EESC info

Tacaíonn Uachtaránacht CESE, agus í dírithe ar Aontas a thógáil a bheidh níos láidre go heacnamaíoch, go sóisialta agus ó thaobh an chomhshaoil de, le hiarrachtaí an Choimisiúin Eorpaigh an Eoraip a chur ar ais ar a seanléim tar éis ghéarchéim COVID-19. Seo an teachtaireacht a thug Christa Schweng, Uachtarán CESE, do Maroš Šefčovič, Leas‑Uachtarán an Choimisiúin Eorpaigh um Chaidreamh Idirinstitiúideach agus Fadbhreathnaitheacht, a bhí i láthair i seisiún iomlánach CESE i mí Eanáir.

D’athdhearbhaigh an tUachtarán Schweng an gealltanas a tugadh in Iúil 2020 maidir le glacadh Ionchur CESE i gClár Oibre 2021 an Choimisiúin Eorpaigh lena thabhairt le fios go bhfuil lántacaíocht CESE ag an gCoimisiún: “Is mian leis an gCoiste cur go mór le téarnamh na hEorpa agus lena hathléimneacht amach anseo d’fhonn a chinntiú go mbeidh an Eoraip faoi bhláth eacnamaíoch, go mbeidh sí cuimsitheach go sóisialta agus go mbeidh sí inbhuanaithe ó thaobh an chomhshaoil de”, a dúirt an tUachtarán. “Is é an dúshlán atá ós ár gcomhar amach dul i ngleic, go héifeachtach, leis an gcruatan eacnamaíoch agus sóisialta a d’eascair as COVID-19.”

Ó thaobh Uas. Šefčovič de, dúirt sé gur ceapadh clár oibre 2021 an Choimisiúin d’fhonn cabhrú linn san Aontas aon leochaileacht tar éis na géarchéime a chur dínn agus d’fhonn réitigh a thabhairt a bheidh slán i bhfad na haimsire ar mhaithe le meanman nua a chothú: “Tá dlúthpháirtíocht agus aontacht láidir léirithe ag ár nAontas. Ní hé gur éirigh linn teacht aniar, is é gur éirigh linn dul ar aghaidh agus is mithid dúinne anois, tar éis na ndúshlán uile in 2020, dlús a chur lenár dtéarnamh ó ghéarchéim COVID-19 agus an todhchaí atá uainn dár nAontas a leagan amach.”

Agus trácht á dhéanamh aige ar na bearta leanúnacha i gcoinne na paindéime, chuir an tUas. Šefčovič i bhfáth go bhfuil an tAontas in ann cur chuige comhordaithe i dtaobh vacsainiú a ghlacadh agus an punann is leithne de vacsaíní ar domhan, arb ionann é agus 2.3 billiún instealladh, a chur le chéile, a bhuí sin le hiarrachtaí agus obair an Choimisiúin chun Aontas Sláinte na hEorpa a thógáil. (mp)

Soiléireacht, trédhearcacht airgeadais níos fearr, rialacha dochta maidir le ciapadh agus pionóis níos láidre i gcás neamhchomhlíonadh na rialacha. An 28 Eanáir 2021, vótáil comhaltaí CESE ar son athruithe móra a dhéanamh ar a gCód Iompair. Is é seo an chéad chloch mhíle in athchóiriú an Choiste, athchóiriú a bhfuil ceannaireacht nua CESE ag tabhairt faoi.

Tá roinnt feabhsuithe sna rialacha nua chun cosc éifeachtach a chur ar chiapadh agus chun cásanna mí-iompair a láimhseáil go héifeachtach. Cé gurb é an ciapadh a chosc an tosaíocht is mó, beifear in ann réimse pionós a fhorchur ar chomhalta den Choiste i gcás éagóir dheimhnithe.

I mí Dheireadh Fómhair seo caite, ag tús a hUachtaránachta, gheall Christa Schweng, Uachtarán CESE, go ndéanfadh sí an Cód Iompair a neartú. “Chomhlíonamar an gealltanas sin. Leis an obair mhór atá déanta ag an bPainéal um na Rialacha Nós Imeachta, táimid tar éis tacaíocht fhorleathan a áirithiú don togra seo. Léiríonn sé sin ár dtiomantas do chaighdeáin arda eitice agus do mhodhanna oibre atá nua-aimseartha agus trédhearcach”, a dúirt an tUachtarán Schweng.

I gcás ina líomhnaítear mí-iompar, déanfaidh an Coiste Eitice nua imscrúdú ar an ábhar agus beidh cumhachtaí imscrúdúcháin sainithe go soiléir aige. Beidh comhaltaí agus foireann CESE in ann gearáin a chur faoi bhráid an Choiste Eitice. Má tharlaíonn imscrúdú, déanfar aon sceithirí aitheanta a chosaint agus comhoibreoidh an Coiste go dlúth leis an Oifig Eorpach Frith-Chalaoise (OLAF).

Ag brath ar thoradh imscrúdaithe agus ar thromchúis an mhí-iompair, dʼfhéadfaí pionóis áirithe a ghearradh ar chomhaltaí, mar shampla:

• comhalta a chur as ceann amháin nó níos mó de na hoifigí a shealbhaíonn an comhalta sin sa Choiste
• deisiú aon damáiste arbh é an comhalta ba chúis leis
• caillteanas sealadach na liúntas a fhaigheann an comhalta
• fionraí ar rannpháirt an chomhalta i ngníomhaíochtaí agus i misin uile CESE, nó i gcuid díobh
• toirmeasc ar ionadaíocht a dhéanamh thar ceann CESE ar aon fhóram náisiúnta, idirinstitiúideach nó idirnáisiúnta
• cailliúint ar na cearta chun rochtain a fháil ar fhaisnéis rúnda nó ar fhaisnéis rúnaicmithe

Sna casanna is tromchúisí, beifear in ann comhalta a ruaigeadh as CESE.

Leis na rialacha nuashonraithe seo, beidh trédhearcacht airgeadais níos fearr ann, go háirithe ó thaobh aisíocaíocht misean agus gníomhaíochtaí leis na comhaltaí de. Gach bliain, beidh sé d’oibleagáid ar na comhaltaí dearbhú airgeadais a chur isteach a chuirfear ar fáil ar láithreán gréasáin CESE. Déanann an doiciméad soiléiriú freisin ar chásanna ina bhféadfadh coinbhleacht leasa a bheith ann.

Leanann na hathruithe as iarratais agus moltaí Pharlaimint na hEorpa agus as na moltaí ón Ombudsman Eorpach agus ó OLAF.

Den chéad uair ó síníodh an Chomhaontaithe Trádála agus Comhair idir an tAontas Eorpach agus an Ríocht Aontaithe, chuir Michel Barnier, Ceann Thascfhórsa an Choimisiúin Eorpaigh um an gCaidreamh leis an Ríocht Aontaithe, a thuairimí in iúl go poiblí maidir leis an téacs le linn díospóireacht ag seisiún iomlánach mhí Eanáir de Choiste Eacnamaíoch agus Sóisialta na hEorpa.

San óráid a thug an tUasal Barnier, chur se i bhfios nach rud dearfach a bhí in Brexit: “Is colscaradh é seo, agus níor cheart go mbeadh duine ar bith sásta tar éis colscaradh. Ach táimid sásta leis an gcomhaontú seo atá bainte amach againn leis an Ríocht Aontaithe. Léiríonn sé nach bhfuil tír ar bith sáinnithe san Aontas Eorpach, cé gurb é sin an reitric ó dhéimeagógaigh áirithe ar an eite dheas agus ar an eite chlé. Is féidir le tír ar bith an tAontas a fhágáil, ach iarmhairtí a bheith i gceist leis ó thaobh saofa agus corraíolacha de”.

Ba é ba chúis leis an gComhaontú ná na gnéithe eacnamaíochta agus trádála idir an tAontas Eorpach agus an Ríocht Aontaithe a réiteach don tréimhse tar éis Brexit, agus fios maith acu nár chríochphointe é. “Ní hamháin gur céim thábhachtach í cur chun feidhme cuí an chomhaontaithe seo, ach is cinnte go gcaithfear cur leis amach anseo, maidir le hábhair áirithe nár theastaigh ón Ríocht Aontaithe a chur san áireamh an uair seo, amhail cosaint nó beartas eachtrach”.

Chomh maith leis sin, chuir an tUasal Barnier in iúl go láidir nár cuireadh deireadh le hobair an Choimisiúin: dhéanfadh an Coimisiún monatóireacht ar chur chun feidhme an chomhaontaithe agus choinneodh sé súil ghéar ar aon togra ó thaobh na Breataine a d’fhéadfadh a bheith ina chúis le héagsúlacht rialála.

Ghabh Christa Schweng, Uachtarán CESE, buíochas leis an Uasal Barnier as a chuid oibre le linn na caibidlíochta faoi Brexit agus dúirt sí go raibh a “thrédhearcacht agus an t-am a chuir sé isteach chun an tsochaí shibhialta a choinneáil ar an eolas le linn an phróisis caibidlíochta” le moladh. Labhair an tUasal Barnier ag cúig dhíospóireacht iomlánacha CESE.

Mhol Jack O’Connor, Cathaoirleach ar Ghrúpa Faireacháin Brexit in CESE, an dóigh inar láimhseáil an tUasal Barnier ceist na hÉireann le linn na caibidlíochta faoi Brexit agus thug sé chun cuimhne an gealltanas a thug CESE agus an Grúpa Faireacháin Brexit “ár ról a ghlacadh chun barr cumais an chomhaontaithe a bhaint amach”, go háirithe maidir le sochaí shibhialta na Ríochta Aontaithe. (dgf)

D’fhéadfadh sé go ngearrfaí an líon daoine atá ag maireachtáil faoi bhochtaineacht faoi 50 % sna deich mbliana amach romhainn: b’in a dúirt Rapóirtéir Speisialta na Náisiún Aontaithe maidir leis an bhfíorbhochtaineacht agus cearta an duine agus torthaí a mhisin á gcur in iúl aige do na hinstitiúidí Eorpacha ag seisiún iomlánach CESE i mí Eanáir.

Ní mór an laghdú bochtaineachta a bheith ar cheann de phríomhthosaíochtaí phlean gníomhaíochta an Choimisiúin Eorpaigh atá ar na bacáin maidir le cur chun feidhme Cholún Eorpach na gCeart Sóisialta, arsa Oliver De Schutter, Rapóirtéir Speisialta na Náisiún Aontaithe maidir leis an bhfíorbhochtaineacht agus cearta an duine.

Thug an tUas. De Schutter le fios go bhfuil méadú tagtha ar líon na mban agus na dteaghlach aontuismitheora atá thíos leis an mbochtaineacht.

Thug De Schutter foláireamh freisin faoi Chomhaontú Glas an Choimisiúin, ag rá nach féidir é a chur in áit straitéis le haghaidh an bhochtaineacht a laghdú, d’ainneoin na gné sóisialta láidre atá ann. Chuir sé i dtreis freisin nach bhfuil sé de chuspóir ag an gComhaontú Glas an bhochtaineacht a laghdú.

Mhínigh sé gur sainaithníodh trí shrian struchtúrtha sa chomhrac i gcoinne na bochtaineachta san Aontas:

• An dumpáil fhioscach ar fud thíortha an Aontais: le 20 bliain anuas, d’aistrigh an t-ualach cánach ó na corparáidí agus ó na daoine is saibhre de réir a chéile go dtí na hoibrithe, na tomhaltóirí agus na teaghlaigh ar bheagán ioncaim.
• Dálaí sóisialta agus costais saothair: beartais a bhfuil sé mar aidhm acu an t-iomaíochas costais a fheabhsú trí laghdú a dhéanamh ar thuarastail agus ar ranníocaíochtaí sóisialta a íocann fostaithe.
• An creat maicreacnamaíoch laistigh den aontas eacnamaíoch agus airgeadaíochta: ní mór an creat maicreacnamaíoch a athbhreithniú mar ábhar práinne, go háirithe an Comhshocrú Cobhsaíochta agus Fáis (CCF), ionas nach gcuirfear san áireamh sna beartais maidir le smacht fioscach an infheistíocht shóisialta sa tsláinte agus san oideachas.

Dúirt an tUas. De Schutter go mba cheart trí chuspóir uaillmhianacha a bheith curtha san áireamh i bplean gníomhaíochta an Choimisiúin maidir le cur chun feidhme Cholún Eorpach na gCeart Sóisialta:

• Straitéis le haghaidh an bhochtaineacht a laghdú faoi 2030 lena leagtar sprioc uaillmhianach síos chun an líon daoine atá i mbaol bochtaineachta a laghdú faoi 50 %.
• Ráthaíocht i dtaobh leanaí ina gclúdaítear na cúig réimse riachtanacha a leanas: rochtain ar oideachas, cúram na luathóige, cothú, tithíocht agus cúram sláinte. Bheadh i gceist leis sin tacú le teaghlaigh trí ioncam cóir, trí obair agus trí rochtain ar shochair a sholáthar.
• Ionstraim nua a bheidh ceangailteach ó thaobh dlí de maidir le scéimeanna ioncaim íosta lena gcinnteofar gur leordhóthanach iad scéimeanna den sórt sin ar fud an Aontais agus go bhfuil modheolaíocht choiteann á leanúint ag na Ballstáit.

Dúirt Christa Schweng, Uachtarán CESE, go raibh duine as gach cúigear san Aontas, fiú roimh COVID-19, i mbaol bochtaineachta agus eisiamh sóisialta agus gur cliseadh i sochaithe forbartha na hEorpa é sin. “Is é ceann de na bealaí is fearr chun daoine a tharrtháil ón mbochtaineacht ná cur leis an athléimneacht shochaíoch agus aonair,” arsa an tUachtarán.

Anuas ar mhaoiniú, chuir sí i bhfios go bhfuil gá cur chuige atá bunaithe ar chearta an duine a ghlacadh, lena mbraithfear ar dhaoine atá thíos leis an mbochtaineacht mar ghníomhaithe don athrú agus ní hamháin mar shealbhóirí ceart. Maidir leis an tiomantas gan duine ar bith a fhágáil ar gcúl, chuir sí in iúl go bhfuil sé i gceist leis sin daoine a chumachtú, nó a athchumhachtú, chun ról dearfach a bheith acu sa tsochaí. (at/mp)

An 27 Eanáir, thionóil Coiste Eacnamaíoch agus Sóisialta na hEorpa (CESE) díospóireacht leis an gCoimisinéir Johansson ag seisiún iomlánach an Choiste díreach sular glacadh leis an tuairim maidir le Comhaontú Nua maidir le hImirce agus Tearmann. Sa tuairim sin, chuir an Coiste in iúl go raibh amhras air an gcabhródh an Comhaontú le creat comhchoiteann Eorpach maidir le bainistiú imirce a fhorbairt, creat ar cheart é a bheith éifeachtach agus i gcomhréir le luachanna agus cuspóirí an Aontais.

Bhí an méid seo le rá ag José Antonio Moreno Díaz, rapóirtéir na tuairime: “Bhíomar ag súil go mór leis an gcomhaontú seo ach caithfidh mé a rá go bhfuil beagán díomá orainn. Tá anailís an Choimisiúin go maith, agus aontaímid leis na conclúidí, ach tá frustrachas orainn maidir leis na mionsonraí, i gcás na dtograí.”

Bhí aifeála ar an gcomhrapóirtéir, Cristian Pîrvulescu, faoin easpa dul chun cinn maidir le roinnt de na saincheisteanna ar déileáladh leo sa chomhaontú. “Is oth linn a rá gur beag dul chun cinn atá déanta, agus gur céimeanna siar atá glactha. Táimid ag moladh don Choimisiún cur chuige níos misniúla a ghlacadh maidir leis na fadhbanna seo.”

Ba é príomhghearán a bhí ag CESE ná gur dhírigh an comhaontú go príomha ar fhilleadh daoine agus ar bhainistiú teorainneacha, chun aimhleasa dóibh siúd atá ag plé le saincheisteanna eile, amhail bealaí rialta inimirce, bealaí sábháilte le haghaidh tearmainn agus lánpháirtiú imirceach. Chomh maith leis sin, dʼfhéadfadh sé nach mbeadh roinnt de na réitigh atá beartaithe indéanta sa chleachtas.

Dúirt an Coimisinéir Eorpach, Ylva Johansson, nár aontaigh sí ar chor ar bith leis an gcáineadh go raibh easpa uaillmhéine ag an gCoimisiún. “Tá an saol mar atá sé inniu an-difriúil ó 2015, nuair a bhí rabharta ollmhór dídeanaithe agus athshocrú daoine ina shaincheist mhór”, a dúirt sí, á mhíniú nach raibh formhór mór na nuatheachtaithe neamhrialta faoi láthair ina dteifigh. Dá bhrí sin, bhí sé tábhachtach cinntí gasta a dhéanamh agus daoine á gcur ar ais, ach bhí an gá le próiseas cothrom a dheimhniú do gach iarrthóir tearmainn tábhachtach freisin.

“Cuirtear fáilte roimh na daoine atá i dteideal fanacht agus ba mhaith linn go mbeadh siad páirteach inár sochaí,” a dúirt an Coimisinéir Johansson.

Le linn na díospóireachta, chuir CESE in iúl gur cúis mhór imní dó anchaoi na n-imirceach ag teorainn an Aontais leis an mBoisnia agus an Heirseagaivéin. (na)

D’eisigh CESE tuarascáil le déanaí ina léirítear gur díol sásaimh dó an togra ón gCoimisiún chun athbhreithniú a dhéanamh ar Rialachán Aarhus d’fhonn feabhas a chur ar an rochtain atá ag daoine aonair agus ag eagraíochtaí neamhrialtasacha ar athbhreithniú riaracháin agus breithiúnach i ndáil le cúrsaí a bhaineann leis an gcomhshaol. Mar sin féin, cuirtear i bhfáth inti freisin nach leor an rialachán athbhreithnithe.

D’ainneoin gur páirtí é i gCoinbhinsiún Aarhus ó bhí 2005 ann, níl na forálacha maidir le rochtain ar cheartas á gcomhlíonadh go hiomlán ag an Aontas Eorpach go fóill.

I dtuarascáil a glacadh i mí Eanáir, léirigh CESE gur díol sásaimh dó na leasuithe atá molta, ar an iomlán, agus go bhfuil sé den tuairim gur céim chun tosaigh é an rialachán leasaithe atá á mholadh ag an gCoimisiún agus gur uirlis ríthábhachtach é chun an Comhaontú Glas don Eoraip a chur chun feidhme.

Chuir an rapóirtéir Arnaud Schwartz in iúl, áfach, go bhfuil roinnt lúb ar lár sa rialachán nua a d’fhéadfadh na hinstitiúidí Eorpacha a úsáid ionas nach mbeifí in ann iad a thabhairt chun cuntais.

Mar shampla, ní thacaíonn CESE leis an moladh ón gCoimisiún gníomhartha an Aontais, a bhfuil “bearta náisiúnta cur chun feidhme” i gceist leo, a chur as an áireamh toisc gach seans a bheith ann go ndéanfar an rialachán ón gCoimisiún a chur ó bhail nó a mhaolú, dá thairbhe sin.

Anuas air sin, is cúis imní do CESE an t-athchóiriú ar an “sásra um athbhreithniú inmheánach” óir, faoi bhunrialachán Aarhus, chuir an sásra ar chumas eagraíochtaí neamhrialtasacha i réimse an chomhshaoil agóid a dhéanamh i gcoinne ghníomhartha agus neamhghníomhartha riaracháin an Aontais Eorpaigh. Más amhlaidh nach ceadmhach d'eagraíochtaí na sochaí sibhialta athbhreithniú a dhéanamh go dtí go nglacfaí leis na bearta cur chun feidhme, ní fhéadfaí cuid mhaith gníomhartha agus neamhghníomhartha AE, nó a bhformhór, b'fhéidir, a chur faoi réir athbhreithniú inmheánach.

Iarrann CESE ar an gCoimisiún rochtain ar cheartas a éascú d’eagraíochtaí uile na sochaí sibhialta chomh maith.

“Tá na comhpháirtithe sóisialta ríthábhachtach do shaincheisteanna a bhaineann leis an gcomhshaol, agus ba cheart aitheantas ar leith a thabhairt dóibh maidir le rochtain ar cheartas,” a dúirt Isabel Caño Aguilar, comhrapóirtéir ó CESE, agus béim á leagan aici air sin. “Go bunúsach, chun rochtain ar athbhreithniú breithiúnach a éascú, níor cheart ualaí sa bhreis a bheith ar eagraíochtaí na sochaí sibhialta ar nós costais bhreise agus bearta maorlathacha,” a dúirt sí mar fhocal scoir. (mr)

Athdhearbhaíonn CESE gurb é an rogha ceart astaíochtaí gás ceaptha teasa a laghdú 55 % ar a laghad faoi 2030. Ina thuairim uaidh, áfach, dar teideal Dlús a chur le hUaillmhian na hEorpa maidir leis an Aeráid, tá CESE á chur i bhfáth gur gá géarú ar na hiarrachtaí maidir leis na spriocanna idirmheánacha chun dlús a chur leis an bpróiseas nó beidh an baol ann nach mbainfear amach aeráidneodracht faoi 2050.

Is fíor go bhfuil fadhbanna tromchúiseacha eacnamaíocha ann de dheasca COVID-19. Mar sin féin, le hatreorú na hinfheistíochta i dtreo an phlean téarnaimh, cuireadh straitéis nua ar fáil: “caiteachas téarnaimh i dteannta gníomhú uaillmhianach ar son na haeráide”, agus béim á leagan air ag comhrapóirtéir CESE Jan Dirx.

Chuir Arnold Puech d'Alissac, rapóirtéir CESE béim ar an méid seo a leanas: “Sa tuairim sin, cuirtear i bhfios freisin an gá atá leis an mbithgheilleagar a neartú agus le breoslaí iontaise a ionadú agus, dá bhrí sin, tá sé ríthábhachtach tosaíocht a thabhairt don reachtaíocht Eorpach a thabhairt cothrom le dáta maidir leis an aistriú chuig breoslaí in-athnuaite”.

Is tábhachtaí anois ná riamh úsáid a bhaint as gach uirlis is féidir chun an uaillmhian aeráide a mhéadú: an Comhaontú Glas, an Dlí Aeráide, an CAI, an ionstraim théarnaimh “Next Generation EU”, an Comhbheartas Talmhaíochta, an straitéis Ón bhFeirm go dtí an Forc, an straitéis Bhithéagsúlachta, beartais trádála agus comhaontuithe trádála etc. Ba cheart iad ar fad a nascadh ar bhealach comhleanúnach lena n-áiritheofar nach bhfágfar duine ar bith ar leataobh san aistriú.

Is “comhpháirtithe ríthábhachtacha sa chomrac i gcoinne an athraithe aeráide” iad na saoránaigh, rud atá ina réamhriachtanas chun go mbeidh rath ar an mbeartas aeráide san Aontas Eorpach.

Sin an fáth go bhfuil Ardán Eorpach maidir le Geallsealbhóirí an Chomhshocraithe Aeráide á mholadh an athuair ag CESE bunaithe ar phrionsabail na cuimsitheachta, na trédhearcachta agus na rannpháirtíochta agus na húinéireachta fíre i bhfabhar geallsealbhóirí ar son na haeráide ar gach leibhéal. (mr)

An 13 Eanáir, thionóil an Coimisiún Comhairleach um Athruithe Tionsclaíocha (CCMI) i gCoiste Eacnamaíoch agus Sóisialta na hEorpa an cruinniú tionscnaimh dá théarma oifige nua agus ghlac sé a chlár oibre do 2021.

Rinne cathaoirleach CCMI, Pietro Francesco De Lotto, agus an leaschathaoirleach, Monika Sitárová, na comhaltaí agus na toscairí seachtracha, a mairfidh a dtéarma oifige ó mhí na Samhna 2020 go dtí mí na Samhna 2025, treoirlínte polaitiúla agus clár oibre CCMI do 2021 a ghlacadh d’aon toil.

Tá an clár oibre bunaithe ar thrí phríomhcholún:

• aistriú glas don tionsclaíocht san Eoraip;
• iarracht chuimsitheach chun earnálacha táirgeachta na hEorpa a dhigitiú;
• iomaíochas domhanda na tionsclaíochta san Eoraip a fheabhsú i gcomhréir le hathbhreithniú 2021 an Choimisiúin Eorpaigh ar an mbeartas tionsclaíochta.

Ina ráiteas tosaigh, leag Pietro Francesco De Lotto béim ar an ról uathúil atá ag CCMI in CESE i ngeall ar an lear mór saineolais speisialaithe atá aige ar chúrsaí tionsclaíochta. Phléigh sé an ghéarchéim atá ar siúl faoi láthair agus bhí an méid seo a leanas le rá aige ina taobh:

“Ní hamháin nach mór don tionsclaíocht san Eoraip teacht slán ón ngéarchéim seo, ní mór di na dálaí is gá a chruthú ar mhaithe le hiomaíochas domhanda níos fearr atá bunaithe ar an aistriú fuinnimh agus ar an aistriú digiteach. Ba cheart do chomhlachtaí, institiúidí agus eagraíochtaí ábhartha an Aontais tacú léi agus an cúram sin á chur i gcrích.”

Tháinig CCMI i gcomharbas ar Choiste Comhairleach an Chomhphobail Eorpaigh do Ghual agus Cruach (CEGC), arbh é túsphointe an Aontais Eorpaigh mar a thuigimid anois é. Nuair a chuaigh Conradh CEGC in éag in 2002, comhaontaíodh go gcoinneodh CCMI beo an oidhreacht a d’fhág an Coiste ina dhiaidh agus go leanfadh sé d’obair an Choiste sin a dhéanamh maidir le gníomhaíochtaí tionsclaíocha agus caidreamh tionsclaíoch. (ks)

Is díol sásaimh do Choiste Eacnamaíoch agus Sóisialta na hEorpa (CESE) na moltaí ón gCoimisiún maidir le beartas eacnamaíoch an limistéir euro. Tacaíonn an Coiste go mór le hIonstraim Théarnaimh an Aontais Eorpaigh, NextGenerationEU, agus tá sé á iarraidh aige na comhaontuithe is gá a thabhairt i gcrích a luaithe is féidir.

Faraor, ní éireoidh leis an téarnamh ó ghéarchéim COVID-19 mura ndéanfar an geilleagar agus an tsochaí a atógáil. Chuige sin, is den ríthábhacht é muinín a atógáil chun an t-éileamh a chobhsú. Is féidir sin a bhaint amach trí:

• Aistriú i dtreo rialachas eacnamaíoch atá níos dírithe ar rathúnas agus atá bunaithe ar dhlúthpháirtíocht. Iarrann CESE go dtosófar arís, a luaithe is féidir, ar phróiseas athbhreithnithe de chuid an Choimisiúin ar an rialachas eacnamaíoch.
• An infheistíocht phríobháideach agus phoiblí a mhéadú agus ‘riail óir’ le haghaidh na hinfheistíochta poiblí a chur san áireamh d’fhonn an táirgiúlacht, an bunús sóisialta agus an bunús timpeallachta a choimirciú le haghaidh na nglúnta atá le teacht. Mhínigh an rapóirtéir Judith Vorbach gurb é atá i gceist leis sin “an ghlan-infheistíocht a bhaint de phróiseas ríomha na dtáscairí easnaimh”.
• Colún Eorpach na gCeart Sóisialta a chur chun feidhme: tá togra le haghaidh treoir maidir le pá íosta leordhóthanach san áireamh sna tionscnaimh a bhfuil sé mar aidhm acu Eoraip níos sóisialta a chothú.
• Athchóiriú a dhéanamh ar bheartais chánach d’fhonn an t-ualach cánach a aistriú ón lucht saothair agus d’fhonn boinn chánach a chur i bhfeidhm nach mbeidh chomh díobhálach don soláthar saothair agus an tionchar gaolmhar ar dháileadh á chur san áireamh. Tá CESE ag iarraidh go ndéanfar dul chun cinn suntasach maidir le hacmhainní dílse nua a thabhairt isteach, mar a leagtar amach sa phlean téarnaimh. (na)

Tá CESE ag tacú leis an nglao ón gCoimisiún Eorpach an earnáil fuinnimh a chomhtháthú. Ba chóir do na córais leictreachais, iompair agus teasa a bheith fite fuaite le chéile sa todhchaí, agus é mar sprioc an éifeachtúlacht a fheabhsú agus geilleagar atá aeráidneodrach a bhaint amach.

I dtuairim a d'ullmhaigh Lutz Ribbe agus a glacadh ag an seisiún iomlánach i mí Eanáir, thug CESE le fios go bhféadfadh straitéis mar sin rannchuidiú leis an soláthar fuinnimh a áirithiú, allmhairí fuinnimh a laghdú agus praghsanna réasúnta a chur ar fáil do thomhaltóirí na hEorpa.

Dar leis an gCoiste, áfach, ní mhíníonn an Coimisiún Eorpach na bealaí inar féidir leis an Aontas Eorpach slándáil an tsoláthair a áirithiú trí fhoinsí fuinnimh ísealcharbóin nó saor ó charbón a úsáid.

“Ní bheidh rath ar an aistriú fuinnimh ach amháin má théitear i ngleic leis na fadhbanna uile,” a dúirt an tUasal Ribbe ar imeall an tseisiúin iomlánaigh.

“Tá sé ráite ag an gCoimisiún go gcaithfear 84% den éileamh leictreachais a shásamh le foinsí inathnuaite, ach theip air eolas mionsonraithe a thabhairt faoi na foinsí as a dtiocfaidh an chuid eile den leictreachas. Is léir nach bhfuil sé sin inghlactha. Tá cinnteacht an tsoláthair thar a bheith tábhachtach do gheilleagar agus do thomhaltóirí na hEorpa, go háirithe toisc go bhfuiltear ag súil leis go gcuirfidh leictriú an tsoláthair téimh agus na hearnála iompair leis an éileamh leictreachais, in ainneoin an dul chun cinn maidir le héifeachtúlacht.”

Aontaíonn an Coiste leis an gCoimisiún gur fadhb mhór do chomhtháthú na hearnála fuinnimh í an easpa nó neamhdhóthanacht praghsála ó thaobh astaíochtaí CO₂ sna hearnálacha téimh agus iompair.

Anuas air sin, is minic a bhíonn an lámh in uachtar ag breoslaí iontaise ar fhoinsí inathnuaite fuinnimh. I roinnt mhaith Ballstát, cruthaítear saobhadh margaidh de thoradh cánachas trom ar leictreachas agus muirir iomarcacha ghréasáin. Sna cásanna sin, níl úsáid an bharrachais leictreachais chun teas a tháirgeadh – mar atá, an fhoirm is simplí de chomhtháthú na hearnála – inmharthana ó thaobh na heacnamaíochta de.

Dá bhrí sin, áitíonn an Coiste ar an gCoimisiún tograí nithiúla a mholadh chun teacht ar réitigh, seachas díreach cur síos a dhéanamh ar an bhfadhb agus a bheith beagán drogallach agus doiléir. (mp)

Ní mór don Aontas géarchéim COVID-19 a shárú trí shamhail nua a chruthú don tsochaí bunaithe ar gheilleagair atá níos glaise, níos cothroime agus níos athléimní. Ós fuinneamh glan í, is féidir le hidrigin a bheith ina mórspreagadh don chlaochlú. Is é sin an príomhsmaoineamh a chuirtear chun tosaigh sa tuairim ó Pierre Jean Coulon a glacadh ag seisiún iomlánach CESE i mí Eanáir.

Sa tuairim sin, thug CESE a thacaíocht do Straitéis Hidrigine an Aontais a chuir an Coimisiún Eorpach chun cinn agus measann sé gur céim chun cinn atá inti chun timpeallacht fabhrach a chruthú d’fhonn soláthar agus éileamh hidrigine a mhéadú agus geilleagar atá neodrach ó thaobh carbóin de a bhaint amach.

“Ní mór hidrigin ghlan a bheith ina tosaíocht shoiléir de bhrí gurb í an t-aon rogha atá comhoiriúnach don aeráidneodracht,” a dúirt Pierre Jean Coulon le linn na díospóireachta iomlánaí. “A bhuí leis an gciste téarnaimh Eorpach, ní mór gnólachtaí, nuálaithe, oibrithe agus infheisteoirí a chumasú chun gur féidir leo a ról mar cheannairí domhanda a dhearbhú sna margaí fuinnimh ghlain atá ag fás.”

Go háirithe, tacaíonn CESE le bunú na Comhghuaillíochta Eorpaí don Hidrigin Ghlan, a mbeidh sé de chúram uirthi infheistíochtaí sa táirgeacht a phleanáil agus an t-éileamh don hidrigin ghlan san Aontas a eagrú.

Is iad ceannairí tionscail, gníomhaithe na sochaí sibhialta, airí náisiúnta, airí réigiúnacha agus an Banc Eorpach Infheistíochta a bheidh rannpháirteach sa chomhlacht sin. Ó tharla go mbeidh ról lárnach aige maidir le dlús a chur le claochlú thionscail na hEorpa, is den riachtanas é go mbeidh CESE rannpháirteach ann freisin ina cháil mar ionadaí na sochaí sibhialta eagraithe. (mp)