Hoe kijkt de burger ertegenaan? Bijzondere aflevering: Erop of eronder – hoe Europa met het coronavirus worstelt

Kan de EU de uitdaging van Covid-19 aan? Mogen de burgers verwachten dat de EU hen deze keer te hulp schiet of zullen ze zich net zo in de steek gelaten voelen als tijdens de twee andere grote crises van deze eeuw? De corona-uitbraak eist een hoge menselijke tol en veroorzaakt enorme economische schade in heel Europa. EESC-voorzitter Luca Jahier kijkt naar wat de EU tot nu toe heeft gedaan en verwijst naar de ingrijpende maatregelen die gisteren nog ondenkbaar zouden zijn geweest. Maar we zijn er nog niet, zegt Jahier, die aangeeft welk pad de Europese leiders zouden moeten bewandelen om elkaar te vinden. (ll)

Beschikbare talen:

Hoofdartikel

Europa niet alleen redden maar ook laten herrijzen

Beste lezers,

De covid-19-uitbraak heeft zich ontwikkeld tot een snel evoluerende noodsituatie. Cijfers en maatregelen veranderen voortdurend in Europa en de rest van de wereld en alle lagen van de bevolking worden getroffen.

De internationale gemeenschap staat voor de meest dramatische crisis sinds de Tweede Wereldoorlog. Geen enkele overheid in Europa of daarbuiten kan zich in staat wanen om zo’n pandemie alleen op te lossen. Alle lidstaten moeten zich verenigen om elkaar te steunen en gezamenlijke acties te coördineren. Een gefragmenteerde benadering door de individuele lidstaten kan alleen maar uitdraaien op een ramp. Als we dit verkeerd aanpakken, krijgen we misschien nooit meer de kans om het goed te maken.

door leden van het EESC

Dessine-moi …*

Vanaf april verschijnt de nieuwe rubriek “Dessine-moi ...”, met artikelen die door leden van het EESC zijn geschreven.

 

In tijden van covid-19

door Isabel Caño Aguilar

We leven in ongewone en uitzonderlijke tijden.

Aan de ene kant zitten we in isolement in onze landen, in onze huizen. Aan de andere kant weten we zeker dat de wereld niet tot stilstand kan komen en dat de mensen in het maatschappelijk middenveld elke ochtend weer opstaan en aan de slag gaan. De emotionele last die in deze ongekende situatie op eenieder van ons drukt, is enorm.

Een uitdaging die we zullen overwinnen

Door Milena Angelova

COVID-19 is de grootste uitdaging van deze eeuw. Ik zal niet ingaan op de negatieve gevolgen ervan voor ons leven, onze grondrechten en vrijheden, de economie en het welzijn. Wel zal ik proberen een positieve en pragmatische visie voor te stellen over de manier waarop we het beste kunnen halen uit de huidige situatie. We kunnen dit samen aanpakken als we gefocust blijven, in teamverband werken en onze verantwoordelijkheid opnemen.

Solidariteit in de strijd tegen het coronavirus

Interview met Giuseppe Guerini

Mijnheer Guerini, hoe komt u deze moeilijke dagen door?

Het leven is zeer zwaar, zowel door de werkdruk als op persoonlijk en emotioneel vlak. Ik woon in Bergamo, in het epicentrum dus van de epidemie in Italië, en het gevoel meegesleurd en overweldigd te worden door het lijden en het grote aantal sterfgevallen maakt dat we in voortdurende angst en hulpeloosheid leven. Ieder van ons telt onder vrienden, collega's of kennissen wel slachtoffers, ofwel onder de doden ofwel onder degenen die op de intensive care nog voor hun leven vechten. 

Het coronavirus zal onze samenleving ten goede veranderen

Door Adam Rogalewski

Na de covid-19-pandemie zal niets ooit nog hetzelfde zijn. Niet alleen ons leven, maar ook ons land, onze economie en onze samenleving: alles zal er totaal anders uitzien. Inmiddels beseffen we hoe kwetsbaar we zijn, ondanks het feit dat onze levensomstandigheden in de loop der tijd fors zijn verbeterd en ondanks de technologische vooruitgang die we, bijvoorbeeld in de vorm van digitalisering en kunstmatige intelligentie, hebben meegemaakt. Door thuis te blijven zijn we er ook achter gekomen hoe belangrijk andere mensen zijn in ons dagelijks leven en welke rol de samenleving speelt. Als we iets geleerd hebben in deze coronacrisis, dan is het wel dat het neoliberale discours (“er bestaat niet zoiets als een samenleving”) niet klopt. In crisistijden zoals deze is het de samenleving of, met andere woorden, de solidariteit tussen mensen die ons kan beschermen tegen de gevolgen van een virus.

Onherstelbare schade aan de economie

Door Helena De Felipe Lehtonen

Midden in deze pandemie die ons allen treft, maar vooral ouderen en mensen met een zwakkere gezondheid, vraag ik me af of het virus niet in een laboratorium is ontstaan en al dan niet per ongeluk is vrijgekomen. Aangezien dat voor gewone burgers waarschijnlijk altijd een raadsel zal blijven en er wellicht pas tegen het najaar van 2021 een vaccin beschikbaar zal zijn, is het niet uitgesloten dat we de komende winter met een ander virus te maken krijgen dat vergelijkbare gevolgen heeft (denk maar aan de Spaanse griep van 1918).

EU-leiders over de COVID-19-crisis

Ursula von der Leyen, voorzitter van de Europese Commissie

We zullen alle beschikbare instrumenten gebruiken om de verspreiding van het #coronavirus in te dammen, patiënten te helpen en ervoor te zorgen dat de Europese economie deze storm doorstaat.
Ik ben ervan overtuigd dat de EU de dreun aankan die onze zorgstelsels en economieën nu krijgen. Maar elke lidstaat moet zijn volledige verantwoordelijkheid nemen. En de Europese Unie als geheel moet zich vastberaden, gecoördineerd en verenigd tonen.

Nieuws van het EESC

Pleidooi voor ongekende solidariteit

Op 6 april, aan de vooravond van de vergadering van de eurogroep op 7 april, heeft het Europees Economisch en Sociaal Comité een verklaring uitgebracht waarin het oproept tot ongekende solidariteit tussen de lidstaten van de EU en aandringt op een snelle respons op de covid-19-pandemie. Het EESC onderstreept dat alle lidstaten in hetzelfde schuitje zitten en dat gemeenschappelijk optreden daarom dringend geboden is om de huidige volksgezondheidscrisis het hoofd te bieden en de politieke, economische en sociale gevolgen ervan op te vangen.

Het moment van de waarheid: zijn we een echte Unie of niet? Verklaring van het EESC over de covid-19-epidemie.

Als reactie op de situatie die door de coronaviruspandemie is ontstaan, hebben de leden van het EESC op 17 maart 2020 een verklaring aangenomen: Covid-19, het moment van de waarheid: zijn we een echte Unie of niet? Daarin roepen zij op tot meer solidariteit en gemeenschappelijke actie op Europees niveau om de gevolgen van de pandemie doeltreffend te bestrijden. De leden benadrukken het belang van gezamenlijke maatregelen: alle lidstaten moeten de handen ineenslaan, elkaar steunen en hun optreden coördineren.

Coronarespons: voorstel van de Commissie voor inzet van EU-Solidariteitsfonds gaat niet ver genoeg

Op 25 maart heeft het EESC een merendeels positief standpunt ingenomen ten aanzien van het voorstel van de Europese Commissie tot wijziging van de verordening van de Raad betreffende het Solidariteitsfonds van de Europese Unie (EUSF) naar aanleiding van de uitbraak van het coronavirus. Hoewel het EESC zich in zijn standpuntnota volledig achter de voorgestelde uitbreiding van het toepassingsgebied van het SFEU schaart, is het van mening dat de middelen die aan dit financieringsinstrument worden toegewezen volstrekt ontoereikend zijn en dat ook de financiële bepalingen ervan tekortschieten.

Coronarespons: EESC pleit voor breder Europees investeringsplan

Het EESC steunt het “Corona Response Investment Initiative” (investeringsinitiatief coronavirusrespons) van de Europese Commissie, maar dringt aan op een breder investeringsplan om de lidstaten te helpen met het aanpakken van de Covid-19-pandemie. Het initiatief is bedoeld om investeringen in de gezondheidszorgstelsels van de EU-lidstaten en in andere sectoren van hun economie te ondersteunen. De EU zal kasreserves vrijmaken — in de vorm van voorschotten van EU-fondsen die niet terugbetaald hoeven te worden — en financiële ondersteuning bieden.

Luchtvaart: het EESC steunt de opschorting van de EU-regels inzake de toewijzing van luchthavenslots

Het EESC steunt het voorstel van de Commissie om de voorschriften van de EU inzake de toewijzing van luchthavenslots in het licht van de uitbraak van het coronavirus tijdelijk op te schorten. Het Comité wijst erop dat de opschorting zou moeten gelden tot het einde van de zomerdienstregeling en dat deze dringende maatregel deel zou moeten uitmaken van een veel breder pakket om de EU-luchtvaartsector de kans te geven er na de coronacrisis weer bovenop te komen.

Nieuws van de groepen

Coronaviruscrisis: de gezondheid van mensen beschermen en de Europese economie redden

door de groep Werkgevers van het EESC

De coronaviruscrisis: nooit eerder heeft de EU voor zo’n grote uitdaging gestaan. EU-lidstaten, bedrijven en burgers maken een uiterst moeilijke tijd door. Tegelijkertijd heeft de EU de kans om opnieuw haar waarde te bewijzen en haar verplichtingen na te komen door de lidstaten te helpen de economische crisis als gevolg van het virus te boven te komen.

Arbeidsrechten en democratie onder vuur

Door de groep Werknemers van het EESC

Terwijl de Covid-19-crisis om zich heen blijft grijpen in Europa, maakt de groep Werknemers van het Europees Economisch en Sociaal Comité zich ernstige zorgen over de aanvallen op collectieve onderhandelingen en arbeidsrechten in sommige lidstaten. Wij zijn met name verontrust over de situatie in Polen, waar de regering Covid-19 wil aanpakken met noodwetgeving die afbreuk doet aan de onafhankelijkheid van de raad voor sociaal overleg en de autonomie van de sociale partners. De groep Werknemers kijkt ook met argusogen naar Italië, waar de overheid en de sociale partners overeengekomen zijn dat de werkloosheidsuitkeringen voor werknemers die tijdens de Covid-19-crisis niet kunnen werken, via collectieve onderhandelingen zullen worden vastgesteld, en extreemrechtse politici erop hebben aangedrongen dat dergelijke collectieve onderhandelingen worden opgeschort.

Betrouwbare media om nepnieuws over covid-19 tegen te gaan

Door de groep Diversiteit Europa van het EESC

Knoflook eten, warm water drinken, geen ijs eten ... Misschien ben je deze adviezen al tegengekomen op internet als ‘tips’ om te voorkomen dat je covid-19 krijgt. Ik sprak onlangs met een vriendin – ik zal geen namen noemen – die zei dat het zo frustrerend is om geen echte informatie over het virus te kunnen vinden. 

 

In het kort

Het EESC steunt het besluit van de Europese Raad om de toetredingsonderhandelingen met Albanië en Noord-Macedonië te openen

Luca Jahier, voorzitter van het Europees Economisch en Sociaal Comité (EESC), en Dilyana Slavova, voorzitter van de afdeling Externe Betrekkingen, hebben op 26 maart in een gezamenlijke verklaring het besluit van de Raad van 24 maart 2020 verwelkomd om de toetredingsonderhandelingen met Albanië en Noord-Macedonië te openen.

Annulering van YEYS 2020: de Europese jongeren zullen moeten wachten om hun stem te laten horen

Door de covid-19-uitbraak moest het evenement “Jouw Europa, jouw mening” (YEYS), dat op donderdag 19 en vrijdag 20 maart gepland stond, worden geannuleerd. Die beslissing is genomen in het belang van ieders gezondheid en veiligheid, de belangrijkste prioriteiten van het EESC gezien de huidige pandemie. De organisatie bekijkt nu verschillende alternatieven voor 2021, maar heeft nog geen definitief besluit genomen.

Het EESC in de media

Hieronder staan enkele koppen van berichten in de Europese media over de reactie van het EESC op de covid-19-crisis.

Austria – Kleine Zeitung - Kleine Zeitung - EWSA-Präsident Jahier"Entweder eine Union - oder nichts"

Belgium - LaLibre.be - "Si le virus arrive ici, il se propagera comme un feu de forêt": les camps de Rohingyas à la merci du coronavirus