Digitale grensoverschrijdende financiële diensten zijn verre van populair bij de Europese consument, die nog steeds de voorkeur geeft aan echt contact met een nationale consumentenbank. Er zijn meer inspanningen nodig om Europese consumenten meer keuzemogelijkheden, begrijpelijke producten en betaalbare diensten te bieden en tegelijkertijd grensoverschrijdende transacties veiliger en betrouwbaarder te maken. Dat waren de belangrijkste conclusies van een debat dat op 26 september bij het EESC werd gehouden.
Het evenement, getiteld Consumers at the heart of finance in Europe, werd georganiseerd door de afdeling Interne Markt (INT) van het EESC in samenwerking met het European Retail Financial Forum (ERFF). Onder de deelnemers bevonden zich o.a. de EESC-leden Ariane Rodert, voorzitter van de afdeling INT, Petru Sorin Dandea, rapporteur voor het FinTech-actieplan, en Carlos Trias Pintó, rapporteur voor het Actieplan duurzame financiering en de verordening betreffende informatieverschaffing en advies, evenals corapporteur voor het Actieplan inzake financiële diensten voor de consument, consumentenvertegenwoordigers Evangelia Kekeleki en Claude Mader, EP-leden Othmar Karas en Molly Scott Cato, Renatas Mazeikas, hoofd van de eenheid Consumentenbeleid bij de Europese Commissie, alsook vertegenwoordigers van het ERFF en van consumentenorganisaties en nationale ambtenaren.
Er vonden twee paneldiscussie plaats:
- Grensoverschrijdende omzettingen, fusies en splitsingen
- Bouwen aan transparantie en vertrouwen met het oog op een duurzame toekomst
De deelnemers kwamen tot de gezamenlijke conclusie dat Europese consumenten niet gecharmeerd zijn van volledige digitalisering, omdat fysiek contact voor hen nog steeds erg belangrijk is. Slechts 7 % maakt momenteel gebruik van grensoverschrijdende financiële transacties. Het gebrek aan vertrouwen wordt nog gevoed door het feit dat de EU-consumentenwetgeving niet overal in Europa op dezelfde wijze in nationale regelgeving is omgezet. De conclusie van de conferentie was dat de consument allerminst centraal staat in de financiële dienstverlening, maar dat dat wel het geval zou moeten zijn.
Het eerste panel benadrukte dat de lidstaten hun burgers bewust moeten maken van zowel het potentieel als de risico's op het gebied van cyberveiligheid en gegevensbescherming, wil de digitale interne markt worden gerealiseerd. Vertrouwen vergroten, door consumenten advies te geven over hun rechten en verhaalmogelijkheden te bieden, is van groot belang. Gebleken is dat 74 % van de 48 000 door het ECC-Net behandelde verzoeken om bijstand betrekking had op e-handel.
Sprekers merkten op dat Fin Tech het pad effent voor meer concurrentie en lagere kosten voor de consument, maar ook aanleiding geeft tot bezorgdheid vanwege geautomatiseerd advies, het gebruik van kunstmatige intelligentie en big data, en het gebruik van financiële platforms.
Het panel benadrukte dat het voorstel van de Commissie een secundaire markt voor niet-renderende leningen zou kunnen creëren die grote gevaren oplevert voor de consument, die al eerder de rekening van de financiële crisis kreeg gepresenteerd. De consument hoopte dat hij met behulp van financieel advies de juiste financiële producten kon kiezen, maar onderzoek heeft aangetoond dat financiële dienstverlening van alle sectoren het laagst scoort op het punt van consumentenvertrouwen en tevredenheid.
Het tweede panel vestigde de aandacht op duurzame financiering als sleutel tot een duurzame economie, en wees op studies die uitwijzen dat 70 % van de investeerders zich om het milieu bekommert. Ratingbureaus die de kwaliteit van financiële producten beoordelen, moeten ook duidelijke informatie verstrekken over het gebruik van investeringen, zo werd benadrukt.
Een van de aanbevelingen was om via verschillende digitale distributiesystemen eenvoudige, vergelijkbare en transparante "vlaggenschipproducten" voor consumenten in de hele EU te definiëren, om het vertrouwen van consumenten in deze producten te stimuleren.
Bepaalde belemmeringen - zoals taalkundige en juridische verschillen, hogere kosten en het ontbreken van toegang tot bepaalde financiële diensten en producten voor niet-ingezetenen, belastingverschillen, wisselkoersrisico's, enz. - moeten worden weggenomen. Benadrukt werd dat digitale distributiekanalen de beginselen van technologische neutraliteit, evenredigheid en integriteit moeten toepassen, in de wetenschap dat 60 tot 70% van de consumenten zich verzetten tegen openbaarmaking van hun gegevens aan derden. (dm)
Op de foto, van links naar rechts: EESC-leden Carlos Trias Pinto, Ariane Rodert en Michael Ikrath, EP-lid Othmar Karas en ERFF's Fiona Murray
Minder