EESC info

Lainseáladh Leatsa an Eoraip, Abair Leat! den chéad uair in 2010, tráth a raibh an ghéarchéim airgeadais díreach tosaithe, a raibh uachtaráin eile ar institiúidí uile an Aontais Eorpaigh agus nach raibh trácht ar Brexit go fóill. Tráth nach raibh aon Instagram ann, a rabhthas díreach tar éis Whatsapp a chruthú agus nach raibh ach 100 milliún úsáideoir ag Twitter, nach dada é i gcomparáid leis an 1.5 billiún úsáideoir a bhí cláraithe faoi 2019. Is iomaí rud atá athraithe ó shin, ach tá díograis agus fuinneamh an aosa óig fós mar an gcéanna, agus ar ócáid seo chomóradh 10 mbliana Leatsa an Eoraip, Abair Leat!, thug Coiste Eacnamaíoch agus Sóisialta na hEorpa cuireadh do thriúr iar-rannpháirtithe teacht agus páirt a ghlacadh sna díospóireachtaí agus a dtaithí a roinnt linn.

Bhí Carlos Aceituno, ón Spáinn, ar dhuine de na rannpháirtithe sa chéad eagrán de , in 2010. An bhliain sin, phléasc bolcán san Íoslainn rud a chuir bac ar an aerthrácht san Eoraip. Níor éirigh le roinnt toscaireachtaí an Bhruiséil a bhaint amach, agus níor mhór do na múinteoirí Spáinneacha agus Portaingéalacha veain a fháil ar cíos chun a gcuid mac léinn a thiomáint abhaile. Ach tá cuimhne ag Carlos ar ar a lán cúiseanna eile: "Ba dheis mhaith é chun eolas a chur ar obair institiúidí an Aontais Eorpaigh agus chun nasc pearsanta a chruthú leis an tionscadal Eorpach." Bíonn Carlos, atá 25 bliana d’aois anois, ag obair le déagóirí mar mhúinteoir matamaitice, ach tá suim aige i gcúrsaí polaitíochta freisin: "Is mian liom taithí a fháil mar mhúinteoir agus ansin, amach anseo, páirt a ghlacadh i dtionscnaimh oideachais le haghaidh daoine faoi mhíchumas nó mo ghnó comhairliúcháin féin a bhunú sa réimse seo fiú amháin". Is ríshoiléir do Carlos an tionchar a d’imir ar an tslí bheatha a roghnaigh sé: "Ní déarfainn gurb é YEYS a shocraigh mo roghanna, toisc go raibh a fhios agam cheana an uair sin gur mhian liom a bheith i mo mhúinteoir, ach gan amhras chuidigh sé liom an nasc idir an t-oideachas agus gníomhaíocht pholaitiúil a thuiscint."

In 2012, díreach 7 mbliana ó shin, ghlac Evita Nedzvecka ón Laitvia páirt sa tríú heagrán de . Anois tá sí ar an taidhleoir is óige ina tír dhúchais agus tá sí ag obair in ambasáid na Laitvia in Osló. Is féidir an ghairmréim den scoth sin a nascadh leis an taithí a fuair sí le linn : "Táim cinnte de gur de thoradh mo rannpháirtíochta in YEYS an cinneadh a rinne mé staidéar a dhéanamh ar ghnóthaí idirnáisiúnta, agus dul leis an taidhleoireacht ar deireadh. Chuidigh sé liom tuiscint a fháil ar an gcaoi a ndeánann na hinstitiúidí cinntí agus ar an gcaoi ar féidir leat tionchar a imirt orthu." Ach b’eispéireas dearfach é ar an leibhéal pearsanta freisin, mar go mbíonn roinnt de na rannpháirtithe i dteagmháil lena chéile fós trí na meáin shóisialta agus, mar a deir Evita, "chuidigh sé liom freisin taithí a fháil agus éirí níos féinmhuiníní; tar éis sin bhí a fhios agam go bhféadfainn tabhairt faoi rud ar bith faoin spéir."

Ghlac Giovanni Arcari páirt in in 2014 agus tá sé ar aon tuairim leis an mbeirt iar-rannpháirtithe eile den chuid is mó: "Bhí suim agam i gcónaí i gcúrsaí polaitíochta, seachas i bpáirtithe polaitiúla, agus a bhuí le YEYS fuair mé amach faoi ról Choiste Eacnamaíoch agus Sóisialta na hEorpa agus na sochaí sibhialta. Ó mo thaobh féin de, leanfaidh mé orm, ag scaipeadh an scéil faoi cad is Coiste Eacnamaíoch agus Sóisialta na hEorpa ann agus faoin obair a dhéanann sé agus faoi chomh hiontach is atá sé páirt a ghlacadh in YEYS." Tá Giovanni, atá 22 bhliain d’aois anois, ag déanamh staidéar ar an innealtóireacht mheicniúil sa Ghearmáin. Leag sé béim freisin ar na buntáistí a bhaineann le ó thaobh cothú féinmhuiníne de: B’shin an chéad uair domsa a raibh orm labhairt go poiblí, agus bhí orm labhairt as Béarla. Chuidigh sé liom gan amhras roinnt bac intinne a shárú agus fuair mé amach go raibh mé in ann cumarsáid a dhéanamh le daoine ó thíortha eile agus ó chúlraí eile."

Ba é an ról a bhí ag na "seanfhondúirí" seo páirt a ghlacadh sna díospóireachtaí agus úsáid a bhaint as a dtaithí chun cuidiú le rannpháirtithe na bliana seo lena dtograí a shainiú níos fearr. Leag an triúr acu béim ar fhuinneamh agus ar dhíograis na mac léinn agus chuaigh eolas maith na mac léinn i gcionn orthu, eolas a fuair siad, den chuid is mó, trí dhianúsáid a bhaint as na meáin shóisialta agus as acmhainní ar líne. Bhí siad go léir ar aon tuairim go bhfuil feabhas mór tagtha ar mhodheolaíocht : "Measaim go bhfuil an fhormáid nua i bhfad níos cruthaithí, ligeann sé do na rannpháirtithe iad féin a chur in iúl gan bhac", arsa Carlos. Tá Giovanni ar aon tuairim leo, ach molann sé gur cheart na díospóireachtaí a bheith "pas beag níos struchtúrtha" le haon mhearbhall a sheachaint. Chuir Evita clabhsúr ar an bplé le lom na fírinne: "Ní féidir tallann a shéanadh, is cuma cad as a dtagann sé nó cén mhodheolaíocht atá á húsáid agat", agus is é sin i dáiríre atá i gceist le . (dgf)

Cé gur déagóirí iad rannpháirtithe YEYS, ní mór an difríocht atá idir a ndearcaí siúd agus dearcaí daoine fásta. Faoi mar is ábhar imní dá dtuismitheoirí fás an phobalachais, bagairtí don daonlathas agus a bhfuil ag titim amach le déanaí a d’fhéadfadh tionscadal an Aontais a chur i mbaol, cuir i gcás Brexit, is ábhar imní don aos óg freisin na nithe sin. Tuigeann siad, ina theannta sin, nach mór don Aontas muinín a chothú athuair leis na saoránaigh trí chumarsáid níos fearr a dhéanamh leo, agus tá fiú réiteach féideartha faighte acu air sin trí na meáin shóisialta a úsáid mar uirlis ríthábhachtach chun trédhearcacht, feasacht agus rannpháirtíocht i ngnóthaí an Aontais a fheabhsú.

"Tá easpa eolais i mo thír mar gheall ar na toghcháin Eorpacha atá romhainn amach." "Ó mo thaobh féin de, ní raibh faic ar eolas agam sular tháinig mé go dtí an Bhruiséil," arsa dalta Ostarach amháin agus lean sé air mar leanas: "Nuair a bhíonn polaiteoirí i mbun díospóireachta, labhraíonn siad teanga nach dtuigeann an dream óg." Luaigh rannpháirtithe eile an easpa cumarsáide seo freisin. Dar leo gur cheart leas a bhaint thar aon rud eile as na meáin shóisialta chun vótálaithe óga a mhealladh: "Is beag caidreamh a bhíonn ann idir cuntais an Aontais ar na meáin shóisialta agus leantóirí na gcuntas sin; agus, rud eile de, bíonn an t-ábhar féin fíorleamh!” arsa dalta Gearmánach amháin.

Luadh freisin sna díospóireachtaí go raibh an baol ann gos dtiocfadh fás faoi chineálacha éagsúla den phobalachas de dheasca na heaspa cumarsáide sin, rud a chuirfeadh an daonlathas agus luachanna an Aontais i mbaol. Seo mar a dúirt rannpháirtí amháin sna grúpaí díospóireachta: "Iad siúd a thiteann ina gcodladh faoi scáth an daonlathais, seans go ndúiseoidh siad lá éigin agus deachtóireacht i réim." Labhair mórán rannpháirtithe faoin gcaoi arb iad luachanna an Aontais an príomhnasc a thugann daoine óga ó na Ballstáit éagsúla le chéile: "Is as tíortha difriúla dúinn ach táimid ar fad ag troid ar son na luachanna céanna", a dúirt cailín óg amháin. Láithreach bonn threisigh rannpháirtí eile léi mar leanas: "Is éard atá i gceist leis an Eoraip, dar liom, ná a bheith aontaithe san éagsúlacht, agus iarrachtaí a dhéanamh an tsíocháin agus an daonlathas a chaomhnú."

Léiríodh na hábhair imní sin sna deich gcinn de mholtaí a chuir na daltaí le chéile, agus áiríodh iontu ar fad an gá atá le soiléireacht agus trédhearcacht i bpolasaí cumarsáide an Aontais. Agus is é tuairim na ndaoine óga sin ná go bhfuil an réiteach atá de dhíth orainn faoinár láimh, mar atá, ar an bhfón póca féin. Dar leo gur réiteach iad na meáin shóisialta mar go gcuireann siad ar chumas na bpolaiteoirí agus na saoránach caidreamh díreach a bheith acu le chéile. Faoi mar a dúirt dalta amháin: "Ceapann polaiteoirí nach suim le daoine óga an pholaitíocht, ach ní fíor sin. Ach más mian leo go mbeadh daoine óga páirteach sa pholaitíocht, caithfidh siad foghlaim conas na meáin shóisialta a úsáid go héifeachtach! " (dgf)

1039 n-iarratas a fuarthas don deichiú bliain den imeacht YEYS (an líon is mó iarratas a fuarthas riamh) - 972 iarratas ó Bhallstáit an Aontais agus 67 n-iarratas ó na cúig thír is iarrthóirí ar aontachas leis an Aontas. Tháinig an líon is mó acu ón Rómáin (221) agus an líon is ísle ó Mhálta agus Montainéagró (4 iarratas an ceann).

Rinneadh tarraingt leictreonach randamach chun na 33 mheánscoil a ghlac páirt san imeacht a roghnú - meánscoil amháin ó gach ceann de na 28 mBallstát agus de na cúig thír is iarrthóirí ar aontachas leis an Aontas (an Albáin, Poblacht na Macadóine Thuaidh, Montainéagró, an tSeirbia agus an Tuirc). Den chéad uair riamh, ghlac ceann de na scoileanna Eorpacha sa Bhruiséil páirt sa díospóireacht. Sna scoileanna Eorpacha, cuirtear oideachas ar pháistí oifigigh an Aontais Eorpaigh trí mheán a máthairtheanga agus, mar sin, tá páistí ó thíortha éagsúla a labhraíonn teangacha éagsúla á múineadh in aon áit amháin.

An 20-21 Márta 2019, tháinig 102 dalta - triúr ó gach ceann de na scoileanna rannpháirteacha - chun na Bruiséile le páirt a ghlacadh sa díospóireacht mhór. 15 bliana d'aois a bhí ag an dalta ab óige agus 20 bliain d'aois a bhí ag an dalta ba shine. Bhí an chuid is mó acu idir 16 agus 18 mbliana d'aois. Murab ionann agus tionóil eile roimhe sin, bhí na mná níos líonmhaire ná na fir (60 in aghaidh 42).

In oirchill na hócáide, rinne na rannpháirtithe ullmhúchán don díospóireacht faoi theoir an mhúinteora a bhí in éindí leo. Thug comhalta ó CESE cuairt ar na rannpháirtithe chun cuidiú leo díospóireacht a spreagadh a bhí dírithe ar thrí phríomhcheist:

• Conas is féidir linn an daonlathas ionadaíoch a threisiú sna blianta atá romhainn?
• Cén cineál comhair pholaitiúil a bheidh ann tar éis na dtoghchán Eorpach, agus conas a ghlacfá páirt ann?
• Cad ba cheart a dhéanamh chun daoine a spreagadh le vóta a caitheamh i dtoghcháin Pharlaimint na hEorpa, dar leatsa?

Le linn an imeachta, d’oibrigh na daltaí faoi threoir sainmhodhnóirí chun 10 moladh a ullmhú agus a chur faoi bhráid lucht ceaptha beartais an Aontais Eorpaigh. Ansin, roghnaíodh na trí thogra ba tharraingtí trí vótáil.

Leatsa an Eoraip, Abair leat! (YEYS) Eagraíonn CESE, guth na sochaí sibhialta ar leibhéal an Aontais, YEYS - an Choiste don aos óg. Leis an tionscnamh seo, is é is aidhm do CESE a dhéanamh ná a chinntiú go nglacfar le tuairmí, taithí agus smaointe an aosa óig i bpróiseas ceaptha beartais an Aontais Eorpaigh.

Tá tuilleadh sonraí faoin imeacht YEYS2019 le fáil ar leathanach oifigiúil an imeachta. (dm & ks)