Middelbare scholieren uit heel Europa overhandigden acht concrete voorstellen aan de vicevoorzitter van de Europese Commissie voor Waarden en Transparantie, Věra Jourová. De leerlingen namen deel aan het virtuele jongerenevenement Jouw Europa, jouw mening! (YEYS2022), met als motto: De waarheid over leugens. Jongeren tegen desinformatie. Het evenement werd op 31 maart en 1 april 2022 georganiseerd door het Europees Economisch en Sociaal Comité (EESC).
Na twee dagen van levendige virtuele discussies en debatten hebben de 99 16-, 17- en 18-jarige scholieren die deelnamen aan #YEYS2022 een reeks specifieke aanbevelingen opgesteld die zij tijdens een plenaire slotzitting hebben voorgelegd aan en besproken met vicevoorzitter Věra Jourová.
Onderwijs is essentieel om onze samenleving weerbaarder te maken tegen desinformatie
en nepnieuws
, aldus mevrouw Jourová, die het evenement Jouw Europa, jouw mening 2022 afsloot en inging op de aanbevelingen van de leerlingen. Vicevoorzitter Jourová ging uitgebreid op de aanbevelingen in en besprak ze een voor een met de leerlingen. Desinformatie vormt een bedreiging voor onze samenleving, vooral in tijden van oorlog. We moeten dit verschijnsel aanpakken en tegelijk de vrijheid van meningsuiting behouden,
concludeerde zij.
De aanbevelingen van de leerlingen luiden als volgt:
- De lidstaten moeten op nationaal en Europees niveau voorlichtingscampagnes opzetten over de gevaren van desinformatie en over het gemak waarmee nepnieuws mensen tegen elkaar kan opzetten en haatdragende taal kan verspreiden.
- Er moeten onderwijsprogramma’s worden ontwikkeld. Het is van cruciaal belang dat de nationale autoriteiten cursussen over desinformatie opzetten en ondersteunen en in activiteiten investeren om nepnieuws op te sporen en aan te pakken.
- Op nationaal en/of Europees niveau moeten informatieplatforms worden opgezet waar informatiebronnen kunnen worden gevolgd en getraceerd en verspreiders van nepnieuws ter verantwoording kunnen worden geroepen voor wat zij online publiceren.
- De toegankelijkheid tot betrouwbare bronnen moet worden verbeterd en er moet een mechanisme voor feitenonderzoek worden opgezet. Technologie moet het middel zijn om transparantie te garanderen; dat kan op een creatieve manier worden bereikt door gebruik te maken van moderne online-instrumenten en apps zoals video’s of spelletjes.
- Het is ook van cruciaal belang censuur te allen tijde af te wijzen! Onderwijs is altijd de oplossing en censuur moet worden vermeden. Nationale autoriteiten en regeringen mogen de vrijheid van meningsuiting niet verbieden of beperken, en waarheid en geloofwaardigheid zijn de pijlers die moeten worden benadrukt en in stand gehouden als de essentiële kenmerken van democratische participatiesamenlevingen.
- Het systematische toezicht op de inhoud en herkomst van de bronnen moet worden uitgebreid. Kwetsbare doelgroepen moeten worden beschermd door de toegankelijkheid voor verspreiders van nepnieuws te beperken. Dit kan worden bereikt door meer controle op de identiteit van de uitgevers, en referenties en certificeringen moeten verplicht worden gesteld.
- Er moeten nieuwe regels en strengere wetgeving komen met mogelijke sancties voor respectloze of onjuiste inhoud. De begroting moet dienovereenkomstig worden verhoogd.
- In samenwerking met socialemediaplatforms en bedrijven die apps voor sociale media aanbieden, moeten er campagnes worden gestart om waarschuwingen en berichten te laten verschijnen en algoritmen in te voeren die nepnieuws opsporen.
#YEYS2022 had als doel het bewustzijn met betrekking tot de gevaren van desinformatie te vergroten en deelnemers aan te moedigen om actiever te worden in de strijd tegen nepnieuws. Tijdens het evenement werden de jongeren getraind om desinformatie gemakkelijk op te sporen en er iets tegen te doen. Zij werkten in kleine groepen en verschillende workshops en ontwikkelden een desinformatiecampagne, die later moest worden gepareerd met een krachtige tegencampagne.
De leerlingen werden verwelkomd door Christa Schweng, voorzitter van het EESC, die zei: Er wordt voortdurend nepnieuws verspreid in een poging de Europese waarden en democratie te ondermijnen. #YEYS2022 is een kans voor jongeren om kritisch te leren denken en kennis te maken met instrumenten om desinformatie te bestrijden. Jongeren zijn van cruciaal belang om een betere toekomst voor Europa vorm te geven.
Cillian Lohan, vicevoorzitter van het EESC en belast met communicatie, sloot het evenement af met de volgende opmerking: Als vertegenwoordigers van het maatschappelijk middenveld willen wij graag meer met onze jongeren in contact komen, hun onbevangen benaderingen horen en onze zorgen combineren met hun verbeeldingskracht en visie op de toekomst.
YEYS2022 is aangemerkt als een van de belangrijkste evenementen die plaatsvinden tijdens het Europees Jaar van de jeugd 2022.
Achtergrond:
Het vlaggenschipevenement van het Comité voor jongeren verwelkomde 33 scholen, één uit elk van de 27 lidstaten, vijf kandidaat-lidstaten (Albanië, Noord-Macedonië, Montenegro, Servië en Turkije) en één in Brussel gevestigde Europese school.
Met dit initiatief streeft het EESC ernaar dat de standpunten, ervaringen en ideeën van de jongere generatie in de EU-besluitvorming in aanmerking worden genomen.
Nadere details over YEYS 2022 zijn te vinden op de officiële website van het evenement.