door Willem Vriesendorp
Duurzaamheid maakt alleen kans als resultaat van een democratisch proces. Het is een goede zaak dat de partijen bij het Raamverdrag van de Verenigde Naties inzake klimaatverandering (UNFCCC) elk jaar samenkomen. De Conferentie van de Partijen (COP) is een platform voor broodnodig overleg en laat zien dat we geloven in een democratische oplossing.
Wat in het debat over duurzaamheid dikwijls over het hoofd wordt gezien, is het aspect ‘tijd’. Ik denk dat je rustig kunt stellen dat niemand tegen milieuduurzaamheid is, maar het punt is dat de meningen verschillen over hoeveel tijd er nodig is om bepaalde drempels en doelen te halen. De COP moet dat proces versnellen, maar kan ook een tegenovergesteld effect hebben als er alleen maar wordt gepraat en aan symptoombestrijding wordt gedaan in plaats van dat het probleem bij de wortels wordt aangepakt. Dan ben je niet goed bezig en gebeurt er niet veel meer dan greenwashing.
We zouden graag zien dat de COP28 drie dingen oplevert. Ten eerste een concreet actieplan om investeringen in nieuwe fossiele energie een halt toe te roepen en bestaande fossiele energiebronnen snel uit te faseren. Ten tweede, een akkoord over loss and damage. Het spreekt voor zich dat de breedste schouders de zwaarste lasten moeten dragen, vooral omdat het Westen eeuwenlang publieke goederen voor particulier gewin heeft ingezet; er moeten dus afspraken worden gemaakt over het compenseren van verlies en schade. Dat is alleen mogelijk als het noordelijke deel van de wereld de portemonnee wil trekken. Ten derde, een grondige herziening van de mondiale kapitaalmarkten en -systemen. Er moet een prijskaartje worden gehangen aan externe milieueffecten en vervuiling, zodat het moeilijker wordt om vervuilende projecten te financieren.
Deze COP is vooral interessant omdat de resultaten van de eerste algemene inventarisatie, de Global Stocktake, bekend worden gemaakt en ik hoef u niet te vertellen dat we er bijzonder slecht voor staan. Afgelopen zaterdag is de stijging van de gemiddelde temperatuur op aarde voor het eerst in de geschiedenis opgelopen tot meer dan 2°C. Dat werd nauwelijks opgemerkt. Het is de hoogste tijd voor actie. Dit betekent dat de gastheer van de COP28 een rol zal moeten spelen die extreme zelfbeheersing en een vooruitziende blik vergt, want wat er moet gebeuren is te vergelijken met wanneer de beste hamburgertent van de stad opeens gaat pleiten voor een verbod op de verkoop van hamburgers en voorstander wordt van de invoering van een wet die alleen nog hamburgers van plantaardige oorsprong toestaat.
Ik kan niet veel voorbeelden bedenken van leiders die aan hun eigen stoelpoten zagen. Een van de weinige gedragswetenschappers die zich hierover heeft gebogen is Daniel Kahneman, die ons vertelt dat een dergelijke mate van zelfdiscipline en opofferingsbereidheid buitengewoon zeldzaam en bijna onmenselijk is.
Daarom moeten we van buitenaf druk uitoefenen, en het maatschappelijk middenveld is daarbij onmisbaar. We denken ook dat koplopers op het gebied van duurzaamheid, d.w.z. bedrijven die de huidige milieunormen al overtreffen, een hele grote rol kunnen spelen. We moeten ervoor zorgen dat zij op de barricaden klimmen en de onderhandelaars laten zien dat duurzaamheid een businesscase is. Het is niet alleen een businesscase die ons dichter bij onze klimaat- en milieudoelen brengt, maar ook een prima vorm van zakendoen.
En dat is nou precies wat we bij #SustainablePublicAffairs doen: we zijn het eerste lobbykantoor ter wereld dat zich uitsluitend inzet voor zaken die een positief effect hebben op het milieu. Het is onze missie om de prestaties van duurzaamheidskoplopers tot norm te verheffen door te pleiten voor een veel strenger milieubeleid.
We nodigen de hele dienstensector uit om hierin een meer positieve en bewuste rol te spelen. Momenteel stoppen de meeste (strategische) adviesbureaus, auditkantoren, advocatenkantoren, communicatieadviseurs, PR-adviseurs en dergelijke hun hele ziel en zaligheid in zaken die indruisen tegen de Overeenkomst van Parijs. Wij vinden het heel belangrijk dat mensen in deze invloedrijke sectoren een standpunt innemen en kiezen voor wie ze willen werken: niemand zou zich “beroepsmatig” mogen inzetten voor zaken waar hij of zij als “privépersoon” niet achter staat.
Wij zijn ervan overtuigd dat als duurzaamheidskoplopers en mensen in de dienstverlenende sector zich uitspreken, de organisatoren van de COP28 zullen inzien dat duurzaamheid een goede business is, de business van morgen. Het is de hoogste tijd voor actie, en we moeten zo snel mogelijk zo veel mogelijk maatregelen nemen. De tijd van dingen doorschuiven naar de toekomst is al lang voorbij. We moeten kijken naar hoe we willen dat de wereld eruitziet in 2050 en dan terugrekenen – en dat betekent helaas dat we een aantal van de meer pijnlijke maatregelen moeten vervroegen.
Dat kan alleen als we de handen ineenslaan.
Dit artikel kwam tot stand toen de COP28 nog gaande was.
Minder
