EESC info

Bunaithe ar an taithí a fuair siad roimhe seo mar eagraithe ar na Tionscnaimh Eorpacha ó na Saoránaigh, thug na gníomhaithe a d’fhreastail ar imeacht na bliana 2020 an 25 Feabhra rabhadh maidir le ceist a chur ar dhaoine faoin gcineál Eorpa atá uathu agus ansin neamhaird a dhéanamh dá n-ionchur.

Ba mhór an díomá don chéad ghlúin d’eagraithe an Tionscnaimh Eorpaigh ó na Saoránaigh, a chuir tús le próiseas casta an Tionscnaimh, agus a bhailigh agus a dhearbhaigh milliún síniú, nuair a dúradh leo nach ndéanfaí beart ina leith. Dar leis na gníomhaithe, luigh an díomá sin go trom orthu.

A bhuí leis na rialacha nua simplithe atá i bhfeidhm ón 1 Eanáir, in éineacht le tacaíocht níos fearr a bheith ann d’eagraithe, amhail fóram nua-athchóirithe an Tionscnaimh, bhíothas in ann “an traochadh i leith achainíocha” a mhaolú, rud a spreag 16 Thionscnamh nua mhórthaibhseacha, agus mar chuid de roinnt díobh sin, bailíodh sínithe le linn an imeachta.

Mar sin féin, tá sé ríthábhachtach nach ndéanfar an botún céanna arís i ndáil leis an gComhdháil ar Thodhchaí na hEorpa.

Ní féidir neamhaird a thabhairt a thuilleadh ar na daoine atá níos áitithí ná riamh gur cheart deis a bheith acu a dtuairimí a thabhairt, ní hamháin maidir le socrú chlár oibre an Aontais ach maidir leis an gcinnteoireacht féin chomh maith.

Léirigh torthaí an tsuirbhé a rinneadh le linn an imeachta go raibh tromlach mór de na rannpháirtithe den tuairim gur den riachtanas é go mbeadh fíorthionchar ag ionchur na saoránach ar chinntí an Aontais tar éis na dtoghchán Eorpach.

Chreid 67 % de na rannpháirtithe gur cheart nasc soiléir a bheith ann i gcónaí idir rannpháirtíocht na saoránach ar leibhéal an Aontais agus an próiseas cinnteoireachta foirmiúil.

D’aontaigh 69 % díobh gur cheart comhdhálacha, amhail an Chomhdháil ar Thodhchaí na hEorpa, a eagrú ar bhonn rialta seachas ar bhonn aonuaire agus gur cheart obair leantach chuí a dhéanamh orthu freisin.

Dúirt 71 % díobh gur cheart, sa bhreis ar an gComhdháil, iniúchadh a dhéanamh ar rannpháirtíocht na saoránach amach anseo agus ar an athchóiriú daonlathach, agus an méid sin a dhéanamh trí chomhdháil a gcuirfeadh na saoránaigh tús léi. Ba cheart go dtosófaí le vóta na saoránach ar bhonn uile-Aontais agus go gcríochnófaí leis sin freisin.

Ina cheann sin, bhí 85 % díobh den bharúil nach mór aird faoi leith a dhíriú ar na Tionscnaimh atá ar siúl faoi láthair ar an ardán ilteangach ar líne, a chuirfidh an Coimisiún Eorpach ar bun mar acmhainn do dhaoine ar mian leo tuilleadh faisnéise a fháil faoin gComhdháil.

Spreagadh díospóireacht theasaí faoi ról na dteicneolaíochtaí digiteacha i ndáil le todhchaí an daonlathais, agus go háirithe i ndáil leis an gComhdháil ar Thodhchaí na hEorpa.

D'athdhearbhaigh Uachtarán CESE, Luca Jahier, go bhfuil luach buanseasmhach ag baint leis an daonlathas ionadaíoch agus le comhlachtaí idirmheánacha agus tharraing sé aird ar a dhaingne atá tiomantas CESE do rath na dTionscnamh, rud a mheastar mar chomhlánú luachmhar ar an daonlathas ionadaíoch.

Leag Dubravka Šuica, Leas-Uachtarán an Choimisiúin Eorpaigh um Dhaonlathas agus um Dhéimeagrafaíocht, atá freagrach as an gComhdháil ar Thodhchaí na hEorpa, béim ar dhiongbháilteacht an Choimisiúin “tacú le teicneolaíocht atá oscailte ach dea-rialaithe”, trí leas a bhaint as an acmhainneacht dhaonlathach lena mbaineann, is é sin a hoscailteacht, a freagrúlacht, a trédhearcacht agus a soláthar, agus, san am céanna, na contúirtí a bhaineann léi, amhail an ionramháil agus slándáil sonraí, a sheachaint.

Tá torthaí an tsuirbhé le fáil anseo, chomh maith le faisnéis mhionsonraithe faoin imeacht. Is leis na rannpháirtithe a d’fhreastail ar an Lá na barúlacha seo. Ní le CESE iad. (dm)

D’athdearbhaigh CESE go láidir a éileamh ar Chreat Airgeadais Ilbhliantúil (CAI) a bheith ann a bheadh socraithe ag 1.3 % d’ollioncam náisiúnta (OIN) AE-27 don tréimhse 2021-2027. D’éiligh CESE go ndéanfaí é sin ag tráth ríthábhachtach sa phróiseas i dtreo comhaontú ar an gcéad bhuiséad fadtéarmach eile de chuid an Aontais Eorpaigh agus tá an Chomhairle Eorpach fós ag déanamh iarracht an seasamh atá aici ar an ábhar sin a shocrú.

Le linn díospóireachta de chuid rannóg ECO i mí Feabhra maidir le staid reatha na caibidlíochta faoi CAI, ar ar fhreastail Johan Van Overtveldt, cathaoirleach an Choiste um Buiséid i bParlaimint na hEorpa, d’iarr comhaltaí CESE ar an bParlaimint seasamh le buiséad AE uaillmhianach. I bhfianaise na n-éiginnteachtaí polaitiúla agus eacnamaíocha atá ann faoi láthair, na mórthreochtaí domhanda, na ndúshlán sóisialta agus an Chomhaontaithe Ghlais nua don Eoraip, ní mór don Aontas Eorpach buiséad láidir a ghlacadh a léireoidh na gníomhaíochtaí atá beartaithe aige.

Dúirt cathaoirleach rannóg ECO, Stefano Palmieri, go bhfuil sé ríthábhachtach go mbeadh CAI comhleanúnach ann i ndiaidh 2020 a bheadh in ann aghaidh a thabhairt ar na dúshláin nua atá roimh an Aontas, is iad sin an Comhaontú Glas nua, na hathruithe a thiocfaidh as an ngeilleagar digiteach agus a thábhachtaí atá sé beartas comhtháthaithe éifeachtach a chothú.

Dar le comhaltaí CESE, tá buiséad nua atá inchreidte agus uaillmhianach ag teastáil ón Aontas anois, murab ionann is riamh, ionas gur féidir leis freastal ar ionchais an phobail.

Dúirt an t-aoichainteoir, Johan Van Overtveldt, nach léir conas a fhorbróidh aontacht na Parlaiminte i ndáil leis an éileamh go ndéanfar CAI a shocrú ag 1.3 % de OIN le linn na caibidlíochta leis an gComhairle. Dúirt sé gur féidir leis a rá go deimhin go bhfuil Parlaimint na hEorpa meáite ar chaibidlíocht dhian a dhéanamh ar an gcomhréiteach a dtiocfar air sa deireadh. Mar sin féin, bheadh an Pharlaimint teann ar phlean teagmhasach a bheith ann, de bhrí nach féidir a bheith cinnte go mbeidh socrú ann roimh an 1 Eanáir 2021, rud a d’fhéadfadh cur isteach ar sheoladh tráthúil na gclár nua.

Ar deireadh, thathantaigh na cainteoirí ar na cinn stáit agus rialtais teacht ar réiteach ag an gComhairle Eorpach, a luaithe is féidir, a dtabharfadh Parlaimint na hEorpa a toiliú ina leith.

Léigh an tuairim ó CESE a bhaineann leis an ábhar seo. (jk)

Tacóidh CESE le treallús an Choimisiúin beart a dhéanamh de réir a mhianta chun an aeráidneodracht a bhaint amach faoi 2050 agus chun a chinntiú go mbeidh an duine aonair agus an pobal iomlán freagrach as an inbhuanaitheacht. Le linn an tseisiúin iomlánaigh a tionóladh sa Bhruiséil an 20 Feabhra 2020, thug Uachtarán CESE, Luca Jahier, tacaíocht do chlár oibre an Choimisiúin Eorpaigh don bhliain seo ina ndírítear ar an bhforbairt inbhuanaithe le haghaidh Eoraip níos glaise.

Agus é ag labhairt le linn díospóireacht le Maroš Šefčovič, Leas-Uachtarán an Choimisiúin Eorpaigh um Chaidreamh Idirinstitiúideach agus Fadbhreathnaitheacht, thug Luca Jahier le fios gur díol sásaimh do CESE an treallús a thiomáin an chéad clár oibre ón gCoimisiún, atá chun tosaigh san aistriú chuig Eoraip atá aeráidneodrach agus an Eoraip dhigiteach. Bhí an méid seo le rá aige: “Táimid ag tacú go hiomlán leis an gComhaontú Glas don Eoraip mar phríomhspreagadh don athrú agus, i bhfianaise an mhéid sin, bheadh CESE breá sásta idirphlé buan a chur ar bun maidir leis an bhforbairt inbhuanaithe”.

Ba dhíol sásaimh do Mr Šefčovič a thabhairt dá aire go bhfuil príomhthosaíochtaí chlár oibre an Choimisiúin don bhliain 2020 ag teacht leis na príomhthosaíochtaí a shainaithin an Coiste, is iad sin an t-aistriú digiteach agus an t-aistriú aeráide, na dúshláin a bhaineann leis an athrú déimeagrafach, agus an gá lena chinntiú gur féidir lenár gnólachtaí agus ár dtionscal leanúint de bheith nuálaíoch agus dul in iomaíocht i dtimpeallacht dhomhanda níos dúshlánaí. Chuir sé i bhfios nach amháin go mbeidh clár oibre 2020 mar bhonn d’obair an Choimisiúin don chéad bhliain dá théarma oifige ach go leagfar amach freisin an fhís agus an treo a bheidh ag an gCoimisiún, mar aon le sceideal na hoibre don chúig bliana atá amach romhainn agus ina dhiaidh sin. Is clár uaillmhianach é a bhfuil 43 cuspóir nó phacáiste beartais ann. (mp)

Reáchtáil Coiste Eacnamaíoch agus Sóisialta na hEorpa comhdháil ardleibhéil inar thug sé le chéile na príomhghníomhaithe maidir leis an mbeartas míchumais chun straitéis nua an Aontais sa réimse a phlé, straitéis atá á ceapadh agus a bhfuiltear ag súil go mbeidh éifeacht mhór aici ar na milliúin saoránach den Aontas atá faoi mhíchumas i ngach réimse den saol sna deich mbliana atá romhainn.

Is éard is aidhm don chomhdháil ar Chlár Oibre an Aontais Eorpaigh um Chearta Daoine faoi Mhíchumas 2020-2030 a Mhúnlú ná moltaí agus tograí CESE le haghaidh na straitéise nua a chur i láthair, agus ina theannta sin ardán a sholáthar don mhalartú tuairimí agus don ionchur a bheidh mar chuid de na dianchomhairliúcháin a chuideoidh leis an gCoimisiún Eorpach agus an straitéis á hullmhú agus bailchríoch á chur uirthi i dtús na bliana 2021.

I bhfianaise an Choimisiúin nua agus na Parlaiminte nua agus na clárthréimhse buiséid nua, níl am níos fearr ann ná an t-am seo chun straitéis nua a mhúnlú do dhaoine faoi mhíchumas. Dúirt Isabel Caño Aguilar, Leas-Uachtarán ar CESE atá freagrach as an gCumarsáid, agus í ag cur tús leis an gcomhdháil, gurbh é an Coiste, leis an tuairim sin uaidh, an chéad institiúid a ghlac páirt sa díospóireacht a thionscain an Coimisiún ar an ábhar sin.

Dúirt Yannis Vardakastanis, an rapóirtéir don tuairim ó CESE, atá ina Uachtarán ar an bhFóram Eorpach maidir le Míchumas freisin, gur cheart go mbeadh an clár oibre nua i bhfad níos cuimsithí agus i bhfad níos uaillmhianaí ná an clár oibre reatha.

D’iarr CESE go mbeadh an straitéis nua i gcomhréir iomlán le Coinbhinsiún na Náisiún Aontaithe ar Chearta Daoine atá faoi Mhíchumas (UNCRPD), le Clár Oibre 2030 don Fhorbairt Inbhuanaithe agus le Colún Eorpach na gCeart Sóisialta. Ba cheart cur chun feidhme iomlán a chinntiú trí bhrú a chur ar na Ballstáit, tríd an Seimeastar Eorpach, a gcuid straitéisí féin um míchumas a fhorbairt.

Chuir an tUasal Vardakastanis i bhfáth a thábhachtaí atá sé guth a thabhairt d’eagraíochtaí míchumais a mhéid a bhaineann le beartais a cheapadh agus a chur chun feidhme faoin gclár oibre um chearta daoine faoi mhíchumas.

Dúirt Helena Dalli, an Coimisinéir um Chomhionannas, go mbunódh an Coimisiún an clár oibre nua ar thorthaí na meastóireachta leanúnaí ar an straitéis reatha, rud a bhainfeadh níos mó cothroime amach do shaoránaigh faoi mhíchumas ina saol laethúil.

Tá coinne ag an gCoimisiún go mbeidh meastóireacht ar an straitéis reatha críochnaithe faoi mhí Iúil 2020 agus, ar bhonn an dréachtchláir oibre, tá coinne aige comhairliúcháin fhoirmiúla maidir leis an straitéis nua a reáchtáil ansin, rud atá le déanamh ag an gCoimisiún i gcomhar le hinstitiúidí agus páirtithe eile. Nuair a bheidh an t-aiseolas ar fad bailithe, eiseoidh sé an Teachtaireacht maidir leis an straitéis nua um míchumas laistigh de na chéad trí mhí de 2021. (ll)

Bhí díospóireacht ag Coiste Eacnamaíoch agus Sóisialta na hEorpa (CESE) leis an Eagraíocht Idirnáisiúnta Saothair (EIS) maidir le todhchaí na hoibre agus Colún Eorpach na gCeart Sóisialta chun plé a dhéanamh ar bhealaí eile le haghaidh comhair agus chun cur leis na hiarrachtaí atá á ndéanamh chun saol na hoibre atá ag athrú go tapa a dhéanamh cothrom, cuibhiúil agus cuimsitheach do na glúnta atá le teacht.

Reáchtáladh an díospóireacht sa Bhruiséil ag seisiúin iomlánach CESE, ar comhlacht é de chuid an Aontais a dhéanann ionadaíocht ar shochaí sibhialta na hEorpa. Chuir CESE fáilte roimh an Ard-Stiúrthóir atá ar EIS, Guy Ryder, a chuir Dearbhú Céad Bliain na hEagraíochta ar Thodhchaí na hOibre i láthair.

I ndiaidh dó comhghairdeas a dhéanamh le Guy Ryder faoi chomóradh céad bliain EIS, chuir Uachtarán CESE, Luca Jahier, in iúl a thiomanta atá CESE don phlé atá ar siúl faoi láthair maidir le todhchaí na hoibre.

Ag labhairt dó ag an seisiún iomlánach, dúirt Guy Ryder gur ghabh EIS air féin bealach a oibriú amach chun todhchaí na oibre a mhúnlú i gcomhréir lenár luachanna, i gcomhthéacs inar gnách faitíos a bheith ar dhaoine nuair a smaoiníonn siad faoina bhfuil i ndán dóibh ó thaobh na hoibre de.

Dúirt sé gurb iomaí cosúlacht atá idir an Dearbhú Céad Bliain agus Colún Eorpach na gCeart Sóisialta. Leag sé béim ar a thábhachtaí atá sé ról na cómhargála a chosaint, agus creideann sé go bhfuil dualgas ríthábhachtach ar CESE ina leith sin. Scrúdaigh sé an tionchar a d’fhéadfadh a bheith ag tuairimí CESE ar chaighdeáin dhomhanda fostaíochta agus shóisialta agus ar chomhar le tíortha nach Ballstáit de chuid an Aontais iad.

I ndáil leis an gComhaontú Glas don Eoraip, dúirt Guy Ryder nach bhfuil sé mar aidhm leis an aistriú chuig an neodracht carbóin faoi 2050 an todhchaí a cheapadh don phobal ach í a cheapadh i gcomhar leis an bpobal.

Agus iad ag súil le tuilleadh comhair idir CESE agus EIS, phléigh comhaltaí CESE agus Guy Ryder a dtuairimí maidir leis na dúshláin mhóra atá roimh an ngeilleagar.

Go gairid roimh an seisiún iomlánach, d’oscail Leas-Uachtarán ar CESE atá freagrach as an gCumarsáid, Isabel Caño Aguilar, taispeántas faoi “100 Bliain de Chosaint Shóisialta Curtha ar Fáil ag an Eagraíocht Idirnáisiúnta Saothair”. (ll)

Ag an seisiún iomlánach is deireanaí a bhí aige, chuir Coiste Eacnamaíoch agus Sóisialta na hEorpa fáilte roimh na daoine a chuir tús leis an Tionscnamh ó na Saoránaigh “Eat Original. Unmask Your Food”, lena n-iarrtar ar an gCoimisiún Eorpach lipéadú de réir ionad tionscnaimh a dhéanamh éigeantach i gcás gach táirge bia d’fhonn cosc a chur ar an gcalaois agus an ceart atá ag tomhaltóirí teacht ar fhaisnéis a ráthú.

Leis an Tionscnamh ó na Saoránaigh, “Eat ORIGINal. Unmask Your Food”, bailíodh 1.1 milliún síniú sna 28 mBallstát go léir faoin 2 Deireadh Fómhair 2019, dáta deiridh na tréimhse bailiúcháin.

Bhí an méid seo a leanas le rá ag Paolo di Stefano atá ina cheann ar Oifig Idirchaidrimh an Aontais Eorpaigh in Coldiretti, arb í an phríomheagraíocht feirmeoirí san Iodáil í agus a chomhordaigh an tionscnamh: “Táthar ag súil leis an tionscnamh seo le fada agus léiríonn sé go bhfuil saoránaigh an Aontais ag iarraidh a bheith ar an eolas faoina bhfuil á ithe acu i ndáiríre”.

Dúirt Uachtarán CESE, Luca Jahier: “gur ábhar mórspéise é an tionscnamh seo do CESE a bhfuil an dearcadh atá aige i leith an ábhair sin leagtha amach aige i roinnt tuairimí dá chuid, ina dtacaítear go láidir le rialacha níos soiléire agus faisnéis níos fearr a bheith ann do thomhaltóirí agus ina moltar tuilleadh trédhearcachta a bheith ann ó thaobh lipéadú de réir ionad tionscnaimh bia de.

Is é an fhadhb atá roimh an Aontas ná nach bhfuil lipéadú de réir ionad tionscnaimh éigeantach faoi láthair, ach amháin i gcás bia áirithe, agus go bhfuil lipéadú de réir ionad tionscnaimh roghnach i gcás gach bia eile, rud a fhágann go bhfuil bearnaí faisnéise móra ann.

Is féidir cosc a chur leis an bhfalsú agus le cleachtais tráchtála éagóracha trína dhéanamh éigeantach an t-ionad tionscnaimh a thabhairt le fios ar lipéad an bhia.

Creideann na daoine atá taobh thiar den tionscnamh seo go bhféadfadh an reachtaíocht chomhchuibhithe sin, a bhfuil géarghá léi, cur leis an tsábháilteacht bia agus le trédhearcacht sa slabhra soláthair bia, de bhrí gur léir go bhfuil an córas leochaileach in éagmais lipéadú éigeantach de réir ionad tionscnaimh.

Sa tuairim ó CESE maidir le “Aistí bia folláine agus inbhuanaithe a chur chun cinn san Aontas”, a glacadh i mí Feabhra 2019, chuathas céim níos faide agus moladh inti lipéadú bia níos leithne a bheith ann, lena gcuirfí gnéithe comhshaoil agus sóisialta san áireamh. (mr)

Tá géarghá le comhaontú nua maidir le himirce ar leibhéal na hEorpa agus, chuige sin, tá CESE réidh chun tacú leis na hiarrachtaí atá ar bun ag an gCoimisiún cheana féin. Ag labhairt dó sa Bhruiséil an 3 Márta 2020, chuir Uachtarán CESE, Luca Jahier, in iúl go soiléir go raibh an imirce ina tosaíocht ag CESE, rud is léir ón méid oibre atá déanta ag an gCoiste sa réimse sin le blianta fada anuas. “Ní mór don Aontas Eorpach gníomhú láithreach chun comhaontú nua imirce agus tearmainn a tharraingt suas, agus oibriú i gcomhar leis na Ballstáit chun imircigh a lánpháirtiú sa tsochaí. Tá gá againn le nós imeachta tearmainn a bheadh i gcoiteann dáiríre ag na Ballstáit agus a bheadh iontaofa, solúbtha agus éifeachtach,” a dúirt sé.

An lá céanna, le linn díospóireacht a d’eagraigh an Rannóg um Fhostaíocht, Gnóthaí Sóisialta agus Saoránacht (SOC) in CESE, tharraing Ylva Johansson, an Coimisinéir Eorpach um Ghnóthaí Baile, aird ar an obair atá ar siúl faoi láthair ag an gCoimisiún i réimse na himirce agus an tearmainn agus ar an rún atá aige cur athuair le beartas an Aontais trí chomhaontú nua a tharraingt suas. “Tá comhaontú nua maidir le himirce agus tearmainn ag teastáil” a dúirt sí, “ar an gcéad dul síos, mar go bhfuil na daoine is leochailí sa tsochaí ag brath ar a leithéid agus, ar an dara dul síos, mar gur chun leasa ár ngeilleagair agus ár sochaí an imirce dhleathach: ní mór dár gcórais leasa shóisialta a bheith inbhuanaithe san fhadtéarma agus tá gá ag ár ngnólachtaí le daoine oilte”.

Ina dhiaidh sin, dhírigh sí a cuid cainte ar a thábhachtaí atá sé cur leis an iontaoibh agus na difríochtaí idir na Ballstáit a shárú, le go bhféadfadh na rialtais náisiúnta teacht ar réiteach comónta chun dul chun cinn a dhéanamh. “Ní mór dúinn a bheith soiléir faoi nach rud ar bith as an ngnách atá san imirce. Gach bliain, tagann idir 2 mhilliún agus 2.5 milliún duine isteach san Aontas Eorpach: 140,000 díobh sin (5 % den iomlán), is daoine iad a sháraigh na rialacha imirce. Is é a chiallaíonn sin go bhfuil 95 % de na daoine a thagann isteach san Aontas á dhéanamh sin de réir an dlí, ar shlí inar féidir súil a choinneáil ar an bpróiseas agus é a bhainistiú go cuí,” a d’áitigh sí. (mp)

I mí Feabhra, ghlac CESE dhá thuairim, ceann maidir le Straitéis Bhliantúil 2020 don Fhás Inbhuanaithe ón gCoimisiún Eorpach (ECO/502) agus ceann eile maidir le moltaí CESE do bheartas eacnamaíoch an limistéir euro (ECO/503). Léiríonn na tuairimí sin ionchur CESE sa díospóireacht maidir leis na tosaíochtaí eacnamaíocha don bhliain romhainn agus na blianta ina dhiaidh sin, rud a ghlacfaidh an Chomhairle Eorpach go foirmiúil i mí an Mhárta.

Is díol sásaimh don Choiste an cur chuige a glacadh sa straitéis, go háirithe go bhfuil na spriocanna forbartha inbhuanaithe (SDGanna) san áireamh inti agus go bhfuil béim bhreise á cur ar chuspóirí fadtéarmacha. Is díol sásaimh dó freisin na táscairí infheistíochta. Ina theannta sin, is mór aige go bhfuil aird á díriú ar chearta sóisialta agus iarrann sé go dtabharfaí aird ar leith ar an gcomhionannas inscne.

Molann CESE go mór do Bhallstáit an Aontais tús áite a thabhairt don fhás eacnamaíoch inbhuanaithe sna beartais eacnamaíocha Eorpacha agus náisiúnta in 2020 agus ina dhiaidh sin. Ina fhianaise sin, is athrú mór do gheilleagair an Aontais é an Comhaontú Glas don Eoraip, ach ní hamháin sin, is deis é chun feabhas a chur ar an rathúnas eacnamaíoch agus ar an gcóineasú laistigh den limistéar euro agus den Aontas ar an iomlán. Ba cheart don Chomhaontú Glas a bheith ina chloch choirnéil ag beartas eacnamaíoch an Aontais agus an limistéir euro amach anseo agus ba cheart paraidím eacnamaíoch nua teacht as sin. Dá bhrí sin, ba cheart tosaíochtaí eacnamaíocha a bheith de réir an Chomhaontaithe Ghlais.

Chun an Comhaontú sin agus an fás inbhuanaithe a bhaint amach, beidh gá le hathchóirithe agus le hinfheistíocht. Creideann CESE nach leor an cistiú atá beartaithe don Chiste um Aistriú Cóir ná don Sásra um Aistriú Cóir. Molann sé go gcuirfí le hacmhainní airgeadais na n-uirlisí sin agus iarrann sé breis beart chun an cistiú príobháideach agus poiblí a éascú agus a mhéadú.

Molann an Coiste freisin go ndéanfaí an beartas réidh airgeadaíochta reatha atá ag an mBanc Ceannais Eorpach (BCE) a chomhlánú le beartas fioscach ionsaitheach, ach géarchúiseach, ar leibhéal an limistéir euro. Ba cheart idirghníomhú cothrom idir an beartas eacnamaíoch agus na colúin éagsúla den Aontas Eacnamaíoch agus Airgeadaíochta (AEA) a áirithiú agus ba cheart an “riail óir” don infheistíocht phoiblí a ghlacadh.

De réir CESE, tá sé tábhachtach cobhsaíocht na margaí airgeadais a áirithiú trí na gnéithe deireanacha is tábhachtaí a chur chun feidhme le gur féidir an tAontas Baincéireachta agus Aontas na Margaí Caipitil a chur i gcrích. Ina theannta sin, tá sé tábhachtach córas cánach atá oiriúnach do na riachtanais a bheidh ann amach anseo a shaincheapadh.(jk)

Ní mór don Aontas Eorpach buanrochtain ar amhábhair a chinntiú a luaithe is féidir chun tionscal láidir ceallraí a fhorbairt d’fheithiclí leictreacha. Thug an Rannóg um Iompar, Fuinneamh, Bonneagar agus an tSochaí Faisnéise (TEN) an foláireamh sin le linn díospóireachta sa Bhruiséil an 5 Feabhra 2020.

Is í an leictrea-shoghluaisteacht, gan aon astaíochtaí CO₂, ar bhonn coitianta an chéad chéim eile san athrú go hiompar inbhuanaithe agus aeráidneodracht. Gan fáil leanúnach a bheith ar na hamhábhair a bhíonn i gceallraí, áfach, ní éireoidh leis an Eoraip athrú ó bhreoslaí iontaise agus dul i muinín an iompair leictrithe.

Tá sé tugtha le fios ag Colin Lustenhouwer, rapóirtéir na tuairime maidir le ceallraí a d’fhoilsigh CESE anuraidh, go bhfuil géarghá cur leis an bhfeasacht ar na bearta práinneacha atá de dhíth. Seo mar a labhair sé: “Ní mór dúinn beart a dhéanamh láithreach. Is dúshlán seasta dúinn é fáil a bheith againn ar amhábhair i réimse nach bhfuil mórán acmhainní ag an Eoraip ann agus ina dteastaíonn uainn an soláthar a ráthú. Is é an leictriú an t-aon réiteach ar dhúshlán an bhreosla inbhuanaithe agus teastaíonn ceallraí chuige sin.”

Toisc nach bhfuil an oiread amhábhar agus a theastaíonn ar fáil san Aontas, níl de rogha againn ach iad a iompórtáil. Is as Meiriceá Theas agus as an Áise go príomha a thagann litiam, nicil, mangainéis agus cóbalt. Is é a chiallaíonn sin go mbeidh an tAontas, mura ndéanfaidh sé beart ina leith sin, ag brath níos mó agus níos mó ar thíortha nach bhfuil san Aontas, e.g. an Bhrasaíl agus an tSín.

Is é a dúirt cathaoirleach Rannóg TEN, Pierre Jean Coulon, mar fhocal scoir: “Le go mbeidh todhchaí inbhuanaithe againn, beidh orainn saolré iomlán an cheallra a mheas agus a chinntiú go mbeidh na hacmhainní a theastaíonn againn. Ní éireoidh le gnólachtaí na hEorpa a bheith ar thús cadhnaíochta sa mhargadh domhanda maidir le forbairt agus úsáid ceallraí mura ndéanfar dul chun cinn mór sna blianta beaga amach romhainn.” (mp)

Fuarthas amach i dtuarascáil ó CESE go bhfuil an staid in earnáil an chúraim baile neamh-inbhuanaithe, go bhfuil dálaí oibre na gcúramóirí an-ghar don dúshaothrú iomlán agus go bhfuil sé crua ar dhaoine faoi chúram teacht ar chúram atá inacmhainne agus ar ardcháilíocht. Tháinig an scéal seo chun solais mar gheall ar an easpa tacaíochta stáit atá ann do thionscail an chúraim agus is faillí pholaitiúil is cúis leis sin.

D’fhoilsigh Coiste Eacnamaíoch agus Sóisialta na hEorpa (CESE) tuarascáil ar obair cúraim baile san Aontas Eorpach amach anseo, ina dtugtar le fios a phráinní atá an gá le rannpháirtíocht stáit níos láidre agus le gníomhaíocht éifeachtach ar an leibhéal náisiúnta agus ar leibhéal an Aontais chun staid neamhbhuan na gcúramóirí agus na ndaoine faoi chúram a thabhairt chun rialtachta san earnáil seo atá ag dul ó neart go neart.

Agus méadú ag teacht i gcónaí ar an éileamh ar obair cúraim baile fhadtéarmaigh de dheasca an athraithe dhéimeagrafaigh, daonra na hEorpa ag dul in aois agus riachtanais sláinte ainsealacha atá ag méadú, deirtear sa tuarascáil nach amháin go mbeidh ar an stát infheistíocht mhór a dhéanamh go gairid sa gheilleagar cúraim chun é a fhóirdheonú, ach beidh ról ríthábhachtach aige i rialáil agus proifisiúnú na hoibre cúraim.

Sa tuarascáil sin, sainaithníodh cúramóirí baile mar oibrithe atá fostaithe chun seirbhísí cúraim a chur ar fáil do dhaoine scothaosta agus do dhaoine faoi mhíchumas a bhfuil cónaí orthu i dtithe príobháideacha mar dhaoine faoi chúram. Déantar achoimre inti freisin ar na cuairteanna a tugadh ar an Ríocht Aontaithe, ar an nGearmáin, ar an Iodáil agus ar an bPolainn, a roghnaíodh mar gheall go bhfuil siad ina dtíortha tionscnaimh agus ina dtíortha cinn scríbe d’oibrithe cúraim baile atá lonnaithe ar fud an Aontais.

Na cuairteanna a tugadh ar thíortha agus an tuarascáil sin a foilsíodh, is cuid iad sin den obair a lean an tuairim a d’fhoilsigh CESE in 2016 maidir le “Cearta na n-oibrithe cúraim baile”, arb é an chéad doiciméad beartais ar leibhéal an Aontais a thug aghaidh ar dhálaí oibre na n-oibrithe sin.

“Na daoine ar labhraíomar leo – bíodh siad ina n-ionadaithe ar oibrithe, fostóirí nó daoine faoi chúram – rinne na daoine sin an cáineadh céanna ar chuid mhór de na fadhbanna struchtúracha a bhaineann leis an obair cúraim baile. Ba é an cáineadh is mó a rinne siad ar an obair cúraim baile ná go bhfeidhmíonn sí trí leas a bhaint as mná imirceacha agus mná taistil agus ní hamháin go bhfuil sé sin mí-eiticiúil agus náireach, ach tá sé neamh-inbhuanaithe freisin,” a dúirt comhalta de chuid CESE, an Dr Adam Rogalewski, a scríobh an tuarascáil i gcomhar leis an taighdeoir ó Cambridge, Karol Florek.

Tá an tuarascáil le fáil ina hiomláine anseo. (ll)

Le Grúpa na bhFostóirí in CESE

Tá méadú ag teacht ar líon na gcuideachtaí Eorpacha a bhfuil a ndearcadh athraithe acu cheana féin agus, sa bhreis ar na gnéithe a bhaineann le cúrsaí gnó amháin, tá gnéithe comhshaoil agus sóisialta á gcur san áireamh acu ina n-oibríochtaí laethúla freisin. D’fhonn a chinntiú go mbeidh rath ar an aistriú chuig geilleagar glas, ní mór don Aontas cothrom iomaíochta a chur ar fáil do chuideachtaí, le gur féidir borradh a chur faoin iomaíochas agus faoin infheistíocht. Is iad sin cuid de na conclúidí ar thángthas orthu ag an gcomhdháil ar “Ról na ngnólachtaí i dtaca le hEoraip aeráidneodrach a bhaint amach – lántairbhe a bhaint as na Spriocanna Forbartha Inbhuanaithe agus an Comhaontú Glas”, a bhí ar siúl an 9 Márta in Split na Cróite.

“Ní fadhb iad na gnólachtaí, ach cuid den réiteach, a mhéid a bhaineann siad leis an aeráidneodracht a bhaint amach agus na Spriocanna Forbartha Inbhuanaithe a chur chun feidhme”, a dúirt Jacek Krawczyk, cathaoirleach Ghrúpa na bhFostóirí in CESE, le linn oscailt na comhdhála.

Chuir Gordana Deranja, uachtarán Chumann Fostóirí na Cróite, in iúl go láidir nach bhfuil an túsphointe céanna ag gach tír, ná ag gach réigiún, fiú, san Aontas agus is rud é sin ar cheart aird a thabhairt air i gcomhthéacs ghlasú an gheilleagair.

“Agus geilleagar na hEorpa á ailíniú leis na Spriocanna Forbartha Inbhuanaithe, déanfar dul chun cinn ar luasanna éagsúla i dtíortha difriúla san Aontas, ach is í seo uair na cinniúna, go háirithe do gheilleagair bheaga”, a dúirt Tomislav Ćorić, Aire Cosanta Comhshaoil agus Fuinnimh na Cróite.

Le linn an chéad díospóireacht phainéil, díríodh ar an gcaoi ar chomhtháthaigh gnólachtaí na Spriocanna Forbartha Inbhuanaithe ina n-oibríochtaí laethúla. Bhí na rannpháirtithe ar aon fhocal go raibh méadú ag teacht ar an tionchar atá ag saincheisteanna inbhuanaitheachta agus comhshaoil ar chinntí custaiméirí. As seo amach, ní bheidh rath ach ar na cuideachtaí sin a théann i dtaithí ar an dearcadh nua seo agus a bhreathnaíonn ar na Spriocanna Forbartha Inbhuanaithe mar chuid riachtanach dá samhail ghnó.

Le linn an dara painéal, rinneadh plé ar na hiarmhairtí a bheadh ag an gComhaontú Glas don Eoraip ar an tionsclaíocht san Aontas. Chinn na painéalaithe nár mhór dlúthbhaint a bheith ag cur chun feidhme an Chomhaontaithe Ghlais don Eoraip le cothrom iomaíochta a bheith ann do chuideachtaí atá in iomaíocht le chéile sna margaí domhanda.

D’eagraigh Grúpa na bhFostóirí, Cumann Fostóirí na Cróite, Líonra Chomhshocrú Domhanda na Náisiún Aontaithe sa Chróit agus Dámh na hEacnamaíochta in Ollscoil Split an chomhdháil i bpáirt le chéile. (lj)

Le Grúpa na nOibrithe in CESE

Tá sé léirithe arís eile ag an mbagairt atá chugainn ón gcoróinvíreas agus ag géarchéim na ndídeanaithe, tráth atá an casadh is déanaí sa ghéarchéim sin ag titim amach ar an teorainn idir an Tuirc agus an Ghréig, a phráinní atá sé freagairt chomhchoiteann Eorpach a thabhairt ar shaincheisteanna nach acmhainn do na Ballstáit ina n-aonar déileáil leo. Ní hamháin gur gá do na hinstitiúidí Eorpacha, murab ionann agus riamh, teacht ar chomhaontú maidir le bearta agus straitéisí a chuirfear i bhfeidhm ar fud an Aontais, ach ní mór dóibh, ina theannta sin, a dtacaíocht a thabhairt do na tionscnaimh sin trí acmhainní a chur ar fáil dóibh.

Is é mana an Choimisiúin Eorpaigh nua ná ‘aontas níos uaillmhianaí’ agus tá spriocanna uaillmhianacha sóisialta, comhshaoil agus polaitiúla curtha roimhe aige. Is é is aidhm do thograí amhail Pá Íosta don Aontas Eorpach agus an Comhaontú Glas don Eoraip ná muinín an phobail san Aontas a chothú athuair, aghaidh a thabhairt ar shaincheisteanna práinneacha agus a áirithiú go rachfar i ngleic leis an aistriú tionsclaíoch agus glas ar an mbealach is inbhuanaithe ón taobh sóisialta, eacnamaíoch agus comhshaoil de. I dtreo is gur féidir na spriocanna sin a bhaint amach i gceart, tá sé molta ag Parlaimint na hEorpa go n-íocfaidh na Ballstáit 1.3 % dá n-ollioncam náisiúnta leis an mbuiséad, de thoradh moltaí a rinne CESE agus Coiste Eorpach na Réigiún ina leith. 

Mar sin féin, gearradh siar go mór sa Chomhairle ar an bhfigiúr réamhráite, siúd is gurb é sin an leibhéal maoiniúcháin ab ísle ba ghá chun spriocanna an chláir a bhaint amach: tá roinnt Ballstát ag iarraidh a ranníocaíocht leis an gCreat Airgeadais Ilbhliantúil a laghdú go 1 % d’ollioncam náisiúnta mBallstát, rud atá go mór faoi bhun an fhigiúir measartha íseal a mhol an Coimisiún, is é sin 1.11 %. Is dócha go dtiocfaidh laghdú breis is 12 % ar na bearta comhtháthúcháin agus laghdú 14 % ar an gcomhbheartas talmhaíochta dá bharr sin, a fhágfaidh go mbeidh na pleananna nua, uaillmhianacha gan mórán éifeachta i ndáiríre.

Tá an dainséar ann go bhfágfar an Comhaontú Glas don Eoraip ar bheagán éifeachta de thoradh na gciorruithe reatha atá molta, rud a chuirfeadh iarrachtaí bunúsacha comhtháthúcháin an Aontais i mbaol agus a d’fhágfadh an tAontas agus a Bhallstáit gan taca agus aghaidh á tabhairt acu ar dúshláin choiteanna. Ní foláir do Pharlaimint na hEorpa anois, murab ionann is riamh, an fód a sheasamh agus ní foláir do na Ballstáit a mheabhrú dóibh féin gurb iomaí rud atá i gceist leis an Aontas Eorpach seachas an buiséad a ghabhann leis. De réir mar atá dúshláin ag dul in iomadúlacht thar lear agus an pobalachas ag iarraidh an neamhionannas atá ann a chur chun a leasa féin, ní le leas aon taobh é a bhfuil ar siúl ag cuid de na páirtithe príomhshrutha agus cás an eoraisceipteachais réasúnta á chur cinn san Eoraip acu. (prp)

Leis an nGrúpa “Éagsúlacht Eoraip” in CESE

Tá comhdháil á reáchtáil in Rijeka na Cróite ag an nGrúpa “Éagsúlacht Eoraip” in CESE d’fhonn plé a dhéanamh ar ról na rannpháirtíochta sibhialta chun dul i ngleic le roinnt de na mórcheisteanna is cás leis an Eoraip sa lá atá inniu ann

Le blianta beaga anuas, tá aghaidh á tabhairt ag an Aontas ar dhúshláin amhail an t-athrú aeráide agus cailliúint na bithéagsúlachta, méadú ar an imirce agus laghdú ar an spás atá ann don tsochaí shibhialta, a d’fhéadfadh an bonn a bhaint dá luachanna bunúsacha ar bhealaí nua.

Ar an taobh eile, tharla go leor rannpháirtíocht shibhialta san Aontas freisin. Mar chuid di sin, léirigh a lán saoránach ar fud an Aontais a ndlúthpháirtíocht le daoine eile agus léirigh siad a thoilteanaí atá siad stíleanna maireachtála inbhuanaithe a chleachtadh.

Is mian leis an nGrúpa “Éagsúlacht Eoraip” aghaidh a thabhairt ar an gceist sin agus tá sé á iarraidh ar chomhaltaí agus ar ionadaithe ón tsochaí shibhialta dá réir díospóireacht a bheith acu faoina ról féin i dtaca le bunluachanna na hEorpa amhail cearta an duine, an daonlathas, an comhionannas agus an smacht reachta, a chur chun cinn agus a chosaint.

Beidh an chomhdháil dar teideal An tsochaí shibhialta: crann seasta na luachanna Eorpacha ar siúl in Rijeka, cathair cois chósta na Cróite arb í príomhchathair chultúir na hEorpa 2020 í, i nDámh na nDaonnachtaí agus na nEolaíochtaí Sóisialta in Ollscoil Rijeka.

Roinnfear an plé ina thrí phainéal a bheidh faoi chathaoirleacht comhaltaí Crótacha de chuid CESE atá cleamhnaithe leis an nGrúpa “Éagsúlacht Eoraip”.

Tabharfaidh an chéad phainéal, arna stiúradh ag Lidija Pavić-Rogošić, aghaidh ar ról eagraíochtaí na sochaí sibhialta i dtaca le príomhcholúin an daonlathais a chosaint, mar atá breithiúna agus institiúidí neamhspleácha, sochaí shibhialta chriticiúil agus na meáin neamhspleácha.

I gcás an dara painéal, pléifidh na cainteoirí agus an pobal conas is féidir leis an Aontas Eorpach agus le lucht na dlúthpháirtíochta sibhialta oibriú le chéile chun freagairt inbhuanaithe a thabhairt ar dhiansreabha imirce domhanda. Is í Marina Škrabalo a stiúróidh na cainteanna sin.

Díreoidh an tríú painéal, faoi stiúir Toni Vidan, ar an gComhaontú Glas don Eoraip agus ar ról eagraíochtaí na sochaí sibhialta i bhforbairt agus i gcur chun feidhme an chláir oibre seo, clár a d’fhéadfadh a bheith claochlaitheach don Aontas.

B’éigean an chomhdháil, a bhí le bheith ar siúl an 25 Márta, a chur ar athló mar gheall ar ráig COVID-19. Is féidir eolas cothrom le dáta faoin gcomhdháil a fháil ag an seoladh seo:https://bit.ly/2xsqqEY (cl)

Chun Lá Idirnáisiúnta na mBan 2020 a cheiliúradh an 8 Márta, tá taispeántas á reáchtáil ag CESE dar teideal Female Notes [Nótaí Baineanna], lena dtugtar ómós do mhná na hEorpa a bhfuil bua an cheoil acu.

Tríd an taispeántas, déantar iniúchadh ar fhéiniúlacht shóisialta ceoltóirí baineanna ón séú haois déag go dtí an lá atá inniu ann trí shraith de phanéil bheathaisnéise, lena dtugtar onóir do na céadta cumadóirí agus ceoltóirí baineanna ar fud na hEorpa, agus cur síos á dhéanamh san am céanna ar fhorbairt chultúr an cheoil.

Tá an taispeántas á thionól i gcomhar le Toponomastica femminile, ar comhlachas Iodálach é ar ar bronnadh Duais na Sochaí Sibhialta 2019 de chuid CESE as an obair a rinne sé chun dul i gleic le héagothromaíochtaí inscne trí áiteanna a shloinneadh ó mhná iomráiteacha. (ck)