l-ġejjieni ma jistenniex: is-sostenibbiltà tibda f’darna
Għeżież qarrejja,
F’Awwissu 2018, Greta Thunberg bdiet l-istrajk mill-iskola u, malajr, ħafna żgħażagħ oħra mill-Ewropa kollha ngħaqdu mal-protesta tagħha kontra r-riluttanza tal-UE u l-Istati Membri tagħha li jieħdu azzjonijiet kuraġġużi kontra t-tibdil fil-klima.
L-impenn ġenwin taż-żgħażagħ jagħmilni ottimist li fl-Ewropa jista’ jfeġġ moviment kbir għall-azzjoni klimatika. Bil-protesta tagħha, Greta wriet li persuna waħda biss tista’ tagħmel differenza kbira.
Iżda kemm tista’ tkun kbira din id-differenza jekk ningħaqdu magħha lkoll? Jekk l-Ewropej kollha kellhom jibdew jaġixxu waħidhom? Ilkoll kemm aħna nistgħu nagħmlu aktar, peress li għandna obbligu morali u responsabbiltà biex nagħmlu aktar – għalina u għall-ġenerazzjonijiet futuri.
Greta Thunberg, pereżempju, qed tivvjaġġa bil-ferrovija – mill-Iżvezja sa Brussell, minn Brussell sa Pariġi, minn Pariġi sa Hamburg, eċċ. – u lura d-dar mill-ġdid. Hija eżempju tajjeb ta’ għajxien sostenibbli. Ilkoll kemm aħna nistgħu nsiru eżemplari biex nieħdu ħsieb l-ambjent tagħna, il-pjaneta tagħna. Ejjew nirriflettu dwar id-drawwiet u l-imġiba tagħna bħala konsumaturi: kif nistgħu nnaqqsu l-marka tal-karbonju tagħna? Billi nibdlu d-drawwiet tax-xiri tagħna, x’nieklu, jew kif niċċaqilqu minn post għal ieħor, u b’modi oħra? Is-sostenibbiltà tibda d-dar.
Iżda fl-istess ħin, jeħtieġ li naġixxu flimkien fil-livell Ewropew. Immaġinaw x’tista’ tikseb l-Unjoni Ewropea kollha jekk tlaqqa’ flimkien il-forzi tagħha – kemm fi kliem kif ukoll f’azzjonijiet – fir-riċerka, fis-sistemi intelliġenti tat-trasport u tal-enerġija, fl-agrikoltura u fl-industrija tal-ikel tagħha, u fl-aħħar nett billi s-sostenibbiltà titqiegħed fil-qalba tad-deċiżjonijiet politiċi tagħha u l-ftehimiet ta’ kummerċ ħieles.
Aħna diġà għandna eżempji ammirevoli – nies b’ideat u impenn kbar fl-Ewropa kollha. Smajna dwarhom biss dan l-aħħar fl-avveniment tagħna Is-soċjetà ċivili għar-rEUnaissance u fil-konferenza dwar l-Ekonomija Ċirkolari.
L-isfida tal-lum hija li t-tkabbir ekonomiku jiġi diżakkoppjat mill-konsum(eċċessiv) tar-riżorsi naturali.
Nitlob lill-ħafna intraprendituri, inġiniera, prattikanti, investituri, familji, ġenerazzjonijiet żgħażagħ u aktar imdaħħlin fiż-żmien li lkoll huma impenjati biex jikkontribwixxu u jaħdmu flimkien fl-iżvilupp ta’ ċivilizzazzjoni sostenibbli kemm fl-Ewropa kif ukoll fid-dinja.
Jiġi minna li nivvutaw għal Ewropa kooperattiva, sostenibbli u magħquda f’Mejju 2019. Jeħtieġ li nivvutaw għal demokrazija parteċipattiva, fejn l-Ewropej u s-soċjetà ċivili organizzata jkollhom vuċi aktar b’saħħitha – mhux biss fil-jum tal-elezzjoni, iżda kuljum, minħabba li l-isfidi tal-ġejjieni ma jistgħux jiġu indirizzati mill-politiċi biss, iżda jirrikjedu l-parteċipazzjoni tas-soċjetà ċivili kollha kemm hi.
Luca Jahier
Il-President tal-KESE
Inqas