Współtworzenie usług publicznych w sektorze opieki zdrowotnej przyczyni się do silniejszej demokracji uczestniczącej w UE

Podczas wydarzenia zorganizowanego przez Europejski Komitet Ekonomiczno-Społeczny (EKES) i Uniwersytet w Debreczynie podkreślono kluczowe znaczenie współtworzenia usług świadczonych w interesie ogólnym w dziedzinie zdrowia i dobrostanu, zwłaszcza w świetle wniosków wyciągniętych z pandemii COVID-19.

Zdrowie i dobrostan to dwa obszary, w których organizacje publiczne i prywatne mogą współpracować z obywatelami w celu zapewnienia usług świadczonych w interesie ogólnym. Jednak w społeczeństwie po pandemii COVID-19 muszą one być wspierane przez nowe inicjatywy i europejskie strategie polityczne.

Jest to najważniejszy wniosek z konferencji wysokiego szczebla na temat współtworzenia usług świadczonych w interesie ogólnym w dziedzinie zdrowia i dobrostanu, zorganizowanej wspólnie przez Sekcję Transportu, Energii, Infrastruktury i Społeczeństwa Informacyjnego (TEN) EKES-u oraz Uniwersytet w Debreczynie (Węgry) w dniach 15–16 września 2022 r.

EKES od dawna uczestniczy w dyskusji na szczeblu europejskim na temat modernizacji i rozwoju usług świadczonych w interesie ogólnym we współpracy z różnymi zainteresowanymi stronami reprezentującymi społeczeństwo obywatelskie oraz środowisko akademickie i badawcze – stwierdziła Baiba Miltoviča, przewodnicząca Sekcji TEN EKES-u. Dzisiejsza konferencja jest kontynuacją naszych wysiłków, aby zapewnić wszystkim obywatelom i zainteresowanym stronom dostęp do podstawowych usług, które są i nadal będą podstawą godnego życia.

Usługi świadczone w interesie ogólnym i organizacje społeczeństwa obywatelskiego

Wydarzenie koncentrowało się na współtworzeniu usług świadczonych w interesie ogólnym oraz na usługach zdrowotnych i opiekuńczych świadczonych w interesie ogólnym, z podkreśleniem roli i możliwości organizacji społeczeństwa obywatelskiego i środowisk akademickich.

Na ten temat EKES przygotowuje obecnie opinię „Współtworzenie usług świadczonych w interesie ogólnym jako wkład w silniejszą demokrację uczestniczącą w UE”, w której proponuje się konkretne działania mające na celu stymulowanie demokracji uczestniczącej i zapewnienie zaspokojenia potrzeb obywateli, w tym utworzenie forum wymiany pomysłów i najlepszych praktyk oraz kontynuowanie debaty na szczeblu europejskim.

András Edelényi, przewodniczący grupy analitycznej EKES-u, stwierdził: Obecnie bardziej niż kiedykolwiek ważne jest wzmocnienie naszej odporności społecznej. Potrzebujemy wkładu i koordynacji ze strony sfery publicznej, społeczeństwa obywatelskiego i poszczególnych obywateli oraz ich zasobów. Usługi świadczone w interesie ogólnym to element łączący wszystkie te dziedziny.

Krzysztof Balon, przewodniczący stałej grupy EKES-u ds. usług świadczonych w interesie ogólnym, dodał: Współtworzenie usług świadczonych w interesie ogólnym przez organizacje społeczeństwa obywatelskiego jako odpowiedź na faktyczne potrzeby obywateli europejskich to jeden z najskuteczniejszych instrumentów pobudzania demokracji uczestniczącej, a tym samym wzmacniania integracji europejskiej. Z tego względu EKES, we współpracy ze społeczeństwem obywatelskim, wyższymi uczelniami i gminami, a także innymi instytucjami UE, intensywnie pracuje nad nowymi inicjatywami politycznymi w tej dziedzinie zarówno na szczeblu europejskim, jak i krajowym.

Odnosząc się do obecnej trudnej sytuacji międzynarodowej, Gusztáv Báger, p.o. przewodniczącego węgierskiej Rady Społeczno-Gospodarczej, podkreślił, że wojna w Ukrainie stanowi poważne wyzwanie dla wszystkich organizacji społeczeństwa obywatelskiego w całej Europie, a to ukazuje siłę i znaczenie społeczeństwa obywatelskiego w poszukiwaniu wspólnych rozwiązań, a w szczególności w pomaganiu uchodźcom.

Potrzeba ściślejszej współpracy w dziedzinie zdrowia i dobrostanu w UE po pandemii COVID-19

Kryzys związany z pandemią COVID-19 wyraźnie pokazał, że pilnie potrzebne są innowacyjne podejścia i rozwiązania w dziedzinie zdrowia i w szerokim zakresie usług związanych ze zdrowiem, które koncentrują się na świadomości zdrowotnej, komunikacji z obywatelami, dobrostanie, usługach wspierania zdrowia i na różnych formach opieki.

Piroska Ailer, wicerektor Uniwersytetu w Debreczynie, podkreśliła, że pandemia zwróciła uwagę na potrzebę współpracy między coraz większą liczbą dziedzin i podmiotów oraz zauważyła, że Uniwersytet w Debreczynie, jako jeden z największych świadczeniodawców opieki zdrowotnej na Węgrzech, mógłby w pełni przyczynić się do formułowania propozycji na szczeblu europejskim w oparciu o swoje znaczące doświadczenie.

Według Flóriána Siposa z Uniwersytetu w Debreczynie współtworzenie usług zdrowotnych jest bardzo aktualnym zagadnieniem i opiera się na koncepcji aktywnych obywateli dysponujących cennymi atutami, takimi jak doświadczenie, które mogą przyczynić się do osiągnięcia lepszego efektu końcowego.

Kontekst – współtworzenie usług publicznych

Współtworzenie usług publicznych jest formą innowacji społecznych i demokracji uczestniczącej w Europie. Opiera się na założeniu, że innowacje w sektorze publicznym można najlepiej osiągnąć poprzez nawiązanie współpracy lub partnerstwa między dostawcami usług publicznych (organizacjami pozarządowymi, agencjami sektora publicznego, przedsiębiorstwami prywatnymi) a obywatelami, którzy korzystają z ich usług.

W ramach współtworzenia faktyczni lub potencjalni użytkownicy usług, współpracują z usługodawcami na różnych etapach procesu opracowywania oraz inicjują, projektują, świadczą i oceniają nowe usługi. W latach 2010. usługi publiczne w UE stopniowo przesunęły się od pracy z obywatelami jako biernymi indywidualnymi konsumentami usług w kierunku obywateli jako aktywnych i dynamicznych podmiotów.