EOKE info

Μπορούμε να δούμε την τραγική ιστορία της Ουκρανίας να εκτυλίσσεται μπροστά στα ίδια μας τα μάτια, χάρη στο άοκνο και ηρωικό έργο δημοσιογράφων, φωτογράφων και εικονοληπτών οι οποίοι πηγαίνουν εκεί όπου εμείς δεν μπορούμε να φτάσουμε. Ένας από αυτούς, ο Πολωνός φωτογράφος Sławek Kaminski, μας έστειλε τις φωτογραφίες που τράβηξε στα σύνορα μεταξύ Λευκορωσίας και Πολωνίας, στο Rzeszów και στο Medyka-Shehyni.

Σήμερα δημοσιεύουμε την πρώτη από αυτές, η οποία τραβήχτηκε στα σύνορα Πολωνίας-Ουκρανίας. Ευχαριστούμε για τα στιγμιότυπα που απαθανάτισε ο φακός σας.

Sławek Kamiński: φωτορεπόρτερ για την Gazeta Wyborcza. Νικητής πολλών βραβείων και διακρίσεων σε διαγωνισμούς φωτογραφίας υψηλού κύρους. Νικητής του Μεγάλου Βραβείου – Φωτογραφία του Έτους στον μεγάλο διαγωνισμό φωτογραφίας Τύπου 2019. Το φωτογραφικό του αρχείο του αποτελεί μια πλήρη καταγραφή των πολιτικών αλλαγών στην Πολωνία τα τελευταία 30 χρόνια. Το έργο του έχει δημοσιευτεί στις περισσότερες εκδόσεις Τύπου της Πολωνίας καθώς και σε πολυάριθμες εκδόσεις και σε βιβλία του ξένου Τύπου. Έχει επίσης συμμετάσχει σε μεγάλα διαφημιστικά έργα. Οι δημοσιογραφικές του φωτογραφίες προβάλλονται στους ιστοτόπους της Wyborcza.pl και του Reuters.

Φωτογραφία: @slawekkaminski.pl στο Instagram

Κάθε μήνα, στη στήλη μας «Ο προσκεκλημένος-έκπληξη» παρουσιάζουμε ένα δημόσιο πρόσωπο, του οποίου το έργο και η αφοσίωση θεωρούνται πηγή έμπνευσης για τους άλλους. Ειδικότερα, το θάρρος, η δύναμη του χαρακτήρα και η αποφασιστικότητά του για ανάληψη δράσης είναι υποδειγματικά.

Στο ΕΟΚΕ Info αυτού του μήνα, δίνουμε το λόγο στον Sławek Kamiński, φωτογράφο της Gazeta Wyborcza, που μοιράζεται μαζί μας τις φωτογραφίες που τράβηξε στα σύνορα της Ουκρανίας με την Πολωνία.

Παρόμοιες σκηνές διαδραματίζονται και σε άλλα μέρη, γιατί οι Ουκρανοί διασχίζουν τα σύνορα πολλών ευρωπαϊκών χωρών: Πολωνία, Ουγγαρία, Σλοβακία, Ρουμανία, Μολδαβία.

Παρότι έμπειρος φωτογράφος που έχει βρεθεί πολλάκις μπροστά σε ανθρώπινες τραγωδίες, ο Sławek Kamiński δηλώνει πως ένιωσε κόμπο στον λαιμό βλέποντας Ουκρανές μητέρες και παιδιά να εισέρχονται στο Rzeszow, το Przemyśl, και τη Medyka-Szeginie, αποχαιρετώντας συζύγους και πατέρες που επιστρέφουν στη χώρα για να πολεμήσουν.

Καθώς η τραγωδία της Ουκρανίας εκτυλίσσεται μπροστά στα μάτια μας, το ακούραστο και ηρωικό έργο των δημοσιογράφων, των φωτογράφων και των εικονοληπτών όπως ο Sławek Kamiński, που πηγαίνουν εκεί που δεν μπορούμε εμείς να πάμε, μας επιτρέπει να μάθουμε για τα γεγονότα επί τόπου και για τον τραγικό αγώνα των ανθρώπων σε εμπόλεμη κατάσταση. Χάρη σε αυτούς παραμένουμε ενημερωμένοι και κινητοποιούμαστε για να βοηθήσουμε.

Ο Sławek Kamiński έχει λάβει πολυάριθμα βραβεία και διακρίσεις σε κορυφαίους διαγωνισμούς ειδησεογραφικής φωτογραφίας. Τιμήθηκε με το Μεγάλο Βραβείο – Φωτογραφία της Χρονιάς στον διαγωνισμό Grand Press Photo 2019. Με τη φωτογραφική του μηχανή, αποτυπώνει τις πολιτικές αλλαγές στην Πολωνία εδώ και πάνω από 30 χρόνια. Φωτογραφίες του έχουν δημοσιευθεί στα περισσότερα πολωνικά και σε πολλά διεθνή ΜΜΕ και βιβλία. Έχει επίσης συμμετάσχει σε μείζονες διαφημιστικές εκστρατείες. Μπορείτε να δείτε τις ειδησεογραφικές του φωτογραφίες στο Wyborcza.pl και στο Reuters.(ll/ehp)

Έφυγα για τα σύνορα πολύ αυθόρμητα μαζί με ένα συνάδελφο, στις 5 το πρωί, το Σάββατο 26 Φεβρουαρίου 2022. Η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία μετρούσε ήδη δύο μέρες.

Τέτοια ταξίδια είναι ρουτίνα για κάθε έμπειρο φωτογράφο, αλλά η έξαψη δεν λείπει ούτε αυτή τη φορά. Οδηγούμε λίγο στο σκοτάδι, με κατεύθυνση το Ψέμισλ. Καθ’ οδόν μένουμε από καύσιμα. Αρκετοί μπερδεμένοι άνθρωποι, ελαφρύς πανικός.

Φτάνουμε. Πρώτα, ο συνοριακός σταθμός στη Μεντίκα. Τεράστιο μποτιλιάρισμα, πολλά σταθμευμένα αυτοκίνητα. Πλήθη που περιμένουν συγγενείς και φίλους.

Έρχεται η πρώτη ομάδα. Έχω δει πολλά στη ζωή μου, αλλά το θέαμα μου προκαλεί κόμπο στο λαιμό. Νέες μητέρες βαδίζουν. Καθεμιά τους σπρώχνει ένα καροτσάκι, σέρνει μια βαλίτσα ή κρατάει ένα παιδικό χέρι. Τις βοηθούν οι Πολωνοί συνοριοφύλακες, συγκινημένοι.

Όλα μοιάζουν λίγο διαφορετικά στην άλλη μεριά των συνόρων από ό,τι πριν από λίγο καιρό. Εδώ, καλωσορίζουν τους νεοαφιχθέντες με χαρά, με δάκρυα στα μάτια. Φίλοι ή συγγενείς παίρνουν τις νέες αυτές γυναίκες στα αυτοκίνητά τους. Είναι πλέον ασφαλείς. Όχι πολύ μακριά, για την ακρίβεια ακριβώς δίπλα, υπάρχει ένα πλήθος Ουκρανών που θέλουν να γυρίσουν στη χώρα τους. Κυρίως άντρες. Θα πολεμήσουν τον εχθρό.

Μετά κατευθύνομαι στο συνοριακό σταθμό της Κορτσόβα. Το βράδυ, στο σιδηροδρομικό σταθμό του Ψεμίσλ και στο σημείο υποδοχής στο σουπερμάρκετ.

Και ούτω καθεξής για τρεις ημέρες.

Κάθε φορά είναι διαφορετικά. Ολοένα περισσότεροι πρόσφυγες, ολοένα περισσότεροι άνθρωποι που θέλουν να βοηθήσουν. Και βοηθούν. Η κατάσταση μοιάζει να είναι υπό έλεγχο. Τα καταστήματα λειτουργούν, υπάρχει ηλεκτρικό και, για την ώρα, μπορείς να τηλεφωνήσεις παντού. Οι στοίβες από ρούχα και τρόφιμα μεγαλώνουν. Όλα θα φανούν χρήσιμα. Μόνο τα νέα από το μέτωπο είναι ολοένα πιο τρομακτικά.

Στην επιστροφή, περνά από δίπλα μας μια μεγάλη ακολουθία στρατιωτικών οχημάτων. Τα πράγματα είναι σοβαρά. Στο κάτω κάτω, πέρα από τα σύνορα συμβαίνει πραγματικός πόλεμος.

Ολοένα περισσότεροι πρόσφυγες καταφτάνουν από την Ουκρανία. Ο αριθμός τους έχει πλέον ξεπεράσει κατά πολύ το ένα εκατομμύριο.

Οι περισσότεροι πηγαίνουν σε μεγάλες πόλεις, όπου ζουν σε σιδηροδρομικούς σταθμούς, στάδια και κέντρα φροντίδας.

Στη στήλη «Μία ερώτηση προς ...», το μέλος της ΕΟΚΕ Javier Doz απαντά σε ερώτηση του ΕΟΚΕ info σχετικά με τα σημαντικότερα καθήκοντα το 2022 της ομάδας «Ευρωπαϊκό Εξάμηνο», της οποίας είναι ο πρόεδρος.

ΕΟΚΕ: Είστε ο πρόεδρος της ομάδας «Ευρωπαϊκό Εξάμηνο» Ποια είναι τα σημαντικότερα καθήκοντα που θα αναλάβει φέτος η ομάδα;

Η ομάδα «Ευρωπαϊκό Εξάμηνο» έχει 42 μέλη, μια τριμελή προεδρία ―με αντιπροέδρους τον Luca Jahier (Ομάδα III) και τον Gonçalo Lobo (Ομάδα I)― και μια γραμματεία τριών ατόμων, υπό τη διεύθυνση του Jakob Andersen, με τη συνδρομή μίας ασκούμενης. Τη δομή της συμπληρώνουν 27 τριμερείς εθνικές αντιπροσωπείες που συγκεντρώνουν άλλα 39 μέλη.

Η ονομασία της ομάδας προσδιορίζει σαφώς τις αρμοδιότητές της: η ομάδα «Ευρωπαϊκό Εξάμηνο» μελετά την οικονομική διακυβέρνηση της ΕΕ, τις διαδικασίες και το περιεχόμενό της, συμπεριλαμβανομένων των σταδίων που αναπτύσσονται σε εθνικό επίπεδο, και εκδίδει σχετικές γνώμες. Από τα διάφορα έγγραφα που συναποτελούν τη φθινοπωρινή και την εαρινή δέσμη του Εξαμήνου, η ομάδα «Ευρωπαϊκό Εξάμηνο» παρακολουθεί ιδιαιτέρως την ετήσια στρατηγική βιώσιμης ανάπτυξης και τις δύο γνωμοδοτήσεις (την αρχική και την πρόσθετη) που εκδίδει κάθε έτος η ΕΟΚΕ επ’ αυτής. Η ομάδα πραγματοποιεί πέντε συνεδριάσεις ετησίως, η μία εκ των οποίων έχει τη μορφή ανοιχτής διάσκεψης και πραγματοποιείται συνήθως τον Μάιο ή τον Ιούνιο.

Η τρέχουσα θητεία της ομάδας «Ευρωπαϊκό Εξάμηνο» άρχισε εν μέσω πανδημίας COVID‑19 και με μια αντίδραση της ΕΕ που σηματοδοτεί ριζική αλλαγή προτύπου στην οικονομική πολιτική, σε σχέση με τις πρακτικές που υιοθετήθηκαν κατά την κρίση του 2008-2012: συνδυασμός επεκτατικής νομισματικής και φορολογικής πολιτικής και ενός σχεδίου ανάκαμψης στο οποίο διατίθενται 750 δισεκατομμύρια ευρώ, χρηματοδοτούμενα με ευρωπαϊκό χρέος. Η δράση της ομάδας «Ευρωπαϊκό Εξάμηνο» επικεντρώθηκε έκτοτε στην ανάλυση του μέσου ανάπτυξης NextGenerationEU και των αντίστοιχων εθνικών σχεδίων ανάκαμψης και ανθεκτικότητας. Ενισχύθηκε έτσι ο ρόλος των εθνικών αντιπροσωπειών της ομάδας, το έργο των οποίων είναι καθοριστικό για την εκπόνηση των δύο ψηφισμάτων της ΕΟΚΕ για τα σχέδια ανάκαμψης. Στο πρώτο, που εγκρίθηκε κατά τη σύνοδο ολομέλειας της ΕΟΚΕ τον Φεβρουάριο του 2021, το ενδιαφέρον επικεντρώθηκε στην αξιολόγηση της συμμετοχής των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών στην κατάρτιση των εθνικών σχεδίων ανάκαμψης και ανθεκτικότητας. Η αξιολόγηση στηρίχτηκε στις απόψεις των εθνικών αντιπροσωπειών, επιβεβαιώθηκε δε μέσω έρευνας πέντε ερωτήσεων, καθώς και με διάφορους εθνικούς διαλόγους. Στο ψήφισμα κατακρίνεται το γεγονός ότι, αντιθέτως προς όσα προβλέπονται στον κανονισμό του μηχανισμού ανάκαμψης και ανθεκτικότητας (ΜΑΑ), η συμμετοχή των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών ήταν, σε γενικές γραμμές, λιγοστή και όχι ποιοτική.

Επί του παρόντος, η ομάδα «Ευρωπαϊκό Εξάμηνο» και οι εθνικές της αντιπροσωπείες ετοιμάζουν νέο ψήφισμα, το οποίο θα εξεταστεί στη σύνοδο ολομέλειας του Μαΐου, και στο οποίο θα αξιολογείται το περιεχόμενο των εθνικών σχεδίων, ο αντίκτυπός τους στην οικονομία και την κοινωνία, καθώς και η συμμετοχή των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών στην υλοποίησή του. Αυτή τη φορά η έρευνα περιλαμβάνει 21 ερωτήσεις. Επιπλέον, θα ληφθούν υπόψη τα συμπεράσματα από τις συναντήσεις που πραγματοποιήθηκαν, όπως οι δύο εθνικές διασκέψεις που διοργανώθηκαν από κοινού με τα εθνικά οικονομικά και κοινωνικά συμβούλια των δύο χωρών που θα λάβουν μεγαλύτερη χρηματοδότηση από τον ΜΑΑ: της Ισπανίας και της Ιταλίας. Ως πλαίσιο αναφοράς θα χρησιμοποιηθούν οι κύριες αξιολογήσεις των εθνικών σχεδίων ανάκαμψης και ανθεκτικότητας που διενεργούνται από τα ευρωπαϊκά εργαστήρια ιδεών, καθώς και τα στοιχεία που μας παρέχει η ειδική ομάδα για την ανάκαμψη και την ανθεκτικότητα.

Όταν ολοκληρωθεί η προετοιμασία του δεύτερου ψηφίσματος, η δραστηριότητα της ομάδας «Ευρωπαϊκό Εξάμηνο» θα στραφεί στη μεταρρύθμιση του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου και την αξιολόγηση των επενδυτικών αναγκών για την επίτευξη των στόχων της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας, ειδικότερα δε των επενδύσεων που απαιτούνται για τη δίκαιη μετάβαση σε μια πράσινη οικονομία με κλιματική ουδετερότητα έως το 2050. Η μεταρρύθμιση των διαδικασιών του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου, η οποία συνδέεται με τη μεταρρύθμιση του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης, θα συνιστά το θέμα του προβληματισμού στην προσεχή διάσκεψη της ομάδας «Ευρωπαϊκό Εξάμηνο», που θα πραγματοποιηθεί στις 3 Ιουνίου. Για να μελετηθούν οι επενδυτικές ανάγκες της Πράσινης Συμφωνίας, η ομάδα «Ευρωπαϊκό Εξάμηνο» θα προτείνει τη διοργάνωση διάσκεψης από το τμήμα ECO, από κοινού με το τμήμα NAT, εντός του τελευταίου τριμήνου του τρέχοντος έτους.

Κλείνω επισημαίνοντας ότι, κατά τους προσεχείς μήνες, η ομάδα «Ευρωπαϊκό Εξάμηνο» θα χρειαστεί ασφαλώς να ασχοληθεί με τις οικονομικές επιπτώσεις της εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία και των κυρώσεων που ενέκρινε η ΕΕ για να την αντιμετωπίσει και για να ασκήσει πίεση υπέρ της ανάκτησης της κυριαρχίας της γειτονικής μας και αδελφής χώρας.

Javier Doz

Πρόεδρος της ομάδας «Ευρωπαϊκό Εξάμηνο»

Στη στήλη μας με τίτλο «Χωρίς υπεκφυγές!» καλούμε τα μέλη της ΕΟΚΕ να αναδείξουν τα σημεία μιας γνωμοδότησης που θεωρούν σημαντικά. Σ’ ετούτο το τεύχος, ζητήσαμε από την Ozlem Yildirim να μας αναλύσει τις προκλήσεις που προκύπτουν από τη σύνδεση μεταξύ προστασίας του περιβάλλοντος και θεμελιωδών δικαιωμάτων.

 Δεδομένου ότι η υποβάθμιση του περιβάλλοντος και η κλιματική αλλαγή έχουν άμεσο και έμμεσο αντίκτυπο σε μια σειρά θεμελιωδών δικαιωμάτων (όπως το δικαίωμα στη ζωή, το δικαίωμα στην υγεία ή το δικαίωμα στην εκπαίδευση), η ΕΟΚΕ εξέτασε για πρώτη φορά αυτή την προφανή διασυνδεσιμότητα, η οποία απειλεί να υπονομεύσει την πρόοδο που έχει σημειωθεί τις τελευταίες δεκαετίες όσον αφορά την ανάπτυξη, την παγκόσμια υγεία και τη μείωση της φτώχειας.

Η ενημερωτική έκθεση με θέμα «Η προστασία του περιβάλλοντος ως προϋπόθεση για τον σεβασμό των θεμελιωδών δικαιωμάτων» έδωσε την ευκαιρία να εξεταστούν κρίσιμα ζητήματα, συμπεριλαμβανομένου του δικαιώματος σε ένα υγιές περιβάλλον ως θεμελιώδους δικαιώματος. Ως συντάκτης της παρούσας έκθεσης, θα ήθελα να τονίσω ότι ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Περιβάλλοντος (ΕΟΠ) θεωρεί την ατμοσφαιρική ρύπανση ως τον μεγαλύτερο περιβαλλοντικό κίνδυνο για την υγεία στην Ευρώπη. Η ρύπανση αυτή, η οποία θέτει σε σοβαρό κίνδυνο την ανθρώπινη υγεία, επιφέρει σημαντικό οικονομικό κόστος, καθώς συνεπάγεται αυξημένες ιατρικές δαπάνες, μείωση της παραγωγικότητας, κυρίως λόγω των ημερών απουσίας από την εργασία, και μείωση της γεωργικής απόδοσης. Αντιμέτωποι με αυτήν την κατάσταση, χαιρετίζουμε την εμφάνιση ενός νέου ανθρώπινου δικαιώματος: το δικαίωμα σε ένα υγιές, ασφαλές και βιώσιμο περιβάλλον.

Σύμφωνα με τη Διεθνή Οργάνωση Εργασίας (ΔΟΕ), περίπου 1,2 δισεκατομμύρια θέσεις εργασίας (40% της παγκόσμιας απασχόλησης) εξαρτώνται από ένα υγιές περιβάλλον. Η θερμική καταπόνηση θα μειώσει τις εργατοώρες παγκοσμίως κατά 2% το 2030, ποσοστό που αντιστοιχεί σε 72 εκατομμύρια θέσεις εργασίας. Η ρύπανση και η υποβάθμιση του περιβάλλοντος θα επηρεάσουν την παραγωγικότητα των εργαζομένων, την υγεία τους, το εισόδημά τους και την επισιτιστική ασφάλεια.

Για τον λόγο αυτό, στην ενημερωτική έκθεση αναφέρεται ότι «η ΕΕ πρέπει να παγιώσει τη θέση της ως αξιόπιστου εταίρου στη διεθνή σκηνή μέσω της ενίσχυσης και της εφαρμογής νομοθεσίας που θα περιέχει ολοκληρωμένη και βασισμένη στα ανθρώπινα δικαιώματα προσέγγιση της δράσης για το κλίμα και το περιβάλλον, με σκοπό να κατευθύνει τις πολιτικές και τα μέτρα μετριασμού της κλιματικής αλλαγής, προστατεύοντας ταυτόχρονα τα δικαιώματα όλων. Συγκεκριμένα, η ΕΕ πρέπει να είναι συνεπής και να δίνει μεγαλύτερη προσοχή στις εμπορικές συμφωνίες».

Μεταξύ μιας ολόκληρης σειράς προτάσεων που στοχεύουν στη διασφάλιση ότι οι δράσεις της ΕΕ για το κλίμα επικεντρώνονται στα θεμελιώδη δικαιώματα, αυτή η έκθεση προτείνει κυρίως την υιοθέτηση μιας ακριβούς και συντονισμένης διεπιστημονικής στρατηγικής και τονίζει την ανάγκη ολοκλήρωσης της διαδικασίας προσχώρησης της Ένωσης στην Ευρωπαϊκή Σύμβαση Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΣΔΑ). Τέλος, η ΕΟΚΕ ζητεί τη θέσπιση ευρωπαϊκού «νομοθετήματος κατά των στρατηγικών μηνύσεων προς αποθάρρυνση της συμμετοχής του κοινού» για την καταπολέμηση των καταχρηστικών νομικών διαδικασιών που στοχεύουν στη φίμωση πληροφοριοδοτών δημοσίου συμφέροντος, δημοσιογράφων, υπερασπιστών δικαιωμάτων ή άλλων παρατηρητών της δημόσιας ζωής, προκειμένου να επιτευχθεί υψηλό και ενιαίο επίπεδο προστασίας σε όλη την Ευρώπη.

Ozlem Yildirim, μέλος της ΕΟΚΕ και αντιπρόεδρος της ομάδας «Θεμελιώδη δικαιώματα και κράτος δικαίου»