothair a choinneáil trí dhálaí maithe oibre a chur ar fáil. Mar shampla, ní mór d’oibreoirí gréasáin a bheith faoi cheangal ag gnáth-chomhaontuithe comhchoiteanna agus ní mór na dálaí oibre a fheabhsú chun lucht saothair oilte a mhealladh. Dá bhrí sin, tá CESE ag iarraidh go mbeadh idirphlé sóisialta éifeachtúil dochloíte ann in earnáil an gháis ar an leibhéal Eorpach agus ar an leibhéal náisiúnta.
- Ba cheart deimhniú aonfhoirmeach, inrianaithe agus éigeantach hidrigine arna riar ag comhlacht lárnach Eorpach a áirithiú. Chomh maith le critéir chomhshaoil, ní mór do na scéimeanna deimhniúcháin sin caighdeáin shóisialta a ráthú freisin. Ní mór dálaí oibre atá cóir agus sábháilte agus comhlíonadh ceart saothair, sóisialta agus ceardchumainn a bheith san áireamh sna caighdeáin sin.
Dá bhrí sin, tá CESE ag iarraidh ar an gCoimisiún athbhreithniú a dhéanamh ar an straitéis hidrigine. Cháin Cúirt Iniúchóirí na hEorpa an straitéis sin, agus an láncheart aici. I gcomhar leis an tsochaí shibhialta ar an leibhéal náisiúnta agus ar an leibhéal Eorpach, ní mór a áirithiú go ndréachtófar straitéis chuimsitheach, stráitéis lena gcuirfear deimhniú, maoiniú, ceanglais saothair, cur chun cinn agus cosaint tomhaltóirí san áireamh. Is tríd an méid sin a dhéanamh, agus sin amháin, a bheidh todhchaí a bhfuil gealladh fúithi ag tionscal hidrigine na hEorpa.