Μέχρι σήμερα, οι δράσεις υπέρ της ανάπτυξης μιας κυκλικής οικονομίας στην Ευρώπη έχουν ως επίκεντρο την παραγωγή, την ενθάρρυνση των βιομηχανιών για εισαγωγή κυκλικών επιχειρηματικών μοντέλων και την προσφορά κυκλικών επιλογών στην αγορά. Πλέον, οι συνθήκες είναι ώριμες για να δραστηριοποιηθούν οι καταναλωτές, ώστε να προβαίνουν σε βιώσιμες αγοραστικές επιλογές στην καθημερινή τους ζωή, αναφέρει μια γνωμοδότηση της ΕΟΚΕ που υιοθετήθηκε τον Ιούλιο.

Στην γνωμοδότηση με τίτλο Ο ρόλος των καταναλωτών στην κυκλική οικονομία, η Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή ζητεί έναν στρατηγικό αναπροσανατολισμό που να θέτει τους καταναλωτές στο επίκεντρο των πολιτικών για την κυκλική οικονομία σε όλα τα επίπεδα διακυβέρνησης στην Ευρώπη.

Στο πρώτο στάδιο της κυκλικής οικονομίας, οι καταναλωτές περιορίστηκαν στον ρόλο των αστικών φορέων που ανακυκλώνουν τα οικιακά απόβλητα ενώ η έμφαση δινόταν στις επιχειρήσεις. Η ΕΟΚΕ επισημαίνει ότι οι πρωτοβουλίες της Επιτροπής στόχευαν στη ρύθμιση και στην παραγωγή, στην ενίσχυση των ποσοστών ανακύκλωσης και στην εισαγωγή της έννοιας του οικολογικού σχεδιασμού.

«Πλέον, έφτασε η ώρα να ασχοληθεί η Κυκλική Οικονομία 2.0 με τον τελευταίο κρίκο της αλυσίδας, τον καταναλωτή», δήλωσε ο εισηγητής της ΕΟΚΕ Carlos Trias Pintó, και κάλεσε την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να δρομολογήσει τη μεταβολή αυτή στις προσεχείς πρωτοβουλίες της.

Ο ίδιος τόνισε ότι η δεύτερη φάση θα επικεντρωθεί στην ενημέρωση των καταναλωτών. Η ενημέρωση και η εκπαίδευση αποτελούν βασικούς παράγοντες για την καθοδήγηση των καταναλωτών ως προς τα πρότυπα κυκλικής συμπεριφοράς. Απαραίτητες λοιπόν είναι η εκπαίδευση και η δια βίου μάθηση, αλλά και η όσο το δυνατόν αντικειμενικότερη ενημέρωση των καταναλωτών.

Η ΕΟΚΕ συνηγορεί υπέρ της εθελοντικής επισήμανσης ως βήμα προς την , στην οποία θα αναφέρεται το κοινωνικό και το περιβαλλοντικό αποτύπωμα ενός προϊόντος -μείωση των εκπομπών, διατήρηση της βιοποικιλότητας, αποτελεσματική χρησιμοποίηση των πόρων ή μη χρήση στοιχείων με υψηλό περιβαλλοντικό αντίκτυπο, αναμενόμενη διάρκεια ζωής, δυνατότητα απόκτησης ανταλλακτικών και επιλογές επισκευής.

Ωστόσο, αν και η ενημέρωση και η εκπαίδευση μπορούν να συμβάλουν σημαντικά στην μεταστροφή των καταναλωτών σε πιο οικολογικά, επισκευάσιμα και με μεγαλύτερη διάρκεια ζωής προϊόντα, πολλοί άνθρωποι δεν θα έχουν την οικονομική δυνατότητα να τα αποκτήσουν. Ως κίνητρο, η ΕΟΚΕ προτείνει στα κράτη μέλη να υιοθετήσουν μια προσέγγιση επιβραβεύσεων και να δώσουν στις τοπικές διοικήσεις τη δυνατότητα να χρησιμοποιούν τις δημόσιες συμβάσεις για την στήριξη βιώσιμων προμηθευτών. (dm)