Η Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή (ΕΟΚΕ) επιδοκιμάζει τις προτάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής όσον αφορά το Σχέδιο δράσης της για τον ΦΠΑ, οι οποίες αποσκοπούν στον εκσυγχρονισμό του συστήματος Φόρου Προστιθέμενης Αξίας (ΦΠΑ) της ΕΕ, ζητώντας ταυτόχρονα ορισμένες τροποποιήσεις. Καλεί δε τα κράτη μέλη να καταβάλουν κάθε δυνατή προσπάθεια για την υλοποίηση των προτεινόμενων μεταρρυθμίσεων και τη μετάβαση προς ένα οριστικό σύστημα ΦΠΑ εντός εύλογου χρονικού διαστήματος.
Κατά την άποψη της ΕΟΚΕ, το ισχύον σύστημα ΦΠΑ της ΕΕ ―που χρονολογείται από τη δεκαετία του ’90― πρέπει να προσαρμοστεί στις νέες εξελίξεις της αγοράς, τα νέα επιχειρηματικά μοντέλα και τις νέες τεχνολογίες ώστε να εξασφαλιστεί η ορθή λειτουργία της ενιαίας αγοράς, να απλουστευθούν οι κανόνες του ΦΠΑ και να αποτραπεί η φορολογική απάτη. Το σημερινό σύστημα ΦΠΑ της ΕΕ είναι ιδιαίτερα κατακερματισμένο και πολύπλοκο, με αποτέλεσμα να περιορίζει και να στρεβλώνει το εμπόριο και τις επενδύσεις δημιουργώντας περιττές διοικητικές επιβαρύνσεις και εμπορικούς φραγμούς, ιδίως για τις μικρές επιχειρήσεις.
Αυτή η μεταρρύθμιση αποτελεί σημαντικό βήμα για την ΕΕ στο σύνολό της και τα κράτη μέλη θα πρέπει να συγκροτήσουν τα κατάλληλα φόρουμ για την ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών όσον αφορά τη συλλογή εσόδων και τον τρόπο ανάπτυξης τεχνολογιών, με στόχο τη διευκόλυνση της συνεργασίας των αρμοδίων φορέων
, δήλωσε ο κ. Giuseppe Guerini (Ευρώπη της πολυμορφίας, ΙΤ), εισηγητής της πρώτης γνωμοδότησης της ΕΟΚΕ για τη δέσμη μεταρρυθμίσεων του ΦΠΑ.
Γεφύρωση του ελλείμματος ΦΠΑ στα κράτη μέλη και καταπολέμηση της φορολογικής απάτης
Η ΕΟΚΕ φρονεί ότι τα κράτη μέλη θα πρέπει να συνεργαστούν προκειμένου να διερευνήσουν τρόπους καλύτερης αξιοποίησης της ψηφιακής τεχνολογίας για την καταπολέμηση της σχετικής με τον ΦΠΑ απάτης, να απλοποιήσουν τη διοικητική επιβάρυνση των φορολογικών αρχών και των επιχειρήσεων και να διευκολύνουν την πρόσβασή τους στην πληροφόρηση, με στόχο την εγγύηση των εσόδων ΦΠΑ.
Ιδιαίτερη έμφαση θα πρέπει να δοθεί στην ανάπτυξη συστήματος αποδοτικής συλλογής φόρων κατά τις διασυνοριακές εμπορικές συναλλαγές, δεδομένου ότι σε επίπεδο ΕΕ αυτοί οι φόροι υπερβαίνουν τα 4,1 τρισ. ευρώ από εξαγωγές και τα 3,9 τρισ. ευρώ από εισαγωγές.
Λόγω των σημαντικών εκτιμώμενων απωλειών εσόδων εξαιτίας της απάτης (151,5 δισ. ευρώ το 2015), τα κράτη μέλη θα πρέπει επίσης να παρέχουν τα αναγκαία μέσα για την καταπολέμηση της σχετικής με τον ΦΠΑ απάτης.
Βασικές πτυχές μιας κατάλληλης πολιτικής για τους συντελεστές ΦΠΑ που θα διευκολύνει τη συμμόρφωση των ΜΜΕ
Η ΕΟΚΕ καλεί όλα τα όργανα που συμμετέχουν στη διαδικασία μεταρρύθμισης να διερευνήσουν τρόπους εφαρμογής ενός κοινού συστήματος ΦΠΑ για τα αγαθά και τις υπηρεσίες, με στόχο την άμβλυνση των προβλημάτων που δημιουργεί η συνύπαρξη δύο συστημάτων και την ευθυγράμμιση με την αρχή της φορολογικής ουδετερότητας. Η τήρηση των αρχών της ουδετερότητας και της αναλογικότητας θα εξασφαλίσει επίσης ίσους όρους ανταγωνισμού για όλες τις επιχειρήσεις.
Οι προσωρινές λύσεις που προτείνει η Επιτροπή είναι καθοριστικής σημασίας για τη λειτουργία του συστήματος ΦΠΑ. Η ΕΟΚΕ συνιστά την ταχεία υιοθέτησή τους για όλες τις επιχειρήσεις. Όσον αφορά την έννοια του πιστοποιημένου υποκειμένου στο φόρο, η ΕΟΚΕ θα ήθελε να ενημερωθεί τόσο για τα κριτήρια εφαρμογής της όσο και για τα ευρήματα αξιολόγησης
, ανέφερε ο συνεισηγητής κ. Krister Andersson (Εργοδότες, SE).
Η ΕΟΚΕ συμφωνεί με τις προτάσεις της Επιτροπής για τους μειωμένους συντελεστές ΦΠΑ και θεωρεί ότι θα πρέπει να εφαρμόζονται σε συγκεκριμένες κατηγορίες αγαθών και υπηρεσιών, ιδίως κοινής ωφελείας. Η Επιτροπή προτείνει επίσης τη θέσπιση «αρνητικού καταλόγου» αγαθών και υπηρεσιών για τα οποία θα εφαρμόζεται ο κανονικός συντελεστής ΦΠΑ, προκειμένου να αποφευχθούν πιθανές στρεβλώσεις του ανταγωνισμού λόγω της αρχής της χώρας προορισμού.
Είναι σημαντικό ο "αρνητικός κατάλογος" να μην περιορίσει αναίτια την ελευθερία των κρατών μελών να θεσπίζουν μειωμένους συντελεστές για ορισμένα αγαθά κοινής ωφελείας
, ανέφερε ο εισηγητής της δεύτερης γνωμοδότησης της ΕΟΚΕ για τη δέσμη μεταρρυθμίσεων του ΦΠΑ κ. Petru Sorin Dandea (Εργαζόμενοι, RO). Ταυτόχρονα, πρέπει να αποφύγουμε την επέκταση της διοικητικής επιβάρυνσης και τον περαιτέρω κατακερματισμό των κανόνων ΦΠΑ
.
Θα ήταν επίσης σκόπιμο να εξεταστεί διεξοδικά η δυνατότητα εφαρμογής υψηλότερων συντελεστών ΦΠΑ στα είδη πολυτελείας.
Η ΕΟΚΕ φρονεί ότι η προσέγγιση της εφαρμογής μειωμένων συντελεστών, στην περίπτωση του ενδοενωσιακού εμπορίου, μόνο σε αγαθά και υπηρεσίες χωρίς ενδιάμεσες εισροές, θα μπορούσε να δημιουργήσει δυσκολίες ερμηνείας όσον αφορά τη διαχείριση σύνθετων υπηρεσιών και πρόσθετο κόστος για τον τελικό χρήστη. Ως εκ τούτου, μολονότι συμφωνεί με τον στόχο που θέτει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προκειμένου οι διατάξεις να έχουν ως γνώμονα το όφελος του τελικού καταναλωτή, η ΕΟΚΕ θεωρεί ότι οι μειωμένοι συντελεστές και οι απαλλαγές που προτείνονται θα πρέπει να εφαρμόζονται πρωτίστως για την επιδίωξη, κατά τρόπο συνεπή, ενός στόχου κοινής ωφελείας.
Δεδομένου ότι το νέο σύστημα ΦΠΑ για τις μικρές επιχειρήσεις επιδιώκει να τις συνδράμει για την απόκτηση πρόσβασης στην ενιαία αγορά μέσω απλοποιημένων κανόνων ΦΠΑ, η ΕΟΚΕ θεωρεί ότι τα όρια υπαγωγής στο σύστημα θα πρέπει να τεθούν σε επίπεδα που θα εξασφαλίζουν την κάλυψη όλων των ΜΜΕ και ότι οι κανόνες αυτοί θα πρέπει να εφαρμόζονται επίσης στις επιχειρήσεις της κοινωνικής οικονομίας.