Het Europees Economisch en Sociaal Comité (EESC) heeft tijdens zijn maartzitting een advies over de EU-strategie voor meststoffen goedgekeurd, waarin het pleit voor beschikbaarheid, betaalbaarheid en duurzaamheid.

De wereldwijde meststofcrisis heeft alarmerende hoogten bereikt in Europa, waar landbouwers worden geconfronteerd met ongekende problemen ten gevolge van recordprijzen en leveringstekorten. De recente oorlog in Oekraïne heeft een en ander nog op de spits gedreven, met als gevolg dat de crisis nu een ernstige bedreiging vormt voor de Europese landbouw en de wereldwijde voedselzekerheid.

Het EESC betoonde zich tijdens zijn maartzitting ingenomen met de mededeling van de Commissie over het waarborgen van de beschikbaarheid en betaalbaarheid van meststoffen en benadrukte dat binnenlandse noodmaatregelen geboden zijn om de impact van de crisis te beperken.

“Landbouwers krijgen te maken met hoge meststofprijzen, wat ook gevolgen heeft voor de consument. Wij zijn ingenomen met de mededeling van de Europese Commissie over het waarborgen van de beschikbaarheid en betaalbaarheid van meststoffen. Er zijn echter ook noodmaatregelen en maatregelen op langere termijn nodig om de gevolgen van de crisis af te zwakken”, aldus Arnold Puech d'Alissac, rapporteur van het EESC-advies.

Het EESC heeft diverse corrigerende maatregelen voorgesteld om de werking van de EU-meststoffenmarkt te verbeteren, waaronder rechtstreekse steun aan de zwaarst getroffen stikstofproducenten en landbouwers via staatssteun.
Het Comité benadrukt echter ook dat zowel het aanbod als de prijzen van meststoffen moeten worden aangepakt door de invoer en de binnenlandse mededinging gemakkelijker te maken. Dit kan worden bereikt door de EU-invoertarieven voor alle meststoffen op te schorten, de logistiek te verbeteren en de regelgeving te versoepelen.

Het EESC pleit ervoor om naast de kortetermijnmaatregelen ook maatregelen op middellange termijn in te voeren om de EU minder afhankelijk te maken van ingevoerde minerale meststoffen en de ecologische voetafdruk van gewasbemesting te verkleinen.
Voorts is het ingenomen met de oprichting in 2023 van een waarnemingspost voor de meststoffenmarkt om de transparantie op de Europese meststoffenmarkt te vergroten door de regelmatige publicatie van representatieve binnenlandse marktprijzen en statistieken over de productie en het gebruik van meststoffen.

Op internationaal niveau dringt het EESC er bij de EU op aan de strijd tegen de wereldwijde voedselonzekerheid op te voeren door de transparantie, de beschikbaarheid en een doeltreffend gebruik van meststoffen te bevorderen. De mondiale handel in meststoffen moet worden vergemakkelijkt door de markten open te houden, uitvoerbeperkingen en -verboden te vermijden, de meststoffenproductie in Europa op te voeren en logistieke routes uit te breiden. (ks)