EOKE info

Αρχής γενομένης από αυτόν τον Απρίλιο, εγκαινιάζουμε τη δημοσίευση μιας σειράς άρθρων με τίτλο «Dessine-moi…*» (Ζωγράφισέ μου) και συντάκτες τα μέλη της ΕΟΚΕ.

Σε αυτό το τεύχος του ΕΟΚΕinfo παρουσιάζουμε με μεγάλη συγκίνηση στους αναγνώστες μας τις μαρτυρίες διαφόρων μελών μας που δέχθηκαν να μοιραστούν μαζί μας, με τη μορφή συνεντεύξεων, σχολίων ή μηνυμάτων, τις σκέψεις τους σχετικά με αυτήν την συγκυρία κατά την οποία το ρολόι του χρόνου μοιάζει να έχει σταματήσει εξαιτίας της πανδημίας του κορονοϊού.

Ευχαριστούμε την Isabel Caño Aguilar, αντιπρόεδρο αρμόδια για την επικοινωνία, την Milena Angelova, αντιπρόεδρο αρμόδια για τον προϋπολογισμό και τα ακόλουθα μέλη: Helena de Felipe Lehtonen, από την Ομάδα των Εργοδοτών, Adam Rogalewski, από την Ομάδα των Εργαζομένων, και Giuseppe Guerini, από την Ομάδα «Ευρώπη της Πολυμορφίας», για τη μαρτυρία τους. (ehp)

 ̽Antoine de Saint-Exupery: Ο Μικρός Πρίγκιπας

από την Isabel Caño Aguilar

Ζούμε πρωτόγνωρες και ασυνήθιστες καταστάσεις.

Απομονωμένοι στις χώρες μας, στα σπίτια μας αλλά με την πεποίθηση ότι ο κόσμος δεν μπορεί να σταματήσει και ότι η κοινωνία των πολιτών συνεχίζει να ξυπνά κάθε πρωί και να αρχίζει τη δουλειά.

Το συναισθηματικό φορτίο αυτής της ασυνήθιστης κατάστασης είναι πολύ βαρύ για κάθε έναν από εμάς.

Είναι δύσκολο να φανταστούμε τις συνέπειες της κάθε μέρας. Κάθε πτυχή της ζωής μας επηρεάζεται από την κατάσταση αυτή, είτε επαγγελματική, είτε προσωπική.

Αρχικά, θέλω να αναφερθώ στις δημόσιες υπηρεσίες και ιδιαίτερα στους ανθρώπους που φροντίζουν την υγεία μας, τους εργαζόμενους που επιδεικνύουν τέτοια επαγγελματική ευσυνειδησία και τηρούν τα καθήκοντά τους χωρίς να υπολογίζουν τις ώρες εργασίας, καταβάλλοντας κάθε δυνατή προσπάθεια προκειμένου να μην καταρρεύσουν τα νοσοκομεία και τα συστήματα υγείας. Κάθε μέρα στις 8 το βράδυ, από τις 15 Μαρτίου, ενώνω το δικό μου χειροκρότημα με τα χειροκροτήματα στα μπαλκόνια. Ενώνω έτσι τη φωνή μου τόσο με την αναγνώριση του τεράστιου έργου που επιτελούν αλλά και με μια σαφή διεκδίκηση: παροχή περισσότερων πόρων για τα δημόσια συστήματα υγείας μας!

Επίσης, θέλω να υπογραμμίσω τις προσπάθειες και να ευχαριστήσω ιδιαίτερα όλο το υγειονομικό προσωπικό της Κλινικής Γυναικολογίας και Μαιευτικής του Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου San Cecilio της Γρανάδας που μοιράστηκαν μαζί μας τη φωτογραφία που δημοσιεύεται σε αυτή την έκδοση του EESCInfo.

Δύο αιώνες μετά τη γέννηση της Florence Nightingale, της πρωτοπόρου της σύγχρονης νοσηλευτικής, η Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας (ΠΟΥ) εορτάζει το 2020 το Διεθνές Έτος των Νοσηλευτών και Μαιών, ανδρών και γυναικών που ασκούν, στην εποχή του κορονοϊού, ένα κρίσιμο λειτούργημα και παρέχουν ζωτικής σημασίας υπηρεσίες.

Αλλά δεν είναι μόνο αυτοί. Μερικές φορές ξεχνάμε την εκπαίδευση, έναν εξίσου καίριο κλάδο στον οποίο μπορώ να πω με περηφάνια ότι έχω εργαστεί. Εκατομμύρια σπουδαστές σε όλη την Ευρώπη βρίσκονται κλεισμένοι στα σπίτια τους και δεν θα μπορούσαν να συνεχίσουν τα προγράμματα σπουδών τους χωρίς τη συνεχή και ακούραστη στήριξη των εκπαιδευτικών.

Ποτέ άλλοτε η κοινωνία δεν είχε διαπιστώσει τόσο γλαφυρά το έργο αυτών των κλάδων. Προσωπικά, λοιπόν, θεωρώ ότι η αναγνώριση αυτή πρέπει να μετατραπεί σε δέσμευση εκ μέρους της ΕΕ προκειμένου να παραμερίσει τα μέτρα λιτότητας τα οποία μας έκαναν φτωχότερους, και να θεσπίσει συγκεκριμένα μέτρα και μεγαλύτερους προϋπολογισμούς.

Δεν θα μπορέσουμε να ξεπεράσουμε αυτήν την κρίση χωρίς τις οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών που εργάζονται επιτόπου κάθε μέρα, ωστόσο χρειαζόμαστε την αποφασιστική ώθηση της ΕΕ.

Λίγες μέρες πριν από την 70ή επέτειο της Διακήρυξης Schuman, σήμερα περισσότερο από ποτέ άλλοτε, χρειαζόμαστε την ισχυρή ώθηση και την δέσμευση της ΕΕ η οποία, με τα κατάλληλα μέτρα και ενέργειες, μεταξύ άλλων όσον αφορά τον προϋπολογισμό, θα δώσει στους Ευρωπαίους πολίτες να καταλάβουν ότι η Ευρώπη παραμένει προσηλωμένη σε ένα όραμα, και δεν αποτελεί απλώς συνθήματα κενά περιεχομένου.

Σε αυτήν την εποχή της νόσου COVID-19 που θα στιγματίσει για πάντα την κοινωνία μας, οφείλουμε, πάνω από όλα, να μπορέσουμε να μεταφέρουμε το μήνυμα ότι μια άλλη, καλύτερη και ισχυρότερη Ευρώπη είναι εφικτή.

από την Milena Angelova

Η πανδημία COVID-19 είναι η πρόκληση του αιώνα. Δεν θα επικεντρωθώ στον αρνητικό της αντίκτυπο στις ζωές μας, στα βασικά δικαιώματα και τις ελευθερίες, στην οικονομία και στην ευημερία. Θα προσπαθήσω, όμως, να προτείνω μια θετική και ρεαλιστική οπτική γωνία για το πώς μπορούμε να αξιοποιήσουμε την τρέχουσα κατάσταση. Μπορούμε να αντιμετωπίσουμε την κατάσταση αυτοί ενωμένοι, με πνεύμα ευθύνης και ομαδικότητας.

Δραστηριότητα πιο αποτελεσματική από ποτέ

Το σπίτι μας δεν είναι πλέον μόνο το κάστρο μας, αλλά τα πάντα για μας: γραφείο, σχολείο, κέντρο επικοινωνίας, χώρος ψυχαγωγίας και εστίασης. Η ευκαιρία είναι μοναδική για να συνδεθούν περισσότερο οι οικογένειες, να επωφεληθούν από το χρόνο που περνούν μαζί, να αναπτύξουν ομαδικό πνεύμα και να διασφαλίσουν ότι κάθε μέλος της οικογένειας είναι επαρκώς εξοπλισμένο για να εκτελεί αποτελεσματικά τις καθημερινές του υποχρεώσεις: εργασία, μάθημα, επικοινωνία, άθληση. Για παράδειγμα, η οικογένεια μου κατάφερε να διαμορφώσει δύο σχολικές αίθουσες (μία για τον καθένα από τους γιους μας), δύο γραφεία και ένα κέντρο πολυμέσων (από όπου ο σύζυγός μου και εγώ συμμετέχουμε σε εξ αποστάσεως συνεδριάσεις και δίνουμε συνεντεύξεις στα μέσα ενημέρωσης) καθώς και ένα αυτοσχέδιο γυμναστήριο για να ασκούμαστε ακόμη και αν είμαστε κλεισμένοι στο σπίτι. Τα παιδιά παρακολουθούν τα μαθήματά τους μέσω διαδικτύου, ακόμη και τις προπονήσεις καράτε!

Υψηλό ηθικό και όμορφες στιγμές

Τα περιοριστικά μέτρα θίγουν τις βασικές ελευθερίες όλων μας: την ελευθερία να επιλέγουμε τη μετακίνησή μας, τα ταξίδια μας, την εργασία και την ψυχαγωγία μας· ωστόσο, μπορούμε ακόμη να βλέπουμε τα πράγματα θετικά και να βρίσκουμε όμορφες στιγμές κάθε μέρα. Η διατήρηση ενός ημερήσιου προγράμματος μάς βοηθά να διαφυλάξουμε τη συγκέντρωση και το θετικό μας πνεύμα. Προσωπικά, ακολουθώ πολύ αυστηρό πρόγραμμα καθώς πρέπει να κατανείμω τον χρόνο μου μεταξύ της φροντίδας των παιδιών, της εύρεσης χρόνου για άσκηση (χωρίς συμβιβασμούς — τουλάχιστον 90 λεπτά ημερήσιας γυμναστικής), της εργασίας μου, αφενός, για τον BICA (Σύνδεσμος Βιομηχανικού Κεφαλαίου Βουλγαρίας), δεδομένου ότι διαπραγματευόμαστε έντονα με τη Βουλγαρική κυβέρνηση για τα μέτρα καταπολέμησης της κρίσης υπέρ των επιχειρήσεων και της απασχόλησης και, αφετέρου, για την ΕΟΚΕ. Η δυνατότητα να επικοινωνώ μόνον εξ αποστάσεως με όλους τους συναδέλφους μου απαιτεί περισσότερο χρόνο και προσπάθεια για τον συντονισμό και την προετοιμασία της ουσίας των συζητήσεων, ενώ ακόμη και τα απλούστερα καθήκοντα περιπλέκονται λόγω της απόστασης. Όμως, η ικανοποίηση που δίνει η επιτυχία είναι μεγαλύτερη.

Κανένας δεν γνωρίζει πόσο καιρό θα διαρκέσει αυτή η κατάσταση ή πότε θα επιστρέψουμε στην κανονική μας ζωή. Ωστόσο, θα καταβάλουμε κάθε προσπάθεια για να νικήσουμε μαζί την πανδημία και να επιστρέψουμε στην κανονική, ήρεμη ζωή μας, χωρίς περιορισμούς και φόβο. Μέχρι τότε, πρέπει να ενώσουμε τις προσπάθειές μας και να συνεχίσουμε τις καθημερινές μας εργασίες, το καθημερινό μας πρόγραμμα και να απολαμβάνουμε ωραίες στιγμές, δεδομένου ότι ακόμη και τα περιοριστικά μέτρα αποτελούν μέρος της ζωής μας και, αν τα δούμε θετικά, μπορεί να προσφέρουν στιγμές ευτυχίας.

Συνέντευξη με τον Giuseppe Guerini

Κύριε Guerini, πώς βιώνετε αυτές τις δύσκολες μέρες;

Αισθάνομαι πολύ μεγάλη πίεση, τόσο από πλευράς έντασης εργασίας, όσο προσωπικά και συναισθηματικά. Ζω στο Μπέργκαμο, και άρα στο επίκεντρο της επιδημίας στην Ιταλία, και η αίσθηση αίσθημα ότι κατακλυζόμαστε και συγκλονιζόμαστε από τον πόνο και τον μεγάλο αριθμό των νεκρών, μας κάνει να νιώθουμε συνεχώς ανήσυχοι και ανήμποροι. Όλοι μας έχουμε φίλους, συναδέλφους ή γνωστούς μεταξύ των θυμάτων: τόσο μεταξύ των νεκρών όσο και μεταξύ εκείνων που αγωνίζονται στις μονάδες εντατικής θεραπείας.

Ως πρόεδρος μιας ένωσης συνεταιρισμών, με ποιο τρόπο επιχειρείτε στην πρώτη γραμμή;

Βάσει των καθηκόντων μου, είμαι υποχρεωμένος να αντιμετωπίζω από πρώτο χέρι τις πολυάριθμες καταστάσεις έκτακτης ανάγκης που οι συνεταιρισμοί τους οποίους εκπροσωπώ αντιμετωπίζουν από τις 23 Φεβρουαρίου, όταν καταλάβαμε ότι ο ιός εξαπλώνεται και ότι πρέπει να λάβουμε αποφάσεις σε ένα πλαίσιο μεγάλης αβεβαιότητας, σχετικά με τον τρόπο διαχείριση των τόσο πολλών υπηρεσιών που προσφέρουμε. Οι συνεταιρισμοί μας στο Μπέργκαμο απασχολούν πάνω από 9.000 εργαζόμενους σε κοινωνικές και υγειονομικές υπηρεσίες και διαχειρίζονται υπηρεσίες φροντίδας και κατ’ οίκον φροντίδας, κέντρα διαμονής και κέντρα ημερήσιας φροντίδας για ηλικιωμένους και άτομα με αναπηρία. Σε ορισμένες περιπτώσεις, αποφασίσαμε να κλείσουμε, αλλά στη συνέχεια, αντιμετωπίσαμε τις απειλές των τοπικών αρχών, οι οποίες ζητούσαν τη συνέχιση παροχής των υπηρεσιών. Υπήρξαν στιγμές μεγάλης έντασης. Τις επόμενες μέρες και εβδομάδες υπήρξε μια συνεχής αύξηση της έντασης και του άγχους: ο φοβερός και ξέφρενος αγώνας για την απόκτηση προστατευτικού εξοπλισμού για τις εργαζόμενες και τους εργαζόμενους, σε συνδυασμό με την ανησυχία ότι πρέπει να διασφαλιστεί η συνέχεια ορισμένων υπηρεσιών παροχής φροντίδας και βοήθειας εν μέσω έλλειψης μέσων και εργαλείων, με τον φόβο ότι οι χειριστές και οι χρήστες θα μπορούσαν να αρρωστήσουν. Ένας φόβος που, δυστυχώς, ιδιαίτερα στις δομές κατοικίας για ηλικιωμένους, αποδείχθηκε πραγματικός και βάσιμος. 

Συνεπώς οι συνεταιρισμοί συνέχισαν να λειτουργούν ή αναγκάστηκαν να αναστείλουν τις δραστηριότητές τους;

Πράγματι, πέρα από αυτό το μέτωπο που μόλις περιγράψαμε, έπρεπε τότε να αντιμετωπίσουμε την κατάσταση όλων των δραστηριοτήτων που έπρεπε να σταματήσουν σταδιακά: ξεκινήσαμε με τα σχολεία και τις εκπαιδευτικές δραστηριότητες, στη συνέχεια δε, έκλεισαν σταδιακά άλλοι τομείς. Βρισκόμαστε συνεπώς με περισσότερους από 180 συνεταιρισμούς που αναγκάστηκαν να ενεργοποιήσουν «δίκτυα κοινωνικής ασφάλειας» για περίπου 2.500 άτομα και που τώρα είναι ιδιαίτερα εκτεθειμένοι στον κίνδυνο να μην μπορέσουν να επαναλειτουργήσουν: στον τομέα του τουρισμού και του πολιτισμού, η κρίση είναι καταστροφική. Αλλά το ίδιο συμβαίνει και με τους συνεταιρισμούς επεξεργασίας γεωργικών προϊόντων και μεταποίησης. Ως πρόεδρος μιας ένωσης συνεταιρισμών, λοιπόν, αντιμετωπίζω, αφενός, την κρίση εκείνων που έχουν προβλήματα λόγω του τεράστιου φόρτου εργασίας στον τομέα παροχής βοήθειας και βασικών υπηρεσιών, με έντονη έκθεση στον κίνδυνο μετάδοσης και, αφετέρου, τον φόβο και τις εντάσεις εκείνων που είναι άνεργοι.

Στην αντιμετώπιση της κρίσης του κορονοϊού, τι λειτούργησε επιτυχημένα;

Αυτό που λειτούργησε, τουλάχιστον στην περίπτωσή μας, ήταν το μεγάλο κύμα αλληλεγγύης και η μεγάλη ικανότητα αντίδρασης των τοπικών κοινοτήτων, των εθελοντικών ενώσεων και των κοινωνικών οργανώσεων από όλο τον κόσμο, που έχουν κάνει εξαιρετικά πράγματα τόσο για τη συγκέντρωση δωρεών όσο και για τις δράσεις που έχουν τεθεί σε εφαρμογή. Η ανιδιοτέλεια των κοινωνικών λειτουργών και των εργαζομένων στον τομέα της υγείας ήταν απίστευτη. Όχι μόνο οι γιατροί και οι νοσηλευτές, αλλά και ένας μεγάλος αριθμός εκπαιδευτών και φροντιστών, εξασφάλισαν την παροχή υπηρεσιών εκτιθέμενοι σε μεγάλους κινδύνους. Σημαντική ήταν επίσης η γενική κινητοποίηση. Σε 10 ημέρες στην πόλη Μπέργκαμο (αλλά και σε άλλες πόλεις) δημιουργήθηκαν κινητά νοσοκομεία με τη χρήση των περιπτέρων των χώρων εκθέσεων και για την πραγματοποίησή τους υπήρξε μεγάλη κινητοποίηση εθελοντών που εργάζονταν δωρεάν νυχθημερόν. Η διαχείριση εξασφαλίζεται σε μεγάλο βαθμό από γιατρούς και νοσηλευτές των ΜΚΟ, ενώ η χρηματοδότηση υποστηρίζεται από δωρεές. Στο Μπέργκαμο σε λίγες ημέρες οργανώσαμε τη διαρρύθμιση τριών ξενοδοχείων, με περισσότερες από 300 κλίνες, στα οποία στεγάζονται ασθενείς που αποχώρησαν από τα νοσοκομεία, των οποίων σταθεροποιήθηκε η κατάσταση της υγείας τους, ώστε να μπορούν να ελευθερωθούν κλίνες στους θαλάμους των νοσοκομείων. Στα ξενοδοχεία αυτά, η φροντίδα των ασθενών εξασφαλίζεται από τους κοινωνικούς μας συνεταιρισμούς. Ήταν μια τεράστια προσπάθεια, αλλά και μια σημαντική υπηρεσία.

Τι είναι, αντιθέτως, αυτό που δεν λειτούργησε επιτυχημένα;

Αυτό που δεν λειτούργησε αφορά κυρίως τα θεσμικά επίπεδα, τα οποία δεν μπόρεσαν να λάβουν έγκαιρες και σαφείς αποφάσεις και δεν μπόρεσαν να σχεδιάσουν ή να δράσουν σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης για έναν κοινό σκοπό: αντιφατικές αποφάσεις μεταξύ τοπικών, περιφερειακών και εθνικών αρχών. Μια γραφειοκρατία υπερβολικά απασχολημένη με το να επιβεβαιώνει την εξουσία της και να προστατεύεται από τις ευθύνες, οι οποίες αντιθέτως σε πολλές περιπτώσεις μετακυλίονται στους φορείς. Γενικά έχουμε δει τα ίδια, σε διαφορετικό βαθμό, όχι μόνο στην Ιταλία και στο Μπέργκαμο, αλλά λίγο-πολύ σε όλες τις δυτικές χώρες. 

Πώς εξηγείτε αυτή τη συμπεριφορά από τα διάφορα επίπεδα διοίκησης;

Πιστεύω ότι υπήρξε μια γενική υποτίμηση του τι συνέβαινε στην Κίνα, κάπως σαν εμείς οι Δυτικοί να αισθανόμασταν ανώτεροι επειδή έχουμε ένα προηγμένο σύστημα υγείας, με πολύ υψηλές τεχνολογίες και πολύ σύγχρονα νοσοκομεία. Στο μυαλό πολλών ηγετών, αλλά και στελεχών επιχειρήσεων και πολιτών, υπήρχε η πεποίθηση ότι ο δυτικός τρόπος ζωής και η υπόθεση ότι θα μπορούσαμε να βασιστούμε σε υψηλού επιπέδου νοσοκομεία και εγκαταστάσεις ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης θα μας προστάτευαν. Τις πρώτες ημέρες, μετά το ξέσπασμα της επιδημίας στη Λομβαρδία, χλευάζανε όσους έκρουαν τον κώδωνα του κινδύνου. Ίσως η πιο εμβληματική φράση αυτού του αισθήματος «ανωτερότητας» βρίσκεται στην περίφημη δήλωση ενός Ιταλού περιφερειάρχη ο οποίος, κατηγορώντας «τους Κινέζους ότι δεν φροντίζουν επαρκώς την προσωπική υγιεινή και τρώνε ζωντανά ποντίκια», εξέφρασε μια σκέψη πολύ διαδεδομένη σε ολόκληρο τον δυτικό κόσμο. Με διάφορες μορφές, η στάση αυτή συνεχίστηκε μέχρι και πριν από λίγες μέρες και από άλλους πολιτικούς ηγέτες στην Ευρώπη και στον κόσμο. Τα νοσοκομεία που παρέχουν εξαιρετικές και καινοτόμες υπηρεσίες υγείας, όπως μεταμοσχεύσεις πολλαπλών οργάνων και πολύ προηγμένες θεραπείες για τον καρκίνο, αποδείχτηκαν πολύ εύθραυστα, κινδυνεύοντας να καταρρεύσουν από μια ιογενή επιδημία, η οποία θα μπορούσε να περιοριστεί καλύτερα κρατώντας τη όσο το δυνατόν πιο μακριά από τα νοσοκομεία. Τουλάχιστον εδώ στο Μπέργκαμο, τα νοσοκομεία υπήρξαν όντως, παρά τη θέλησή τους, κέντρα διάδοσης της επιδημίας. 

Πώς κρίνετε τα μέτρα που λαμβάνονται σε ευρωπαϊκό επίπεδο;

Τοποθετώ τον εαυτό μου σε όσους υποστηρίζουν ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση και τα θεσμικά της όργανα έχουν κάνει πολλά κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, αν και με κόπο και αντιφάσεις που γνωρίζουμε καλά: από τους πολύπλοκους μηχανισμούς λήψης αποφάσεων έως την υπερβολική εσωστρέφεια των κρατών μελών. Μου φαίνεται ότι μέσα σε ένα μήνα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο μπόρεσαν να λάβουν σημαντικές αποφάσεις και να εφαρμόσουν οικονομικά μέτρα που δεν είχαν ληφθεί ποτέ πριν. Αυτό που προκύπτει είναι ότι όσο θεμελιώδους σημασίας κι αν είναι η οικονομία, και όσο σημαντικό ρόλο κι αν έχουν τα οικονομικά μέτρα που ελήφθησαν, τόσο στην αντιμετώπιση της έκτακτης ανάγκης όσο και στην προσπάθεια ανάκαμψης μόλις υποχωρήσει η κατάσταση έκτακτης ανάγκης, αυτό που εξακολουθεί να απουσιάζει στην Ευρώπη είναι η δυνατότητα παρέμβασης με μέσα, εργαλεία και εξουσίες σε άλλους τομείς πέραν των τομέων ρύθμισης της αγοράς και της οικονομίας. 

Χρειαζόμαστε λοιπόν μια πιο ενωμένη Ευρώπη;

Είναι σαφές ότι χρειαζόμαστε ακόμη περισσότερο την Ευρώπη. Είναι σαν να έχουμε αρρωστήσει βαριά και κάποιος να μην μπορεί να μας βοηθήσει παρά δίνοντάς μας χρήματα ή αφήνοντάς μας ελεύθερους να τρέξουμε στο νοσοκομείο, χωρίς όμως να μπορεί σε καμία περίπτωση να μας φροντίσει άμεσα ή να μας προστατεύσει. Όλοι γνωρίζουμε όντως ότι τα χρήματα είναι σημαντικά για την φροντίδα, αλλά εάν μου δώσουν χρήματα ενώ είμαι στην έρημο, προφανώς δεν μπορώ να θεραπευτώ ξοδεύοντας χρήματα. Πιστεύω ότι η τεράστια κρίση που προκλήθηκε από την επιδημία μας διδάσκει ότι εάν θέλουμε πραγματικά μια Ευρωπαϊκή Ένωση, θα πρέπει να τολμήσουμε, πολύ πέρα από την ενιαία αγορά και την τραπεζική και νομισματική ένωση, να εξετάσουμε πραγματικά μια Ένωση κρατών που να χαράζει συντονισμένες και ενιαίες πολιτικές σε επίπεδο ηπείρου.

Πώς μπορούμε να είμαστε όλοι χρήσιμοι και τι είδους βοήθεια χρειάζεται;

Αυτό που μπορούμε να κάνουμε είναι να συνεχίσουμε να επενδύουμε στην οικοδόμηση ενός ιδεώδους μιας ενωμένης Ευρώπης, προωθώντας πάντα το πνεύμα της αλληλεγγύης και της ολοκλήρωσης, προσπαθώντας να καταπολεμούμε εγωισμούς και εσωστρέφειες, επειδή γίνεται ολοένα και σαφέστερο ότι κανείς δεν μπορεί να σωθεί από μόνος του και ότι η δραματική εναλλακτική επιλογή απέναντι στην αλληλεγγύη και στην αμοιβαία αποδοχή ενός «κοινού πεπρωμένου» της ανθρωπότητας και της Ευρώπης θα είναι μια ταπεινωτική και απελπιστική κάθοδος στην κόλαση νέων πολέμων. 

Έχετε αντιληφθεί μια αίσθηση αλληλεγγύης προς την Ιταλία;

Έχουμε νιώσει μεγάλη αλληλεγγύη από τα δίκτυα κοινωνικών σχέσεων, για παράδειγμα μεταξύ των οργανώσεων της κοινωνικής οικονομίας, είχαμε σημαντικές μαρτυρίες αγάπης και συμπαράστασης από φίλους και θεσμούς πολλών χωρών. Έλαβα επίσης πολύτιμα μηνύματα συμπαράστασης από συναδέλφους της ΕΟΚΕ. Είναι κρίμα, από την άλλη πλευρά, να εκφράζονται κάποιες περιφρονητικές αρνητικές κρίσεις από ορισμένους πολιτικούς ευρωπαϊκών κρατών, οι οποίοι δεν έχασαν ευκαιρία να επικρίνουν την Ιταλία και να προωθούν εγωιστικές και εσωστρεφείς πολιτικές, ακόμη και όσον αφορά τον πιθανό ρόλο της Ευρωπαϊκής Ένωσης... αλλά δυστυχώς, αυτό δεν διαφέρει από αυτό που κάνουν πολλοί Ιταλοί πολιτικοί, ικανοί μόνο να επικρίνουν ή να εκμεταλλεύονται αυτή την κατάσταση κρίσης για περιστασιακό πολιτικό όφελος αναζητώντας την εύκολη συμφωνία ενός φοβισμένου και αποπροσανατολισμένου λαού. Θα έλεγα, συνεπώς, ότι στην προκειμένη περίπτωση υπάρχει μια Ευρώπη και μια ανθρωπότητα αλληλέγγυα και ανθεκτική, που ξέρει να αυτοσυντηρείται και να οικοδομεί, αλλά υπάρχουν επίσης ύαινες και καιροσκόποι που, σε καταστάσεις κρίσης και πολέμου, επιδιώκουν να επιτύχουν κάτι μόνο προς όφελός τους. (mp)

από τον Adam Rogalewski

Η επιδημία κορονοϊού (COVID-19) θα αλλάξει ριζικά τις ζωές, τις χώρες, τις οικονομίες και τις κοινωνίες μας. Η επιδημία μάς έκανε να αντιληφθούμε πόσο ευάλωτοι είμαστε, παρά τις τεράστιες βελτιώσεις στις συνθήκες διαβίωσής μας τα τελευταία χρόνια, και παρά την τεχνολογική πρόοδο, συμπεριλαμβανομένης της ψηφιοποίησης και της τεχνητής νοημοσύνης. Μάθαμε επίσης, παραμένοντας απομονωμένοι στα σπίτια μας, πόσο σημαντικοί είναι οι άλλοι άνθρωποι και η κοινωνία στην καθημερινότητά μας. Η κρίση του κορονοϊού ακυρώνει ξεκάθαρα το νεοφιλελεύθερο αφήγημα ότι δεν υπάρχει κοινωνία. Σε περιόδους κρίσης όπως αυτή που βιώνουμε, η κοινωνία, ή, με άλλα λόγια, η αλληλεγγύη των λαών, είναι αυτή που μπορεί να μας προστατέψει από τις επιπτώσεις του ιού.

Η πανδημία άλλαξε την άποψή μας για την εργασία. Συνειδητοποιήσαμε ότι ορισμένοι εργαζόμενοι και επαγγέλματα που μέχρι πρότινος θεωρούνταν λιγότερο σημαντικά είναι στην πραγματικότητα καθοριστικής σημασίας για τη λειτουργία των οικονομιών μας. Σε αυτά περιλαμβάνονται οι εργαζόμενοι στην υγεία, που θέτουν τις ζωές τους σε κίνδυνο και εργάζονται επί εικοσιτετραώρου βάσεως για να παρέχουν φροντίδα, αλλά και οι φροντιστές ηλικιωμένων, οι θεωρούμενοι χαμηλότερης εξειδίκευσης εργαζόμενοι στα παντοπωλεία, οι οδηγοί, οι καθαριστές και οι εργαζόμενοι στη γεωργία, οι οποίοι μας παρέχουν ζωτικά αγαθά και υπηρεσίες. Πολλοί εξ αυτών είναι μετανάστες που θεωρούνταν βάρος στις κοινωνίες και χρησιμοποιούνταν ως αποδιοπομπαίοι τράγοι σε πολλές χώρες και από πολλές λαϊκιστικές παρατάξεις. Ωστόσο μάθαμε ότι, χωρίς αυτούς, οι κοινωνίες μας δεν θα ήταν ικανές να αντιμετωπίσουν την πανδημία.

Η επιδημία κορονοϊού εξάλειψε τις διαφορές μεταξύ τυπικών, άτυπων και αυτοαπασχολούμενων εργαζομένων. Κατανοήσαμε πλέον ότι όλα τα είδη εργασίας είναι ουσιαστικά και ότι όλοι οι εργαζόμενοι, ακόμα και οι μικρο-επιχειρηματίες, συμβάλλουν στις οικονομίες μας και χρειάζονται εξίσου κρατική στήριξη.

Αυτή ακριβώς η παρέμβαση του κράτους, το οποίο μπορεί να προστατέψει εργαζομένους και επιχειρηματίες, επιτελεί καθοριστικό ρόλο στην αντιμετώπιση της πανδημίας. Περισσότερο από ποτέ, χρειαζόμαστε ένα ισχυρό και δημοκρατικά ελεγχόμενο κράτος που θα παρέχει δημόσιες υπηρεσίες και θα προστατεύει την οικονομία. Η έμφαση πρέπει να δοθεί στο δημοκρατικό έλεγχο του κράτους και της κυβέρνησης, προκειμένου να αποφευχθούν καταστάσεις όπως αυτή της Ουγγαρίας, όπου τα πρόσφατα ληφθέντα μέτρα περί εγκαθίδρυσης κατάστασης εκτάκτου ανάγκης δεν μπορούν να εγγυηθούν την τήρηση των βασικών αρχών της δημοκρατίας. Η κρίση ανέδειξε επίσης τον καθοριστικό ρόλο των κοινωνικών εταίρων στην ανάπτυξη πολιτικών για την αντιμετώπιση της επιδημίας κορονοϊού. Δυστυχώς, στη χώρα μου οι βουλευτές μοιάζει να το λησμόνησαν, καθώς πρόσφατα υιοθέτησαν πράξη που εισάγει κανονισμούς που δεν σχετίζονται με την πανδημία αλλά αποσκοπούν στον περιορισμό του ρόλου του κοινωνικού διαλόγου και της ανεξαρτησίας των κοινωνικών εταίρων.

Η κρίση κορονοϊού ενίσχυσε την ανταπόκριση της ΕΕ στις ανάγκες των πολιτών. Για παράδειγμα, η Επιτροπή πρότεινε πρόσφατα μέσο ύψους 100 δισ. ευρώ για τη στήριξη των ρυθμίσεων μερικής ανεργίας και το μετριασμό των κινδύνων ανεργίας (SURE). Ελλοχεύει, ωστόσο, ο κίνδυνος τα επιμέρους συμφέροντα των κρατών μελών να υπερισχύσουν της ενωσιακής αλληλεγγύης. Αυτό θα έχει ιδιαίτερο αντίκτυπο στις χώρες με λιγότερο ανεπτυγμένες οικονομίες και κοινωνικό δίχτυ ασφαλείας, οι οποίες θα χρειαστούν μεγαλύτερη οικονομική στήριξη.

Όπως επισημάνθηκε πιο πάνω, η επιδημία κορονοϊού μάς επέτρεψε να επαναξιολογήσουμε τις κοινωνίες, τις οικονομίες μας και τα όργανα της ΕΕ, πράγμα που δεν θα ήταν δυνατό διαφορετικά. Αναγνωρίσαμε τη σημασία κάθε εργαζόμενου, ακόμα και των λεγόμενων χαμηλότερης εξειδίκευσης, τη σημασία της κοινωνίας σε αντίθεση με τις νεοφιλελεύθερες ατομικιστικές ιδεολογίες, τη σημασία των επενδύσεων στο δημόσιο τομέα και, τέλος, τον καθοριστικό ρόλο της δημοκρατίας και του κοινωνικού διαλόγου. Πιστεύω ακράδαντα πως δεν θα ξεχάσουμε τα διδάγματα της κρίσης και πως θα οικοδομήσουμε ένα καλύτερο μέλλον μετά τον κορονοϊό, ένα μέλλον που θα κάνει την Ευρώπη και τον κόσμο έναν καλύτερο τόπο για όλους.

από την Helena De Felipe Lehtonen

Αντιμέτωποι καθώς είμαστε με την πανδημία, ιδίως οι ηλικιωμένοι και οι συμπολίτες μας με πιο εύθραυστη υγεία, διερωτώμαι εάν ο ιός αποτελεί προϊόν εργαστηρίου που απελευθερώθηκε είτε επίτηδες, είτε κατά λάθος. Καθώς αυτό δεν είναι γνωστό στους απλούς πολίτες, και χωρίς να παραβλέπουμε το ενδεχόμενο να έχουμε εμβόλιο το φθινόπωρο του 2021, ποιος μας εγγυάται πως δεν θα βρεθούμε τον ερχόμενο χειμώνα αντιμέτωποι με επιπτώσεις όμοιες με τις σημερινές; (ας αναλογιστούμε την ισπανική γρίπη του 1918).

Απέναντι στο άγνωστο, αποτελεί το λουκέτο στην οικονομία και η μαζική χρήση των αποθεματικών όλων σχεδόν των χωρών τον τρόπο διατήρησης της απασχόλησης και της παραγωγικής οικονομίας; Ή μήπως πρέπει να ενώσουμε τις υλικοτεχνικές και οικονομικές προσπάθειές μας για τον εφοδιασμό των συστημάτων υγείας μας με τους πόρους που χρειάζονται για να διαγνώσουν και να θεραπεύσουν τους ασθενούντες πολίτες μας που χρειάζονται ιατρική φροντίδα;

Δεν πιστεύω πως οι παγκόσμιες οικονομίες μπορούν ούτε κατά διάνοια να αντιμετωπίσουν το 2021 μια παρόμοια κατάσταση, ούτε όσον αφορά τις ανάγκες διασώσεων, ούτε όσον αφορά το επίπεδο του χρέους, καθώς οι παραγωγικές οικονομίες θα καταρρεύσουν και μαζί τους η απασχόληση, και ενδεχομένως θα βρεθούμε αντιμέτωποι με μια συγκυρία όπου τα κράτη θα πρέπει να αναλάβουν το πηδάλιο της κοινωνίας πολιτών γιατί δεν θα υφίσταται ιδιωτική οικονομία ικανή να αντεπεξέλθει στην κατάσταση.

Στην Ευρωπαϊκή Ένωση, η οποία θα όφειλε να ηγηθεί με σαφήνεια και να υποδείξει τα επόμενα βήματα στα μέλη της αναφορικά με την πανδημία, τόσο σε επίπεδο υγείας όσο και σε οικονομικό και κοινωνικό επίπεδο, η ευκαιρία έχει ήδη χαθεί. Κάθε χώρα έχει λάβει μεμονωμένα μέτρα, λαμβάνοντας υπόψη μόνο τις συμβουλές του ΠΟΥ ο οποίος, ξεκάθαρα, δεν γνωρίζει από οικονομία. Αυτός είναι ένας ακόμη λόγος για τον οποίο η ηγεσία της ΕΕ θα ήταν πολύτιμη.

Ως μία από τις εκπροσώπους των ευρωπαϊκών και ισπανικών ΜΜΕ στην Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή, στον παραγωγικό ιστό των οποίων απασχολούνται κατά μέσο όρο 2-3 εργαζόμενοι ανά μικρομεσαία επιχείρηση, θεωρώ ότι η ψυχολογική, οικονομική και προσωπική ζημία είναι μη αναστρέψιμη. Κρίνεται, συνεπώς, σκόπιμο να εξετάσουμε το βραχυπρόθεσμο και μεσοπρόθεσμο μέλλον, χωρίς να αντιγράφουμε τις πολιτικές υγείας ολοκληρωτικών καθεστώτων που είναι τελείως ακατάλληλες για μια οικονομία ελεύθερης αγοράς.

Ursula von der Leyen, Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής:

Θα χρησιμοποιήσουμε όλα τα μέσα που έχουμε στη διάθεσή μας για να συγκρατήσουμε την εξάπλωση του #κορονοϊού, να βοηθήσουμε τους ασθενείς και να διασφαλίσουμε ότι η ευρωπαϊκή οικονομία θα βγει αλώβητη από τη θύελλα.
Είμαι πεπεισμένη ότι η ΕΕ μπορεί να αντέξει τους κλυδωνισμούς που υφίστανται τα συστήματα ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης και οι οικονομίες μας. Ωστόσο, κάθε κράτος μέλος πρέπει να αναλάβει πλήρως τις ευθύνες του και η Ευρωπαϊκή Ένωση στο σύνολό της οφείλει να αντιδράσει με αποφασιστικότητα, ενότητα και συντονισμένες κινήσεις.

Charles Michel, Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου:

Προκειμένου να σταθούμε στο ύψος της πρόκλησης που θέτει η νόσος #COVID19, χρειαζόμαστε περισσότερη Ευρώπη, κινητοποιημένη στο πλευρό των κρατών μελών, για τη συγκράτηση της εξάπλωσης του ιού, τη διασφάλιση του απαιτούμενου ιατρικού εξοπλισμού και την επίτευξη συμφωνίας σχετικά με μέτρα ικανά να αμβλύνουν τις αρνητικές οικονομικές και κοινωνικές επιπτώσεις στους πολίτες μας.

Εκφράζουμε την αμέριστη υποστήριξή μας προς τους εργαζομένους στον τομέα της υγείας που αγωνίζονται νυχθημερόν για την καταπολέμηση της επιδημίας #COVID19. Ο δρόμος θα είναι μακρύς και δύσβατος, αλλά παραμένουμε ενωμένοι σε αυτόν τον αγώνα.

David Sassoli, Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου:

Βρισκόμαστε σε μια εξαιρετική κρίσιμη καμπή τόσο για την Ένωσή μας όσο για και την οικονομία μας. Δεν είναι ώρα για κούφια λόγια. Τα θεσμικά όργανα της ΕΕ προετοιμάζουν μια νέα δέσμη μέτρων για τη στήριξη των χωρών και των πολιτών που έχουν ανάγκη. Τώρα δεν είναι ώρα για μονομερείς ενέργειες, αλλά για ενισχυμένη παγκόσμια συνεργασία.

Luca Jahier, Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής:

Σήμερα, είτε είμαστε Ένωση είτε δεν είμαστε απολύτως τίποτα. Όλα τα κράτη μέλη οφείλουν να συσπειρώσουν τις δυνάμεις τους και να αναλάβουν συντονισμένη και συνεκτική δράση. Η ανάληψη ταχείας και από κοινού δράσης αποτελεί τη μοναδική αποτελεσματική λύση για την αντιμετώπιση μιας κρίσης που μας επηρεάζει όλους. Η ακεραιότητα της Ευρωπαϊκής Ένωσης εξαρτάται από την αντίδρασή της. #Whateverittakes (#ΟτιδήποτεΧρειαστεί)

Απόστολος Τζιτζικώστας, Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής των Περιφερειών:

Η ΕΕ οφείλει να επιδείξει πνεύμα ενότητας και να βοηθήσει τους δήμους και τις περιφέρειες που βρίσκονται στην εμπροσθοφυλακή της μάχης κατά του #κορονοϊού. Χρειάζεται ένας μηχανισμός έκτακτης ανάγκης της ΕΕ στον τομέα της υγείας, ικανός να συνδράμει τις τοπικές κοινότητες για την πρόσληψη νέων γιατρών, την αγορά ιατροτεχνολογικών προϊόντων και τη χρηματοδότηση μονάδων εντατικής θεραπείας.

Αποτίω φόρο τιμής σε όλους τους τοπικούς και τους περιφερειακούς ηγέτες που μάχονται με επαγγελματισμό, αφοσίωση και θάρρος στην πρώτη γραμμή του αγώνα για την καταπολέμηση της νόσου #COVID19. Οι σκέψεις μου συνοδεύουν όσους καταβάλλουν υψηλό τίμημα οι ίδιοι.

Christine Lagarde, Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας:

Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα δεσμεύεται να αρθεί στο ύψος των περιστάσεων για τη στήριξη κάθε πολίτη της ζώνης του ευρώ εν μέσω αυτής της εξαιρετικά δύσκολης συγκυρίας.

Οι εξαιρετικές περιστάσεις απαιτούν εξαιρετική δράση. Δεν υπάρχουν όρια όσον αφορά τη δέσμευσή μας έναντι του ευρώ. Είμαστε αποφασισμένοι να αναπτύξουμε το πλήρες δυναμικό των μέσων που διαθέτουμε, εντός του πεδίου των αρμοδιοτήτων μας.

Josep Borrell Fontelles, Ύπατος Εκπρόσωπος της Ένωσης για Θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας:

Η κρίση του #κορονοϊού απαιτεί παγκόσμια απάντηση. Η παροχή στήριξης στους εταίρους μας, ιδίως στην Αφρική, δεν έχει να κάνει μόνο με την αλληλεγγύη και τη βοήθεια στους πλέον ευάλωτους, αλλά είναι επίσης προς το συμφέρον μας. Δεν μπορούμε να καταπολεμήσουμε την πανδημία μόνο στην επικράτειά μας, οφείλουμε να την εξαλείψουμε παντού. Εάν τυχόν αποτύχουμε, θα αναζωπυρωθεί εκ νέου.

Η έκκληση του Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών António Guterres για άμεση κατάπαυση του πυρός σε παγκόσμια κλίμακα είναι αυτή τη στιγμή πιο σημαντική από ποτέ άλλοτε. Μόνον ενωμένοι και με ειρήνη μπορούμε να νικήσουμε την παγκόσμια πανδημία του κορονοϊού. Αυτή είναι η πραγματική μάχη που οφείλουμε να δώσουμε σήμερα, με όπλα μας την ενότητα και την αλληλεγγύη. (mr)