EOKE info

Στις 12 Δεκεμβρίου, η Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή (ΕΟΚΕ) απένειμε βραβεία σε πέντε οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών που υπερασπίζονται τις ίσες ευκαιρίες ανδρών και γυναικών, ευαισθητοποιούν σχετικά με τις δυνατότητες και τα επιτεύγματα των γυναικών και συμβάλλουν στην ενδυνάμωση της θέσης των γυναικών στην κοινωνία και την οικονομία της Ευρώπης. ο χρηματικό έπαθλο των 50.000 ευρώ διανεμήθηκε μεταξύ πέντε βραβευμένων πρωτοβουλιών. Η ιταλική οργάνωση «Associazione Toponomastica femminile» (Ένωση για τα γυναικεία τοπωνύμια) έλαβε το πρώτο βραβείο ύψους 14.000 ευρώ. Οι τέσσερις επιλαχούσες πρωτοβουλίες, στην καθεμία εκ των οποίων απονεμήθηκε χρηματικό έπαθλο ύψους 9.000 ευρώ, κατατάσσονται με την ακόλουθη σειρά: η πρωτοβουλία «Οι Πολωνές απεργούν» (Polish Women Strike), η Βουλγαρική Ένωση «Naia» με το έργο «Παιδικά παραμύθια» (Fairy Tales), η Φινλανδική Ένωση λογισμικού και ηλεκτρονικού επιχειρείν (Finnish Software and eBusiness Association) με το πρόγραμμά της «Γυναικείος κώδικας» (Women’s Code) και η οργάνωση «Ο Σύνδεσμος των Βρυξελλών» (The Brussels Binder) από το Βέλγιο.

«Θα ήθελα να ευχαριστήσω όλους τους υποψηφίους ―τους νικητές που είναι παρόντες σήμερα και όλους τους υπόλοιπους συμμετέχοντες― για τις εντυπωσιακές και εμπλουτιστικές υποψηφιότητές τους. Τα έργα τους δείχνουν ότι η Ευρώπη είναι έτοιμη να τηρήσει τη δέσμευση που έχει αναλάβει με στόχο να καταστεί η κοινωνία πραγματικά ισότιμη για τις γυναίκες και τους άνδρες. Χάρη σε τέτοια έργα επιτυγχάνεται σιγά-σιγά η αλλαγή νοοτροπίας. Ο αποκλεισμός των γυναικών από τον δημόσιο βίο και τις θέσεις επιρροής κρίνεται ολοένα και περισσότερο απαράδεκτος και τα στερεότυπα σχετικά με τους ρόλους των γυναικών θεωρούνται παρωχημένα», επεσήμανε Πρόεδρος της ΕΟΚΕ Luca Jahier κατά την τελετή απονομής.

Η Αντιπρόεδρος της ΕΟΚΕ αρμόδια για την επικοινωνία, Isabel Caño Aguilar, δήλωσε: «Με χαροποιεί ιδιαίτερα το γεγονός ότι, φέτος, το Βραβείο της Κοινωνίας των Πολιτών έχει θέμα τη χειραφέτηση των γυναικών. Οι υποψήφιες πρωτοβουλίες επιδιώκουν όλες τη γυναικεία χειραφέτηση. Ξεκινούν με τα μικρά παιδιά και με τις αντιλήψεις που μας επηρεάζουν έμμεσα σε καθημερινή βάση, όταν περπατούμε στο δρόμο ή παρακολουθούμε μια διάσκεψη. Καταπολεμούν τον οριζόντιο διαχωρισμό στην αγορά εργασίας σε ανδροκρατούμενους τομείς, όπως η πληροφορική. Μάχονται κατά ης ανισότητας απευθυνόμενες είτε στο υποσυνείδητό μας, μέσω της ονομασίας των οδών, είτε με βροντερή φωνή για να γίνουν ακουστές στις πόλεις τους».

Η νικήτρια του φετινού βραβείου, η Ένωση για τα γυναικεία τοπωνύμια (Associazione Toponomastica femminile), επιδιώκει να εξασφαλίσει στις γυναίκες τη δημόσια αναγνώριση που συχνά απουσιάζει ή αναμένεται εδώ και καιρό, μέσω ευαισθητοποίησης σχετικά με τη συμβολή των γυναικών στην κοινωνία και την ιστορία. Πεπεισμένη ότι η τοπωνυμιολογία ―η μελέτη των τοπωνυμίων― αποτελεί ικανοποιητική ένδειξη δείκτη του τρόπου με τον οποίο μια κοινωνία αναγνωρίζει την αξία των μελών της, η οργάνωση αυτή επιδιώκει να δοθούν τα ονόματα περισσότερων επιφανών γυναικών σε δημόσιους αστικούς χώρους.

Πρόσφατες έρευνές της σχετικά με τα ονόματα των δημόσιων χώρων στο 90% περίπου των ιταλικών δήμων έδειξαν ότι για κάθε 100 οδούς που φέρουν ονόματα ανδρών, μόλις 7,8 έχουν ονόματα γυναικών, εκ των οποίων το 60% αφορά θρησκευτικές προσωπικότητες. Απουσιάζουν σχεδόν εντελώς τα ονόματα διάσημων γυναικών επιστημόνων, επιχειρηματιών, καλλιτεχνών και αθλητριών, και αυτό ακριβώς επιδιώκει να αλλάξει η Ένωση για τα γυναικεία τοπωνύμια.

Το έργο βρήκε εξαιρετικά θετική ανταπόκριση με τη συμμετοχή πολλών δήμων και, πλέον, η οργάνωση αυτή συνεργάζεται με άλλες ενώσεις από άλλα μέρη της Ευρώπης για τη διάδοση των εν λόγω ορθών πρακτικών.

Κατά την αποδοχή του βραβείου, η Maria Pia Ercolini, πρόεδρος της Ένωσης για τα γυναικεία τοπωνύμια, δήλωσε: «Χρειαζόμαστε νόμους για να αλλάξουμε την κοινωνία αλλά, για την αλλαγή νοοτροπίας σε βάθος χρόνου, οι νόμοι πρέπει να υποστηρίζονται από παράλληλη αλλαγή αντιλήψεων, προκειμένου να καταπολεμηθούν τα στερεότυπα και οι προκαταλήψεις. Δεν δίνουμε απλά μια φεμινιστική μάχη, αλλά μια μάχη για την κοινωνία με βάση την αλληλεγγύη και τον πολιτισμό».

Το δεύτερο βραβείο απονεμήθηκε στην πρωτοβουλία Οι Πολωνές απεργούν (Polish Women's Strike), το μεγαλύτερο κίνημα γυναικών στην Πολωνία, το οποίο έγινε πρώτη είδηση με την Απεργία της Μαύρης Δευτέρας το 2016. Με διαδηλώσεις διαμαρτυρίας και πορείες, το κίνημα απαιτεί περισσότερα δικαιώματα για τις γυναίκες και καταδικάζει την καταστολή βασικών αξιών και ελευθεριών εκ μέρους της κυβέρνησης. Τώρα πλέον επιδιώκει τη χειραφέτηση των απλών γυναικών στις μικρές και μεσαίες πολωνικές πόλεις.

Την τρίτη θέση κατέκτησε το έργο Παιδικά παραμύθια (Fairy Tales) από τη Βουλγαρία. Το έργο αυτό υλοποιείται από την ένωση NAIA και χρησιμοποιεί κλασικά παιδικά παραμύθια για να καταπολεμήσει τους στερεότυπους ρόλους των φύλων που ενσταλάσσονται στα κορίτσια και τα αγόρια από την πιο νεαρή ηλικία διαμορφώνοντας έτσι τη νοοτροπία τους και περιορίζοντας τις μελλοντικές ευκαιρίες και επιλογές τους.

Την τέταρτη θέση κατέλαβε ο Γυνακείος Κώδικας (Women’s Code) ή #mimmitkoodaa, ένα πρόγραμμα που διαμόρφωσε η Φινλανδική Ένωση λογισμικού και ηλεκτρονικού επιχειρείν (Finnish Software and e-business Association) για να διαλύσει το μύθο ότι όλοι οι αρμόδιοι ανάπτυξης λογισμικού είναι εξ ορισμού άνδρες. Το πρόγραμμα αυτό ενθαρρύνει τις γυναίκες να αναζητήσουν ευκαιρίες στον κλάδο του λογισμικού και να στραφούν σε καλύτερα αμειβόμενες σταδιοδρομίες στο μέλλον.

Το πέμπτο βραβείο απονεμήθηκε στην πρωτοβουλία ο Σύνδεσμος των Βρυξελλών (The Brussels Binder), μια βάση δεδομένων για γυναίκες πολιτικούς εμπειρογνώμονες. Τη βάση δεδομένων διευθύνει ομάδα εθελοντών που υποστηρίζει την καλύτερη εκπροσώπηση των γυναικών στις συζητήσεις ευρωπαϊκής πολιτικής προκειμένου να διασφαλίζεται ότι οι νόμοι και οι πολιτικές της ΕΕ δεν παραβλέπουν τις ανάγκες και τις απόψεις των γυναικών. Στόχος είναι να αποτελέσει ο Σύνδεσμος των Βρυξελλών κομβικό σημείο αναφοράς για τη βελτίωση της ισόρροπης εκπροσώπησης των φύλων στα πάνελ και τα μέσα ενημέρωσης, τόσο στις Βρυξέλλες και σε όλη την ΕΕ.

Το θέμα του φετινού βραβείου ήταν «Περισσότερες γυναίκες στην ευρωπαϊκή κοινωνία και οικονομία!» και προσέλκυσε 177 υποψηφιότητες, τον δεύτερο υψηλότερο αριθμό στην 11ετή ιστορία του βραβείου, μόλις μετά το θέμα του 2016 για τη μετανάστευση. Οι υποψηφιότητες προήλθαν από 27 κράτη μέλη και έδειξαν το εκτεταμένο ενδιαφέρον των πολιτών και των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών για την ανάληψη δράσης με σκοπό την καταπολέμηση των ανισοτήτων μεταξύ των φύλων που είναι ακόμη ευρέως διαδεδομένες στην Ευρώπη.

Το Βραβείο της Κοινωνίας των Πολιτών απονέμεται στις «κορυφαίες πρωτοβουλίες της κοινωνίας των πολιτών». Κάθε χρόνο, το βραβείο καλύπτει μια διαφορετική πτυχή του έργου της ΕΟΚΕ. Το θέμα του Βραβείου για το 2018 ήταν «Ευρωπαϊκές αξίες, ταυτότητες και πολιτιστική κληρονομιά ως συνδετικός κρίκος των Ευρωπαίων».

Περισσότερες πληροφορίες σχετικά με το Βραβείο της κοινωνίας πολιτών για το 2019 θα βρείτε εδώ. Μπορείτε να παρακολουθήσετε το βίντεο παρουσίασης των βραβευμένων πρωτοβουλιών εδώ.

Η ιταλική οργάνωση Toponomastica femminile, στην οποία απονεμήθηκε το πρώτο βραβείο, έχει δεσμευθεί για την καταπολέμηση των ανισοτήτων μεταξύ των φύλων μέσω της επιλογής των ονομάτων επιφανών γυναικών ως τοπωνυμίων, ιδίως για οδούς, πλατείες και πάρκα πόλεων. Η Maria Pia Ercolini υποστηρίζει ότι αυτή η συμβολική αναγνώριση της συνεισφοράς τους στην εκάστοτε κοινότητα μπορεί να συντελέσει σημαντικά στη διασφάλιση της θέσης που δικαιούνται οι γυναίκες στην κοινωνία.

ΕΟΚΕ Info: Τι σημαίνει αυτό το βραβείο για εσάς και την οργάνωσή σας;

Maria Pia Ercolini:Η αναγνώριση του έργου μας από την ΕΕ παρέχει στην οργάνωσή μας το απαιτούμενο κύρος για τη σύσταση διεθνών δικτύων και την εξαγωγή ορθών πρακτικών.

Τι συμβουλές θα δίνατε σε άλλες οργανώσεις για την επίτευξη αποτελεσμάτων με αντίστοιχες δραστηριότητες και προγράμματα;

Θα τους πρότεινα να συμμετέχουν σε τοπικές, εθνικές και διεθνείς ομάδες και πρωτοβουλίες παντός είδους, εξαίροντας πάντοτε το έργο των γυναικών. Κατ’ αυτόν τον τρόπο βελτιώνεται η προβαλλόμενη εικόνα και η αποτελεσματικότητα των υφιστάμενων οργανώσεων, ενώ παράλληλα αναπτύσσεται το αίσθημα της συμμετοχής στα κοινά και ενθαρρύνονται οι πάντες να αναλάβουν τις ευθύνες που τους αναλογούν και να δραστηριοποιηθούν για την οικοδόμηση της κοινωνίας και τη δημιουργία δικτύων.

Πώς θα χρησιμοποιήσετε το συγκεκριμένο χρηματικό έπαθλο για να βοηθήσετε περαιτέρω την κοινότητα στην οποία απευθύνεστε;

Πρόθεσή μας είναι να δημιουργήσουμε μια βάση δεδομένων προσβάσιμη σε όλους, να μεριμνήσουμε για τη διαφάνεια και την προβολή των περιφερειακών πολιτικών που άπτονται της τοπωνυμιολογίας, για τη διεθνοποίηση των δραστηριοτήτων μας μέσω της υλοποίησης ενός πολύγλωσσου ιστοτόπου με χάρτες και δυνατότητα γεωεντοπισμού των οδών που φέρουν ονόματα γυναικών, για τη δημοσίευση «γυναικείων» διαδρομών σε ολόκληρη την ΕΕ, καθώς και για την παροχή συμβουλών και τη συνεργασία με τις ενδιαφερόμενες διοικήσεις και ενώσεις.

Ποιος είναι, κατά την άποψή σας, ο καλύτερος τρόπος αντίκρουσης των στερεοτύπων λόγω φύλου και μείωσης των προκαταλήψεων; Για ποιο λόγο πιστεύετε ότι η αντιμετώπιση των στερεοτύπων σε ένα πιο συμβολικό ή υποσυνείδητο επίπεδο θα μπορούσε να συμβάλει στην κατάρριψη των εσφαλμένων αντιλήψεων και των προκαταλήψεων σχετικά με τον ρόλο των γυναικών στην κοινωνία;

Για την καταπολέμηση των στερεοτύπων και των προκαταλήψεων, οφείλουμε να δράσουμε σε διάφορα επίπεδα, με τη συμμετοχή όλων των ηλικιακών και κοινωνικών ομάδων και των επαγγελματικών κατηγοριών, ανεξαρτήτως φύλου, και να αποφύγουμε τον αποκλεισμό των ατόμων που επιδεικνύουν ενδεχομένως απροθυμία. Οι προκαταλήψεις απορρέουν από σύμβολα και είναι ριζωμένες σε εικόνες και πρότυπα που δεν αντικατοπτρίζουν την πολυσχιδή διάσταση των ατόμων και των φύλων· η υπερνίκηση των ενστικτωδών αντιδράσεων και η αλλαγή συμπεριφοράς προϋποθέτουν την αντικειμενική παρατήρηση της καθημερινής ζωής των ανθρώπων.

Η «Απεργία των γυναικών της Πολωνίας», στην οποία απονεμήθηκε το δεύτερο βραβείο της ΕΟΚΕ, αποτελεί ένα κίνημα βάσης που αναδείχθηκε το 2016 στην Πολωνία ως αντίδραση στην προσπάθεια της κυβέρνησης της χώρας να καταργήσει το δικαίωμα των γυναικών στην έκτρωση. Έκτοτε, το κίνημα επεκτάθηκε σε ολόκληρη τη χώρα και ηγήθηκε μιας σειράς δράσεων που είχαν ως αποτέλεσμα τη μαζική συμμετοχή γυναικών από μικρές και μεσαίες πόλεις της Πολωνίας. Η κ. Marta Lempart, μέλος του κινήματος, εκθέτει τις σκέψεις της για τη ζωτική σημασία αυτής της πρωτοβουλίας στη σημερινή Πολωνία.
ΕΟΚΕ Info: Τι σημαίνει αυτό το βραβείο για εσάς και την οργάνωσή σας;

Marta Lempart: Το Βραβείο μάς έδωσε προβολή. Επιτέλους, οι γυναίκες που αναλαμβάνουν το πιο δύσκολο κομμάτι του ακτιβισμού, μακριά από τις τηλεοπτικές κάμερες, τα μεγάλα ΜΜΕ, τους φακούς των καλλιτεχνών-φωτογράφων, χωρίς καμία αναγνώριση εκτός από τη απαίσια ρητορική μίσους που υφίστανται εντός και εκτός διαδικτύου, οι καθημερινές γυναίκες —εκπαιδευτικοί, πωλήτριες, μητέρες, νοσηλεύτριες, μαγείρισσες ή οδηγοί και οι οποίες εκφράζουν την αλλαγή στην οποία προσβλέπουν— από τις μικρές και μεσαίες πόλεις της Πολωνίας, τυγχάνουν προβολής και εκτίμησης για τις θυσίες, το σθένος, τα ιδεώδη, τις προσπάθειες και τις κατακτήσεις τους! Η καταξίωση στη διεθνή ιστορία υπό το πρίσμα τόσο των ανδρών όσο και των γυναικών είναι υπόθεση όσων δεν επιδιώκουν τη φήμη, αλλά αξίζει να προβληθούν, να εισακουστούν και να υποστηριχθούν, μολονότι δεν προέρχονται από την πρωτεύουσα ή άλλη μεγαλούπολη.
Τούτο σημαίνει επίσης ότι ο φεμινισμός των μεγαλουπόλεων που καθοδηγείται από το κατεστημένο και ευνοεί τις πανεπιστημιακούς πλησιάζει στο τέλος του. Πλέον οι συνηθισμένες γυναίκες που αναγκάζονταν να σιωπούν, που αγνοούνταν και περιφρονούνταν ως «ανεπαρκείς, αμόρφωτες, ανίκανες να εκφραστούν, ανέτοιμες ή μη ευρέως αποδεκτές» για να είναι φεμινίστριες, γυναίκες που δίνουν τον δικό τους αγώνα κάθε μέρα, ηγούνται των προσπαθειών γιατί γνωρίζουν καλύτερα από κάθε άλλον ότι πρόκειται για μια μάχη ζωής ή θανάτου.
 

Τι συμβουλές θα δίνατε σε άλλες οργανώσεις για την επίτευξη αποτελεσμάτων με αντίστοιχες δραστηριότητες και προγράμματα;
1. Καταργήστε τα διοικητικά συμβούλια και, αντ’ αυτών, συγκροτήστε ένα γραφείο υποστήριξης για τον συντονισμό και τη διευκόλυνση των έργων. Ποτέ μα ποτέ δεν πρέπει να δημιουργείτε και να επιβάλλετε έργα άνωθεν! Καταργήστε τις παλινωδίες και φτιάξτε ένα ισχυρό υποστηρικτικό δίκτυο. Πρέπει να γίνει κατανοητό ότι, όταν κάποιος φέρει ακέραιη την ευθύνη για το αποτέλεσμα, πρέπει να έχει και ακέραιη δυνατότητα λήψης αποφάσεων. Να εξασφαλίζετε χρηματοδότηση και υποστήριξη με οποιοδήποτε τρόπο μπορείτε, ακόμη και αν αυτή ανταποκρίνεται μόνο εν μέρει στις οργανωτικές σας βλέψεις. Μην αναζητείτε και μην εξαναγκάζεστε να βρίσκετε ενίσχυση που να καλύπτει οπωσδήποτε το 100 % των ιδεών, των απόψεων και των δραστηριοτήτων σας! Να δίνετε προσοχή σε όσα λένε οι πολίτες, στο πώς αισθάνονται και σε όσα κάνουν.
2. Να σέβεστε και να ενθαρρύνετε τον τοπικό ακτιβισμό ως σημείο αναφοράς σε ό,τι κάνετε. Να καταπολεμάτε ενεργά την άγνοια και την αλαζονεία των μέσων μαζικής ενημέρωσης έναντι του τοπικού ακτιβισμού, ο οποίος συνήθως είναι αόρατος και παραγνωρίζεται από τα ΜΜΕ εθνικής εμβέλειας. Σταματήστε να διοργανώνετε τις συνεδριάσεις, τα εργαστήρια και τα συνέδριά σας στην πρωτεύουσα της χώρας σας.
3. Να μιλάτε απλά.
4. Να αναγνωρίσετε τα προσωπικά σας προνόμια και να τα αναλογίζεστε για πέντε λεπτά το πρωί κάθε μέρα. Στη συνέχεια, να τα χρησιμοποιείτε για να στηρίζετε τα άτομα σε ό,τι κάνουν. Κάθε μέρα πρέπει να βοηθάτε τουλάχιστον ένα άτομο με το οποίο διαφωνείτε σε θέματα τακτικής, μεθόδων ή δράσης. Να φροντίζετε να ακούγεται η φωνή της μειοψηφίας στην οργάνωσή σας· πρέπει να ακούγεται πάντα η φωνή όσων απέχουν συνεχώς. Κανείς δεν πρέπει να εξαναγκάζεται να ακολουθεί μια πορεία – όσο εύλογη και αποτελεσματική και αν είναι· όλοι μας πρέπει να είμαστε ελεύθεροι να επιλέγουμε πώς και προς τα πού θα πορευτούμε. Έτσι φτάνουμε όλοι στο στόχο μας.
5. Να είστε ευγενείς και ανεκτικοί.

Πώς θα χρησιμοποιήσετε το συγκεκριμένο χρηματικό έπαθλο για να βοηθήσετε περαιτέρω την κοινότητα στην οποία απευθύνεστε;
Θα χρησιμοποιήσουμε το έπαθλο για την ενεργό αποτροπή και καταπολέμηση της επαγγελματικής εξουθένωσης. Οι περισσότερες γυναίκες στην οργάνωσή μας υφίστανται κρατική και κοινωνική πίεση (αστυνομικές έρευνες, διώξεις). Πολλές είναι θύματα παρενόχλησης και κυβερνοεκφοβισμού, έχουν προβλήματα στη δουλειά τους ή δυσκολεύονται να διατηρήσουν την επιχείρησή τους με επιπτώσεις στα παιδιά και εν γένει στην οικογένειά τους. Η πίεση και η προσπάθεια που πρέπει να καταβάλλουν πλήττουν την ψυχική και τη σωματική τους υγεία.
Μέρος του ποσού του επάθλου θα διατεθεί για να επιστρέψουμε στις ρίζες της οργάνωσής μας. Σχεδιάζουμε να έρθουμε σε επαφή με όλες τις διοργανώτριες της πρώτης απεργίας που δεν συμμετέχουν πλέον στην οργάνωση για διάφορους σοβαρούς λόγους —είτε προσωπικούς είτε επειδή συμμετέχουν σε άλλες οργανώσεις ή λόγω άλλων προσωπικών κωλυμάτων— και να διοργανώσουμε μια συνάντηση επανένωσης επ’ ευκαιρία της τέταρτης επετείου της απεργίας (στις 3 Οκτωβρίου 2020).

Το φεμινιστικό κίνημα της Πολωνίας έχει μακρά ιστορία και μάλιστα ήταν μία από τις πρώτες χώρες όπου θεσπίστηκε το δικαίωμα ψήφου των γυναικών. Ωστόσο, η Πολωνία επηρεάζεται επίσης από συντηρητικές απόψεις. Σε αυτό το πλαίσιο, τι σημαίνει για εσάς το συγκεκριμένο βραβείο;
Αποτελεί σημαντικό στήριγμα για όσες βρισκόμαστε στην πρώτη γραμμή της μάχης κατά του ακροδεξιού λαϊκισμού και του θρησκευτικού φανατισμού. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι οι γυναίκες αυτές αντιμάχονται το πλουσιοπάροχα χρηματοδοτούμενο και διεθνώς οργανωμένο κίνημα μισογυνισμού και μισανθρωπισμού της νέας τάξης πραγμάτων· ένα κίνημα που οι κυβερνήσεις και οι διεθνείς οργανισμοί μοιάζουν ανίδεοι να αντιμετωπίσουν. Η Πολωνία αποτέλεσε πεδίο άσκησης θρησκευτικών εξτρεμιστών το 2016, με την πρόταση της πλήρους απαγόρευσης των εκτρώσεων. Έχασαν τη μάχη και αυτό είναι γεγονός. Περίμεναν ελάχιστη ή καμία αντίδραση, αλλά οι γυναίκες αντιστάθηκαν και συνεχίζουν να αγωνίζονται στην πράξη καθημερινά.

Η βουλγαρική ένωση NAIA, που κατέκτησε το τρίτο βραβείο, καταπολεμά εδώ και 20 χρόνια την ενδοοικογενειακή βία σε μικρές μειονεκτούσες κοινότητες, συνεχίζοντας το πρόγραμμά της για την παροχή κοινωνικής πρόνοιας σε θύματα που βρίσκονται σε δεινή θέση. Παράλληλα, όπως εξηγεί σε αυτή τη συνέντευξη η Svetla Sivcheva, η NAIA επικεντρώνεται στην πρόληψη και δουλεύει με μικρά παιδιά για τη διερεύνηση τρόπων κατάρριψης και υπέρβασης των κοινωνικών στερεοτύπων ώστε να ανοίξουν τους ορίζοντές τους και να αξιοποιήσουν πλήρως τις δυνατότητές τους.

ΕΟΚΕ Info: Τι σημαίνει αυτό το βραβείο για εσάς και την οργάνωσή σας;

Svetla Sivcheva: Το βραβείο αυτό είναι πολύ σημαντικό για την οργάνωσή μας, που εργάζεται εδώ και 20 χρόνια για την καταπολέμηση της βίας κατά των γυναικών και των παιδιών, πείθοντας ολοένα και περισσότερους ότι πρόκειται για ένα κοινωνικό και όχι ιδιωτικό πρόβλημα και ότι η καταπολέμηση της βίας κατά των γυναικών αποτελεί ευθύνη του κράτους, των θεσμών και κάθε μεμονωμένου ατόμου. Η οργάνωσή μας εργάζεται με ευπαθείς ομάδες από μικρές πόλεις και χωριά με πολυάριθμα κοινωνικά προβλήματα: φτώχεια, ανεργία, πρόωρη εγκατάλειψη του σχολείου και έλλειψη υγειονομικής περίθαλψης. Υπό αυτές τις συνθήκες είναι πολύ δύσκολο να προασπιστεί κανείς τα δικαιώματα των γυναικών, να τις χειραφετήσει, να τις εμπνεύσει ώστε να πιστέψουν στις δυνάμεις τους και να τις βοηθήσει να επιτύχουν την κοινωνική και οικονομική τους ολοκλήρωση. Παρά τις δυσκολίες αυτές επιμείναμε, και το βραβείο αναγνωρίζει την επιμονή και την αντοχή μας και χαιρετίζει τις προσπάθειές μας να δείξουμε πόσο σημαντικό και πολύτιμο είναι για την κοινωνία να παρέχει ίσες ευκαιρίες στις γυναίκες και τους άνδρες.

Τι συμβουλές θα δίνατε σε άλλες οργανώσεις για την επίτευξη αποτελεσμάτων με αντίστοιχες δραστηριότητες και προγράμματα;

Ελάχιστες συμβουλές θα μπορούσα να δώσω διότι έχουν ήδη γίνει πολλά από την κοινωνία πολιτών επί του θέματος, αν και δεν βρίσκονται πάντοτε στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος ή στο στόχαστρο των πολιτικών ιθυνόντων. Μη κυβερνητικές οργανώσεις και μεμονωμένοι πολίτες δοκιμάζουν συνεχώς νέες ιδέες και διαμορφώνουν ορθές πρακτικές σε επίπεδο ΕΕ, ανταλλάσσοντας εμπειρίες και εμπειρογνωμοσύνη. Ελπίζουμε ότι το έργο της κοινωνίας πολιτών θα οδηγήσει σε προβληματισμό σχετικά με απτές και αποτελεσματικές κρατικές πολιτικές που θα καταστήσουν σαφές ότι το ζήτημα αυτό αποτελεί προτεραιότητα και ότι υπάρχει βούληση στο υψηλότερο επίπεδο για την προώθηση και τη διασφάλιση ίσων ευκαιριών για τις γυναίκες και τους άνδρες σε όλους τους τομείς της κοινωνικής και οικονομικής ζωής. Σε ορισμένα κράτη μέλη, υπήρξαν υπαναχωρήσεις όσον αφορά την πρόληψη της βίας λόγω φύλου και την επίτευξη της·ισότητας των φύλων, πράγμα ιδιαίτερα ανησυχητικό. Ευελπιστούμε στην επίδειξη σαφούς πολιτικής βούλησης, στο επίπεδο τόσο της ΕΕ όσο και των επιμέρους κυβερνήσεων, για την προάσπιση των κοινών ευρωπαϊκών αξιών, συμπεριλαμβανομένης της ισότητας ευκαιριών γυναικών και ανδρών.

Πώς θα χρησιμοποιήσετε το συγκεκριμένο χρηματικό έπαθλο για να βοηθήσετε περαιτέρω την κοινότητα στην οποία απευθύνεστε;

Θα το χρησιμοποιήσουμε με σκοπό να διασφαλίσουμε το Πρόγραμμά μας για την ισότητα των φύλων. Η οργάνωσή μας δεν διαθέτει σημαντικούς χρηματοοικονομικούς πόρους και οι υπηρεσίες που παρέχονται στα θύματα ενδοοικογενειακής βίας αποτελούν πάντοτε προτεραιότητα και δεν μπορούν να διακοπούν. Αντιμετωπίζουμε δυσκολίες για τη χρηματοδότηση δραστηριοτήτων που αποσκοπούν στην επίτευξη ισότητας μεταξύ των φύλων. Θα χρησιμοποιήσουμε τη χρηματοδότηση για να επιδιώξουμε την πρόληψη της βίας κατά των παιδιών, αλλά και για να εργαστούμε με γυναίκες επιχειρηματίες και να προωθήσουμε τη συμμετοχή περισσότερων γυναικών στην πολιτική και τη διαδικασία λήψης αποφάσεων. Με αυτούς τους χρηματοοικονομικούς πόρους, θα μπορέσουμε να ενημερώσουμε και να υποστηρίξουμε περισσότερες γυναίκες προερχόμενες από μικρές και κλειστές κοινότητες, πράγμα ιδιαίτερα σημαντικό.

Στο πρόγραμμά σας συμμετέχουν γονείς και παιδιά προσχολικής ηλικίας. Γιατί είναι σημαντικό να μιλήσουμε στα μικρά παιδιά για την ισότητα των φύλων; Πώς τα παραμύθια τα βοηθούν να κατανοήσουν τη σημασία της ισότητας μεταξύ των γυναικών και των ανδρών;

Το πρόβλημα στο οποίο εστιάζουμε είναι η επικράτηση στερεοτύπων σχετικά με το φύλο από μικρή ηλικία μέσω της επιρροής των γονέων, των εκπαιδευτικών και των άλλων παιδιών. Πολλά από τα πολιτιστικά στερεότυπα και τα κοινωνικά σύμβολα που μαθαίνουν τα παιδιά στην προσχολική ηλικία τα συνοδεύουν κατά την ενηλικίωσή της και καθίστανται ο κανόνας. Το γεγονός αυτό εμποδίζει τα αγόρια και τα κορίτσια να εκφράζονται ελεύθερα και τα ενθαρρύνει να συμπεριφέρονται κατά τον τρόπο που θεωρείται κοινωνικά αποδεκτός. Για να σπάσει αυτός ο φαύλος κύκλος, είναι σημαντικό τα παιδιά να ενθαρρύνονται από μικρή ηλικία να βλέπουν τις γυναίκες και τους άνδρες σε ρόλους πέραν των παραδοσιακών, να αξιολογούν τις δυνατότητες και τις ικανότητές τους και να πιστεύουν ότι οι γνώσεις και τα προσόντα τους είναι ίσης αξίας και σημασίας για την κοινωνία.

Τα κλασικά παιδικά παραμύθια αποτελούν εξαιρετικό εργαλείο για την προσέγγιση διαφόρων ζητημάτων με τα μικρά παιδιά, συμπεριλαμβανομένης της ισότητας γυναικών και ανδρών, με λέξεις που γίνονται αντιληπτές και κατανοητές από αυτά. Δουλεύουμε με τα παραμύθια και τους ήρωές τους με στόχο να διανοίξουμε νέες ευκαιρίες για τα κορίτσια και τα αγόρια ―προσόντα, ενδιαφέροντα και δυνατότητες που θα τα βοηθήσουν να εκπληρώσουν μη στερεότυπους ρόλους σε προσωπικό επίπεδο και να αναγνωριστούν ως εξίσου πολύτιμα και σημαντικά.

Αποστολή της φινλανδικής Ένωσης Λογισμικού και Ηλεκτρονικού Επιχειρείν (Ohjelmisto- ja e-business ry), στην οποία απονεμήθηκε το τέταρτο βραβείο της ΕΟΚΕ, είναι να βοηθά τις γυναίκες να κατανοήσουν καλύτερα το λογισμικό των υπολογιστών. Η ένωση αυτή διοργανώνει δωρεάν πρακτικά εργαστήρια με τη συμμετοχή γυναικών χωρίς καμία πείρα σε θέματα προγραμματισμού για να τις βοηθά να προοδεύουν στον τομέα της πληροφορικής. Ο κ. Rasmus Roiha και η κ. Milja Köpsi μάς μίλησαν για τη φιλοσοφία του #mimmitkoodaa και για το πώς η οργάνωσή τους σκοπεύει να αξιοποιήσει το χρηματικό έπαθλο της ΕΟΚΕ.

ΕΟΚΕ Info: Τι σημαίνει αυτή η διάκριση για εσάς και την οργάνωσή σας;

Rasmus Roiha και Milja Köpsi: Μας τιμά ιδιαιτέρως, είμαστε ευγνώμονες και μας δίνει άλλο ένα κίνητρο να συνεχίσουμε το έργο μας στην #mimmitkoodaa. Το πρόγραμμά μας θα έχει ακόμη μεγαλύτερη απήχηση, καθότι θα αναπτύσσεται αριθμητικά και θα διευρύνεται το πεδίο εφαρμογής του. Πλέον περιλαμβάνει περισσότερες από 5.000 γυναίκες και δεκάδες επιχειρήσεις. Στόχος μας είναι να συμμετέχουν στο πρόγραμμα κατά την επόμενη διετία 10.000 γυναίκες και 100 επιχειρήσεις. Το βραβείο της ΕΟΚΕ προέβαλε θετικά το πρόγραμμα στα ΜΜΕ και μας βοήθησε να προσελκύσουμε περισσότερους ενδιαφερόμενους εταίρους.

Τι συμβουλές θα δίνατε σε άλλες οργανώσεις για την επίτευξη αποτελεσμάτων με αντίστοιχες δραστηριότητες και προγράμματα; 

Να είναι σαφείς. Να προσφέρουν κάτι απτό, και όχι μόνο ένα σεμινάριο ή μια αυξημένη ροή πληροφοριών. Στις περισσότερες περιπτώσεις είναι εύκολο να βρείτε συμμετέχοντες σε διάφορα προγράμματα, ιδίως αν προσφέρετε κάτι δωρεάν. Στην περίπτωσή μας, η επιτυχία του εγχειρήματος εξαρτάτο από την προσέλκυση των πρώτων επιχειρήσεων, οι οποίες θα επωμίζονταν το βαρύτερο φορτίο, δηλαδή την καταβολή αντιτίμου για τις εναρκτήριες εκδηλώσεις (οικοδόμηση κοινότητας), και θα δεσμεύονταν να διοργανώσουν εργαστήρια για αρχαρίους (πρακτικού χαρακτήρα). Σταχυολογήσαμε και προσκαλέσαμε τις πρώτες οκτώ επιχειρήσεις και, ως εκ τούτου, πετύχαμε να προσελκύσουμε στο πρόγραμμα κορυφαίες επιχειρήσεις. Από εκεί και μετά η επέκτασή μας ήταν ευκολότερη. Επομένως, ένας ενδεδειγμένος τρόπος να δίνει κανείς υπόσταση στην ιδέα του προγράμματος —και σε κάθε νεοφυή ιδέα— είναι να ξεκινά με κάτι χειροπιαστό. 

Πώς θα χρησιμοποιήσετε το συγκεκριμένο χρηματικό έπαθλο για να βοηθήσετε περαιτέρω την κοινότητα στην οποία απευθύνεστε;

Εντός του 2020 θα επεκτείνουμε το πρόγραμμα #mimmitkoodaa ανά τη Φινλανδία. Θα διοργανώσουμε ενθαρρυντικές εκδηλώσεις όπου θα μοιραστούμε ιστορίες επαγγελματικής σταδιοδρομίας και θα ανταλλάξουμε συμβουλές μάθησης, θα αναδείξουμε τις θέσεις και τις επιχειρηματικές/επαγγελματικές ευκαιρίες του κλάδου του λογισμικού και τον τρόπο με τον οποίο μπορούν οι γυναίκες να χρησιμοποιούν την πείρα τους από τον προσωπικό και τον επαγγελματικό τους βίο στο πεδίο της τεχνολογίας.

Επίσης, θα διοργανωθούν και άλλα ιδιαίτερα δημοφιλή πρακτικά εργαστήρια όπου οι συμμετέχουσες θα μπορούν να πειραματιστούν με διάφορα συστήματα διαχείρισης περιεχομένου, γλώσσες προγραμματισμού, τεστ τεχνητής νοημοσύνης, περιπτώσεις «λευκής» δικτυοπαραβίασης κ.τ.λ.

Η Ένωση Λογισμικού και Ηλεκτρονικού Επιχειρείν δημοσιεύει ενθαρρυντικές ιστορίες από την επαγγελματική σταδιοδρομία διαφόρων γυναικών ως πηγή έμπνευσης άλλων γυναικών, μορφή αλληλοβοήθειας, καθώς και έναυσμα για να αρχίσουν να θεωρούν τον κλάδο της πληροφορικής ως εφικτή επαγγελματική επιλογή. Σε ποιο βαθμό πιστεύετε ότι αυτό βοηθά τις γυναίκες να βρουν τη θέση τους στον κλάδο του λογισμικού; 

Η πειθώ των παραδειγμάτων και των προβαλλόμενων προτύπων είναι ένα εξαιρετικά πολύτιμο στοιχείο του δικτύου μας. Όταν παρουσιάζεις διάφορες περιπτώσεις ατόμων με διάφορες επαγγελματικές πορείες, μπορεί ο καθένας να βρει παραδείγματα και να ενθαρρυνθεί να ξεκινήσει το δικό του ταξίδι. Με τον τρόπο αυτόν μπορούμε να κάμψουμε και να υπερνικήσουμε τις —συνειδητές ή μη— προκαταλήψεις που εξακολουθούν να επικρατούν στον κλάδο του λογισμικού.

Εκτός αυτού, δημιουργούμε ένα δίκτυο γυναικών που είτε εργάζονται ήδη στον κλάδο του λογισμικού είτε ενδιαφέρονται να σταδιοδρομήσουν σε αυτόν. Έχουμε ήδη διαπιστώσει ότι η συμμετοχή στην απευθείας ανταλλαγή ερωτήσεων και απαντήσεων στο Instragram είναι παραπάνω από ικανοποιητική. Πρόκειται για κάτι που δεν είχε δοκιμαστεί ποτέ άλλοτε στον κλάδο μας.

Το δίκτυό σας σχεδιάζει επίσης να βοηθά τις νεαρές μαθήτριες να επιλέγουν στο σχολείο μαθήματα τεχνολογίας, μηχανικής, μαθηματικών και λοιπών θετικών επιστημών ή έχετε ήδη καταφέρει να τις προσεγγίσετε με το σημερινό έργο σας;

Η ομάδα-στόχος του #mimmitkoodaa είναι μάλλον οι ενήλικες γυναίκες, αλλά ήδη διαπιστώνουμε πώς αυτές αποτελούν ζωντανό παράδειγμα για τα κορίτσια και τις έφηβες. Οι ενήλικες γυναίκες που έχουν ακόμη και στοιχειώδεις γνώσεις ανάπτυξης λογισμικού και κατανόηση των δυνατοτήτων που μπορεί να προσφέρει το λογισμικό μέσω της ψηφιοποίησης, μεταξύ άλλων, διαθέτουν καλύτερες ευκαιρίες σταδιοδρομίας και αυτό θα έχει επίσης επίδραση στο δίκτυο, την οικογένεια και τους φίλους τους.

Κάθε χρόνο διεξάγονται πάμπολλες διασκέψεις στις Βρυξέλλες Τα δύο τρίτα των προσκεκλημένων ομιλητών σε αυτές τις διασκέψεις είναι άνδρες. Ωστόσο, δεν λείπουν οι γυναίκες που θα μπορούσαν να προσφέρουν τόσο ειδημοσύνη όσο και πολυμορφία στις διασκέψεις της ΕΕ. Η δημιουργία ενός διαύλου που θα μπορεί να λειτουργεί ως κόμβος τόσο για τις γυναίκες ειδήμονες όσο και για τους διοργανωτές διασκέψεων που αναζητούν ομιλητές αποτελεί την κύρια επιδίωξη της στρατηγικής της οργάνωσης Brussels Binder για τη διόρθωση αυτής της ανισορροπίας. Το EESC Info συνομίλησε με την κ. Juliane Schmidt σχετικά με τη συνολική στρατηγική της για τη διόρθωση της ανδροκρατίας των ομιλητών στις διασκέψεις των Βρυξελλών.

ΕΟΚΕ Info: Τι σημαίνει αυτό το βραβείο για εσάς και την οργάνωσή σας;

Juliane Schmidt: Μέσω της Brussels Binder επιδιώκουμε την αλλαγή νοοτροπίας βάσει της οποίας η ίση εκπροσώπηση των δύο φύλων θα αποτελεί τον κανόνα. Με το βραβείο της ΕΟΚΕ αναγνωρίζεται η σημασία του αγώνα μας. Η απονομή του βραβείου σημαίνει για εμάς την αναγωγή του θέματος της εκπροσώπησης των γυναικών σε κύρια προτεραιότητα και επιβραβεύει το έργο μας για την ενίσχυση του δυναμισμού της κοινωνίας πολιτών ανά την Ευρώπη.

Τι συμβουλές θα δίνατε σε άλλες οργανώσεις για την επίτευξη αποτελεσμάτων με αντίστοιχες δραστηριότητες και προγράμματα;

Η Brussels Binder ακολουθεί μια ιδιαίτερα συμμετοχική προσέγγιση με σκοπό την επίτευξη συνεργειών με ποικίλους παράγοντες και, σε βάθος χρόνου, την ανάπτυξη ενός δικτύου οργανώσεων και ομάδων με παρεμφερείς επιδιώξεις ανά την ΕΕ. Ως οργάνωση ακολουθούμε τις φεμινιστικές αρχές στα της ηγεσίας, συμπεριλαμβανομένου του διαμοιρασμού της εξουσίας και της ενίσχυσης του αυτεξούσιου του κάθε ατόμου. Εργαζόμαστε με εθελόντριες, οι οποίες φιλοδοξούν να αλλάξουν την κοινωνία, και εκτιμούμε την καθολικότητα και τη διαφάνεια, με όλα τα μέλη να μπορούν να διατυπώνουν τις ιδέες και τις απόψεις τους.

Πώς θα χρησιμοποιήσετε το συγκεκριμένο χρηματικό έπαθλο για να βοηθήσετε περαιτέρω την κοινότητα στην οποία απευθύνεστε;

Πέραν της τεχνικής αναβάθμισης της βάσης δεδομένων και του ιστοτόπου μας (brusselsbinder.org), αυτό το χρηματικό έπαθλο θα μας βοηθήσει στην οργάνωση εργαστηρίων και λοιπών επιμορφωτικών δραστηριοτήτων (για εργαζόμενες, αλλά και με σκοπό την ενημέρωση οργανισμών και εταιρειών), στην παροχή υλικού στους διοργανωτές και συμμετέχοντες συνεδρίων, ανεπίσημων συναντήσεων και άλλων εκδηλώσεων με στόχο τη διαμόρφωση μιας κοινότητας γυναικών εργαζομένων και ειδημόνων.

Ο κανόνας των ποσοστώσεων στη συμμετοχή των γυναικών είναι μια παγκόσμια τάση που αποσκοπεί στην ευρύτερη εκπροσώπηση των γυναικών στα όργανα λήψης αποφάσεων. Ποια είναι η άποψή σας σχετικά με το θέμα αυτό; Πιστεύετε ότι η εισαγωγή ποσοστώσεων είναι αποφασιστικής σημασίας για την επίτευξη της ισόρροπης εκπροσώπησης των φύλων στις επιτροπές και στα όργανα; Τι άλλο χρειάζεται;

Η επιβολή ποσοστώσεων είναι μια ευκαιρία αλλαγής νοοτροπίας, ευαισθητοποίησης και αποφυγής ακούσιων προκαταλήψεων και αντίστοιχων πρακτικών· ταυτόχρονα ωστόσο, οι ποσοστώσεις είναι αρκετά αμφιλεγόμενες και διχαστικές. Είναι σημαντικό να αναγνωριστεί ότι οι ποσοστώσεις θα πρέπει να αποτελούν απλώς μέσο επίτευξης του απώτερου στόχου και όχι αυτοσκοπό. Πρέπει δε να συνοδεύονται από άλλα μέτρα, όπως εκστρατείες ενημέρωσης και επιμόρφωσης (διευθυντικών στελεχών και εργαζόμενων γυναικών).