EKES info

24 maja w swoim wystąpieniu z okazji 60. rocznicy utworzenia Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego jego przewodniczący Luca Jahier wyraził wolę Komitetu, by nie spoczywać na laurach, i nakreślił dla EKES-u kurs przyszłych działań, opierając się na siedmiu priorytetach. Przywódcy UE, którzy omawiają przyszłość Europy, są zgodni, że przestrzeń obywatelska jest i musi pozostać najważniejszym elementem demokracji europejskiej.

Przemawiając na specjalnej sesji plenarnej upamiętniającej tę rocznicę, przewodniczący Luca Jahier zwrócił uwagę na decydujące momenty w historii EKES-u i przypomniał jego najważniejsze osiągnięcia w inicjowaniu ważnych przepisów UE. Stwierdził, że poczynając od Wspólnotowej karty socjalnych praw podstawowych pracowników aż po pionierskie propozycje dotyczące podatku od transakcji finansowych „EKES ma wiele powodów do dumy”.

Przewodniczący Jahier zaproponował kilka rozwiązań dla wyzwań stojących przez Europą i nakreślił priorytetowe obszary działania EKES-u w nadchodzących latach:

• potwierdzenie wartości leżących u podstaw Unii
• wdrażanie programu na rzecz zrównoważonego rozwoju
• wzmocnienie koordynacji polityki gospodarczej w UE
• zarządzanie sztuczną inteligencją dla dobra ludzkości
• działania na rzecz ambitnych wieloletnich ram finansowych opartych na solidarności i wspieranie spójności
• rozwijanie poczucia tożsamości europejskiej poprzez kulturę i edukację
• aktywne kształtowanie relacji z sąsiedztwem UE i krajami spoza UE

W trakcie debaty, która się następnie wywiązała, przewodniczący KE Jean-Claude Juncker, wiceprzewodniczący PE Ramón Valcarcel Siso i przewodniczący KR-u Karl-Heinz Lambertz omawiali wraz z Lucą Jahierem najlepsze sposoby rozwiązania europejskich kwestii przed wyborami europejskimi w 2019 r.

Herman Van Rompuy, były przewodniczący Rady Europejskiej, w inspirującym przemówieniu wyraził nadzieję i ufność co do przyszłości Europy i podkreślił rolę EKES-u w zapewnianiu odpornej demokracji w Europie.

Darja Isaksson, członkini krajowej rady ds. innowacji premiera Szwecji, przedstawiła poglądy młodszego pokolenia Europejczyków, wzywając przywódców UE, aby stawili czoła wyzwaniom, jakie stanowią zrównoważony rozwój i rewolucja cyfrowa.

Przewodniczący Jahier zamknął ceremonię, cytując słowa Jana Pawła II – aby uczestnicy nie obawiali się współczesności, lecz przeżywali ją z odwagą.

Przeczytaj wystąpienie przewodniczącego Jahiera z sesji plenarnej upamiętniającej rocznicę

Oglądaj wystąpienie przewodniczącego Jahiera

Rozwój sytuacji na świecie w ostatnich latach sprawił, że europejski projekt poddawany jest ciężkim próbom. Ani społeczeństwa, ani poszczególne poziomy sprawowania rządów nie były przygotowane na podziały wewnętrzne, poczucie niezadowolenia wśród obywateli i gwałtowny wzrost migracji. Doprowadziło to do nasilenia nastrojów nacjonalistycznych i nadwerężyło wzajemną solidarność. Tymczasem organizacje społeczeństwa obywatelskiego odegrały aktywną rolę w promowaniu potencjału europejskiego dziedzictwa kulturowego, wzmacniając w społeczeństwach poczucie tożsamości i podkreślając wielki potencjał różnorodności, który stanowi fundament europejskiej historii.

Przyznając Nagrodę dla Społeczeństwa Obywatelskiego w 2018 r., EKES pragnie wyróżnić innowacyjne inicjatywy, dzięki którym osiągnięto znaczące postępy, jeśli chodzi o następujące wyzwania:

• podnoszenie świadomości na temat wielu aspektów i bogactwa tożsamości europejskich,
• wykorzystanie pełnego potencjału bogactwa kulturowego Europy,
• ułatwianie dostępu do europejskiego dziedzictwa kulturowego,
• promowanie wartości europejskich, takich jak poszanowanie godności ludzkiej i praw człowieka, wolności, demokracji, równości i praworządności.

Całkowita kwota 50 tys. EUR zostanie rozdzielona pomiędzy maksymalnie pięcioma laureatami. Termin zgłaszania kandydatur upływa 7 września 2018 r., a ceremonia wręczenia nagród odbędzie się 13 grudnia 2018 r. w Brukseli. O Nagrodę EKES-u dla Społeczeństwa Obywatelskiego mogą ubiegać się wszystkie organizacje społeczeństwa obywatelskiego oficjalnie zarejestrowane w Unii Europejskiej, które działają na szczeblu lokalnym, krajowym, regionalnym lub europejskim. Również osoby fizyczne mogą wziąć udział w konkursie.

Pełną listę wymogów oraz formularz wniosku można znaleźć tutaj. (ll)

EKES popiera silną i odpowiednio finansowaną WPR oraz zwiększenie budżetu UE do 1,3 % DNB w odpowiedzi na wzrost gospodarki UE. Należy zapewnić odpowiednie finansowanie WPR w celu zaradzenia niskim dochodom rolników i pracowników rolnych, inflacji i brakowi środków wynikającemu z brexitu, a także dodatkowym wymogom środowiskowym i klimatycznym.

„Europejscy rolnicy – rodzinne gospodarstwa rolne, MŚP, spółdzielnie i inne tradycyjne modele rolnicze – muszą być w stanie utrzymać się z dochodów swych gospodarstw. Trzeba to zagwarantować poprzez uczciwe ceny i odpowiednio wysokie płatności bezpośrednie, które jednak muszą trafiać tylko do rolników czynnych zawodowo i do tych gospodarstw rolnych, które zgodnie z obiektywnymi kryteriami i praktykami regionalnymi dostarczają dobra publiczne. Nie wystarczy być po prostu właścicielem gruntów rolnych” – powiedziała Jarmila Dubravská, sprawozdawczyni opinii EKES-u „Przyszłość rolnictwa i produkcji żywności” „Dla rolników UE niezwykle istotne jest, by wnioski ustawodawcze niosły ze sobą prawdziwe uproszczenie najbardziej zbiurokratyzowanych elementów WPR” – dodał John Bryan.

Pomocniczość nie może osłabiać WPR ani jednolitego rynku. Powinna mieć zastosowanie wyłącznie do planów państw członkowskich dotyczących wdrażania celów WPR, a więc dawać krajom pewne pole manewru w przyjmowaniu opcji płatności z pierwszego i drugiego filaru, tak aby płatności te jak najlepiej służyły rodzajom, strukturom i specyfice rolnictwa w danym kraju, z uwzględnieniem jego warunków naturalnych i środowiska. EKES nie popiera pomysłu, by państwa członkowskie miały możliwość przeniesienia środków z drugiego do pierwszego filaru. Apeluje raczej o rozsądny poziom współfinansowania drugiego filaru dla wszystkich państw członkowskich.

EKES proponuje także udoskonalenie wsparcia dla wymiany pokoleniowej oraz dla młodych rolników w ramach WPR. Wreszcie UE musi dążyć do uspójnienia strategii między WPR a polityką handlową. (sma)

Skuteczna strategia w zakresie tworzyw sztucznych musi obejmować efektywne kształcenie i szkolenia, by wspierać zachowanie dynamicznej równowagi biosfery. Aby zwiększyć możliwości odzyskiwania tworzyw sztucznych i przyspieszyć przejście do gospodarki o obiegu zamkniętym, niezbędne jest stworzenie zachęt dotyczących wzornictwa i zachowań oraz wspólnych norm technicznych i regulacyjnych.

W swojej opinii dotyczącej strategii w dziedzinie tworzyw sztucznych w gospodarce o obiegu zamkniętym Komitet zwraca uwagę na recykling tworzyw sztucznych jako niezwykle istotną szansę na zrównoważony i konkurencyjny rozwój gospodarczy. Przedmioty wykonane z tworzyw sztucznych muszą być postrzegane jako cenny surowiec, który należy odzyskać. „Potrzebna jest europejska kultura obiegu zamkniętego tworzyw sztucznych, oparta na analizie pełnego cyklu życia produktu” – stwierdził Antonello Pezzini, sprawozdawca opinii – „Sukces można osiągnąć jedynie przy zaangażowaniu obywateli i społeczeństwa obywatelskiego. Obywatele europejscy muszą odczuwać korzyści z sortowania i odzyskiwania tworzyw sztucznych”.

Mikrodrobiny plastiku – wykorzystywane często w detergentach, kosmetykach, meblach i farbach – wymagają specjalnej uwagi, gdyż zanieczyszczenie pochodzące z tego źródła to jedno z największych zagrożeń dla środowiska i zdrowia ludzkiego.

Od PET do przędzy

EKES zachęca do selektywnego zbierania, a zwłaszcza do recyklingu PET (politereftalanu etylenu), co może przynieść UE korzyści gospodarcze dzięki nowej działalności produkcyjnej i nowym miejscom pracy. Przetwarzanie PET w tkaninę opiera się na innowacji i poszanowaniu środowiska oraz zapewnia jakość, poczynając od metod produkcji aż do projektu. Wrażenie robią liczby: do produkcji jednej bluzy polarowej wystarcza zaledwie 27 1,5-litrowych butelek – co stanowi mniej więcej zalecane tygodniowe zużycie wody w czteroosobowym gospodarstwie domowym. (sma)

Rozwój elastycznych i nietypowych form zatrudnienia w UE oznacza, że niezwykle ważne jest, by warunki pracy stały się bardziej przejrzyste i przewidywalne dla wszystkich pracowników. Można to najlepiej osiągnąć poprzez dialog społeczny i negocjacje zbiorowe na szczeblu krajowym – twierdzi EKES w swojej opinii w sprawie wniosku Komisji dotyczącego dyrektywy w sprawie przejrzystych warunków pracy.

EKES opisał dyrektywę jako faktyczny krok w kierunku wdrożenia europejskiego filaru praw socjalnych i dostosowania do przyszłego świata pracy. Ostrzegł jednak także przed możliwymi obciążeniami administracyjnymi, które mogłyby stać się udziałem pracodawców, gdyby część przepisów dyrektywy została wdrożona w obecnej formie, i zalecił wyjaśnienie niektórych jej aspektów oraz pozostawienie odpowiedzialności za niektóre kwestie państwom członkowskim.

„Przejrzyste warunki pracy są wielką szansą dla nowej Europy socjalnej” – powiedział Christian Bäumler, sprawozdawca opinii EKES-u, dodając, że nie można utrzymać pracy na żądanie jako formy zatrudnienia bez ustalenia odpowiedniego okresu odniesienia i odpowiedniego okresu wypowiedzenia.

Współsprawozdawczyni Vladimira Drbalová zauważyła, że obecny wniosek zawiera niejasne przepisy, które mogą powodować niepewność prawną na rynku pracy. Stwierdziła, że konieczne są pewne doprecyzowania, gdyż wniosek w obecnej formie nie jest wystarczająco umotywowany. (ll)

EKES z zadowoleniem przyjmuje wnioski Komisji dotyczące programu działań w sprawie VAT, które mają na celu korzyści użytkownika końcowego, lecz wzywa do pewnych modyfikacji. Wzywa państwa członkowskie, aby dołożyły wszelkich starań w celu wdrożenia proponowanych reform i w rozsądnym czasie przeszły do realizacji ostatecznego systemu podatku od wartości dodanej (VAT).

Zdaniem EKES-u obecny system VAT w UE musi zostać dopasowany do nowej sytuacji na rynku, modeli biznesowych i technologii, tak aby zapewnić prawidłowe funkcjonowanie jednolitego rynku, uprościć przepisy dotyczące VAT i zapobiec oszustwom podatkowym.

Aby wyeliminować lukę w podatku VAT, państwa członkowskie powinny ustanowić fora wymiany najlepszych praktyk w zakresie uzyskiwania przychodów oraz poszukiwać sposobów lepszego wykorzystywania technologii cyfrowej w celu zwalczania oszustw związanych z VAT, upraszczania obciążeń administracyjnych dla władz podatkowych i przedsiębiorstw oraz dawania im lepszego dostępu do informacji. Należy zwrócić szczególną uwagę na opracowanie systemu skutecznego egzekwowania podatków w sytuacjach handlu transgranicznego.

EKES wzywa wszystkie instytucje zaangażowane w proces reform do zbadania, w jaki sposób można zrealizować wspólny system VAT dla towarów i usług. Zgadza się z wnioskami Komisji dotyczącymi zmniejszonych stawek VAT i zaleca, aby były one stosowane do niektórych grup towarów i usług, zwłaszcza tych świadczonych w interesie ogólnym. „Negatywna lista” towarów i usług, do których miałyby zastosowanie standardowe stawki VAT, nie powinna niepotrzebnie ograniczać swobody państw członkowskich, aby ustanawiać zmniejszone stawki dla niektórych towarów w interesie ogólnym.

Wreszcie EKES uważa, że pułapy w nowym systemie VAT dla małych przedsiębiorstw powinny zostać ustanowione na takim poziomie, aby objęły wszystkie MŚP. Przepisy te powinny mieć zastosowanie również do przedsiębiorstw gospodarki społecznej.

Więcej informacji można znaleźć w naszej pierwszej i drugiej opinii.  (jk)

EKES popiera inicjatywę Komisji Europejskiej zmierzającą do uruchomienia Europejskiego Wspólnego Przedsięwzięcia w dziedzinie Obliczeń Wielkiej Skali i stwierdza, że ta kluczowa technologia przyczyni się do rozwiązania najbardziej problematycznych kwestii stojących dziś przed społeczeństwem oraz ostatecznie przyniesie korzyści dla naszego dobrobytu, konkurencyjności i zatrudnienia.

W opinii przygotowanej przez Ulricha Samma i Antonia Longo i przyjętej na sesji plenarnej 23 maja 2018 r. Komitet podkreślił, że Europejskie Wspólne Przedsięwzięcie w dziedzinie Obliczeń Wielkiej Skali wniesie wartość dodaną z punktu widzenia cyfrowej suwerenności i niezależności UE i uczyni z niej kluczowy podmiot cyfrowego rozwoju, co będzie miało bezpośredni wpływ na konkurencyjność i jakość życia obywateli.

„Początkowa inwestycja w wysokości 1 mld euro na zakup i eksploatację światowej klasy superkomputerów to istotne, choć nie nazbyt ambitne działanie w porównaniu z innymi czołowymi graczami – USA i Chinami” – zauważył Ulrich Samm. „Potrzebne są dalsze wysiłki UE, by sprostać globalnej konkurencji” – dodał. Utrzymanie aplikacji obliczeń wielkiej skali na poziomie światowym wymagać będzie znacznego wzrostu inwestycji w państwach członkowskich UE w połączeniu z silnym europejskim programem w zakresie badań naukowych i innowacji.

EKES zaleca również możliwie największe wzmocnienie wymiaru społecznego procesu cyfryzacji w ramach Europejskiego filaru praw socjalnych. W tym celu należy określić wyzwania społeczne, którym trzeba będzie sprostać przy pomocy nowej infrastruktury cyfrowej. „Wdrażanie i użytkowanie zaawansowanych urządzeń musi mieć jasny i wymierny pozytywny wpływ na życie codzienne wszystkich obywateli Europy” – powiedział Antonio Longo. „Dlatego wzywamy do stworzenia strategii komunikacyjnej na szczeblu europejskim w celu informowania obywateli i przedsiębiorstw o tej ważnej nowej inicjatywie”. (mp)

W dniu 15 maja w Sofii ponad stu przedstawicieli społeczeństwa obywatelskiego przyjęło wspólny przyczynek do szczytu szefów państw UE-Bałkany Zachodnie.

Uczestnicy konferencji wysokiego szczebla wyrazili przekonanie, że rozszerzenie UE, a w szczególności upowszechnianie jej wartości demokratycznych i standardów prawnych w regionie Bałkanów Zachodnich, leży zarówno w interesie krajów tego regionu, jak i UE. Propagowanie wartości UE w tym regionie zapewni bezpieczeństwo i stabilność, a także wesprze rozwój społeczny i gospodarczy oraz demokrację i praworządność w państwach tego regionu, co z kolei oznacza stabilność i bezpieczeństwo dla UE.

„Przyszłość tego regionu związana jest z Europą” – podkreślił przewodniczący EKES-u Luca Jahier w swym wystąpieniu podczas konferencji. „Jestem przekonany, że zarówno dla UE, jak i dla krajów Bałkanów Zachodnich nie ma innej drogi, jak zdecydowane, wytrwałe dążenie do transformacji w kierunku pełnego członkostwa”.

 „Uważam, że jak najszybsze zintegrowanie państw i ludności tego regionu z naszą wspólną Unią leży w interesie nie tylko krajów bałkańskich, ale także nas wszystkich w UE” – powiedziała Diljana Sławowa, przewodnicząca Sekcja Stosunków Zewnętrznych EKES-u, otwierając konferencję.

Bułgarska wicepremier ds. reformy wymiaru sprawiedliwości i minister spraw zagranicznych Ekaterina Zachariewa podkreśliła również potrzebę włączenia społeczeństwa obywatelskiego: „Partnerzy społeczni mają do odegrania ważną rolę w rozwoju społeczno-gospodarczym i w budowaniu spójności Bałkanów Zachodnich”. Wyraziła nadzieję, że dwa kraje tego regionu zostaną członkami UE do 2025 r.

 Przedstawiciele organizacji społeczeństwa obywatelskiego skupili się głównie na prawach najsłabszych grup w tym regionie i na wzmacnianiu ich pozycji. (sg)

„Wkład społeczeństwa obywatelskiego wzbogaca wszechstronne partnerstwo między Unią Europejską a Chińską Republiką Ludową i prowadzi do lepszych stosunków międzynarodowych” – stwierdzili zgodnie przewodniczący EKES-u Luca Jahier oraz wiceprzewodniczący chińskiej Rady Społeczno-Gospodarczej Yang Chongui podczas 16. posiedzenia okrągłego stołu między obiema instytucjami. Wspólne oświadczenie wydane przez obie strony po 16. posiedzeniu okrągłego stołu UE – Chiny, które odbyło się w dniach 28-29 maja w Warnie (Bułgaria), jest streszczeniem głównych wniosków i zaleceń z tego spotkania.

„Okrągły stół EU-Chiny stał się jednym z głównych spotkań dwustronnych między UE a Chinami, co odzwierciedla ogólny pozytywny stan i stabilność tych stosunków” – powiedział przewodniczący EKES-u Luca Jahier, dodając, że UE i Chiny, ważni partnerzy gospodarczy, polityczni i strategiczni, powinni zajmować się wspólnie coraz większą liczbą zagadnień.

16. obrady okrągłego stołu dotyczyły przede wszystkim mechanizmów zabezpieczenia społecznego i solidarności społecznej, a także stosunków handlowych i inwestycyjnych między UE i Chinami.

Równolegle odbyło się spotkanie trójstronne na temat Roku Turystyki UE-Chiny 2018 zorganizowane wspólnie z bułgarskim Ministerstwem Turystyki i bułgarską Radą Społeczno-Gospodarczą. Inicjatywa ta ma na celu promowanie mniej znanych miejsc turystycznych, tworzenie warunków sprzyjających współpracy gospodarczej oraz poprawę sieci połączeń lotniczych między UE a Chinami, a także ułatwienia wizowe. (ia)

 Europejski Komitet Ekonomiczno-Społeczny podkreśla, że układ nie powinien przynieść szkody żadnemu sektorowi, regionowi czy też krajowi.

Unia Europejska jest największą gospodarką na świecie, a Mercosur – szóstą. W przyjętej na sesji plenarnej w dniu 24 maja opinii w sprawie: „W kierunku układu o stowarzyszeniu między UE a Mercosurem” Europejski Komitet Ekonomiczno-Społeczny stwierdza, że podpisanie układu o stowarzyszeniu może przynieść duże korzyści obu stronom. UE zyskałaby dostęp do rynku liczącego prawie 300 mln mieszkańców. Mercosur mógłby zdywersyfikować gospodarkę swoich krajów członkowskich i nadać większą wartość dodaną swoim produktom eksportowym, a także uzyskać dostęp do rynku liczącego 500 mln mieszkańców. Mając na względzie powierzchnię i liczbę ludności obu bloków oraz obecną wymianę handlową wynoszącą ponad 84 mld EUR rocznie, zawarcie układu o stowarzyszeniu pomiędzy UE a Mercosurem umożliwiłoby wzmocnienie roli tych regionów na arenie międzynarodowej i powstanie wielkiego obszaru integracji gospodarczej, korzystnie oddziałującego na obie strony i wywierającego pozytywny wpływ na pozostałe kraje Ameryki Łacińskiej. EKES ostrzega jednak, że w żadnym wypadku układ o stowarzyszeniu nie może opierać się na niewłaściwie prowadzonych negocjacjach.

„EKES wzywa negocjujące strony, w szczególności UE, do rozważenia wysokich kosztów – politycznych, gospodarczych i wynikających z zaprzepaszczenia szansy – z jakimi wiązałyby się brak porozumienia lub porozumienie niewłaściwie zrównoważone z perspektywy obu stron” – stwierdził Josep Puxeu Rocamora, sprawozdawca opinii EKES-u. Układ o stowarzyszeniu byłby kompleksowym porozumieniem strategicznym mającym na celu zapewnienie wszystkim podmiotom gospodarczym i społecznym po obu stronach długoterminowych korzyści pod względem rozwoju, bezpieczeństwa, migracji i wyzwań związanych ze środowiskiem naturalnym.

„Układ o stowarzyszeniu powinien mieć w pełni kompleksowy wymiar społeczny, pracowniczy i środowiskowy” – podkreślił Mário Soares, współsprawozdawca opinii. „W ramach tego wymiaru należy zapewnić, by stosunki gospodarcze były spójne z celami społecznymi i ekologicznymi, a także z konwencjami MOP regulującymi zrównoważony rozwój”.

Na pierwszym szczycie zainteresowanych stron poświęconym sztucznej inteligencji, zorganizowanym 18 czerwca w Brukseli przez Europejski Komitet Ekonomiczno-Społeczny (EKES) i Komisję Europejską, podkreślono, że UE musi dopilnować, aby sztuczna inteligencja była bezpieczna, bezstronna i zgodna z wartościami europejskimi.

„Sztuczna inteligencja jest technologią, która nie musi nas zdominować ani zapanować nad nami ” – powiedziała Catelijne Muller, przewodnicząca tematycznej grupy analitycznej EKES-u ds. sztucznej inteligencji, dodając, że ludzie powinni zachować nad nią kontrolę. 

Mariya Gabriel, komisarz UE do spraw gospodarki cyfrowej i społeczeństwa cyfrowego, oznajmiła, że wysiłki Komisji na rzecz podjęcia skoordynowanych działań w sprawie sztucznej inteligencji są „zdecydowanym priorytetem politycznym”. Komisja zamierza zebrać 20 mld EUR do 2020 r. oraz po 20 mld EUR rocznie w następnym dziesięcioleciu w ramach publiczno-prywatnych inwestycji w sztuczną inteligencję.

Mady Delvaux, sprawozdawczyni PE w sprawie sztucznej inteligencji, zwróciła uwagę na wyzwania związane z zapewnieniem dostępności, stwierdzając, że Europa musi skutecznie rozdzielać bogactwo generowane przez sztuczną inteligencję.

Jednym z politycznych priorytetów obecnego kierownictwa EKES-u jest właśnie sztuczna inteligencja. Jak podkreśliła Ariane Rodert, przewodnicząca Sekcji Jednolitego Rynku, Produkcji i Konsumpcji, EKES pracuje obecnie nad dwiema opiniami w tej sprawie. (ia)

„Nadszedł moment, by w obliczu poważnych wyzwań stojących przed UE przedsiębiorstwa gospodarki społecznej zademonstrowały wartości europejskie” – stwierdziła Ariane Rodert, członkini Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego (EKES-u), która zainaugurowała trzeci Europejski Dzień Przedsiębiorstw Gospodarki Społecznej. Wydarzenie, które odbyło się w siedzibie EKES-u w Brukseli w dniu 4 czerwca, koncentrowało się na sposobach zwiększenia skali działalności i zaprezentowaniu innowacyjnych przedsiębiorców społecznych.

Gospodarka społeczna zapewnia obecnie pracę najemną 6,3% ludności aktywnej zawodowo, co oznacza 13,6 mln płatnych miejsc pracy w Unii Europejskiej. Przedsiębiorcy społeczni i decydenci polityczni podkreślili, że nadszedł czas, by sektor rozwinął skalę działalności.

Prelegenci zwrócili uwagę, że potencjał gospodarki społecznej dla rozwoju gospodarczego i transformacji społecznej w Europie jest często bagatelizowany, i zaakcentowali rolę, jaką przedsiębiorstwa gospodarki społecznej mogłyby odegrać na szczeblu międzynarodowym, szczególnie w regionach dotkniętych wysokim bezrobociem takich jak Bałkany lub kraje afrykańskie.

Podczas wydarzenia zaprezentowano cztery przykłady innowacyjnych i odnoszących sukcesy przedsiębiorstw gospodarki społecznej, które dowiodły, że w gospodarce społecznej możliwe jest zwiększenie skali. Odbyły się ponadto trzy warsztaty, które dotyczyły równouprawnienia płci w przedsiębiorstwach gospodarki społecznej, roli klastrów i możliwości rozwinięcia działalności.

Decydenci polityczni UE zgodzili się, że nadszedł odpowiedni moment, by zwiększyć skalę działalności, zachęcając jednocześnie, by nie zapomniano o prawdziwych podstawach gospodarki społecznej, którymi są współpraca i solidarność. (ia)

Obywatelstwo, demokracja i kultura w cyfrowej Europie – tak brzmiało motto dni społeczeństwa obywatelskiego w 2018 r., zorganizowanych przez Europejski Komitet Ekonomiczno-Społeczny (EKES) w Brukseli w dniach 24 i 25 maja.

„Ogromne tempo zmian w erze cyfrowej przyniesie ze sobą element destrukcji, lecz w dłuższej perspektywie ludzie będą pracować mniej, w inny sposób i z wyższym poziomem subiektywnego samopoczucia” – stwierdził Andrea Renda, przewodniczący ds. innowacji cyfrowych w Kolegium Europejskim (College of Europe), w swoim przemówieniu wiodącym. Ray Pinto, dyrektor ds. polityki w DIGITALEUROPE, ostrzegał, że w Europie występuje niedobór około pół miliona ekspertów. Ponadto, podczas gdy Stany Zjednoczone i Chiny rejestrują coraz więcej patentów w zakresie sztucznej inteligencji, Europa pozostaje w tyle. 83% inwestycji zewnętrznych w sztuczną inteligencję przejmują Stany Zjednoczone i Chiny.

W ramach sześciu warsztatów uczestnicy omawiali życie razem w cyfrowej Europie przyszłości i zakończyli spotkanie przyjmując siedem głównych zaleceń:  

• Należy budować synergie między edukacją a kulturą w zakresie tematów ekspresji kulturalnej i obywatelstwa we wszystkich kontekstach edukacyjnych oraz w perspektywie uczenia się przez całe życie.
• Należy wspierać organizacje społeczeństwa obywatelskiego, tak aby zwiększyć zasięg oddziaływania, by promować i pokazywać równość, podejście oparte na włączeniu i uczestnictwo w życiu obywatelskim, w tym działania online.
• Należy zwiększyć kontrolę i nadzór monitorowania, a społeczeństwo obywatelskie powinno angażować się w związane z tym działania.
• Na szczeblu lokalnym należy częściej wykorzystywać narzędzia związane ze współtworzeniem i pozyskiwaniem wiedzy z tłumu (crowdsourcing), tak aby zwiększać zaangażowanie obywateli.
• Kwestie dostępności powinny rozwijać się tak samo jak kwestie związane z bezpieczeństwem i ochroną danych. Powinny stanowić główny aspekt produktów i usług informatycznych.
• Sztuczna inteligencja może i powinna prowadzić do zwiększania liczby pracowników, a nie do ich zastępowania.
• Należy wspierać i promować Kartę cyfrowych praw podstawowych UE. (sma)

W dniu 31 maja Europejski Komitet Ekonomiczno-Społeczny (EKES) zorganizował wysłuchanie w sprawie: „Transformacja energetyczna w regionach Europy”, które miało uwypuklić regionalne korzyści gospodarcze z transformacji w kierunku zdecentralizowanych i niskoemisyjnych zasobów energii. Temat ten pozostaje w dużej części niezbadany, mimo że transformacja ma wyraźny wymiar regionalny.

Przejście na czyste i odnawialne źródła energii może okazać się szczególnie korzystne dla regionów w gorszej sytuacji finansowej. Zmniejszyłoby to nierówności między różnymi obszarami w Europie i zapewniło lepszą spójność społeczną i regionalną w całej UE. Wykazano także, że lokalnie wytwarzana energia obywatelska zmniejsza ubóstwo energetyczne.

Pokazano to podczas wysłuchania na przykładzie dwóch udanych inicjatyw. Dzięki pierwszej z nich, projektowi wdrożonemu przez niemieckie miasto Treuenbrietzen, udało się zrealizować cel zapewnienia niezależnych dostaw czystej energii dla społeczności, która przechodziła w przeszłości trudności finansowe.

Inny przykład udanej transformacji energetycznej to projekt zrealizowany w Turośni Kościelnej we wschodniej Polsce, w jednym z najuboższych regionów UE. Udało się dzięki niemu osiągnąć znaczne zmniejszenie rocznej emisji CO₂ oraz oszczędności w wysokości 95 000 EUR na rok.

Wyniki tego wysłuchania zostaną wykorzystane w opinii EKES-u „Skutki nowej, bezemisyjnej, zdecentralizowanej i cyfrowej struktury dostaw energii dla zatrudnienia i dla gospodarki regionalnej”. Ta opinia zostanie przedstawiona na lipcowej sesji EKES-u w obecności wiceprzewodniczącego Komisji Europejskiej Maroša Šefčovicia. (ll)

Propozycje Komisji dotyczące wieloletnich ram finansowych (WRF) UE na lata 2021–2027 nie idą wystarczająco daleko i brakuje w nich politycznej ambicji – to był jeden z głównych wniosków z konferencji w tej sprawie, która odbyła się w EKES-ie. Pożądane jest szybkie osiągnięcie porozumienia w sprawie odpowiedniego i stosownie zreformowanego długoterminowego budżetu.

Uczestnicy konferencji EKES-u przyjęli do wiadomości ograniczenia dotyczące kolejnych WRF i przyjęli z zadowoleniem liczne pozytywne aspekty wniosku Komisji, lecz wyrazili także zaniepokojenie rosnącymi rozbieżnościami między obawami i oczekiwaniami obywateli a ograniczonymi uprawnieniami instytucjonalnymi i zasobami finansowymi, jakimi obecnie dysponuje UE. W dokumencie Komisji nie udało się właściwie odnieść do tych rozbieżności, z czego wynika potrzeba jego przeglądu.

Stefano Palmieri, przewodniczący Sekcji ECO w EKES-ie, zgodnie z Parlamentem Europejskim wezwał przywódców UE, aby podnieśli obecny pułap wydatków UE do 1.3% DNB.

Omawiany był nie tylko rozmiar, ale również struktura, rozdział i narzędzia proponowanego budżetu. Uczestnicy przedstawiali odmienne poglądy w tych kwestiach.

Chociaż prelegenci zasadniczo przyjęli z zadowoleniem dodanie nowych priorytetów politycznych, postulowali przeprowadzenie pogłębionej analizy nowych narzędzi politycznych, by sprawdzić, czy są odpowiednie i efektywne.

Nowe priorytety nie powinny utrudnić zapewniania zasobów finansowych przeznaczonych na wcześniejsze priorytety, czyli politykę spójności i wspólną politykę rolną, niezależnie od tego, że powinny one przejść gruntowną reformę.

Zatwierdzono więcej warunków dostępu do finansowania z zasobów UE i z zadowoleniem przyjęto nowe instrumenty na rzecz stabilnej UGW. Uczestnicy kwestionowali jednak poziom ambicji i efektywności proponowanych narzędzi i domagali się większej szczegółowości.

Prelegenci zgodzili się, że niezwykle ważne jest osiągnięcie porozumienia w sprawie WRF przed nieformalną Radą Europejską w Sibiu oraz wyborami parlamentarnymi w 2019 r.

Wnioski wynikające z konferencji zostaną wykorzystane w opinii EKES-u, która ma być omawiana na sesji plenarnej we wrześniu 2018 r. (jk)

Grupa „Różnorodność Europy” w EKES-ie

Wiele razy zwiedzałem były obóz koncentracyjny Auschwitz-Birkenau i za każdym razem byłem przerażony skalą okrucieństwa, które ludzie są w stanie wyrządzić innym. Ale pojawiały się też inne odczucia, które zmieniały się wraz z każdą wizytą. A zatem było do przewidzenia, co więcej – można mieć nadzieję – że wizyta rozszerzonego kierownictwa EKES-u w muzeum byłego obozu koncentracyjnego w dniu 12 czerwca skłoni nas do refleksji nie tylko o przeszłości, ale także w dużym stopniu o teraźniejszości i przyszłości.

Populizm i obecność sił nacjonalistycznych w Europie stały się już faktem Wystarczy wspomnieć o ostatnich wyborach na Węgrzech, we Włoszech, w Austrii, Niemczech i Słowenii. Odsetek wyborców w państwach członkowskich UE głosujących na partie populistyczne wzrósł z 8,5% w 2000 r. do obecnego rekordowego poziomu 24%. Nie mam wątpliwości, że tę falę może powstrzymać wysunięcie na pierwszy plan UE i jej wartości. Jednak UE jako instytucja nie ma rozwiązań na wszystkie problemy. Potrzeba aktywnego zaangażowania obywateli europejskich i zorganizowanego społeczeństwa obywatelskiego. To oni mogą dotrzeć do osób skuszonych ekstremistycznymi hasłami, nawiązać z nimi dialog i przyczynić się do przywrócenia równowagi w naszych społeczeństwach i systemach politycznych.

W Grupie „Różnorodność Europy” bardzo poważnie traktujemy tę misję. Czujemy się za to odpowiedzialni i dzięki fachowej wiedzy i kreatywności naszych członków dalej będziemy pracować na rzecz trwałego pokoju w Europie, wyważenia postępów społeczno-gospodarczych, walki z ubóstwem oraz poszanowania środowiska naturalnego. To nasi rolnicy, ekolodzy, drobni przedsiębiorcy, przedstawiciele wolnych zawodów, konsumenci, organizacje osób niepełnosprawnych oraz seniorów będą rozmawiać z obywatelami Europy i zabierać głos w ich imieniu. Wyraża się w to codziennej pracy Komitetu, ale także w aktywnym udziale w tworzeniu planu działania EKES-u „Od Krakowa po Sybin i dalej”, w którym zawarta będzie wizja przyszłego europejskiego społeczeństwa obywatelskiego. Nie zapominajmy też o konferencji, którą nasza Grupa organizuje w październiku w Austrii, poświęconej kwestii: Czy postęp ekonomiczny i stabilność społeczna są lekiem na eurosceptycyzm? Europa to przede wszystkim wzajemny szacunek i obrona różnorodności. Różnorodności, która zaczyna się już w naszej Grupie – Grupie „Różnorodność Europy”.

Arno Metzler

Przewodniczący Grupy „Różnorodność Europy” (Grupa III) 

Grupa Pracodawców w EKES-ie

Spójniejsza, silniej zjednoczona i mniej biurokratyczna – tak pracodawcy postrzegają Europę w przyszłości. Przedstawiciele biznesu pozostają zdecydowanymi zwolennikami Europy i pragną odgrywać aktywną rolę w kształtowaniu przyszłości Unii Europejskiej. Uczestnicy konferencji na temat przyszłości Europy z perspektywy pracodawców, która odbyła się 21 czerwca 2018 r. w Madrycie (Hiszpania), wskazali na konkretne przykłady niedociągnięć w UE i zaproponowali rozwiązania na przyszłość.

W przemówieniu inauguracyjnym José Vicente González, wiceprzewodniczący hiszpańskiej Konfederacji Pracodawców i Przemysłu (CEOE), stwierdził, że jeżeli zapomnimy o wartości europejskich, stracimy Unię. Przyszłość Europy trzeba postrzegać w kontekście globalnym. Należy zająć się wyzwaniami geopolitycznymi takimi jak obecna polityka rządu USA czy przepływy migracyjne.

Unia doświadcza kryzysu za kryzysem, lecz to właśnie obecnie – gdy globalny porządek, jaki znamy, przechodzi radykalne zmiany – musimy pozostać zjednoczeni i podjąć ambitne, odważne działania. Zdaniem przewodniczącego Grupy Pracodawców Jacka Krawczyka pracodawcy są częścią rozwiązania a nie problemu. Nie powinniśmy obawiać się dalszego rozwoju zjednoczonej Europy ani zjednoczonych i solidarnych działań. Musimy głośno i wyraźnie mówić, czego potrzeba przedsiębiorstwom, aby mogły prowadzić swoją działalność.

Debata koncentrowała się na dwóch zagadnieniach związanych z przyszłością UE, a mianowicie na rynku wewnętrznym oraz Unii Gospodarczej i Walutowej (UGW). Nadmierna regulacja pozostaje wyzwaniem dla europejskich przedsiębiorstw. Zachodząca obecnie cyfryzacja wymaga w wielu sektorach poważnych zmian modelu biznesowego w celu zachowania konkurencyjności. Uczestnicy panelu poświęconego Unii Gospodarczej i Walutowej zgodzili się, że reformy UGW podjęte po kryzysie to krok we właściwym kierunku, lecz są zbyt powolne i niewystarczająco ambitne.

Członkowie Grupy Pracodawców powitali także Anę Pastor, która przewodniczy Kongresowi Deputowanych (hiszpańskiemu parlamentowi), i przedstawili jej wnioski z konferencji. Wydarzenie współorganizowała hiszpańska Konfederacja Pracodawców i Przemysłu (CEOE) i Grupa Pracodawców w Europejskim Komitecie Ekonomiczno-Społecznym. (lj)

Wydarzenie kulturalne upamiętniające 60. rocznicę powstania EKES-u było bez wątpienia niepowtarzalnym i pamiętnym przeżyciem artystycznym łączącym różne elementy zaczerpnięte z szerokiego spektrum kultury i branży twórczej.

W spektaklu „Pieśni tęsknoty”, zorganizowanym we współpracy z domem operowym La Monnaie pod dyrekcją artystyczną Airana Berga w ramach Europejskiego Roku Dziedzictwa Kulturowego, pokazano fragmenty projektu społecznościowego, którego premiera odbędzie się pod koniec czerwca.

Widowisko przeplatało muzykę, taniec i teatr w wykonaniu trzech zespołów artystycznych i uwypuklało rolę kultury w Europie – zarówno teraz, jak i w przyszłości – oraz naczelne przesłanie UE: „Zjednoczeni w różnorodności”.

Tym samym połączyło różne elementy dziedzin, na których skupia się uwaga EKES-u – polityki społecznej i powiązanych kwestii, a także ekonomii i kultury.

Na tej samej scenie wystąpili zarówno początkujący, jak i znani artyści zawodowi oraz członkowie różnych społeczności artystycznych mieszkający i pracujący w Brukseli. Zabrali oni widownię w podróż wiodącą w głąb naszego różnorodnego dziedzictwa kulturowego, ukazując, jak zasila ono współczesną twórczość i podsycając nadzieję na przyszłość opartą na wspólnym człowieczeństwie.

Widowisko „Pieśni tęsknoty” odbyło się w czwartek 24 maja w wypełnionej po brzegi sali Albert Hall.

Więcej informacji znajdziesz tutaj (ck)