Bułgarskie stowarzyszenie NAJA, które zdobyło trzecią nagrodę, od 20 lat zwalcza przemoc domową w małych, defaworyzowanych społecznościach i realizuje program pomocy społecznej dla ofiar znajdujących się w bardzo trudnej sytuacji. Jednocześnie, jak wyjaśnia w wywiadzie Swetła Siwczewa, stowarzyszenie skupia się na zapobieganiu przemocy poprzez pracę z małymi dziećmi, by badać sposoby przełamywania i pokonywania stereotypów społecznych z myślą o rozszerzaniu horyzontów i wykorzystaniu potencjału dzieci.

EKES Info: Co przyznanie nagrody oznacza dla Pani osobiście i dla waszej organizacji?

Swetła Siwczewa: Ta nagroda jest bardzo ważna dla naszej organizacji, która od 20 lat działa na rzecz zwalczania przemocy wobec kobiet i dzieci i przekonuje coraz większą liczbę osób, że jest to istotny problem społeczny, a nie prywatny i że zwalczanie przemocy wobec kobiet jest obowiązkiem państwa, instytucji i każdego człowieka. Nasza organizacja współpracuje ze słabszymi grupami z małych miasteczek i wsi, które stykają się z wieloma problemami społecznymi, takimi jak ubóstwo, bezrobocie, porzucanie nauki i brak opieki zdrowotnej. W tej sytuacji bardzo trudno jest chronić prawa kobiet, wzmacniać ich pozycję oraz inspirować je, by uwierzyły w swój potencjał i realizowały się zarówno w życiu społecznym, jak i gospodarczym. Pomimo tych trudności kontynuujemy naszą pracę, a nagroda jest wyrazem uznania dla naszej nieustępliwości i wytrwałości oraz dla wysiłków, które podejmujemy, by pokazać, jak ważne i cenne dla społeczeństwa jest zapewnienie równych szans kobietom i mężczyznom.

Jakiej rady udzieliłaby Pani innym organizacjom, by ich działania i programy prowadziły do osiągnięcia wyników?

Praktycznie nie mam żadnej rady do udzielenia, ponieważ społeczeństwo obywatelskie dokonało już wiele w tym zakresie, chociaż nie zawsze działania te są szeroko nagłaśniane czy przyciągają uwagę polityków. Organizacje pozarządowe i indywidualni obywatele nieustannie testują nowe pomysły i tworzą dobre praktyki na szczeblu UE oraz wymieniają się doświadczeniami i wiedzą fachową. Mamy nadzieję, że działania społeczeństwa obywatelskiego doprowadzą do refleksji nad opracowaniem przez państwo rzeczywistych i skutecznych strategii, które wyraźnie dowiodą, że kwestia ta jest priorytetem i że istnieje na najwyższym szczeblu wola, by promować i zapewniać równe szanse kobietom i mężczyznom we wszystkich sferach życia społecznego i gospodarczego. W niektórych państwach członkowskich doszło do pogorszenia sytuacji w zakresie zapobiegania przemocy ze względu na płeć i osiągania równości płci, co jest bardzo niepokojące. Mamy nadzieję, że UE i poszczególne rządy wykażą wyraźną wolę polityczną, aby stać na straży wspólnych wartości europejskich, w tym równych szans dla kobiet i mężczyzn.

W jaki sposób wykorzystacie te konkretne środki finansowe, by świadczyć dalszą pomoc społeczności?

Wykorzystamy je do zabezpieczenia naszego Programu Równości Płci. Nasza organizacja nie dysponuje dużymi środkami finansowymi, a usługi świadczone ofiarom przemocy domowej są zawsze priorytetem i nie można ich przerwać. Napotykamy trudności w finansowaniu działań mających na celu osiągnięcie równości płci. Zatem wykorzystamy te środki do działań na rzecz zapobiegania przemocy wobec dzieci oraz do pracy z kobietami prowadzącymi działalność gospodarczą, a także do propagowania większego udziału kobiet w polityce i procesach decyzyjnych. Dzięki tym środkom będziemy mogli informować i wspierać więcej kobiet z małych i zamkniętych społeczności, co jest bardzo cenne.

Wasz projekt angażuje rodziców i dzieci w wieku przedszkolnym. Dlaczego ważne jest, aby rozmawiać z małymi dziećmi o równości płci? W jaki sposób bajki pomagają im zrozumieć przesłanie o tym, jak ważna jest równość kobiet i mężczyzn?

Problemem, na którym się skupiamy, to narzucanie stereotypów dotyczących płci od najmłodszych lat pod wpływem rodziców, nauczycieli i rówieśników. Dorośli zachowują wiele stereotypów kulturowych i symboli społecznych przyswojonych we wczesnym dzieciństwie, które stają się normą. Utrudnia to chłopcom i dziewczętom swobodne wyrażanie się i zachęca ich do zachowywania się w sposób uważany za społecznie właściwy. Aby przerwać ten cykl, ważne jest, aby od najmłodszych lat zachęcać dzieci do postrzegania kobiet i mężczyzn w innych rolach niż tradycyjne, do oceny własnego potencjału i możliwości oraz do nabrania wiary w to, że ich wiedza i umiejętności są równie cenne i istotne dla społeczeństwa.

Klasyczne bajki dla dzieci to doskonałe narzędzie do poruszania rozmaitych kwestii z małymi dziećmi – w tym równości kobiet i mężczyzn – w słowach, które są dla nich dostępne i zrozumiałe. Pracujemy z bajkami i ich bohaterami, aby otworzyć przed dziewczynkami i chłopcami nowe możliwości i rozwinąć w nich cechy, zainteresowania i potencjał, które pozwolą im spełniać się w niestereotypowych rolach i zdobyć uznanie jako równie wartościowe i znaczące jednostki.