OKRA WINT DE EESC-PRIJS VOOR BURGERSOLIDARITEIT VOOR BELGIË

Een origineel Belgisch initiatief voor ouderen is een van de 23 projecten uit de EU en het VK die de EESC-prijs voor burgersolidariteit hebben gekregen voor hun uitzonderlijke bijdrage aan de aanpak van COVID-19 en de rampzalige gevolgen ervan.

Het Europees Economisch en Sociaal Comité (EESC) heeft de Belgische vereniging OKRA trefpunt 55+ de EESC-prijs voor burgersolidariteit toegekend voor haar originele initiatief “Veerkracht”, bedoeld om ouderen tijdens de COVID-19-pandemie een hart onder de riem te steken en ervoor te zorgen dat zij niet worden vergeten.

Van alle Belgische kandidaten die meedongen naar de prijs kwam Okra als winnaar uit de bus, omdat de vereniging in de woorden van het EESC - het adviesorgaan dat het Europees maatschappelijk middenveld op EU-niveau vertegenwoordigt - blijk heeft gegeven van buitengewone solidariteit en daarmee een lichtbaken was tijdens de COVID-19-crisis.

OKRA heeft tijdens de pandemie een onvermoeibare inzet getoond om ouderen - die tot de risicogroepen behoren - ertoe aan te zetten te blijven bewegen en hun sociale contacten te onderhouden. Daarnaast heeft de vereniging op beleidsniveau meegewerkt aan een charter dat ervoor moet zorgen dat ouderen niet worden afgeschreven als “kwetsbare groep”, maar juist meer autonomie moeten krijgen.

Tijdens de virtuele prijsuitreiking op 15 februari werd OKRA uitgeroepen tot een van de 23 laureaten.

Elke winnaar kreeg een prijs ter waarde van 10 000 euro.

De prijzen werden uitgereikt door EESC-vicevoorzitter voor communicatie Cillian Lohan, die het volgende zei:

“Het EESC heeft er herhaaldelijk op gewezen dat solidariteit en doelgericht gezamenlijk optreden essentieel zijn om het hoofd boven water te houden tijdens dit soort pandemie. De enige juiste reactie op een dergelijke crisis is om snel, doortastend en in samenspraak te handelen. Uit deze pandemie kunnen we leren hoe in de toekomst andere crisissituaties aan te pakken, of die nu sociaal, economisch of ecologisch van aard zijn.

Maatschappelijke organisaties hebben een voortrekkersrol gespeeld bij alle mogelijke solidariteitsacties, en zonder hun concrete hulp zouden de kosten van deze pandemie nog veel hoger liggen. De ingediende projecten getuigen stuk voor stuk van de belangeloze inzet van burgers en hun organisaties en maken duidelijk hoezeer het maatschappelijk middenveld heeft bijgedragen aan de bestrijding van de pandemie. Met deze prijs willen wij eer betuigen aan de mensen en organisaties die in deze ongekende tijden het verschil maken. Het is een eer dit samen te kunnen vieren”.

DE BELGISCHE WINNAAR

Het bekroonde project van OKRA maakte deel uit van de groep inzendingen die in het teken stonden van “adviesverstrekking”. De projecten die verband hielden met dit thema boden verschillende vormen van online-ondersteuning, van geestelijke gezondheidszorg tot rechtsbijstand en een virtuele hulpdienst voor slachtoffers van huiselijk geweld.

Meteen bij de uitbraak van de pandemie heeft OKRA diverse originele initiatieven op touw gezet om ouderen aan te sporen actief te blijven en hun sociale netwerken te onderhouden. Leden en vrijwilligers zetten zich in om eenzame ouderen overal in Vlaanderen op te beuren en hun sociaal isolement te doorbreken.

Samen met de VRT zorgde OKRA ervoor dat er dagelijks eenvoudige fitnessoefeningen werden uitgezonden die ouderen gemakkelijk thuis konden doen, terwijl de fitnesslessen die vóór de pandemie werden gegeven, via YouTube konden worden gevolgd. Met het netwerk dat werd opgezet om via telefoongesprekken, WhatsApp en andere kanalen contact te houden, werden in zes maanden tijd 600 000 mensen bereikt.

Na de versoepelingen stelde OKRA samen met de Vlaamse ouderenraad, politici en virologen een baanbrekend charter op dat ouderen de kans moest geven zelf te beslissen of zij bijvoorbeeld hun vrijwilligerswerk weer willen hervatten en wanneer zij na de pandemie hun sociaal leven weer willen oppakken. Ook werd bekeken hoe met andere beperkingen voor ouderen zou kunnen worden omgegaan, zodat grootouders boven de 65 hun kleinkinderen weer zouden kunnen zien en bezoek weer zou worden toegelaten in woonzorgcentra.

“OKRA heeft tijdens deze crisis duidelijk gemaakt dat ouderen meer zijn dan een risicogroep, en over een grote dosis creativiteit en flexibiliteit beschikken waar het erom gaat voor elkaar te zorgen”, aldus Mark De Soete, algemeen directeur van OKRA. “Deze prijs drukt ons weer met de neus op de feiten: we moeten er tijdens deze pandemie op blijven toezien dat niemand van onze ouderen aan zijn lot wordt overgelaten. We moeten in contact blijven met elkaar, daar draait het om!”

Ook de andere Belgische kandidaten die meedongen naar de EESC-prijs hebben uitstekende projecten ingezonden, waaronder het “Helping Hand”-initiatief van de Food Bridge, een organisatie die wekelijks voedsel uitdeelt aan Afrikaanse studenten in België, en “Je Craque - Nous Craquons”, een fotocampagne waarmee actiegroep Le Gamp wil laten zien hoezeer mensen met een handicap te lijden hebben onder de lockdown.

Er waren winnende inzendingen uit 21 EU-lidstaten. Eén prijs werd toegekend aan een grensoverschrijdend project en weer een andere aan een organisatie uit het Verenigd Koninkrijk, als gebaar om duidelijk te maken dat het EESC nauwe banden wil onderhouden met het maatschappelijk middenveld in het VK, ondanks het feit dat het land de EU heeft verlaten.

Hoewel het de bedoeling was in elke EU-lidstaat en in het VK een winnaar aan te wijzen, hebben zes landen geen project ingediend dat in aanmerking kwam voor de prijs.

De volledige lijst van winnaars is hieronder te vinden en staat ook op onze website.

De winnaars werden geselecteerd uit een totaal van 250 inzendingen van maatschappelijke organisaties, individuele burgers en particuliere ondernemingen. Alle projecten stonden in het teken van solidariteit en in alle gevallen werden creatieve en efficiënte manieren voorgesteld om de vaak verwoestende gevolgen van deze crisis aan te pakken.

De meeste projecten waren gericht op kwetsbare groepen of de mensen die het zwaarst door de crisis zijn getroffen, zoals ouderen en jongeren, kinderen, vrouwen, minderheden, migranten, daklozen, het medisch personeel en werknemers en werkgevers.

Inhoudelijk draaien de projecten om vijf hoofdthema's: voedselvoorziening en hulp aan kwetsbare groepen, medische uitrusting, adviesdiensten, educatieve diensten en voorlichting over de pandemie, en cultuur.

Gedetailleerde informatie over alle winnaars en andere kandidaten is te vinden in onze brochure, die op verzoek verkrijgbaar is.

Het EESC hoopt dat de prijs voor burgersolidariteit niet alleen ten goede zal komen aan de zichtbaarheid en de bekendheid van de winnende projecten maar ook van de vele andere creatieve burgerinitiatieven in de EU.

“We brengen vandaag niet alleen hulde aan onze 23 winnaars maar aan het hele Europese maatschappelijk middenveld en zijn vele organisaties, bedrijven en individuele burgers die in deze zware tijden blijk hebben gegeven van ongekende solidariteit, moed en maatschappelijke verantwoordelijkheid”, aldus de heer Lohan.

Burgers en maatschappelijke organisaties zijn er in vele opzichten in geslaagd om de lidstaten te helpen de klappen van de crisis op te vangen, en hebben in sommige gevallen zelfs het voortouw genomen - denken we maar aan de productie van mondmaskers op lokaal en regionaal niveau.

In vergelijking met de inzendingen voor de prijs voor het maatschappelijk middenveld lag het aantal inzendingen van informele of jonge organisaties dit jaar hoger, wat duidelijk aangeeft dat deze problematiek leeft bij de burgers. Ook waren er minder inzendingen uit sommige landen die minder zwaar werden getroffen tijdens de eerste golf van de pandemie en uit landen met sterkere socialezekerheidsstelsels.

PRIJSCRITERIA

Deze uitzonderlijke, eenmalige prijs met als thema “Het maatschappelijk middenveld tegen COVID-19” werd door het EESC in juli 2020 in het leven geroepen ter vervanging van de traditionele EESC-prijs voor het maatschappelijk middenveld. Bedoeling was hiermee een eerbetoon te brengen aan het Europese maatschappelijk middenveld, dat zich vanaf de eerste dagen van de pandemie onvermoeibaar en onbaatzuchtig heeft ingezet voor allerhande solidariteitsacties.

De wedstrijd stond open voor initiatieven zonder enig winstoogmerk van individuele burgers, maatschappelijke organisaties en bedrijven, die maximaal voor de helft met overheidsgeld werden gefinancierd. De projecten moesten rechtstreeks verband houden met COVID-19 en specifiek gericht zijn op de bestrijding van het virus of de aanpak van de gevolgen ervan.

Elk jaar worden met de EESC-prijs voor het maatschappelijk middenveld organisaties en/of individuele burgers beloond die met hun projecten de Europese identiteit en gemeenschappelijke waarden op een bepaald werkterrein in het zonnetje zetten. De prijs wordt sinds 2006 uitgereikt.

VOLLEDIGE LIJST VAN WINNAARS VAN DE EESC-PRIJS VOOR BURGERSOLIDARITEIT 2020:

LAND

WINNAAR

OOSTENRIJK

Kommunikationswerkstatt Talk 27, een netwerk bedoeld om desinformatie, nepnieuws en onjuiste informatie over de pandemie te bestrijden en burgers ertoe aan te zetten op te komen tegen emotionele en cognitieve manipulatie

BELGIË

OKRA, trefpunt 55+, een vereniging die de pandemie het hoofd wilde bieden met het creatieve initiatief Veerkracht, dat erop gericht was ouderen actief bezig te houden en te stimuleren om sociale contacten te onderhouden

BULGARIJE

Karin dom, een stichting die online-onderwijsactiviteiten aanbood ter ondersteuning van gezinnen met kinderen met bijzondere behoeften

KROATIË

Hrvatska mreža za beskućnike, een Kroatisch netwerk dat hulp bood aan daklozen aangezien het land zich in lockdown bevond en bovendien werd getroffen door een aardbeving

CΥΡRUS

Initiatieven van vrijwilligers ter ondersteuning van kwetsbare groepen tijdens de COVID-19-pandemie; zo werden voedsel en geneesmiddelen uitgedeeld aan mensen die vanwege hun leeftijd of gezondheidsproblemen afgesloten waren van de buitenwereld. De initiatieven werden gecoördineerd door Erika Theofanidi

TSJECHIË

Nevypusť Duši – een vereniging van artsen, psychologen en maatschappelijk werkers, die met hun webinars tijdens de pandemie studenten hielpen hun geestelijke-gezondheidsproblemen aan te pakken en aan hun psychologische veerkracht te werken.

FRANKRIJK

Bouge ton Coq, een platform om het Franse platteland levend te houden, voor het initiatief C’est ma tournée! (Mijn rondje!), bedoeld om winkels en bedrijven op het platteland in financiële moeilijkheden te ondersteunen tijdens de pandemie

DUITSLAND

Krisenchat, een adviesdienst die jongeren en kinderen 24/7 gratis bijstond via Whatsapp of SMS

GRIEKENLAND

Steps, een non-profitorganisatie die haar bestaande Onestop-project heeft omgezet in Many Stops, waarbij warme maaltijden, flesjes water en verzorgingsproducten worden uitgedeeld aan mensen die op straat of in bouwvallige woningen leven

HONGARIJE

Magyar Helsinki Bizottság, het Hongaarse Helsinki-comité dat gratis rechtsbijstand verleende in kwesties op het gebied van mensenrechten die verband hielden met de crisis

IERLAND

Alison - gratis onlinecursussen en onlineleerplatform, voor het project Coronavirus: What You Need to Know (Coronavirus: wat u moet weten), een gratis cursus over COVID-19 die in meer dan 60 talen is vertaald en wereldwijd meer dan 350 000 mensen heeft bereikt

 ITALIË

Casetta Rossa, een vereniging zonder winstoogmerk die voedsel uitdeelt aan kwetsbare personen en via haar radiokanaal informatie en persoonlijke getuigenissen uitzendt om het moreel hoog te houden

LITOUWEN

Karolina Barišauskienė, een communicatiedeskundige, voor haar project Priešakinėse linijose (In de frontlinie), een digitale campagne met verhalen en inzichten van medische professionals die tijdens de coronacrisis in de voorhoede strijden

MALTA

Malta Chamber of SMEs voor het project With You All the Way (Steeds tot uw dienst); in het kader van dit project krijgen duizenden kleine en middelgrote ondernemingen die zich moeten aanpassen aan de pandemie online-advies en collegiale ondersteuning

POLEN

Krystyna Paszko is een student die Chamomiles and Pansies (kamille en viooltjes) heeft opgericht, een webshop om steun te bieden aan slachtoffers van huiselijk geweld tijdens de lockdown

PORTUGAL

Vizinhos à Janela, een buurtinitiatief van Íñigo Hurtado, waarbij mensen dagelijks concerten hielden vanaf hun balkon en voedsel werd uitgedeeld aan mensen in nood, om zo een beetje verlichting te brengen

ROEMENIË

Asociatia Prematurilor, een Roemeense vereniging voor premature baby's, voor haar project Steun voor medisch personeel en pasgeborenen op de kraamafdeling - Beschermingsmiddelen en uitrusting tegen COVID-19

SLOVENIË

Društvo psihologov Slovenije, een vereniging van Sloveense psychologen, voor hun project Psychosociale steun aan het grote publiek en professionele steun aan psychologen en andere gezondheidswerkers tijdens de uitbraak van COVID-19 in Slovenië

SLOWAKIJE

Človek v ohrození, een niet-gouvernementele organisatie zonder winstoogmerk, voor haar initiatief “Hun gezondheid is ook onze gezondheid”, bedoeld om de zwaar getroffen Romagemeenschappen te ondersteunen en door de pandemie te loodsen

SPANJE

Asociación de Familias y Mujeres del Medio Rural (AFAMMER), een vereniging van gezinnen en vrouwen in plattelandsgebieden, voor haar project AFAMMER - Uitgebreid netwerk voor solidariteit op het platteland , in het kader waarvan honderden Spaanse plattelandsvrouwen die handig zijn met naald en draad tijd vrijmaakten om het tekort aan mondmaskers op te vangen en iets te doen aan het toenemende isolement van ouderen

ZWEDEN

Blivande, een non-profit gemeenschaps- en kunstencentrum voor het project Een antwoord op de crisis – een open-source-initiatief om op grote schaal beschermingsmateriaal te produceren

VERENIGD KONINKRIJK

Cherwell Collective, CIC, voor het project Live, Learn, Eat, Grow (Leef, leer, eet, groei), in het kader waarvan voedsel en andere essentiële producten werden uitgedeeld aan mensen in nood en de bewoners werd geleerd hun eigen voedsel te telen

GRENSOVERSCHRIJDENDE/EUROPESE PROJECTEN

Emergency, een in Italië gevestigde ngo, die in en buiten Europa heeft geholpen de pandemie in te dammen, met name via haar Model voor veiligheids- en beschermingsmaatregelen, een schaalbaar model voor het inrichten en beheren van ziekenhuizen tijdens de pandemie

Work organisation