EESC info

Ráiteas ó Luca Jahier, Uachtarán CESE

Tá an solas glas faighte ag foireann #vonderleyen: Anois déanaimis Eoraip Inbhuanaithe a chur i gcrích ar mhaithe lena saoránaigh!

27.11.2019

Is é toradh na vótála i bParlaimint na hEorpa inniu go bhfuil an bealach réitithe le haghaidh ré nua don Eoraip. Táim suite de go gcuirfidh Uachtarán nua an Choimisiúin, Ursula von der Leyen, agus a foireann de Leas-Uachtaráin Feidhmiúcháin, Leas-Uachtaráin agus Coimisinéirí borradh nua faoin mór-roinn seo againne, tar éis na dtorthaí dearfacha a bhí ar na toghcháin Eorpacha i mí na Bealtaine. Tá cúig bliana tugtha ag ár saoránaigh dúinn chun Eoraip an lae amárach a thógáil agus níor cheart dúinn an deis seo a chur amú.

Faightear léiriú beacht ar thosaíochtaí Choiste Eacnamaíoch agus Sóisialta na hEorpa i gclár oibre Uachtarán nua an Choimisiúin Eorpaigh, a bhfuil an Comhshocrú Glas, a bheidh mar straitéis fáis nua againn le haghaidh Eoraip inbhuanaithe, an comhionannas inscne agus na cearta bunúsacha san áireamh ann. Creideann Teach seo na sochaí sibhialta Eorpaí go láidir go bhfuil sé thar am don Aontas Eorpach clár oibre uaillmhianach inbhuanaithe a ghlacadh chuige féin agus a chur chun feidhme. Chuige sin, ní mór athrú mór teacht ar an meon atá againn.

Ag an seisiún iomlánach i mí Dheireadh Fómhair, thíolaic CESE a aighneacht do chlár oibre an Choimisiúin Eorpaigh le haghaidh na gcúig bliana seo romhainn, agus thug sé le fios nach mór don Aontas díriú ar an athrú aeráide, an digiteáil, an smacht reachta agus an domhandú, agus nach mór dó córas rialachais nua a ghlacadh chuige féin, córas a nglacfaidh eagraíochtaí na sochaí sibhialta níos mó páirte ann.

Tá CESE ag cur comhairle ar an gCoimisiún Eorpach a phlean oibre do 2020 agus ina dhiaidh sin a thógáil ar bhonn an cholúin seo. Ina theannta sin, tá CESE ag iarraidh straitéis uileghabhálach an Aontais do 2050 a thabhairt isteach maidir leis an inbhuanaitheacht ionas gur féidir Clár Oibre 2030 na Náisiún Aontaithe agus na 17 sprioc forbartha inbhuanaithe a chur chun feidhme – agus tá gealltanas tugtha ag an Aontas Eorpach na spriocanna sin a bhaint amach faoi 2030.

Ní mór dúinn gníomhú ar bhealach dinimiciúil i gcomhthráth ar gach leibhéal chun aghaidh a thabhairt ar dhúshláin phráinneacha chomhshaoil, eacnamaíocha agus shóisialta. Tá sé ríthábhachtach an Colún Sóisialta a chur chun feidhme le haghaidh aistriú cóir cothrom. Tá CESE ag cur i bhfáth freisin go bhfuil struchtúr rialachais nua ag teastáil go géar ón Aontas Eorpach, mar aon le rialacha agus ionstraimí nua maidir le beartais AE a dhréachtú agus a chur chun feidhme. Ba cheart, go háirithe, ról Pharlaimint na hEorpa a fheabhsú chun an chuntasacht dhaonlathach a neartú.

Má táthar chun sprioc na hinbhuanaitheachta (i.e. na gnéithe uile di) a bhaint amach, teastóidh iarracht agus rannpháirtíocht thar na bearta ó na páirtithe uile lena mbaineann. Tá díospóireacht dhaonlathach oscailte, a mbeidh rannpháirtíocht struchtúrtha na sochaí sibhialta mar bhonn agus mar thaca aici, ríthábhachtach má táthar chun aistriú cóir éifeachtach a dhéanamh.

Tá sé tugtha dár n-aire againn go bhfuil cinneadh déanta ag an Uachtarán von der Leyen an daonlathas Eorpach a chur chun cinn an athuair trí mheán Comhdháil ar Thodhchaí na hEorpa. Ní mór comhdháil den sórt sin a eagrú le rannpháirtíocht iomlán CESE, toisc gurb é an Coiste an institiúid AE is gaire do na saoránaigh agus seasann sé don ghné is barántúla den daonlathas rannpháirteach. Ar deireadh, is cúis mhór áthais dom go bhfuil aitheantas tugtha don chultúr anois mar dhroichead idir an t-am atá thart agus an todhchaí, agus go n-áirítear é faoi ainm nua i bpunann an Choimisinéara, Mariya Gabriel.

Táimid tiomanta anois, níos mó ná riamh, tacaíocht a thabhairt d’Aontas atá ar a dhícheall ag iarraidh torthaí níos fearr a fháil.

Mar a dúirt an tUachtarán nua, luímis isteach ar an obair LE CHÉILE!

Ag an seisiún iomlánach a bhí ag CESE an 30 Deireadh Fómhair, reáchtáladh díospóireacht le Michel Barnier, Príomh-Idirbheartaí an Aontais Eorpaigh maidir le Brexit. Le linn na díospóireachta, dúirt Michel Barnier gur cheart dlúthpháirtíocht a bheith ann idir an tAontas Eorpach agus an Ríocht Aontaithe agus nach mór tús áite a thabhairt don tsíocháin in Éirinn agus sláine an Mhargaidh Aonair a áirithiú.

Thug Michel Barnier an t-eolas is déanaí do chomhaltaí CESE maidir leis an gcaibidlíocht faoi Brexit agus d’áitigh sé go raibh an Coimisiún Eorpach tiomanta a chinntiú go mbeidh Brexit ordúil ann, toisc go bhfuil an baol fós ann go dtarlódh Brexit gan mhargadh. Chuir sé i bhfios go láidir nach ceann scríbe é Brexit ach gur “tús ré nua é”, agus is é an dúshlán is tábhachtaí atá romhainn anois ná comhpháirtíocht nua a fhorbairt idir an tAontas Eorpach agus an Ríocht Aontaithe, bunaithe ar dhá colún: malartú eacnamaíoch agus comhar i réimse na slándála agus na cosanta.

Chuir Uachtarán CESE, Luca Jahier, tús leis an díospóireacht agus leag sé béim ar an ról tábhachtach a d’fhéadfadh a bheith ag ionadaithe ón tsochaí shibhialta i ndiaidh Brexit. Bhí an méid seo le rá ag Luca Jahier: “Ní mór an caidreamh atá á fhorbairt le heagraíochtaí na sochaí sibhialta sa Bhreatain a chothú agus a neartú. Tá bóthar fada romhainn agus an-obair fós le déanamh, ach tá CESE réidh le tacú libhse.”

Tá cúigear iomaitheoirí as beagnach 180 tionscadal spreagúil a chuir isteach ar Dhuais na Sochaí Sibhialta 2019 roghnaithe ag Coiste Eacnamaíoch agus Sóisialta na hEorpa. Tá an Duais seo tiomnaithe do chumhachtú na mban agus don chomhrac ar son an chomhionannais idir fir agus mná.

Is iad seo a leanas na hiomaitheoirí a roghnaíodh (in ord aibítire):

• Tionscadal Scéalta Sí leis an gComhlachas NAIA sa Bhulgáir a thugann teagasc sa chomhionannas inscne do pháistí réamhscoile ag úsáid scéalta sí traidisiúnta;
• #mimmitkoodaa (Cód na mBan): ríomhchlár a chuir Comhlachas Bogearraí agus Ríomhghnó na Fionlainne (Ohjelmisto- ja e-business ry) le chéile chun fáil réidh leis an steiréitíopa gur fir iad forbróirí bogearraí i gcónaí;
• Strajk Kobiet (Stailc Mhná na Polainne): tionscadal a thugann cumhacht do bhanghníomhaithe i gcathracha beaga agus meánmhéide a bhíonn ag troid ar son athrú;
• The Brussels Binder: tionscadal ón mBeilg atá ar son ionadaíocht níos fearr a thabhairt do mhná i ndíospóireachtaí beartais an Aontais Eorpaigh;
• Toponomastica femminile: tionscadal ón Iodáil lena bhfuiltear ag obair chun cur le líon na n-áiteanna ar a bhfuil ainmneacha ban mór le rá, rud a thabharfaidh an t-aitheantas poiblí atá tuillte acu dóibh.

Reáchtálfar an searmanas bronnta ar an 12 Nollaig le linn sheisiún iomlánach CESE sa Bhruiséil, nuair a dhéanfar an rangú deiridh a nochtadh. Rachaidh buaiteoir na chéad duaise abhaile le EUR 14 000 agus gheobhaidh na hiomaitheoirí eile EUR 9 000 an ceann.

Roghnaigh CESE an téama seo do Dhuais na Sochaí Sibhialta 2019 mar gheall go raibh sé ag iarraidh béim a leagan ar cé chomh tiomanta agus atá sé don chomhionannas inscne, rud nach bhfuil fíoraithe go fóill san Eoraip. Tá na mná fós ag tuilleamh níos lú ná na fir agus is minic a bhíonn orthu fulaingt de bharr leithcheala agus foréigean inscne. Trí aitheantas a thabhairt do thionscadail ina léirítear éachtaí follasacha maidir le comhdheiseanna a chothú, tá súil ag CESE aird a tharraingt ar an dul chun cinn atá déanta i dtreo sochaí níos cothroime do mhná agus d’fhir a bhaint amach agus gníomhaíocht bhreise a spreagadh. (ll)

Le blianta beaga anuas, tar éis na géarchéime airgeadais, tá scéimeanna um shaoránacht agus cónaitheacht infheisteora curtha ar bun ag roinnt Ballstát d’fhonn infheistíocht a mhealladh agus a n-ioncam a mhéadú. De réir tuairime a ghlac CESE ag an seisiún iomlánach a bhí aige i mí Dheireadh Fómhair, tá rioscaí tromchúiseacha ag baint leis an gcleachtas sin agus ba cheart cosc a chur air sna Ballstáit uile.

Tá scéimeanna i bhfeidhm ag roinnt Ballstát a cheadaíonn rochtain mhear ar shaoránacht nó ar chónaitheacht AE do shaoránaigh nach de chuid an Aontais iad mar mhalairt ar infheistíocht shuntasach sa Bhallstát lena mbaineann. “Pasanna órga” nó “víosaí órga” a thugtar air sin. Sa tuairim uaidh maidir le Scéimeanna um Shaoránacht agus Cónaitheacht d'Infheisteoirí san Aontas Eorpach, caitheann CESE amhras ar na cleachtais sin agus molann sé go mór do na Ballstáit deireadh a chur leis na scéimeanna sin de réir a chéile nó cúis réasúnta a thabhairt mura ndéanfaidh siad amhlaidh.

Sa tuairim ó CESE, tacaíonn sé le tuarascáil a d’fhoilsigh seirbhís taighde Pharlaimint na hEorpa le déanaí, ina n-éilítear go gcuirfí deireadh a luaithe is féidir le gach scéim atá i bhfeidhm faoi láthair Ina theannta sin, tugtar le fios i dtuarascáil a d’fhoilsigh an Coimisiún Eorpach go bhfuil rioscaí ag baint leis na scéimeanna sin ó thaobh slándála, sciúradh airgid, imghabháil cánach agus seachaint rialacha de chuid an Aontais de.

Chuir Jean-Marc Roirant, rapóirtéir na tuairime atá idir chaibidil anseo, i bhfios nach gcomhlíonann na scéimeanna sin i gcónaí na cearta bunúsacha atá ina gcrann taca don chomhar Eorpach agus leag sé béim ar an ngá atá ann deireadh a chur leis na scéimeanna sin ar fud an Aontais Eorpaigh. Dúirt sé gur díol imní do CESE go bhfuil cearta agus saoránacht AE á gcur chun cinn mar tháirge atá ar díol. (dgf)

Ní mór an fhorbairt inbhuanaithe a bheith ina gné lárnach de thodhchaí na hEorpa. Sa rún a d’ullmhaigh Patricia Círez Miqueleiz, Rudy De Leeuw agus Lutz Ribbe, a glacadh ag an seisiún iomlánach a bhí ag CESE i mí Dheireadh Fómhair, molann CESE don Choimisiún Eorpach a phlean oibre don bhliain 2020 agus ina diaidh a bhunú ar an gcolún seo. Tá CESE ag iarraidh straitéis uileghabhálach EU 2050 a thabhairt isteach maidir leis an inbhuanaitheacht ionas gur féidir Clár Oibre 2030 na Náisiún Aontaithe agus na 17 sprioc forbartha inbhuanaithe a chur chun feidhme agus tá gealltanas tugtha ag an Aontas Eorpach na spriocanna sin a bhaint amach faoi 2030.

“Táimid breá sásta ár n-ionchur láidir cothrom a thabhairt i ndáil le tosaíochtaí polaitiúla an Aontais Eorpaigh ar feadh na gcúig bliana atá le teacht. Tá CESE ag tacú leis an gComhshocrú Glas arna gcur chun cinn ag Uachtarán toghaí an Choimisiúin, Ursula von der Leyen, mar phríomhspreagadh don athrú. Ní mór dúinn gníomhú ar bhealach dinimiciúil i gcomhthráth ar gach leibhéal chun aghaidh a thabhairt ar dhúshláin phráinneacha chomhshaoil, eacnamaíocha agus shóisialta,” a dúirt Uachtarán CESE, Luca Jahier.

Cuireann CESE i bhfáth go bhfuil gá le bearta i gceithre réimse mar thoradh ar scála agus luas an athraithe: an t-athrú aeráide, an digiteáil, an smacht reachta agus an domhandú. Deir CESE freisin go bhfuil struchtúr rialachais nua ag teastáil ón Aontas Eorpach, mar aon le rialacha agus ionstraimí nua maidir le beartais AE a shainiú agus a chur chun feidhme. Ba cheart, go háirithe, ról Pharlaimint na hEorpa a fheabhsú chun an chuntasacht dhaonlathach a neartú. Tá sé de rún ag CESE rannchuidiú go gníomhach leis an gComhdháil ar Thodhchaí na hEorpa, arna mholadh ag Ursula von der Leyen don bhliain 2020.

Tá cáineadh déanta ag CESE ar chinneadh ón gComhairle gan caibidlíocht aontachais a thosú leis an Macadóin Thuaidh agus leis an Albáin.

Is mór an chúis díomá do CESE gur chinn ceannairí an Aontais, ag an gComhairle Eorpach an 17-18 Deireadh Fómhair, tús na caibidlíochta aontachais leis an Macadóin Thuaidh agus leis an Albáin a chur siar arís.

Cheap Uachtarán CESE, Luca Jahier, "go raibh an cinneadh mícheart déanta ag an gComhairle den dara huair agus nár comhlíonadh an gealltanas a tugadh, rud a chuireann creidiúnacht an Aontais Eorpaigh i mbaol.” Dúirt sé gur "comhartha ciúin dlúthpháirtíochta" a bhí sa rún ó CESE.

Sa rún uaidh, deir CESE gur botún geostraitéiseach stairiúil é gan caibidlíocht a oscailt. Chuir Luca Jahier i bhfios “nár cheart don Aontas Eorpach neamhaird a thabhairt ar ghníomhaithe domhanda eile agus iad ag tabhairt faoi rudaí nua agus ag éirí níos gníomhaí sa réigiún”.

“Is ábhar dóchais í an Eoraip do na Balcáin Thiar, go háirithe do dhaoine óga”, arsa Dilyana Slavova, cathaoirleach na Rannóige um Chaidreamh Seachtrach in CESE, agus í ag iarraidh ar chomhaltaí féachaint ar mhéadú an Aontais Eorpaigh mar athaontú.

Leagadh béim sa dearbhú ón 7ú Fóram de chuid na Sochaí Sibhialta um na Balcáin Thiar go bhféadfadh méadú an Aontais Eorpaigh luachanna daonlathacha agus caighdeáin dhlíthiúla a leathadh ar fud na mBalcán Thiar. Thug comhaltaí foláireamh nár cheart beag is fiú a dhéanamh den tionchar a bheadh ag an gcinneadh gan caibidlíocht a thosú.

Bhíothas ar aon intinn faoi "nach mór an gealltanas a tugadh a chomhlíonadh agus ábhar dóchais a thabhairt do dhaoine". (dgf)

Ag an seisiún iomlánach a bhí aige i mí Dheireadh Fómhair, rinne CESE díospóireacht a reáchtáil maidir le rEUnaissance – Fís chúltúrtha don Eoraip.

Chuir Luca Jahier, Uachtarán CESE, tús leis an díospóireacht agus chuir sé in iúl gur díol sásaimh dó go bhfuil Emmanuel Macron ag tacú lena smaoineamh maidir le hAthbheochan na hEorpa. “Níor cheart dúinn dearmad a dhéanamh go raibh an Eoraip ina limistéar cultúrtha sula ndearnadh eintiteas polaitiúil di. Níl aonchineálacht sa limistéar sin ach tá rath uirthi mar gheall ar an éagsúlacht agus an dinimiceas atá ann.”

Dúirt Andre Wilkens, stiúrthóir ar Fhoras Cultúrtha na hEorpa, go bhféadfaí mí-úsáid a bhaint as an gcultúr chun pobail a roinnt, rud a bheadh ina bhagairt don lánpháirtiú Eorpach. Bhí Pier Luigi Sacco, comhairleoir speisialta don Choimisinéir Eorpach um Oideachas, Cultúr, Óige agus Spórt, Tibor Navracsics, ar aon intinn le Andre Wilkens agus dúirt sé nár cheart neamhaird a dhéanamh de chumhacht an chultúir chun difríocht a dhéanamh. Mhínigh sé go bhféadfadh an cultúr a bheith ina spreagadh d’athrú agus an imní atá ar dhaoine faoin todhchaí a laghdú.

Labhair Elke Kaschl Mohni, stiúrthóir ar Institiúid Goethe sa Bhruiséil, faoi ról an chultúir sa chaidreamh idirnáisiúnta agus leag sí béim ar an gcothroime agus ar mhalartuithe idir daoine. Dúirt sí gurb é an aidhm atá le caidreamh cultúrtha ná iontaoibh agus tuiscint a neartú. Ar deireadh, mhínigh Airan Berg, stiúrthóir ealaíne ar Fhéile na Réigiún, gur féidir leis an gcultúr agus an ealaín daoine a spreagadh chun dul sa seans agus dúshlán a thabhairt dóibh féin.

Ag deireadh na díospóireachta, dúirt Luca Jahier gur cheart tús áite a thabhairt don chultúr sa phróiseas ceaptha beartais agus mhol sé comhlacht nua a bhunú in CESE chun dul i ngleic le saincheisteanna cultúrtha. (sma)

Níor baineadh leas as acmhainneacht an bhithgheilleagair ghoirm fós san Aontas Eorpach. Molann CESE, dá bhrí sin, treoirthionscadail uile-Eorpacha a chur ar bun ina mbeidh geallsealbhóirí áitiúla agus an pobal eolaíochta rannpháirteach.

Ar iarratas ó Uachtaránacht na Fionlainne, tá tústuairim tarraingthe suas ag CESE maidir leis an mBithgheilleagar gorm, a bhaineann le gníomhaíochtaí eacnamaíocha atá bunaithe ar úsáid inbhuanaithe a bhaint as acmhainní uisceacha in-athnuaite agus as an saineolas gaolmhar. Glacadh an tuairm sin ag seisiún iomlánach CESE i mí Dheireadh Fómhair.

Mhínigh an rapóirtéir Simo Tiainen "go bhféadfaí deiseanna nua a chur ar fáil do ghnólachtaí trí bhithéagsúlacht na bhfarraigí, na lochanna agus na n-aibhneacha a athbhunú. Chuige sin, bheadh gá le nuálaíocht theicneolaíoch agus tacaíocht airgeadais trí ionstraimí iomchuí.”

Ba cheart an bithgheilleagar gorm a bheith ina phointe fócasach do chlár comhair an Aontais Eorpaigh leis na Náisiúin Aontaithe agus a bheith ina uirlis chun na cuspóirí aeráide a leagtar amach i gComhaontú Pháras a bhaint amach. “Beidh iarrachtaí tábhachtacha ag teastáil chun an bhithéagsúlacht a athbhunú in uiscí muirí agus intíre agus chun leas a bhaint as acmhainneacht na n-uiscí seo maidir le gabháil CO₂. Ar an dóigh sin, is féidir poist ar ardchaighdeán a chruthú i gceantair thuaithe, chósta agus oileánacha”, a dúirt an comhrapóirtéir, Henri Malosse, mar fhocal scoir. (mr)

Tá moladh déanta ag CESE gur cheart don Aontas deimhniú a fhorbairt do tháirgí IS iontaofa, rud a d'eiseodh comhlacht neamhspleách tar éis na táirgí a thástáil lena áirithiú go bhfuil siad i gcomhréir leis na príomhcheanglais amhail an athléimneacht, an tsábháilteacht, agus easpa dochair, idirdhealaithe nó claonta. Cuireadh an togra i láthair in dhá thuairim a thug CESE le déanaí ina ndéantar Treoirlínte Eiticiúla an Choimisiúin Eorpaigh maidir leis an Intleacht Shaorga a mheas.

Creideann CESE gur mhór an cuidiú é an deimhniú sin chun muinín an phobail a mhéadú in IS san Eoraip. Cé go bhfuil roinnt daoine teann air gur gá a bheith in ann algartaim a mhíniú chun go mbeadh muinín ag daoine i bhfeidhmchláir IS, is é bun agus barr an scéil go bhfuil córais IS agus an mheaisínfhoghlaim chomh casta sin nach dtuigeann na daoine atá á bhforbairt fiú amháin cén toradh a bheidh orthu i ndáiríre, agus is amhlaidh gur gá dóibh uirlisí tástála a fhorbairt féachaint cé na teorainneacha atá leo.

Molann CESE an tástáil a fhágáil faoi chomhlacht neamhspleách – gníomhaireacht, cuibhreannas nó eintiteas éigin eile a chinnfear amach anseo – a thástálfadh na córais lena áirithiú nach bhfuil siad dochrach, idirdhealaitheach ná claonta agus go bhfuil siad athléimneach, stóinsithe agus slán go háirithe. D’fheádfadh cuideachtaí an deimhniú sin a úsáid lena chruthú go bhfuil córais IS á bhforbairt acu atá slán, iontaofa agus i gcomhréir le luachanna agus caighdeáin Eorpacha.

“Is féidir táirgí IS a chur i gcomparáid le táirgí íocshláinte”, arsa Franca Salis-Madinier, rapóirtéir na tuairime seo ó CESE: Tuairim Ghinearálta maidir leis an Teachtaireacht ón gCoimisiún Eorpach. “Is féidir le táirgí íocshláinte a bheith tairbheach, ach contúirteach freisin, agus sula féidir iad a chur ar an margadh ní mór iad a dheimhniú. Ní mór do na monaróirí a chruthú go bhfuil a ndóthain trialacha agus tástálacha déanta acu lena áirithiú go bhfuil a dtáirge tairbheach. Ba cheart an cur chuige céanna a ghlacadh i ndáil le meaisíní IS.”

Cuireann CESE i bhfáth freisin go bhfuil gá le rialacha soiléire maidir leis an bhfreagracht. “Ní mór an fhreagracht a nascadh le duine i gcónaí, cibé acu nádúrtha nó dlítheanach. Ní féidir meaisíní a chur faoi dhliteanas i gcás mainneachtana", arsa Ulrich Samm, rapóirtéir na tuairime seo: Tuairim CESE maidir leis an Intleacht Shaorga (IS) i leith Impleachtaí na dTreoirlínte ar Earnáil na nGluaisteán. Ina theannta sin, tharraing CESE aird ar an ngá atá ann inárachaitheacht córas IS a fhiosrú mar ábhar tosaíochta. (dm)

D’fhéadfadh an teicneolaíocht blocshlabhra an tsochaí a athrú ó bhonn, ach tá gá le soiléireacht agus deimhneacht dhlíthiúil agus, dá réir sin, cur chuige coiteann ón Aontas. Is í seo an phríomhtheachtaireacht i dtuairim féintionscnaimh a ghlac CESE an 30 Deireadh Fómhair, ina n-iarrtar ar an gCoimisiún Eorpach tionscnamh cuimsitheach a sheoladh chun údarás domhanda a dhéanamh den Aontas sa réimse seo.

Is féidir an teicneolaíocht seo a úsáid in go leor earnálacha chun cur leis an tslándáil agus an trédhearcacht agus is féidir léi cuidiú fiú leis na spriocanna forbartha inbuanaithe (SDGanna) a bhaint amach. Mar sin féin, mar atá tugtha le fios ag CESE sa tuairim uaidh, tá roinnt dúshlán a gcaithfear dul i ngleic leo fós agus tá géarghá le soiléireacht agus deimhneacht a thabhairt mar aon leis an bpríobháideachas a chosaint.

Dá bhrí sin, tá CESE ag iarraidh go mbeadh cur chuige comhchoiteann de chuid an Aontais i gceist agus tá sé ag iarraidh ar an gCoimisiún tionscnamh cuimsitheach a sheoladh a mbeidh na SDGanna ina chroílár. Ba cheart an tionscnamh a chomhlánú le plean gníomhaíochta don Eoraip chun go ndéanfar pointe tagartha di don teicneolaíocht blocshlabhra ar fud an domhain.

Chuige sin, is tosaíocht é dul i ngleic leis an éiginnteacht dhlíthiúil. Tá an creat reachtach atá i bhfeidhm faoi láthair doiléir agus ilroinnte ar leibhéal na mBallstát. Tá sé bunriachtanach chomh maith an príobháideachas a chosaint, idir-inoibritheacht idir na hardáin teicneolaíochta blocshlabhra éagsúla a chinntiú agus costais idirbhirt a bhíonn toirmeascach go minic a laghdú. (dgf)

Beidh comhar agus comhpháirtíocht idir an tAontas Eorpach, na rialtais náisiúnta agus an tsochaí shibhialta ríthábhachtach chun an athnuachan ó ghlúin go glúin sa phobal feirmeoireachta a spreagadh.

Is fadhb í an athnuachan ó ghlúin go glúin agus tá i bhfad níos mó i gceist léi ná an laghdú ar mheánaois na bhfeirmeoirí san Aontas Eorpach. Ní mór athmhachnamh a dhéanamh ar an straitéis iomlán le go mbeidh fonn ar dhaoine óga dul i dtreo na feirmeoireachta, agus ar an gcaoi sin, go ndéanfar ceantair thuaithe a athbheochan”, arsa Piroska Kállay, rapóirtéir na tuairime ó CESE a bhaineann leis an ábhar seo, a glacadh ag an seisiún iomlánach a bhí ag CESE i mí Dheireadh Fómhair.

“Tá níos mó comhleanúnachais ag teastáil idir bearta CBT, creataí dlíthiúla náisiúnta agus beartais chánachais chun aistriú gabháltas a éascú”, arsa John Bryan, comhrapóirtéir na tuairime.

Is iad na hábhair imní is mó atá ag feirmeoirí óga na hEorpa ioncam feirme, an maorlathas, an iomaíocht mhíchothrom, rochtain ar thalamh, rochtain ar mhodhanna chun eolas praiticiúil a aistriú, easpa bunseirbhísí, amhail leathanbhanda, agus an t-imeallú shóisialta. Tá cur chun feidhme rathúil na hathnuachana ó ghlúin go glúin ar cheann de na dúshláin is tábhachtaí lenár linn, ach is deis í san am céanna.

Tá sé ríthábhachtach, dá bhrí sin, dul i ngleic leis na saincheisteanna uile sin i mbuiséad CBT 2021-2027 chun na ceanglais chistiúcháin do thacaíocht fhónta a chomhlíonadh. Chuige sin, molann CESE gur cheart 2 % ar a laghad de bhuiséad CBT (Colún I agus Colún II) a leithdháileadh ar fheirmeoirí óga. (mr)

Tá CESE ag áitiú gurbh é an toradh nach mór a bheith ar chomhordú na mbeartas eacnamaíoch sna Ballstáit in 2020 go seachnófar an baol go dtarlóidh cúlú eacnamaíochta agus go gcuirfear geilleagar an Aontais Eorpaigh ar threo an fháis inbhuanaithe agus chuimsithigh. Ba cheart a áireamh sa chomhordú sin iarrachtaí breise athchóirithe, infheistíocht, comhlíonadh an nós imeachta um míchothromaíochtaí maicreacnamaíocha (MIP) agus rannpháirtíocht níos eagraithe den tsochaí shibhialta i bpróiseas an tSeimeastair Eorpaigh.

I dtrí dhoiciméad a glacadh le déanaí, chuir CESE fáilte roimh an dul chun cinn a rinneadh ar an Seimeastar Eorpach in 2019, amhail an fócas nua ar infheistíocht agus ról níos mó do chuspóirí sóisialta agus comhshaoil. D’éiligh sé freisin, áfach, go ndéanfaí coigeartuithe breise a d’fhéadfadh an Seimeastar a fheabhsú, na rioscaí atá ann faoi láthair a mhaolú agus an teacht aniar agus an acmhainn fáis atá i ngeilleagair AE agus an limistéir euro a mhéadú.

Creideann CESE, mar shampla, gur gá tríd an mbeartas fioscach staid fhioscach chomhiomlán dhearfach de chuid an limistéir euro a chur le beartas airgeadaíochta réidh BCE, ach prionsabail an smachta fhioscaigh a urramú.

Sa chéad timthriall eile den Seimeastar Eorpach, ba cheart bearta eile tábhachtacha a cheapadh chun:

• athchóirithe struchtúracha éifeachtacha a spreagadh trí straitéisí infheistíochta spriocdhírithe;
• díriú go cothrom ar spriocanna sóisialta, comhshaoil, maicreacnamaíocha agus fioscacha;
• infheistíocht bhreise phoiblí agus phríobháideach a chothú;
• agus a chinntiú go gcomhlíonfaidh na Ballstáit nós imeachta MIP.

Ar deireadh, tá CESE ag iarraidh páirt níos mó a bheith ag an tsochaí shibhialta ar an leibhéal Eorpach agus an leibhéal náisiúnta agus i gcéimeanna uile an tSeimeastair Eorpaigh. Is é an toradh a d’fhéadfadh a bheith ar a leithéid ná tiomantas níos láidre d’athchóirithe ar an leibhéal náisiúnta agus bá níos mó do na hathchóirithe sin agus, dá bharr sin, Seimeastar Eorpach níos éifeachtaí agus níos inbhuanaithe a bheith ann. Ar aon dul leis sin, tá sé á mholadh ag an gCoiste go n-eagrófaí comhairliúchán bliantúil ar an tsochaí shibhialta faoi scáth CESE i ngach Ballstát agus ar leibhéal AE.

Sholáthair an Coiste ionchur beartais don chéad timthriall eile den Seimeastar Eorpach in dhá thuairim leantacha, mar atá tuairim ar an Suirbhé Bliantúil Fáis agus tuairim ar an moladh le haghaidh bheartas eacnamaíoch an limistéir euro, agus i dtuarascáil faisnéise i dtaobh cuairteanna a tugadh ar thíortha maidir le rannpháirtíocht na sochaí sibhialta sa Seimeastar Eorpach. (jk)

I dtuairim féintionscnaimh a glacadh i mí Dheireadh Fómhair, dúirt an Coimisiún Comhairleach um Athruithe Tionsclaíocha (CCMI) i gCoiste Eacnamaíoch agus Sóisialta na hEorpa (CESE) gur cheart aistriú cuimsitheach go hearnáil iarnróid dhigitithe a chinntiú agus mhol sé tionscnamh a thabhairt isteach faoi stiúir an Choimisiúin chun an infheistíocht atá ag teastáil, is é sin EUR 100 billiún, a fháil.

Bhí an méid seo le rá ag rapóirtéir na tuairime, Alberto Mazzola: “Má táthar chun dlús a chur leis an digiteáil, ní mór dlús a chur leis an gCóras Eorpach um Bainistiú Tráchta Iarnróid. D’fhéadfadh an earnáil iarnróid a bheith ina cnámh droma ag gné na soghluaisteachta i bhFhéiniúlacht Dhigiteach Eorpach trí thimpeallacht rialála a spreagann iomaíocht agus nuálaíocht.”

Ní foláir tosaíocht a thabhairt d’fhorbairt an chreata theicniúil agus rialála. “Ní mór do chomhpháirtithe sóisialta na hEorpa tús a chur le hidirphlé chun tionchar an uathoibrithe agus na digiteála a shainaithint agus a mhaolú, agus ar an gcaoi sin, aistriú cothrom a chinntiú,” a dúirt comhrapóirtéir na tuairime, Guy Greivelding.

Le linn an phróisis aistrithe chuig córas iarnróid digitithe, tá sé tábhachtach an ghné slándála a chur san áireamh agus bearta láidre cibearshlándála a ghlacadh. Dá bhrí sin, tá CESE ag moladh gur cheart níos mó comhair a bheith ann idir Gníomhaireacht an Aontais Eorpaigh um Chibearshlándáil (ENISA) agus an Ghníomhaireacht Eorpach Iarnróid (ERA). (sma)

Le Grúpa na bhFostóirí in CESE

Tá an inbhuanaitheacht ríthábhachtach do ghnólachtaí agus d’fhostóirí, a bhfuil ról lárnach acu maidir leis an bhforbairt a bhrú chun cinn. Tá geilleagar iontaofa láidir riachtanach le haghaidh forbairt inbhuanaithe. Ní mór réitigh a shainaithint atá tairbheach ó thaobh an gheilleagair, na sochaí agus an chomhshaoil de. Cé go bhfuil roinnt geallsealbhóirí ar aon intinn maidir leis an inbhuanaitheacht, is minic a bhíonn cur chuige difriúil acu.

Sin cuid de na conclúidí ón bplé ar an gcaoi ar féidir le gnólachtaí an inbhuanaitheacht a chur chun cinn, a reáchtáladh an 21 Samhain 2019 in Barcelona, an Spáinn.

“Ní chruthaíonn gnólachtaí fadhbanna don inbhuanaitheacht. Soláthraíonn siad réitigh ar fhadhbanna,” arsa Jacek Krawczyk, uachtarán ar Ghrúpa na bhFostóirí, agus é ag oscailt na hócáide. Thug sé le fios gur féidir le gnólachtaí réitigh a sholáthar chun dul i ngleic le fadhbanna comhshaoil agus aeráide.

Le linn na díospóireachta, chuir ionadaithe ó na trí ghrúpa in CESE a gcuid tuairimí in iúl maidir leis an inbhuanaitheacht. Cé go bhfuil tuairimí éagsúla ann i measc fostóirí, oibrithe agus gníomhaithe timpeallachta, is léir go bhfuil comhthuiscint shuntasach ann freisin. “Tá an t-iomaíochas bunriachtanach don fhorbairt inbhuanaithe. Tá sé ag brath ar dhea-rialáil a bheith ann, ach is cinnte nach bhfuil gá le níos mó rialála,” a dúirt Tellervo Kylä-Harakka-Ruonala agus í ag déanamh achoimre ar an díospóireacht.