Uit het vijfde verslag over duurzame ontwikkeling in Europa (ESDR) blijkt dat de EU in het huidige tempo een derde van de duurzameontwikkelingsdoelen (SDG’s) in 2023 niet zal halen. Dit verslag, dat samen met het maatschappelijk middenveld is opgesteld, laat zien dat er in veel Europese landen sprake is van stagnatie en achteruitgang op het gebied van milieu- en sociale doelstellingen, en dat de situatie door alle crises sinds 2020 nog is verergerd. De SDG’s hebben betrekking op gebieden als armoede- en hongerbestrijding, gezondheid, onderwijs, gendergelijkheid, klimaatactie en schoon water.

Om hier iets aan te doen, zijn tien ingrijpende beleidsmaatregelen voorgesteld die moeten voorkomen dat er op sociaal en milieugebied onomkeerbare kantelpunten (“tipping points”) worden bereikt. De urgentie van dit probleem werd duidelijk tijdens een evenement dat gezamenlijk werd georganiseerd door de afdeling Landbouw, Plattelandsontwikkeling en Milieu (NAT) van het Europees Economisch en Sociaal Comité (EESC) en het Sustainable Development Solutions Network (SDSN) van de VN. Het verslag is bedoeld als leidraad voor de EU om haar daadkracht op het gebied van klimaatactie te tonen in de aanloop naar de Europese verkiezingen van juni 2024 en de door de secretaris-generaal van de VN in september 2024 bijeengeroepen Top over de toekomst.

Sprekers op het evenement benadrukten dat er vóór 2030 dringend actie moet worden ondernomen om te voorkomen dat we op een onomkeerbaar kantelpunt belanden. Camilla Brückner van de VN/UNDP, Zakia Khattabi, Belgisch minister van Klimaat, en Petra Petan van de Europese Commissie, onderstreepten hoe belangrijk het is dat we ons blijven inzetten voor de Agenda 2030 en de Klimaatovereenkomst van Parijs.

Guillaume Lafortune, vicevoorzitter van het SDSN van de VN, presenteerde het verslag en de tien prioritaire acties voor politieke partijen, het volgende Europese Parlement, de volgende Europese Commissie, de Europese Raad en de lidstaten. De oproep tot actie, die door het EESC en het SDSN samen is ondertekend, dringt er bij de Europese leiders op aan om samen te werken aan een groene, sociale en internationale “Europese Deal voor de toekomst”. Peter Schmidt, voorzitter van de afdeling NAT van het EESC, wees erop dat de komende zes jaar van cruciaal belang zijn voor het realiseren van de Agenda 2030 en dat het EESC de EU-instellingen zal aanmoedigen om de SDG’s te halen en het maatschappelijk middenveld hierbij op een zinvolle manier te betrekken. De oproep tot actie is bedoeld om de Europese leiders op weg te helpen naar een ambitieuze “Europese Deal” die aansluit bij de groene en sociale doelstellingen die door het EESC worden bepleit. (ks)