Door Mira-Maria Kontkanen, lid van de groep Werkgevers van het EESC

In vergelijking met startende ondernemingen presteren succesvol overgedragen ondernemingen beter op het gebied van levensvatbaarheid, omzet, winst, innovatie en werkgelegenheid. Er zijn goede redenen om startende ondernemers in Europa te steunen, maar op Europa’s weg naar herstel en groei is het evenzeer belangrijk om bedrijfsoverdrachten te bevorderen.

Overdracht van eigendom is een natuurlijk onderdeel van de levenscyclus van een bedrijf en wordt steeds belangrijker nu de gemiddelde leeftijd van Europese ondernemers stijgt. In heel Europa gaan er jaarlijks ongeveer 450 000 bedrijven met in totaal 2 miljoen werknemers over in andere handen. Elk jaar echter dreigen naar schatting ca. 150 000 ondernemingen niet met succes te worden overgedragen, waardoor ongeveer 600 000 banen op de tocht komen te staan.
Een toename van het aantal geslaagde bedrijfsoverdrachten komt de Europese economie rechtstreeks ten goede. Goed functionerende bedrijfsoverdrachtssystemen en steunmechanismen dragen er niet alleen toe bij dat banen in Europa behouden blijven, maar bevorderen ook de economische en sociale samenhang in landelijke gebieden en helpen om een gevarieerd aanbod van producten en diensten en de instandhouding van de bestaansmiddelen in deze gebieden te waarborgen. Tevens kunnen bedrijfsoverdrachten de groene en digitale transitie van Europese micro-, kleine en middelgrote ondernemingen (mkmo’s) vergemakkelijken en stimuleren, aangezien de periode waarin een onderneming in andere handen overgaat vaak als een geschikt moment wordt gezien om een bedrijf te vernieuwen en nieuwe bedrijfsmodellen toe te passen.

De verantwoordelijkheid voor de overdracht van een bedrijf ligt uiteindelijk bij de ondernemer zelf, maar dat neemt niet weg dat er op lidstaat- en Europees niveau meer moet worden gedaan om het aantal succesvolle bedrijfsoverdrachten te vergroten. Hierbij valt te denken aan:

  • bewustmakingsactiviteiten, zoals de instelling van een week ter bevordering van bedrijfsoverdracht en nationale forumbijeenkomsten voor belanghebbenden bij bedrijfsoverdracht;
  • het opstellen van een EU-brede barometer voor bedrijfsoverdracht ter ondersteuning van empirisch onderbouwde beleidsvorming op zowel Europees als nationaal niveau;
  • het opnemen van kennis over het kopen van een bedrijf en over bedrijfsopvolging in het ondernemerschapsonderwijs, en het ontwikkelen van stimulansen voor de overdracht van kleine bedrijven aan jonge ondernemers;
  • het ontwikkelen van grensoverschrijdende overdrachten van mkmo’s, bijvoorbeeld door onlinemarktplaatsen voor bedrijfsoverdrachten in de EU met elkaar te verbinden.

Europa moet ernaar streven een punt te bereiken waarop de overname van een bestaand bedrijf erkend wordt als een even aantrekkelijke kans als het zelf opzetten van een bedrijf als startende ondernemer. Dit kan alleen als de EU en de lidstaten de bevordering van bedrijfsoverdrachten een centrale plaats geven in hun beleid inzake herstel, groei en ondernemerschap.

Lees het volledige artikel in het septembernummer van de nieuwsbrief van de groep Werkgevers. Het EESC-advies Overdracht van ondernemingen als stimulans voor duurzaam herstel en groei in het midden- en kleinbedrijf, opgesteld door rapporteur Mira-Maria Kontkanen, vindt u hier.