EKES info

Oświadczenie Luki Jahiera, przewodniczącego EKES-u

Zespół #vonderleyen otrzymał zielone światło: musimy teraz przystąpić do budowania zrównoważonej Europy w interesie wszystkich obywateli!

27 listopada 2019 r.

Dzisiejsze głosowanie w Parlamencie Europejskim otwiera ścieżkę wiodącą ku nowej erze w Europie. Jestem przekonany, że po zachęcających wynikach wyborów europejskich w maju nowa przewodnicząca Komisji Ursula von der Leyen i jej zespół wiceprzewodniczących wykonawczych, wiceprzewodniczących i komisarzy nada naszemu kontynentowi nowy impuls. Nasi obywatele dali nam pięć lat na zbudowanie Europy jutra i nie powinniśmy tej szansy zmarnować.

Opracowany przez nową przewodniczącą Komisji program dla Europy – który obejmuje Zielony Ład jako naszą nową strategię wzrostu na rzecz zrównoważonej Europy, równouprawnienie płci i prawa podstawowe – ściśle odzwierciedla priorytety Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego (EKES-u). Komitet ‒ nasz europejski dom społeczeństwa obywatelskiego ‒ jest głęboko przekonany, że najwyższy już czas, by UE przyjęła i wdrożyła ambitny i zrównoważony program. Będzie to wymagało zmiany naszego nastawienia.

Na sesji plenarnej w październiku EKES przedstawił swój wkład w program prac Komisji Europejskiej na kolejne pięć lat. Podkreślił przy tym, że UE musi skupić się na zmianie klimatu, cyfryzacji, praworządności i globalizacji, a także przyjąć nowy system sprawowania rządów, który w większym stopniu angażuje organizacje społeczeństwa obywatelskiego.

EKES radzi Komisji Europejskiej, by ustrukturyzowała swój przyszły plan prac na rok 2020 i na kolejne lata wokół tego filaru. Apeluje ponadto o przyjęcie nadrzędnej strategii UE na rzecz zrównoważonego rozwoju do roku 2050 w celu wdrożenia zaproponowanej przez ONZ Agendy 2030 i jej17 celów zrównoważonego rozwoju, które Unia Europejska zobowiązała się osiągnąć do 2030 r.

Musimy podejmować działania na wszystkich poziomach jednocześnie i nadawać im odpowiednią dynamikę, by sprostać pilnym wyzwaniom środowiskowym, gospodarczym i społecznym. Kwestią o zasadniczym znaczeniu jest wdrożenie filaru społecznego na rzecz sprawiedliwej i uczciwej transformacji. Komitet stwierdza ponadto, że kapitalne znaczenie ma nowa struktura zarządzania UE, a także nowe przepisy oraz instrumenty służące określaniu i wdrażaniu polityki UE. Należy zwłaszcza wzmocnić rolę Parlamentu Europejskiego w celu zwiększenia demokratycznej rozliczalności.

Osiągnięcie celu dotyczącego zrównoważonego rozwoju we wszystkich jego wymiarach wymaga znacznych wysiłków i zaangażowania wszystkich zainteresowanych podmiotów. Otwarta debata demokratyczna oparta na ustrukturyzowanym zaangażowaniu społeczeństwa obywatelskiego jest zatem niezbędna dla zapewnienia sprawiedliwej i skutecznej transformacji.

Przyjęliśmy także do wiadomości decyzję Ursuli von der Leyen o nadaniu nowego impulsu demokracji europejskiej poprzez zorganizowanie konferencji na temat przyszłości Europy. Należy ją przygotować przy pełnym zaangażowaniu EKES-u jako tej instytucji UE, która jest najbliższa obywatelom i stanowi najbardziej autentyczne ucieleśnienie demokracji uczestniczącej. Na koniec pragnę wyrazić zadowolenie z tego, że kultura została obecnie uznana za pomost między naszą przeszłością i przyszłością i uwzględniona w tytule stanowiska komisarz Mariyai Gabriel.

Jesteśmy bardziej niż kiedykolwiek zaangażowani we wspieranie Unii, która mierzy wyżej.

Jak zaapelowała nowa przewodnicząca Komisji, weźmy się do pracy ‒ RAZEM.

W czasie sesji plenarnej EKES-u, 30 października, odbyła się debata z Michelem Barnierem, głównym negocjatorem Unii Europejskiej ds. brexitu. Podczas debaty Michel Barnier zaapelował o ścisłe partnerstwo między UE a Zjednoczonym Królestwem po brexicie, zważywszy że pokój w Irlandii musi być kwestią priorytetową i że „integralność jednolitego rynku nie podlega negocjacji”.

Michel Barnier przedstawił członkom EKES-u swe stanowisko w sprawie stanu negocjacji dotyczących brexitu i zwrócił uwagę, że Komisja Europejska jest zdecydowana zgodzić się na uporządkowane wystąpienie, gdyż wciąż istnieje ryzyko brexitu bez ratyfikowanej umowy. Podkreślił też, żebrexit jest tylko pewnym etapem, a nie ostatecznym celem i że największym wyzwaniem jest teraz zbudowanie nowego partnerstwa między UE a Zjednoczonym Królestwem w oparciu o dwa filary: wymianę gospodarczą i współpracę w dziedzinie bezpieczeństwa i obrony.

Przewodniczący EKES-u Luca Jahier otworzył debatę, podkreślając istotną rolę, jaką przedstawiciele społeczeństwa obywatelskiego mogliby odgrywać po wystąpieniu Zjednoczonego Królestwa z UE. Konieczne jest nie tylko podtrzymanie stosunków budowanych przez ostatnie 44 lata z brytyjskimi organizacjami społeczeństwa obywatelskiego, lecz również ich rozwinięcie; zostało jeszcze wiele do zrobienia i czeka nas ciężka praca, lecz EKES będzie zawsze Was wspierać – stwierdził Luca Jahier.

Europejski Komitet Ekonomiczno-Społeczny dokonał wyboru pięciu finalistów spośród niemal 180 inspirujących projektów zgłoszonych do Nagrody dla Społeczeństwa Obywatelskiego, w 2019 r. poświęconej wzmocnieniu pozycji kobiet i walce o równość płci.

Do Nagrody nominowano (w kolejności alfabetycznej w jęz. angielskim):

• Projekt „Fairy Tales” bułgarskiego stowarzyszenia NAIA, w ramach którego za pomocą klasycznych bajek uczy się równouprawnienia płci dzieci w wieku przedszkolnym;
• #mimmitkoodaa (Kod kobiet), program Fińskiego Stowarzyszenia Oprogramowania i e-Biznesu (Ohjelmisto- ja e-business ry) walczącego ze stereotypem głoszącym, że twórcami oprogramowania mogą być tylko mężczyźni;
• Ogólnopolski strajk kobiet, ruch społeczny wzmacniający pozycję walczących o zmiany aktywistek z małych i średniej wielkości miast;
• The Brussels Binder z Belgii, projekt na rzecz szerszej obecności kobiet w europejskich dyskusjach politycznych;
• „Toponomastyka kobiet”, włoski projekt na rzecz zwiększenia liczby miejsc nazwanych na cześć ważnych postaci kobiecych, by wyróżnić je zasłużonym uznaniem publicznym.

Uroczystość wręczenia nagród odbędzie się 12 grudnia podczas sesji plenarnej EKES-u w Brukseli, kiedy ogłoszona zostanie ostateczna lista laureatów. Na zwycięski projekt przeznaczone zostanie 14 tys. EUR, a finaliści otrzymają po 9 tys. EUR.

Tegoroczny temat Nagrody dla Społeczeństwa Obywatelskiego wiąże się ze zdecydowanym zaangażowaniem EKES-u na rzecz równości płci, której w Europie wciąż brakuje. Kobiety nadal zarabiają mniej niż mężczyźni, padają ofiarą dyskryminacji i są często ofiarami przemocy ze względu na płeć. Nagradzając projekty wykazujące wymierne osiągnięcia we wspieraniu równości szans, EKES ma nadzieję położyć nacisk na postępy na drodze do bardziej egalitarnego społeczeństwa dla kobiet i mężczyzn oraz zachęcić do podejmowania dalszych działań. (ll)

W ostatnich latach w następstwie kryzysu finansowego niektóre państwa członkowskie UE stworzyły programy przyznawania obywatelstwa i prawa pobytu dla inwestorów w celu przyciągnięcia inwestycji i zwiększenia dochodów. Zgodnie z opinią przyjętą przez EKES na sesji plenarnej w październiku praktyka ta stanowi poważne zagrożenie i powinna zostać zakazana we wszystkich państwach członkowskich UE.

Wiele państw członkowskich UE stworzyło programy pozwalające obywatelom państw spoza UE na szybkie uzyskanie obywatelstwa lub prawa pobytu w zamian za dokonanie znaczących inwestycji w danym państwie członkowskim. Programy te znane są pod nazwami „złotego paszportu” lub „złotej wizy” EKES kwestionuje zasadność tych praktyk w opinii w sprawie programów obywatelstwa i ułatwień pobytowych dla inwestorów w Unii Europejskiej i wzywa państwa członkowskie, by zaprzestały ich stosowania lub przedstawiły rzeczowe argumenty przemawiające za ich utrzymaniem.

W swej opinii EKES poparł wnioski niedawnego raportu Biura Analiz Parlamentu Europejskiego, w którym również wezwano do jak najszybszego zlikwidowania wszystkich tego rodzaju programów. Ponadto w sprawozdaniu opracowanym przez Komisję stwierdzono, że programy te stwarzają zagrożenie dla bezpieczeństwa, a także zagrożenia wynikające z prania pieniędzy, uchylania się od opodatkowania i obchodzenia przepisów UE.

Jean-Marc Roirant, sprawozdawca opinii EKES-u, stwierdził, że programy te są często niezgodne z prawami podstawowymi stanowiącymi fundament współpracy europejskieji podkreślił konieczność zlikwidowania tych programów w całej EU: EKES jest bardzo zaniepokojony promowaniem praw i obywatelstwa UE jako produktu na sprzedaż. (dgf)

Przyszłości Europy nie da się budować bez zrównoważonego rozwoju W rezolucji sporządzonej przez Patricię Círez Miqueleiz, Rudy’ego De Leeuwa i Lutza Ribbego i przyjętej na sesji plenarnej w październiku EKES radzi Komisji Europejskiej, by osnuła swój przyszły plan prac na rok 2020 i późniejsze lata wokół zagadnienia rozwoju zrównoważonego. Komitet apeluje o przyjęcie nadrzędnej strategii UE na rzecz zrównoważonego rozwoju do roku 2050, tak by można było wdrożyć Agendę 2030 ONZ i ujętych w niej 17 celów zrównoważonego rozwoju, które Unia Europejska zobowiązała się osiągnąć do 2030 r.

Cieszymy się, że możemy wnieść rzetelny, wyważony wkład w priorytety polityczne UE na najbliższych pięć lat. Popieramy zielony ład, propagowany przez nowo wybraną przewodniczącą Komisji Ursulę von der Leyen, która widzi w nim główny motor zmian. Musimy podejmować działania na wszystkich poziomach jednocześnie i nadać im odpowiednią dynamikę, tak by sprostać pilnym wyzwaniom środowiskowym, gospodarczym i społecznym – powiedział przewodniczący EKES-u Luca Jahier.

EKES podkreśla, że skala i tempo zmian wymagają natychmiastowego przedsięwzięcia środków w czterech dziedzinach, którymi są: zmiana klimatu, cyfryzacja, praworządność i globalizacja. Stwierdza ponadto, że kapitalne znaczenie ma nowa struktura zarządzania UE, a także nowe przepisy oraz instrumenty służące określaniu i wdrażaniu polityki UE. Należy zwłaszcza wzmocnić rolę Parlamentu Europejskiego w celu zwiększenia demokratycznej rozliczalności. EKES zamierza wnieść czynny wkład w konferencję na temat przyszłości Europy, zaproponowaną przez Ursulę von der Leyen na 2020 r.

EKES krytycznie ocenia decyzję Rady o tym, by nie rozpoczynać negocjacji akcesyjnych z Macedonią Północną i Albanią

EKES wyraził głębokie rozczarowanie decyzją – podjętą przez przywódców UE na posiedzeniu Rady Europejskiej 17–18 października – o tym, by ponownie odroczyć rozpoczęcie negocjacji akcesyjnych z Macedonią Północną i Albanią.

Przewodniczący EKES-u Luca Jahier uznał, że to już druga błędna decyzja, a ponadto złamanie obietnicy, co naraża na szwank wiarygodność Unii. Rezolucję Komitetu nazwał cichym zobowiązaniem do solidarności.

W rezolucji tej EKES oświadczył, że nierozpoczęcie negocjacji to geostrategiczny i historyczny błąd. UE nie może ignorować tego, że inni globalni gracze rozwijają skrzydła i stają się coraz bardziej aktywni w regionie – podkreślił przewodniczący Jahier.

Europa jest nadzieją dla Bałkanów Zachodnich, zwłaszcza dla młodzieży – powiedziała przewodnicząca Sekcji Stosunków Zewnętrznych EKES-u Diljana Sławowa i zaapelowała do członkiń i członków, by postrzegali rozszerzenie jako ponowne zjednoczenie.

W deklaracji 7. Forum Społeczeństwa Obywatelskiego Bałkanów Zachodnich raz jeszcze zaakcentowano, że rozszerzenie pozwoli rozpowszechnić na Bałkanach Zachodnich wartości demokratyczne i standardy prawne. Członkinie i członkowie zgodzili się, że otwarcie negocjacji byłoby ważnym sygnałem dla ludności, czego nie należy lekceważyć.

Powinniśmy wywiązać się ze swojej obietnicy i dać nadzieję mieszkańcom regionu – brzmiało wspólne credo. (dgf)

Podczas październikowej sesji plenarnej EKES-u odbyła się debata pt. „rEUnesans – oparta na kulturze wizja dla Europy”.

Otwierając ją, przewodniczący EKES-u Luca Jahier wyraził radość, że jego idea renesansu dla Europy została poparta przez Emmanuela Macrona. „Nie powinniśmy zapominać, że nasz kontynent był obszarem kulturowym, zanim stał się ideą polityczną, a taki obszar nie oznacza jednorodności, gdyż to zróżnicowanie i ruch pozwalają mu rozkwitać”.

Dyrektor Europejskiej Fundacji Kultury, André Wilkens, stwierdził, że kultura może być wykorzystywana niestosownie do dzielenia społeczności, a tym samym stawać się zagrożeniem dla integracji europejskiej. Nie powinniśmy lekceważyć tkwiącego w kulturze potencjału ulepszania naszego świata – zauważył Pier Luigi Sacco, specjalny doradca komisarza europejskiego Tibora Navracsicsa. Wyjaśnił, że kultura może być czynnikiem zmiany dzięki wyraźnemu łagodzeniu obaw przed tym, co nieznane.

Dyrektorka Instytutu Goethego w Brukseli, Elke Kaschl Mohni, odniosła się do roli kultury w stosunkach zewnętrznych i położyła nacisk na sprawiedliwość i kontakty międzyludzkie. Stosunki kulturalne mają na celu wzmacnianie zaufania i zrozumienia – podkreśliła. Z kolei dyrektor artystyczny Festiwalu Regionów, Airan Berg, objaśnił, jak kultura i sztuka mogą przyczyniać się do tego, że ludzie będą wychodzić ze swojej strefy komfortu.

Luca Jahier podsumował debatę słowami, że kultura powinna być priorytetem kształtowania polityki, i zasugerował, by utworzyć w EKES-ie nowy organ, który zajmowałby się sprawami kultury. (sma)

Potencjał niebieskiej biogospodarki w UE pozostaje niewykorzystany. Dlatego EKES zaleca przeprowadzenie ogólnoeuropejskich projektów pilotażowych, w których będą uczestniczyć także interesariusze lokalni i środowisko naukowe.

Na wniosek prezydencji fińskiej EKES sporządził opinię rozpoznawczą w sprawie niebieskiej biogospodarki. Ten rodzaj biogospodarki oznacza działalność gospodarczą opartą na zrównoważonym wykorzystaniu odnawialnych zasobów wodnych i na powiązanej wiedzy fachowej. Opinię przyjęto na październikowej sesji plenarnej EKES-u.

Jak wyjaśnił sprawozdawca Simo Tiainen: Przywrócenie różnorodności biologicznej mórz, jezior i rzek stworzy nowe możliwości dla przedsiębiorstw. Wymaga to innowacji technologicznych oraz wsparcia finansowego z zastosowaniem odpowiednich instrumentów.

Niebieska biogospodarka powinna stać się jedną z osi programu współpracy UE z ONZ i służyć jako narzędzie osiągania celów klimatycznych określonych w porozumieniu paryskim. Będzie to wymagało znacznych wysiłków zmierzających do przywrócenia różnorodności biologicznej w wodach morskich i śródlądowych oraz do wykorzystania potencjału tych wód w zakresie wychwytywania dwutlenku węgla. W ten sposób możemy też tworzyć dobrej jakości miejsca pracy na obszarach wiejskich i przybrzeżnych oraz na wyspach – zaznaczył współsprawozdawca Henri Malosse. (mr)

Grupa Pracodawców w EKES-ie

Zrównoważony rozwój ma zasadnicze znaczenie dla przedsiębiorstw i pracodawców, których wysiłki są kluczowe dla rozwoju. Zdrowa i solidna gospodarka jest niezbędnym czynnikiem warunkującym zrównoważony rozwój. Musimy znaleźć rozwiązania korzystne pod względem gospodarczym, społecznym i środowiskowym. Różne zainteresowane strony mają wiele wspólnych poglądów na temat zrównoważonego rozwoju, jednak często różnią się co do sposobu osiągania celów w tym zakresie.

Do takich wniosków doszło grono uczestników dyskusji na temat „Jak biznes może wspierać zrównoważony rozwój”, która odbyła się 21 listopada 2019 r. w Barcelonie (Hiszpania).

Z punktu widzenia zrównoważonego rozwoju biznes nie jest problemem, lecz rozwiązaniem – powiedział przewodniczący Grupy I Jacek Krawczyk w wystąpieniu inauguracyjnym. Zwrócił uwagę, że biznes opracowuje i wdraża rozwiązania zarówno na rzecz klimatu, jak i środowiska.

W trakcie głównej dyskusji przedstawiciele wszystkich trzech Grup w EKES-ie zaprezentowali swoje poglądy na kwestię zrównoważonego rozwoju. Debata wykazała, że pomimo odmiennych poglądów pracodawców, pracowników i ekologów na ten temat, istnieje też zgoda co do wielu podstawowych spraw. Konkurencja jest kluczem do zrównoważonego rozwoju. Konkurencja wymaga dobrego otoczenia regulacyjnego, ale na pewno nie mnożenia przepisów– stwierdziła Tellervo Kylä-Harakka-Ruonala, podsumowując dyskusję.

Spotkanie odbyło się podczas dorocznej konferencji MedaWeek propagującej integrację gospodarczą w regionie Morza Śródziemnego. Członkowie i członkinie Grupy Pracodawców zabrali głos w ramach Forum Rozwoju Biznesu „Nowa Afryka” (New Africa Business Development Forum), szczytu w sprawie zrównoważonego rozwoju (ECOmeda Sustainability Summit) oraz Śródziemnomorskiego Forum Przedsiębiorczyń (Mediterranean Women Entrepreneurs Forum). W trakcie uroczystej kolacji Jacek Krawczyk odebrał nagrodę za wkład w rozwój eurośródziemnomorskiego sektora prywatnego. (lj)

Grupa Pracowników w EKES-ie

Cyfryzacja, zmiana klimatu, demografia i globalizacja to cztery najważniejsze priorytety polityczne w nowej kadencji Parlamentu Europejskiego i Komisji. By sprostać wyzwaniom w tych dziedzinach, potrzebny jest nowy, zrównoważony model przemysłowy, który zapewni sprawiedliwą transformację w kierunku gospodarki o obiegu zamkniętym i gospodarki ekologicznej. Doświadczenia z przeszłości (takie jak ruch „żółtych kamizelek”) uczą, że te pilnie potrzebne środki nie zyskają powszechnego poparcia, jeżeli nie będą uwzględniać pracowników i przyniosą obciążenia tylko tej grupie.

Potrzebna jest nadrzędna strategia, która wzmacnia pozycję obywateli i pracowników, zapewnia stabilność i chroni prawa podstawowe. Aby przyszłość była bardziej inkluzywna, UE musi opracować wiążące prawnie instrumenty gwarantujące minimalny poziom dochodów i wynagrodzeń oraz wspólne ramy ubezpieczenia od utraty pracy.

W tym celu inwestycje społeczne (w służbę zdrowia, edukację, włączenie społeczne i transformację ekologiczną) powinny zostać wyłączone z paktu stabilności i wzrostu za pomocą złotej reguły budżetowej, co zapewni odpowiedni rozwój i wdrożenie Europejskiego filaru praw socjalnych oraz zrównoważony charakter finansów publicznych. W związku z tym wysiłki na rzecz zrównoważonego rozwoju muszą zawsze obejmować wymiar społeczny, gospodarczy i środowiskowy, a obciążenia i odpowiedzialność muszą być odpowiednio podzielone, zwłaszcza jeżeli chodzi o podatki. Aby przeprowadzić sprawiedliwą transformację i nie pozostawić nikogo w tyle, podstawowymi narzędziami są: dialog społeczny, zaangażowanie partnerów społecznych w kształtowanie polityki oraz poszanowanie negocjacji zbiorowych i praw pracowniczych. (prp)

Grupa „Różnorodność Europy” w EKES-ie

Nowo wybrana przewodnicząca Komisji Europejskiej ogłosiła równouprawnienie płci jednym z priorytetów przyszłej kadencji, jednocześnie w etap transpozycji wchodzi unijna dyrektywa w sprawie równowagi między życiem zawodowym a prywatnym rodziców i opiekunów. To moment, kiedy trzeba na nowo zdefiniować zależności między równością płci, godzeniem życia zawodowego i rodzinnego, rodzicielstwem, sytuacją współczesnych rodzin, osób potrzebujących opieki i ich opiekunów, starzeniem się społeczeństw i demografią.

By lepiej przeanalizować te zjawiska, Grupa „Różnorodność Europy” zorganizowała 12 listopada konferencję wysokiego szczebla nt. Nowe wzorce dla społeczeństw w Europie. Dyskusję moderował Ralph Sina, dyrektor studia WDR/NDR w Brukseli.

Prelegentami byli m.in.: Virginija Langbakk, dyrektor Europejskiego Instytutu ds. Równości Kobiet i Mężczyzn, Annemie Drieskens, przewodnicząca COFACE Europe, oraz Dominique Boren, były prezes Europejskiej Sieci Stowarzyszeń Rodzin LGBTIQ* (NELFA). 

Jedna z propozycji, zgłoszona przez przewodniczącego Grupy „Różnorodność Europy” Arno Metzlera, dotyczyła powołania Europejskiego Parlamentu Rodzin, w którym wszystkie zainteresowane podmioty mogłyby nawiązywać kontakty i wymieniać się sprawdzonymi rozwiązaniami.

Z wystąpieniami prelegentów można zapoznać się tutaj.

Tegoroczny program kulturalny EKES-u zamkną: wystawa fotograficzna, która przedstawia jeden z najważniejszych obiektów dziedzictwa przemysłowego Chorwacji, oraz prowokujący do myślenia film, w którym nową normą staje się odmienność.

W siedzibie Komitetu odbywa się wystawa fotograficzna Dziedzictwo przemysłowe miasta Sisak – przeszłość i teraźniejszość, której kuratorami są muzeum miejskie w Sisaku i tamtejsza galeria fotograficzna Siscia Obscura. Ekspozycja, powiązana tematycznie z pracami Komitetu w zakresie przemian w przemyśle, składa się z prac ukazujących miasto przez obiektyw znanych chorwackich fotografów. Zorganizowała ją Grupa Pracodawców w EKES-ie, a oficjalnego otwarcia dokonał 27 listopada przewodniczący Grupy. Wystawę można zobaczyć we Foyer na 6. piętrze do końca roku.

Z okazji tegorocznego Międzynarodowego Dnia Osób z Niepełnosprawnościami EKES zaplanował 19 grudnia projekcję krótkiego niemego filmu Downside Up!, który zdobył kilka międzynarodowych nagród. W pokazie weźmie udział dyrektor artystyczny Theater Stap, belgijskiego zespołu teatralnego współpracującego z aktorami z niepełnosprawnością, oraz odtwórca głównej roli w filmie. Będzie on też dyskutował z widzami w ramach debaty poświęconej Europejskiemu filarowi praw socjalnych i jego zgodności z Konwencją ONZ o prawach osób niepełnosprawnych. Projekcję filmu organizuje Departament Komunikacji EKES-u i działający w jego obrębie Komitet ds. Równych Szans (COPEC). (ck)